Korygowanie trendu spadkowego 11 / 2008 MONITOR BANKOWY Listopadowy sondaż w placówkach bankowych został przeprowadzony w dniach 7-14 bm. W telefonicznym sondażu wspomaganym komputerowo (CATI) wzięło udział 200 placówek bankowych z całego kraju, reprezentujących wszystkie typy banków krajowych DEPOZYTY ZŁOTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 36 proc. placówek (w stosunku poprzedniego pomiaru wzrost o 2): ludności – w 35 proc. (+4), a podmiotów gospodarczych w 27 proc. (+1). Spadek aktywności deponentów wystąpił łącznie w 31 proc. placówek (=); ludności 29 proc. (-4), podmiotów gospodarczych 28 proc. (+3). Salda ocen informujące o różnicy między odsetkiem placówek stwierdzających wzrost i spadek wynoszą: dla łącznych lokat bieżących 5 punktów (+2), klientów indywidualnych 6 punktów (+9) oraz korporacyjnych -1 punkt (-2). Lokaty terminowe rosły łącznie w 51 proc. placówek (w stosunku poprzedniej fali – 9 pkt. więcej). W segmencie gospodarstw domowych wzrastały w 50 proc. placówek (+6), a podmiotów gospodarczych w 34 proc. placówek (+5). Spadki wystąpiły łącznie w 29 proc. oddziałów (-3); ludności 29 proc. (-3), a podmiotów gospodarczych w 19 proc. (-1). Wskaźniki netto, czyli salda ocen, wynoszą: dla depozytów terminowych ogółem 23 pkt. (+13); gospodarstw domowych 21 pkt. (+9) oraz podmiotów gospodarczych 15 pkt. proc. (+6). Oczekiwania. Wzrostu stanów lokat a vista ogółem spodziewa się 52 proc. placówek (w stosunku do drugiej październikowej fali: 4 pkt. proc. więcej), spadek przewiduje 11proc. (-7), a 38proc (+3) nie oczekuje zmiany. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 51proc. (+5), korporacyjnych – 42proc. (+6); spadek przewiduje 9 proc. (-8) podmiotów indywidualnych i 9 proc. (-4) gospodarczych. Saldo prognozy dla lokat łącznie wynosi 41 pkt. (+11), gospodarstw domowych 42 (+14) oraz podmiotów gospodarczych 33 pkt. (+10). Poprawy sytuacji w zakresie depozytów terminowych ogółem spodziewa się 65 proc. oddziałów (+12), spadek przewiduje 10 proc. (-11), a 26 proc. (=) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 64 proc. (+9), a instytucjonalnych 47 proc. (+13); pogorszenia - odpowiednio 8 proc. (-13) i 10 proc. (-8). Salda prognozy wynoszą: ogółem 55 pkt. (+23), depozyty ludności 56 pkt. (+22), natomiast podmiotów gospodarczych 37pkt. (+20). PENGAB - wartości trendu cyklu W listopadowym pomiarze odnotowano wzrost wartości wskaźnika Pengab w porównaniu do wyniku z drugiego październikowego pomiaru o 8,6 pp. do poziomu 24,2 pkt. Podniesienie poziomu odnotowano zarówno w warstwie prognoz (o 12,5 pp.), jak i dla wskaźnika ocen (o 5,7 pp.). Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury informujący o sytuacji ekonomicznej placówek odnotował znaczący wzrost: w stosunku do poziomu sprzed dwóch tygodni jest wyższy o 15,5 pkt. i aktualnie wynosi 20,3. Odnotowano zahamowanie trendu spadkowego oraz poprawę ocen zarówno w obszarze depozytów złotowych, jak i walutowych zarówno bieżących jak i terminowych. Poprawa ocen nastąpiła również na rynku kredytów złotowych, kredytów dewizowych oraz kredytów konsumenckich. Dalsze pogorszenie koniunktury obserwuje się w obszarze kredytów mieszkaniowych oraz kredytów dla przedsiębiorców o wartości do 1 mln euro. W ciągu minionych dwóch tygodni odnotowano dalszy wzrost zainteresowania akcjami, jednostkami TFI oraz polisami ubezpieczeń na życie. W sferze prognostycznej spodziewana jest poprawa na wszystkich rynkach depozytowych, lecz szczególnie silnych wzrostów oczekuje się dla rynku depozytów złotowych terminowych. Przewiduje się poprawę na rynku kredytów złotowych jak i walutowych, kredytów konsumenckich oraz mieszkaniowych. Bankowcy spodziewają się stabilizacji popytu na akcje i jednostki TFI na obecnym poziomie, jednocześnie przewidują wzrost zainteresowania obligacjami oraz polisami na życie. Oczekiwania inflacyjne zmniejszyły się do średniego poziomu 4,62%. Bankowcy przewidują nieznaczny spadek złotówki względem euro i dolara. Ocena realnych skutków kryzysu finansowego na działalność banków w Polsce jest silnie spolaryzowana. Ponad połowa badanych nie zauważa istotnych zmian, ale pozostali reprezentanci banków są przeciwnego zdania. Zaobserwowano zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów dla wszystkich typów kredytów, w szczególności jednak dla kredytów hipotecznych i/lub mieszkaniowych zarówno walutowych jak i złotowych. Zmiany te w mniejszym stopniu objęły kredyty dla klientów indywidualnych oraz dla przedsiębiorstw.

