Polityka wobec rynku pracy Zajęcia 5 Polityka wobec rynku pracy

Kolejne zajęcia: Polityka państwa wobec rynku pracy W. Wojciechowski, Skąd się bierze bezrobocie?, Zeszyty FOR (+słowniczek); (internet) M. Kabaj, Aktywna polityka rynku pracy i jej wpływ na wzrost zatrudnienia”, BAS, 2012 (internet) Prasa - linkownia

Stany na rynku pracy oraz konstrukcja wskaźników (!) (materiały) (1) Pracujący   (2) Bezrobotni (3) Bierni zawodowo współczynnik (stopa) zatrudnienia – współczynnik aktywności zawodowej - stopa bezrobocia -

(materiały) II kwartał 2015: Zatrudnieni: 15 986 tys. Źródlo: Kwartalna informacja o aktywności ekonomicznej ludności, GUS. II kwartał 2015: Zatrudnieni: 15 986 tys. Bezrobotni: 1 281 tys. Stopa bezrobocia: 7,4% Bierni zawodowo: 13 695 tys.

Rodzaje bezrobocia (profil) (materiały) Bezrobocie frykcyjne – wynika z naturalnej dynamiki rynku pracy w gospodarce rynkowej (zmiana jednej pracy na drugą, wchodzenie na rynek absolwentów, opuszczanie rynku przez emerytów, tworzenie i likwidacja przedsiębiorstw). Ma miejsce gdy wymagania pracodawców i kwalifikacje siły roboczej są zgodne, ale pewna grupa osób pozostaje bez pracy z powodu niedoskonałego przepływu informacji. Bezrobocie strukturalne – powstaje w wyniku niedopasowania struktury podaży do struktury popytu na siłę roboczą, zwł. w aspektach: kwalifikacyjnym, zawodowym i geograficznym. Likwidacja tego bezrobocia wiąże się ze zmianą kwalifikacji, zawodu czy miejsca zamieszkania. 5

Rodzaje bezrobocia (c.d.) (profil) (materiały) 3) Bezrobocie cykliczne (koniunkturalne) – powstaje gdy w wyniku osłabienia aktywności gospodarczej (związanej ze spadkiem zagregowanego popytu na dobra), gdy zgłaszany przez pracodawców popyt na pracę jest niższy od podaży. 4) Bezrobocie klasyczne (płacowe): pojawia się wtedy, kiedy na wskutek presji płacowej związków zawodowych płaca jest utrzymywana powyżej poziomu równowagi. 5) Bezrobocie sezonowe – jest spowodowane okresową zmiennością warunków klimatycznych i wynikającą z tego cykliczności produkcji w niektórych dziedzinach, np. w budownictwie, w rolnictwie czy w  usługach turystycznych. 6

Teorie rynku pracy (materiały) Ekonomia neoklasyczna (przyczyny bezrobocia, jego charakter i sposoby jego ograniczania) Ekonomia keynesistowska (przyczyny bezrobocia, jego charakter i sposoby jego ograniczania) Inne wybrane teorie: Krzywa Philipsa Naturalna stopa bezrobocia Nowa ekonomia klasyczna NAIRU Nowa ekonomia keynesistowska

Nadmierna prawna ochrona zatrudnienia (materiały) Definicja: … Przykładowe formy prawnej ochrony zatrudnienia:… Skutki: Dla bezrobocia ogółem:… Dla bezrobocia długookresowego:…

(materiały) Źródło: E. Kwiatkowski, P. Włodarczyk, Wpływ prawnej ochrony zatrudnienia na rynek pracy w warunkach negatywnego szoku ekonomicznego, „Gospodarka Narodowa” 2012, Nr 11-12

Źródło: E. Kwiatkowski, P Źródło: E. Kwiatkowski, P. Włodarczyk, Wpływ prawnej ochrony zatrudnienia na rynek pracy w warunkach negatywnego szoku ekonomicznego, „Gospodarka Narodowa” 2012, Nr 11-12 (materiały)

Klin podatkowy (materiały) Źródło: K. Polarczyk, Klin podatkowy w Polsce…

W 2011 r. klin podatkowy w Polsce (34,3 był bliski średniej OECD (35,3%) Źródło: obliczenia własne

Annual change 2011/10 (in percentage points) Country2 Total Tax wedge 2011 Annual change 2011/10 (in percentage points) Tax wedge Income tax Employee SSC Employer SSC Belgium 55,5 0,16 0,04 -0,01 0,13 Germany 49,8 0,59 0,28 Hungary 49,4 2,77 2,39 0,39 0,00 France 0,03 Austria 48,4 0,24 Italy 47,6 0,44 Sweden 42,8 0,05 Finland 42,7 0,08 Slovenia 42,6 0,11 Czech Republic 42,5 0,38 Estonia 40,1 0,09 Spain 39,9 0,14 Portugal 39,0 1,38 Slovak Republic 38,9 0,95 Denmark 38,4 Netherlands 37,8 -0,34 -0,14 0,01 -0,21 Poland 34,3 0,12 United Kingdom 32,5 -0,08 -0,56 0,25 0,23 Canada 30,8 0,33 0,19 Japan 0,58 -0,09 0,34 United States 29,5 -0,93 0,93 -1,82 -0,04 Ireland 26,8 3,82 -2,87 Switzerland 21,0 0,27 0,10

Wskaźniki klina w Polsce dla najniżej i najwyżej zarabiających są prawie tak samo wysokie. Wyższe obciążenia dotyczą też rodzin z dziećmi

Koszty pracy w Polsce i Europie Źródło: Gazeta Wyborcza.

Związki zawodowe

Płaca minimalna 19

Transfery socjalne - pasywna PRP Bezrobotni z prawem do zasiłku stanowili w końcu 2014 roku…………. Zasiłek jest wypłacany przez okres…. W okresie 2007-2011 ………………………………………………wskazywało jako przyczynę bezrobocia korzystanie ze świadczeń społecznych (Diagnoza Społeczna 2011) ……

Zasiłek dla bezrobotnych w Polsce Źródło: opracowanie własne.

Wybrane instrumenty Aktywnej PRP: Aktywne instrumenty polityki rynku pracy: Pośrednictwo pracy Szkolenia zawodowe Subsydiowanie pracy (staże, prace interwencyjne, roboty publiczne, refundowanie składek na ubezpieczenie społeczne) Popieranie szeroko rozumianej przedsiębiorczości (bezzwrotna dotacja na podjęcie działalności gosp., pożyczki) … Pasywne instrumenty polityki: Zasiłek dla bezrobotnych Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne

Aktywna polityka rynku pracy w Polsce Skala i zasięg pomocy Efekty APRP PRP w latach 2011-2012 PRP w Polsce na tle UE