BEZPIECZEŃSTWO DZIECI I MŁODZIEŻY W INTERNECIE

INTERNET Internet (łac. inter - między + ang. net - sieć) to globalna sieć komputerowa łącząca ze sobą miliony komputerów na całym świecie, umożliwiając ich użytkownikom wzajemne przesyłanie informacji za pomocą sieci telefonicznej, łączy światłowodów albo satelitarnych.

A także: A także: Plac zabaw Źródło wiedzy Narzędzie Sposób komunikowania się Nie jest dobry ani zły Wielki śmietnik (Stanisław Lem)

KOMUNIKOWANIE W SIECI Życie towarzyskie dzieci odbywa się w dużej mierze przy użyciu komunikatorów: e, Gadu-Gadu, Tlen, Skype, pisanie blogów, Korzystanie z portali społecznościowych (np. Grono.net, Nasza-Klasa).

Umieszczanie informacji o sobie w sieci Adres zamieszkania, miejsce pracy, nazwa szkoły. Osobiste zdjęcia, zwłaszcza nago lub półnago. Numery telefonów, Gadu-Gadu, i, itp. Informacje o stanie majątkowym i trzymanych w domu cennych przedmiotach. Opisanie szczegółów ze swojego życia.

GROOMING Grooming – to uwodzenie dzieci przez osoby dorosłe za pomocą Internetu, telefonów komórkowych.

GROOMING Dorośli często udają rówieśnika swej ofiary, stopniowo zdobywając jej zaufanie, dane osobowe, zdjęcia. Nakłaniają dzieci do rozmów o seksie, co może być wstępem do dalszego osaczenia i molestowania najmłodszych użytkowników. Namawiają dziecko do oglądania pornografii i nalegają do spotkania w świecie rzeczywistym. Gdy dojdzie do spotkania, dziecko zazwyczaj zostaje wykorzystane seksualnie i nierzadko staje się ofiarą przemysłu pornograficznego.

Popularność Możliwość podszycia się pod rówieśnika potencjalnej ofiary; Łatwość pozyskania danych o potencjalnych ofiarach (np. adres zamieszkania, , telefon); Stały dostęp do potencjalnych ofiar; Możliwość nawiązania długoterminowej znajomości internetowej w celu późniejszego nawiązania kontaktów seksualnych z nieletnim; Stały kontakt z innymi osobami zainteresowanymi wykorzystywaniem seksualnym dzieci; Możliwość dyskusji o swych seksualnych preferencjach; Możliwość wymiany informacji na temat sposobów pozyskiwania ofiar.

ZAGROŻENIA W SIECI Pornografia Wulgaryzmy Sekciarstwo Przemoc, agresja Hazard Rasizm i ksenofobia Oszustwa, wyłudzenia Uzależnienie od Internetu Nieodpowiednie treści

Nieodpowiednie treści: propagujące ruchy religijne uznawane za sekty, propagujące anoreksję i bulimię jako styl życia a nie poważną chorobę, nawiązujące do samobójstw i samookaleczeń, promujące narkotyki oraz inne używki, drastyczne materiały – zdjęcia ofiar wypadków, samobójstw, egzekucji, treści nakłaniające do aborcji promujące środki farmaceutyczne takie jak tabletki gwałtu, dopalacze, sterydy, leki (acodin).

Uzależnienie Spędzanie coraz więcej czasu w Internecie powoduje, że rośnie ryzyko uzależnienia od Sieci. Wielu rodziców widzi w komputerze dobry sposób na zajęcie dziecku wolnego czasu, mylnie wierząc, że jest ono bezpieczne, bo siedzi w domu i jest w zasięgu ich wzroku (do Mazowieckiego Centrum Profilaktyki Uzależnień trafiło dziecko, które ma 2 lata i 7 miesięcy). Dziecko, które ma trudności z nawiązywaniem kontaktów i nie daje sobie rady w realnym życiu, jest szczególnie podatne na niewłaściwe i pozbawione umiaru zachowania online.

SEXTING Przesyłanie nagich lub półnagich zdjęć. Jego ofiarą padają najczęściej młode dziewczyny. Skutki to koniec normalnego życia a nawet samobójstwo. W Stanach Zjednoczonych już co piąty nastolatek deklaruje przesyłanie za pomocą komórki i Internetu swoich nagich zdjęć i innych treści erotycznych.

