PIENIĄDZ ZJEDNOCZONEJ EUROPY

Co to jest EURO? To pieniądz /prawny środek płatniczy/, który został wprowadzony w trzynastu państwach Unii Europejskiej: Austrii, Belgii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Luksemburgu, Niemczech, Portugalii, Słowenii i Włoszech.

Geneza euro i najważniejsze podstawy prawne   W dniu 1 stycznia 1999 r. na obszarze 11 spośród 15 krajów Unii Europejskiej zaczęła funkcjonować unia walutowa. Jest ona ostatnim etapem integracji gospodarczej w Europie, zapoczątkowanej w 1950 r. przez byłego francuskiego premiera Roberta Schumana, który zaproponował połączenie europejskich zasobów węgla i stali. Podwaliny pod procesy integracyjne położono w 1958 r., kiedy to na mocy Traktatu Rzymskiego powstała Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG). Liczyła ona początkowo 6 członków, by przez kolejne poszerzenia dojść doj liczby 15. Mocą Traktatu z Maastricht z 1992 r. Europejska Wspólnota Gospodarcza została przekształcona we Wspólnotę Europejską, która razem z Europejską Wspólnotą Węgla i Stali oraz Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, zwaną Euratomem, składa się na Unię Europejską . Już wtedy postanowiono, że od stycznia 1999 r. zacznie funkcjonować unia walutowa, tzn. że wchodzące w jej skład kraje będą posługiwać się jedną, wspólną walutą.

Na podstawie przepisów Traktatu z Maastricht, a także tzw Na podstawie przepisów Traktatu z Maastricht, a także tzw. Zielonej Księgi z maja 1995 r. Rada Europejska podczas szczytu w Madrycie w grudniu 1995 r. określiła podstawowe zasady, dotyczące wprowadzenia wspólnej waluty (ramy czasowe, środki, podział kompetencji na poziomie wspólnotowym) – tzw. scenariusz madrycki (Madrid scenario). Uzgodniono, że waluta ta będzie się nazywać euro i że 1 euro będzie podzielone na 100 centów.

Wprowadzenie EURO Euro wprowadzono 1 stycznia 1999 roku w 11 krajach UE. Dwa lata później tj. 1 stycznia 2001 roku do tego grona dołączyła Grecja. Od 1 stycznia 1999 roku do końca 2001 roku nie było jeszcze w obiegu banknotów i monet euro. Funkcjonowało ono w formie bezgotówkowej. Można było otworzyć rachunek bankowy w euro, jednak nie można było z niego wypłacić gotówki w euro. Gotówka była wypłacana w walucie narodowej, np. w markach. Okres ten był przeznaczony na przygotowania do wprowadzenia gotówki: wydrukowanie banknotów, wybicie monet, przystosowanie banków, sklepów i innych instytucji. W tym czasie trzeba było wydrukować prawie 15 miliardów banknotów i wybić ponad 51 miliardów monet. Banknoty i monety euro zostały wprowadzone do obiegu dopiero 1 stycznia 2002 roku.

PRZELICZNIK EURO Osią unii walutowej było ustanowienie nowej waluty - euro - która automatycznie zastąpiła ECU w stosunku 1:1 i która z dniem 1 stycznia 2002 r. zastąpiła 12 walut narodowych krajów członkowskich. Kursy 12 walut narodowych zostały ustalone w sposób sztywny i nieodwołalny. 1 euro = 340,750 drachmy greckiej (GRD). 1 euro = 13,7603 szylinga austriackiego (ATS) 1 euro = 40,3399 franka belgijskiego(BEF) i luksemburskiego (LUF) 1 euro = 5,94573 marki fińskiej (FIM) 1 euro = 6,55957 franka francuskiego (FRF) 1 euro = 2,20371 guldena holenderskiego (NLG) 1 euro = 0,787564 funta irlandzkiego (IEP) 1 euro = 1,95583 marki niemieckiej (DEM) 1 euro = 166,386 pesety hiszpańskiej (ESP) 1 euro = 200,482 eskudo portugalskiego (PTE) 1 euro = 1936,27 lira włoskiego (ITL)

KRYTERIA ZBIEŻNOŚCI Kryteria zbieżności (ang. convergence criteria) to ustalone w Traktacie z Maastricht kryteria, od których spełnienia uzależnione jest przyjęcie danego kraju członkowskiego Unii Europejskiej do UGW. Kryteria te to: - stopa inflacji nie wyższa niż o 1,5 punktu procentowego od średniej stopy inflacji w trzech krajach UE, gdzie inflacja jest najniższa, - długoterminowa stopa procentowa (mierzona na bazie 10- letnich obligacji skarbowych) nie przekraczająca o więcej niż 2 punkty procentowe średniej stóp procentowych występujących w 3 krajach UE o najniższej inflacji, - deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% PKB, - dług publiczny nie większy niż 60% PKB, - stabilny kurs wymiany w ciągu ostatnich 2 lat (bez dewaluacji waluty).  

