Wiadomości podstawowe o górotworze

Górotwór W sensie geologicznym górotworem (orogenem) nazywamy obszar sfałdowany i wypiętrzony w wyniku ruchów górotwórczych (orogenez). Oznacza zespół warstw skalnych poddanych razem ruchom górotwórczym. W znaczeniu górniczym górotworem nazywamy ogół utworów skalnych, w których prowadzone są roboty górnicze.

Skały Skała to naturalne nagromadzenie dużej ilości minerałów w górotworze. Jednorodne (proste) - składające się z jednego rodzaju minerałów. Mieszane (złożone) - składające się z wielu minerałów. Cechy skał zależne są od: Składu mineralnego Procentowego udziału poszczególnych minerałów Stopnia krystalizacji poszczególnych minerałów

Formy występowania skał Skały zwięzłe np. granit. Skały plastyczne np. glina Skały sypkie np. piaski, żwir Skały płynne i półpłynne np. ropa naftowa i kurzawka

Podział skał ze względu na genezę Magmowe Głębinowe Wylewne Osadowe Okruchowe Chemiczne Organiczne Metamorficzne

Podział złóż ze względu na zastosowanie Złoża surowców energetycznych Złoża surowców metalicznych Złoża surowców chemicznych Złoża surowców skalnych Złoża kamieni szlachetnych i półszlachetnych

Podział złóż ze względu na genezę Pochodzenie magmowe (magmogeniczne) Złoża hipergeniczne (powstałe w wyniku procesów fizyczno-chemicznych. Zaliczamy do nich złoża biochemiczne, sedymantacyjne i wietrzeniowe) Złoża metamorficzne (przeobrażone)

Formy występowania złóż

Formy występowania złóż Złoże kominowe Złoże masywowe Złoże soczewkowe Złoże słupowe

Formy występowania złóż Złoże skupieniowe Złoże gniazdowe Złoże żyłowe Złoże pokładowe

Intruzje Sill Lakkolit Dajki Batolit Fakolit Lapolit

Parametry pokładu

Parametry pokładu

Ze względu na grubość pokłady dzieli się na: Cienkie do 1,5m Średnie 1,5-3,5m Grube powyżej 3,5m Ze względu na nachylenie pokłady dzieli się na: Poziome lub prawie poziome – do 5o Słabo nachylone – od 5o do 30o Silnie nachylone – od 30o do 45o Strome – od 45o do 90o

Zaburzenia w pierwotnej budowie pokładu Ciągłe Nieciągłe Fałdy Uskoki Zmiana grubości Zmycie pokładu Rozszczepienie

Zaburzenia w budowie warstw Rozszczepienie pokładu

Zaburzenia w budowie warstw Zmycie pokładu

Zaburzenia w budowie warstw Uskok

Zaburzenia w budowie warstw Uskok

Zaburzenia w budowie warstw Rów tektoniczny i Zrąb tektoniczny

Zaburzenia w budowie warstw Rów kompresyjny

Zaburzenia w budowie warstw Zmiana grubości

Zaburzenia w budowie warstw Fałd

Zaburzenia w budowie warstw Fałd

Zaburzenia w budowie warstw Fałd

Zaburzenia w budowie warstw Płaszczowina

Metoda grawimetryczna Poszukiwanie złóż Geologiczne Geofizyczne Metoda magnetyczna Metoda grawimetryczna Metoda radiometryczna Metoda sejsmiczna Metoda radioaktywna Górnicze

Poszukiwanie złóż Metody geologiczne

Poszukiwanie złóż Metody geofizyczne - Metoda elektryczna- a) Dobrze przewodzące b) Źle przewodzące

- Metoda radiometryczna- Poszukiwanie złóż Metody geofizyczne - Metoda radiometryczna- a) Zasada poszukiwania złóż a) Pomiar złoża

Poszukiwanie złóż Metody geofizyczne - Metoda sejsmiczna-

Poszukiwanie złóż Metody górnicze - Rów poszukiwawczy-

-Szybiki i sztolnie poszukiwawcze- Poszukiwanie złóż Metody górnicze -Szybiki i sztolnie poszukiwawcze-

-Wiercenia rdzeniowe- Poszukiwanie złóż Metody górnicze -Wiercenia rdzeniowe- 1 – żerdź, 2 – łącznik, 3 – rura rdzeniowa, 4 – koronka, 5 – rdzeń.

-Siatka odwiertów rdzeniowych- Poszukiwanie złóż Metody górnicze -Siatka odwiertów rdzeniowych-

Zasoby środowiska naturalnego Skorupa ziemska Hydrosfera Kopaliny Woda Ryby Gleby Lasy Uprawy rolne Zasoby środowiska naturalnego nieodnawialne odnawialne

ZASOBY GEOLOGICZNE węgla kamiennego Zasoby przemysłowe Zasoby geologiczne bilansowe Zasoby geologiczne pozabilansowe Zasoby przemysłowe Zasoby nieprzemysłowe Grupa „A” Grupa „B” Zasoby operatywne

ZASOBY BILANSOWE – zasoby złoża lub jego części, którego cechy naturalne spełniają wymagania określone przez kryteria bilansowości i umożliwiają podejmowanie jego eksploatacji

ZASOBY POZABILANSOWE – zasoby złoża lub jego części, którego cechy naturalne powodują iż jego eksploatacja nie jest możliwa obecnie, ale przewiduje się, że będzie możliwa w przyszłości np. w wyniku postępu technicznego

ZASOBY PRZEMYSŁOWE – część zasobów bilansowych, która może być przedmiotem opłacalnej eksploatacji.

ZASOBY NIEPRZEMYSŁOWE – część zasobów bilansowych, których eksploatacja nie jest możliwa w warunkach określonych przez projekt zagospodarowania złoża.

KRYTERIA BILANSOWOŚCI – wartości parametrów złoża, przy których jego eksploatacja jest technicznie możliwa i złoże może być przedmiotem zainteresowania przemysłu; także ogólne warunki, jakie musi spełniać złoże, by mogło być przedmiotem zagospodarowania.

KRYTERIA PRZEMYSŁOWOŚCI – graniczne wartości parametrów złoża, przy których jego eksploatacja jest technicznie możliwa i ekonomicznie uzasadniona w warunkach projektu zagospodarowania złoża - jest opłacalna.

KRYTERIA OPERACYJNE – graniczne wartości parametrów złoża w procesie jego eksploatacji przy których jest ona opłacalna (rentowna).