EFEKTYWNOŚĆ WYTWARZANIA ENERGII I Międzynarodowe Forum Efektywności Energetycznej Marian Babiuch Prezes Zarządu PTEZ Warszawa, 27 października 2009

? Energia pierwotna Efektywność energetyczna - ochrona środowiska „Czarna skrzynka” – Energetyka ? Ciepłownia czy Elektrociepłownia Urządzenia energooszczędne Sieć ciepłownicza Źródło ciepła Minimalizowanie strat przesyłu i dystrybucji Odbiorcy ciepła lub gazu Odbiorcy energii elektr. Energia pierwotna Dobro ogólnoludzkie Sieć elektroenergetyczna Oszczędność ciepła lub gazu i energii elektr. Elektrownia kondensacyjna Minimalizowanie strat przesyłu, transformacji i dystrybucji Sieć gazowa Zachowania energooszczędne Minimalizowanie strat przesyłu i dystrybucji

Ep – energia pierwotna Et – energia tracona Eu – energia użytkowa Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Ep = Et + Eu min minimalizacja strat wytwarzania, przesyłu, dystrybucji, transformacji Optymalizacja /zachowania energooszczędne + urządzenia energooszczędne/ Ep – energia pierwotna Et – energia tracona Eu – energia użytkowa

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Wykorzystywanie energii pierwotnej z niską sprawnością jest „grzechem” wobec przyszłych pokoleń Wykorzystywanie energii pierwotnej z niską sprawnością uzasadnione przejściowo tylko względami bezpieczeństwa energetycznego

139 Kogeneracja - efektywne wykorzystanie paliwa pierwotnego Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Kogeneracja - efektywne wykorzystanie paliwa pierwotnego 139 5

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Kogeneracja - zalety najbardziej efektywny sposób wykorzystania energii pierwotnej /mniejsze zużycie paliwa o około 30% w porównaniu z analogiczną produkcją energii w elektrowni i ciepłowni/ mniejsze zanieczyszczenie środowiska naturalnego na jednostkę wyprodukowanej energii najtańszy sposób redukcji emisji C02 zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego zarówno w wymiarze lokalnym jak też krajowym (rozproszenie źródeł produkcji w KSE) redukcja strat przy przesyle energii elektrycznej

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Co można zrobić aby odbiorca końcowy chciał/musiał kupować energię z kogeneracji? konkurencyjność cenowa regulacje nakazowe inne mechanizmy 7

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Konkurencyjność cenowa ciepła ze źródła kogeneracyjnego /przykład realny/ 8

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Co można zrobić aby odbiorca końcowy chciał/musiał kupować energię z kogeneracji? konkurencyjność cenowa regulacje nakazowe inne mechanizmy 9

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Regulacje nakazowe obowiązek umarzania „świadectw pochodzenia z kogeneracji” (czerwonych certyfikatów) dotyczy energii elektrycznej 10

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Co można zrobić aby odbiorca końcowy chciał/musiał kupować energię z kogeneracji? konkurencyjność cenowa regulacje nakazowe inne mechanizmy 11

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Inne mechanizmy Preferencje dla ciepła z kogeneracji w „świadectwach charakterystyki energetrycznej budynków” – regulacja w Prawie budowlanym to dobry kierunek lecz brak praktycznego oddziaływania na rynek – tj. na ceny nieruchomości Ustawa o efektywności energetycznej winny wspomagać zastępowanie ciepła wytwarzanego w technologii rozdzielonej ciepłem z kogeneracji 12

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Inne mechanizmy c.d. Dokumenty strategiczne powstające w różnych resortach muszą być spójne Zapisana w Polityce energetycznej Polski do 2030 roku potrzeba stymulowania rozwoju kogeneracji nie znajduje należytego odniesienia w dokumentach powstających w organach rządowych innych niż MG. 13

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Inne mechanizmy c.d. Przykłady negatywne W opracowanym w maju 2009 r. przez Zespół Doradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów dokumencie Polska 2030 Wyzwania rozwojowe w 37 stronicowym opisie dotyczącym „bezpieczeństwa energetyczno-klimatycznego” o potrzebie stymulowania rozwoju kogeneracji wspomina się hasłowo tylko jeden raz! W projekcie Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020 w obszarze energetyki określa się wyłącznie następujące cele: modernizacja i rozbudowa infrastruktury przesyłu i dystrybucji en. el. podnoszenie efektywności energetycznej pozyskiwanie energii z OZE reagowanie na zmiany klimatyczne W żadnym aspekcie NIE UWZGLĘDNIA SIĘ KOGENERACJI! 14

Szanse dla racjonalnego rozwoju kogeneracji w projektowanej ustawie Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Szanse dla racjonalnego rozwoju kogeneracji w projektowanej ustawie o efektywności energetycznej Wspomaganie nakładów inwestycyjnych na modernizację (zamianę) lokalnego źródła ciepła na bardziej efektywne (np. kogeneracyjne) Wspomaganie nakładów inwestycyjnych na zwiększenie oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych - wspomaganie poprawy efektywności wytwarzania energii 15

Zagrożenie dla racjonalnego rozwoju Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Zagrożenie dla racjonalnego rozwoju kogeneracji w projektowanej ustawie o efektywności energetycznej Preferencje dla sieci ciepłowniczych gdzie wielkość mocy zamówionej nie przekracza 5 MW – zwolnienie od obowiązku umarzania „białych certyfikatów” Zagrożenie dwukrotnego obowiązku pokrycia kosztów „białych certyfikatów” dla ciepła z elektrociepłowni zasilanych gazem ziemnym - elektrociepłownia jest dla dostawcy gazu ziemnego odbiorcą końcowym, a odbiorca ciepła z tej elektrociepłowni jest dla dostawcy ciepła odbiorcą końcowym 16

Zagrożenie dla racjonalnego rozwoju Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Zagrożenie dla racjonalnego rozwoju kogeneracji w projektowanej ustawie o efektywności energetycznej c.d. Zbyt wysoka bariera kwalifikująca projekt od aplikowania w przetargu na świadectwo efektywności energetycznej /minimalny roczny efekt 10 ton oleju ekwiwalentnego to co najmniej 10-krotnie za dużo/ OZE otrzymując wsparcie w postaci świadectw efektywności energetycznej mogą „zabierać” odbiorców sieciom ciepłowniczym zasilanym ze źródeł kogeneracyjnych 17

Efektywność energetyczna - ochrona środowiska Wnioski: rozwój kogeneracji, jako najefektywniejszej, powszechnie dostępnej technologii wykorzystania paliwa pierwotnego wymaga wspomagania przy pomocy różnorodnych mechanizmów interwencjonizmu państwowego ustawa o efektywności energetycznej może i powinna stanowić realne wsparcie dla rozwoju produkcji ciepła i energii elektrycznej w źródłach kogeneracyjnych 18

DZIĘKUJĘ 19