1 maja 2004 roku do UE wstąpiło 10 nowych państw, z których 9 wciąż posługuje się walutami narodowymi: Cypr – funt cypryjski Czechy – korona czeska Estonia – korona estońska Litwa – lit Łotwa – łat Malta – lir maltański Polska – złoty Słowacja – korona słowacka Węgry - forint Od 1 stycznia 2007 Rumunia – lej Bułgaria - lew

Dlaczego dwanaście krajów UE zrezygnowało z własnej waluty? Jednym z celów UE jest stworzenie jednolitego, sprawnie funkcjonującego obszaru gospodarczego. Różne waluty, które funkcjonowały w państwach Unii, były przeszkodą w pełnej integracji gospodarek. To tak jakby w Polsce istniały odrębne waluty w różnych regionach kraju. Byłoby to bardzo uciążliwe i utrudniałoby handel i świadczenie usług.

Obszar, na którym zostało wprowadzone euro nazywa się często strefą euro lub Eurolandem. Przed 1 maja 2004 r. Do Unii Europejskiej należało 15 państw. Spośród nich tylko trzy państwa nie wprowadziły wspólnej waluty euro – Dania /duńskie korony/, Szwecja /korony szwedzkie/ oraz Wielka Brytania /funty szterlingi/.

MAPA EUROPY

Euro emitowane jest przez Europejski Bank Centralny Euro emitowane jest przez Europejski Bank Centralny. Jest on wspólnym bankiem centralnym wszystkich państw, w których funkcjonuje euro. Bank ten pełni taką funkcję, jaką w Polsce NBP. Prowadzi politykę pieniężną, emituje pieniądz, czuwa nad działaniem systemów płatności itp. Siedziba banku to Frankfurt nad Menem /Niemcy/.

WIZERUNKI BANKNOTÓW Banknoty euro zostały zaprojektowane przez Roberta Kalinę – architekta i plastyka polskiego pochodzenia pracującego dla Narodowego Banku Austrii. Jest 7 banknotów euro. Banknoty mają nominały 500, 200, 100, 50, 20, 10 i 5 euro.

WIZERUNKI BANKNOTÓW

WIZERUNKI MONET Jest 8 monet euro o nominałach 2 euro, 1 euro, 50 centów, 20 centów, 10 centów, 5 centów, 2 centy i 1 cent. Przypominamy także, że 1 euro = 100 centów

W każdym z 13 państw strefy euro banknoty euro są takie same. Monety euro mają taką samą jedną stronę /awers – stronę z nominałem monety/. Drugą stronę /rewers/ zaprojektowało samodzielnie każde państwo. Mimo nieco innego wyglądu wszystkie monety są prawnym środkiem płatniczym we wszystkich krajach Eurolandu.

DRUK EURO Przy produkcji banknotów euro stosuje się nowoczesne techniki drukarskie. Banknoty mają wyrafinowane zabezpieczenia, dzięki którym można je łatwo odróżnić od falsyfikatów. Wystarczy banknoty tylko dotknąć, obejrzeć pod światło i obejrzeć pod kątem.

PAPIER Banknoty są drukowane na papierze wyłącznie z włókien bawełnianych, który jest szorstki i sztywny w dotyku ( nie powinien być wiotki ani woskowaty ).

DRUK Dzięki specjalnej technice drukarskiej główny motyw, litery i nominał na stronie przedniej banknotów są wypukłe bądź pogrubione. Wypukły druk można wyczuć opuszkiem palca lub przesuwając po nim delikatnie paznokciem. Na banknotach o nominale 200 i 500 euro umieszczono dodatkowe znaki wyczuwalne w dotyku, z myślą o osobach niedowidzących.

ZNAK WODNY Znak wodny uzyskuje się dzięki różnicowaniu grubości papieru. Jest widoczny po uniesieniu banknotu i obejrzeniu go pod światło. Przejścia tonalne pomiędzy jasnymi a ciemnymi elementami są łagodne. Kiedy położymy banknot na ciemnej powierzchni, jasne pola ciemnieją. Efekt ten jest łatwo zaobserwować dla oznaczenia nominału banknotu.