CYBERPRZEMOC Cyberprzemoc – przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Technologie te to głównie Internet oraz telefony komórkowe. Najczęściej jest to nękanie, straszenie szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli. Wykorzystywane są głównie: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe, grupy dyskusyjne, serwisy SMS i MMS.

Przemoc w Internecie – problem w szkole? Ponad połowa uczniów polskich szkół doświadcza przemocy w Sieci; Cyberprzemoc to w dużej mierze przemoc rówieśnicza; Sprawcy i ofiary – koledzy ze szkoły; Coraz częściej tradycyjne konflikty rówieśnicze ze szkoły przenoszą się do Sieci.

W Polsce problem cyberprzemocy po raz pierwszy został zbadany w 2007 roku przez firmę Gemius na zlecenie Fundacji Dzieci Niczyje. Starano się dowiedzieć jaka jest powszechność i jak jest ona odbierana.

Uzyskane wyniki: Aż 52 proc. internautów w wieku lat przyznaje, że za pośrednictwem Internetu lub telefonii komórkowej miało do czynienia z przemocą werbalną, niemal połowa badanych doświadczyła wulgarnego wyzywania (47 proc.), co piąty poniżania, ośmieszania i upokarzania (21 proc.), a co szósty straszenia i szantażowania (16 proc.). Zjawiskiem powszechnym okazuję się również „kradzież tożsamości” - 29 proc. nieletnich internautów potwierdza, że ktoś podszywał się pod nich w Internecie. Jednocześnie, ponad połowa nastoletnich internautów (57 proc.) przyznaje, że byli przynajmniej raz fotografowani lub filmowani wbrew ich woli. Zdaniem analityków firmy Gemius, wyniki badania wskazują na „wysoki poziom zjawiska cyberprzemocy wśród dzieci i młodzieży”.

=1&feature=fvwp

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. §10 zobowiązuje szkoły i placówki do opracowania, strategii działań wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych, wobec dzieci i młodzieży.

Szkolny system reagowania na cyberprzemoc Działania profilaktyczne w szkole/klasie: – przyjazne, wspierające środowisko szkolne; – integracja uczniów, dobre relacje nauczyciel-uczeń; – czytelny system norm współżycia społecznego i jasny system konsekwencji; – wiedza na temat zasad korzystania i zagrożeń płynących z użytkowania różnych technologii komunikacyjnych.

Szkolny system reagowania na cyberprzemoc c. d. Działania interwencyjne: – opracowanie procedury reagowania w szkole na zjawisko cyberprzemocy; – wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za koordynację działań; – podejmowanie interwencji w każdym przypadku ujawnienia lub podejrzenia cyberprzemocy (procedura nie będzie wówczas tylko „martwym” zapisem w dokumentach szkolnych).

Cele tworzenia procedur: 1. Poprawa bezpieczeństwa uczniów w szkole (przerwanie aktu przemocy). 2. Zapewnienie uczniom doświadczającym cyberprzemocy efektywnej ochrony i wsparcia. 3. Zmiana zachowania sprawców prześladowania. 4. Zmiana postawy świadków.

Kolejność: 1. Określenie norm i zasad, jakie będą obowiązywać w szkole. 2. Przyjęcie regulaminu przez całą społeczność szkolną. 3. Opracowanie procedury reagowania na zjawisko cyberprzemocy. 4. Przestrzeganie, aby normy zawarte w regulaminie nie były łamane.

Elementy procedury interwencyjnej dotyczącej cyberprzemocy: Elementy procedury interwencyjnej dotyczącej cyberprzemocy: Udzielenie wsparcia ofierze przemocy; Zabezpieczenie dowodów i ustalenie okoliczności zdarzenia; Wyciągnięcie konsekwencji wobec sprawcy oraz praca nad zmianą postawy ucznia.

„Jak reagować na cyberprzemoc. Poradnik dla szkół.”

PROGRAMY FILTRUJĄCE Filtrowanie wspomaga, a nie zastępuje opiekunów; Aplikacje filtrujące nie są w stanie monitorować całej zawartości Internetu; Filtry są zawodne (blokują niepotrzebnie lub nie blokują, gdy trzeba); Owoc zakazany kusi najbardziej.