EFEKT PRZEŹROCZA Nieregularne znaki wydrukowane w górnym rogu banknotu, po jednej i po drugiej stronie, uzupełniają się wzajemnie, tworząc oznaczenie nominału. Efekt ten widać przy oglądaniu banknotu pod światło.

NITKA ZABEZPIECZAJĄCA Nitka zabezpieczająca jest wpuszczona w papier banknotu. Kiedy oglądamy banknot pod światło, nitka wygląda jak ciemny pasek. Na pasku jest widoczne słowo EURO i nominał, napisane mikrodrukiem.

PERFORACJA Jeżeli uniesiemy banknot i obejrzymy pod światło to na folii zobaczymy mikroperforację układającą się w symbol E. Widoczne są również oznaczenia nominału wykonane mikrodrukiem.

HOLOGRAMY Znaczek z hologramem /50,100,200,500 euro/ Przy oglądaniu pod różnymi kątami zmienia się motyw – raz widać na nim nominał a raz okno lub bramę. Pasek z hologramem /5, 10, 20 euro/ Przy oglądaniu banknotu na tle hologramu zobaczymy raz nominał a raz symbol E.

FARBA ZMIENNA OPTYCZNIE Przy oglądaniu banknotu pod różnymi kątami oznaczenie nominału na jego odwrotnej stronie zmienia kolor z fioletowego na oliwkowozielony lub brązowy. Dotyczy to banknotów o nominale od 50 do 500 euro.

OPALIZUJĄCY PASEK Po przechyleniu banknotu /5,10 i 20 euro/ na jego odwrotnej stronie ukazuje się złoty pasek. Widać na nim nominał i symbol E.

W ŚWIETLE ULTRAFIOLETOWYM Sam papier nie powinien się świecić Włókna zatopione w papierze świecą na czerwono, niebiesko i zielono Flaga UE jest zielona a gwiazdy na niej pomarańczowe Podpis prezesa EBC zmienia kolor na zielony

EURO w Polsce? Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej było i jest dla Polski historyczną szansą, która niesie wiele korzyści dla naszej gospodarki. Wynikają one głównie z zacieśnienia współpracy gospodarczej z państwami UE. Wprowadzenie euro będzie oznaczać jeszcze głębszą integrację gospodarczą oraz walutową i powinno przynieść jeszcze większe korzyści gospodarce i społeczeństwu. Aby móc wprowadzić euro Polska będzie musiała spełnić 5 kryteriów tzw. Kryteriów zbieżności. Jest to wymóg stosowany w przypadku każdego kraju pragnącego wprowadzić euro. Z najnowszych danych wynika, że planujemy wprowadzić euro w 2010 roku. Wówczas nie będzie /jak sądzą ekonomiści/ problemów ze spełnieniem w/w kryteriów.

WPROWADZENIE EURO w POLSCE W dniu wprowadzenia Polski do strefy euro nastąpi usztywnienie kursu złotego do euro. Taki niezmienny kurs będzie służył do przeliczenia wszystkich cen ze złotego na euro oraz do wymiany wszystkich złotych na euro. Dlatego kurs ten nazywa się „kursem wymiany”. Wprowadzenie euro nie oznacza, że złoty zniknie od razu z naszych portfeli i sklepów. Przez pewien, niedługi czas euro i złoty będą w Polsce funkcjonować w obiegu równolegle. Złote będą stopniowo wycofywane z obiegu, a ich miejsce będą zajmować banknoty i monety euro.

Korzyści z wejścia do strefy euro Podstawową jest zahamowanie aprecjacji polskiej złotówki – co spowoduje wzrost eksportu; Przykład Polski eksporter nabywa u polskiego producenta parę butów za 200 złotych i sprzedaje je w Niemczech za 60 euro. Wymienia je w polskim banku na 240 złotych przy kursie 1euro = 4 złote. O ile kurs euro w Polsce obniży się do np. 3,00 zł wówczas będzie to tylko 180 złotych. Rezygnuje więc z eksportu. Im szybsza aprecjacja złotówki tym wolniejszy wzrost eksportu Wzrost produkcji; Wzrost gospodarczy – wzrost PKB;

Niższe oprocentowanie kredytów; wyższa jakość usług bankowych; niższe koszty transakcji transgranicznych; Możliwość dokonania zapłaty we własnej walucie we wszystkich państwach strefy euro; Łatwiejsze porównywanie cen w Polsce i innych państwach strefy euro; Posiadanie w portfelu krajowego pieniądza, który spełnia funkcję waluty światowej, akceptowanej na całym świecie