Cenzor Cenzor – Producent oferuje 3 wersje programu: Cenzor IND, Cenzor EDU, Cenzor BIZ. Program blokuje dostęp do stron szkodliwych, takich jak: pornografia, przemoc oraz narkomania. Posiada prosty, funkcjonalny i czytelny interfejs, przez co użytkownik w intuicyjny sposób może dowolnie go konfigurować.

Emilek Emilek – Łatwy w obsłudze program. Przeznaczony głównie dla rodziców. Blokuje przede wszystkim dostęp do stron o tematyce erotycznej i pornograficznej.

Motyl Motyl – Program umożliwia blokowanie stron pornograficznych, czatów, bramek sms, komunikatorów oraz popularnych przeglądarek Opera, Firefox, Internet Explorer. Motyl blokuje niestosowną stronę zamykając przeglądarkę i nie wyświetlając żadnego graficznego komunikatu.

Opiekun Dziecka w Internecie Opiekun Dziecka w Internecie - Producent oferuje 3 wersje programu: Opiekun Dziecka, Opiekun Ucznia, Opiekun Ucznia Net. Aplikacja zawiera opcje ograniczania czasowego. Program blokuje strony wg kategorii: pornografia, sekty i satanizm, przemoc, narkotyki.

Kampania społeczna dotycząca bezpieczeństwa dziec Kampania społeczna dotycząca bezpieczeństwa dzieci Ogólnopolska kampania „Dziecko w Sieci” zainicjowana została w lutym 2004 roku przez Fundacją Dzieci Niczyje. Podstawowym jej celem było zwrócenie uwagi dorosłych i dzieci na zagrożenia związane z obecnością pedofilów w sieci oraz edukacja w zakresie bezpiecznego korzystania z Internetu.

Każdy ruch w Internecie zostawia ślad 8 czerwca 2010 Fundacja Dzieci Niczyje, Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa oraz Rzecznik Praw Dziecka ruszyła z nową odsłoną kampanii „Dziecko w Sieci” pod hasłem „Każdy ruch w Internecie zostawia ślad”. Przypominając postacie Ani i Wojtka (bohaterów kampanii „Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie” z 2004 roku), organizatorzy chcą zwrócić uwagę społeczeństwa zarówno na sam problem uwodzenia dzieci, jak i na nowe prawo.

Dzień Bezpiecznego Internetu Dzień Bezpiecznego Internetu (DBI) obchodzony jest z inicjatywy Komisji Europejskiej od 2004 roku i ma na celu inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych. W roku 2011 obchody DBI przypadają na 8 lutego. W Polsce Dzień Bezpiecznego Internetu od 2005 roku organizowany jest przez Fundację Dzieci Niczyje oraz Naukową i Akademicką Sieć Komputerową (NASK) – realizatorów unijnego programu „Safer Internet”. Głównym partnerem DBI 2011 jest Fundacja Orange.

Dzień Bezpiecznego Internetu Główną ideą narodowych obchodów DBI jest inicjowanie lokalnych działań, w ramach których dzieci, młodzież i nauczyciele aktywnie angażują się w prace nad projektami poświęconymi bezpieczeństwu w Sieci. Z okazji DBI organizowane są w całej Polsce zajęcia edukacyjne, happeningi, kampanie informacyjne, konkursy i inne akcje, które trwają przez cały miesiąc luty.

Ogólnopolska Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Dzieci w Internecie Koalicja istnieje przy Polskim Centrum Programu „Safer Internet”, które tworzą Fundacja Dzieci Niczyje (FDN) oraz Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) Koalicja jest inicjatywą skupiającą organizacje i instytucje, które podejmują działania na rzecz bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w Internecie. Jej celem jest jak najszersze upowszechnianie wiedzy na temat bezpiecznego korzystania z zasobów Internetu przede wszystkim wśród najmłodszych internautów.

Strony internetowe Ogólnopolskiej Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Dzieci w Internecie - serwis poświęcony obchodom Dnia Bezpiecznego Internetu, którego ideą jest propagowanie działań na rzecz bezpiecznego korzystania dzieci i młodzieży z Internetu. Na stronie znajdują się materiały i relacje z poprzednich obchodów, materiały pomagające w organizacji imprez, informacje o konkursach, baza szkół, które przyłączyły się do obchodów serwis Dyżurnet.pl anonimowo przyjmuje zgłoszenia o nielegalnych treściach w Internecie. – strona kampanii społecznej Dziecko w Sieci. – Fundacja Dzieci Niczyjewww.fdn.org.pl

Strony internetowe Ogólnopolskiej Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Dzieci w Internecie - projekt helpline.org.pl ma na celu pomoc dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa w Internecie. Jeśli dziecko spotkało w Sieci coś nieprzyjemnego i nie wiesz jak mu pomóc - wejdź na stronę projektu. – Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa. – portal informacyjny z edukacyjnym serwisem dla dzieci

Strony internetowe Ogólnopolskiej Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Dzieci w Internecie – edukacyjny serwis dla najmłodszych użytkowników Internetu oficjalna strona realizowanego w Polsce przez Konsorcjum FDN i NASK programu Komisji Europejskiej "Safer Internet". Na serwisie znajdują się aktualne wiadomości związane z tematyką programu, artykuły prasowe oraz raporty dotyczące badań. – serwis edukacyjny dla dzieci.

PRAWNA OCHRONA DZIECI W przypadku cyberprzemocy są dwie drogi ochrony prawnej: karna i cywilna. Kodeks karny nie obejmuje swoim zakresem wszystkich przestępstw przy użyciu nowych technologii dlatego konieczne jest posługiwanie się drogą cywilną, czyli drogą roszczeń odszkodowawczych.

Należy pamiętać, że: W przypadku cyberprzemocy w stosunku do dzieci, czyli osób poniżej 18 roku życia, wszystkie działania prawne realizują rodzice lub opiekunowie prawni. Niezależnie od formy cyberprzemocy, jeżeli podejrzewamy, że sprawcą cyberprzemocy jest osoba poniżej 17 roku życia, działania w sprawie realizuje sąd rodzinny i nieletnich, właściwy ze względu na miejsce pobytu ewentualnego sprawcy cyberprzemocy. Tam należy złożyć informację o doświadczanej przez dziecko cyberprzemocy.

Należy pamiętać, że: Jeżeli zgłosimy przestępstwo, a policja i prokuratura rozpoczną postępowanie, dziecko jako pokrzywdzony jest jednocześnie świadkiem przestępstwa i w związku z tym będzie przesłuchiwane. W polskim prawie istnieje obowiązek zawiadamiania o przestępstwie. Każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub policję.

Nowelizacja kodeksu karnego Weszła w życie 8 czerwca 2010 roku Penalizuje proceder uwodzenia dzieci w Internecie. Już nawet nawiązywanie w Internecie kontaktów z dzieckiem, których celem jest doprowadzenie do spotkania i wykorzystania seksualnego (grooming) jest przestępstwem. Kodeks karny przewiduje za przestępstwo tego typu do dwóch lat pozbawienia wolności (art. 200a § 2) lub nawet do trzech lat pozbawienia wolności, jeśli sprawca wykorzystał np. niewiedzę lub nieświadomość dziecka (art. 200a § 1).

Bibliografia Internet : między edukacją, bezpieczeństwem a zdrowiem : praca zbiorowa / pod red. Mirosława Kowalskiego. - Tychy : Maternus Media, 2008, ISBN Internet a dzieci : uzależnienia i inne niebezpieczeństwa / Parry Aftab ; przeł. Barbara Nicewicz. - Warszawa : Prószyński i S-ka, 2003, ISBN Jak reagować na cyberprzemoc : poradnik dla szkół / [aut. Julia Barlińska et al. ; red. Łukasz Wojtasik]. - Wyd [Warszawa] : Fundacja Dzieci Niczyje, [2009], ISBN Przyjaciele w internecie / Anna Słysz, Beata Arcimowicz. - Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2009, ISBN Rozwiązania filtrujące niepożądane treści w Internecie : raport / [przygotowany przez Izabelę Jończyk et al.]. - Warszawa : Dyżurnet.pl, 2009 Uzależnienie od komputera i Internetu u dzieci i młodzieży / Paulina Chocholska, Małgorzata Osipczuk. - Warszawa : Hachette Polska, cop. 2009, ISBN Portale internetowe:

Źródła do grafiki: internecie,wid, ,wiadomosc.html?ticaid=1bc hid= &page=article&article_id=

OPRACOWAŁA: IWONA LIWANOWSKA-MACIOS PEDAGOGICZNA BIBLIOTEKA WOJEWÓDZKA IM. KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ W WARSZAWIE WYDZIAŁ OPRACOWANIA ZBIORÓW ZWARTYCH I SPECJALNYCH LUTY 2011 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