2 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor DEPOZYTY WALUTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 19 proc. placówek (+3); w segmencie ludności w 20 proc. (+7) i podmiotów gospodarczych 15 proc. (+2). Malały natomiast: ogółem w 22 proc. (-1), ludności 21 proc. (-4) oraz firm 19 proc. (=). Saldo oceny w odniesieniu do wkładów ogółem wynosi -3 punkty (+4), lokat ludności -1 punkt (+11) i depozytów podmiotów gospodarczych -4 punkty (+2). Depozyty terminowe ogółem rosły w 19 proc. placówek (+4), jednocześnie malejąc w 24 proc. (-1) i nie ulegając zmianie w 57 proc. (-3). Depozyty ludności wzrosły w 18 proc. (+3), podmiotów gospodarczych w 14 proc. (+3), malejąc odpowiednio w 26 proc. (+1) i 15 proc. (-3). Salda oceny kształtują się następująco: dla lokat ogółem -6 punktów proc. (+5), lokat klientów indywidualnych -8 punktów (+2) oraz korporacyjnych minus 2 pkt. (+5). Oczekiwania. Przewidywania wzrostowe dla wkładów a vista ogółem formułuje 24 proc. placówek (-1), spadkowe 10 proc. (-6), a 66 proc. (+7) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 25 proc. placówek (-1), a podmiotów gospodarczych 17 proc. (-1). Spadek przewiduje odpowiednio 8 proc. (-8) i 11 proc. (-4). Salda prognoz są następujące: lokaty ogółem 14 punktów (+5), gospodarstwa domowe 17 punktów (+7) oraz firmy i instytucje 6 punktów (+2). Wzrostu aktywności deponentów terminowych ogółem spodziewa się 27 proc. placówek (=), spadku 12 proc. (-5), a 61 proc. nie przewiduje zmiany (+5). Wzrost depozytów terminowych ludności przewiduje 30 proc. (+2), a podmiotów gospodarczych 17 proc. (-2); spadek odpowiednio 11 proc. (-6) i 12 proc. (-4). Salda prognoz wynoszą: lokaty ogółem 14 punktów (+4), ludności 18 punktów (+7) oraz podmioty gospodarcze 5 punktów (+1). KREDYTY ZŁOTOWE Oceny. Akcja kredytowa ogółem rosła w 65 proc. placówek (+5), malała w 12 proc. (+3) i nie zmieniła się w 23 proc. (-9). Wzrost kredytów dla ludności odnotowało 59 proc. placówek (+3), a na cele gospodarcze 51 proc. oddziałów (+3); spadek wystąpił odpowiednio w 12 proc. (+3) i 12 proc. (+5). Saldo ocen dla kredytów ogółem wynosi 53 punktów (+1), dla kredytów ludności 47 punktów (=) oraz podmiotów gospodarczych 38 punktów (-3). Oczekiwania. Rozwoju akcji kredytowej ogółem spodziewa się 65 proc. placówek (+2), dla ludności 62 proc. (+4) i 52 proc. dla klientów korporacyjnych (+4). Spadek akcji kredytowej ogółem przewiduje 9 proc. (-2), kredytów dla ludności 9 proc. (-1), a podmiotów gospodarczych 11 proc. (+2). Salda prognoz wynoszą: w odniesieniu do kredytów ogółem 56 punktów (+4), ludności 53 punkty (+5), podmiotów gospodarczych 41 punktów (+3). OPROCENTOWANIE KREDYTÓW Oprocentowanie kredytów pozostało bez zmian w 54 proc. (-1), w 45 proc. wzrosło (=), a w 2 proc. zmalało (+1). Utrzymania ceny kredytu na obecnym poziomie spodziewa się 55 proc. (+19), zmniejszenia 7 proc. (+5), a wzrostu 39 proc. (-24).

. 3 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor KREDYTY NIEREGULARNE (ZAGROŻONE) Kredyty nieregularne dla ludności wzrastały w 14 proc. placówek (=), jednocześnie malejąc w 9 proc. (-1) i nie zmieniając się w 76 proc. (+2). Saldo oceny wzrosło do poziomu 5 punktów (+1). Wzrost wartości kredytów nieregularnych przewiduje 18 proc. placówek (-6), spadek 11 proc. (=), a 71 proc. (+6) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy spadło do poziomu 6 pkt. (-6). KREDYTY WALUTOWE Kredyty walutowe rosły w 14 proc. placówek (+2), malały w 29 proc. (=), a w 57 proc. (-2) nie wystąpiły zmiany. Saldo oceny jest na poziomie -14 punktów proc. (+3). Wzrostu akcji kredytowej w walutach obcych spodziewa się 11 proc. (-1), spadku 36 proc. (-2), a 53 proc. (+3) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi minus 25 pkt. proc. (+1). KREDYTY O WARTOŚCI DO 1 MLN EURO UDZIELANE PRZEDSIĘBIORSTWOM Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro wystąpił w 25 proc. placówek (-3), spadek w 8 proc. (+3), a w 67 proc. nie nastąpiły zmiany (=). Wskaźnik oceny netto wyniósł 17 pkt. proc. (-6). Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro przewiduje 29 proc. (+3), spadek 11 proc. (+3), a 60 proc. nie przewiduje zmiany (-6). Wskaźnik prognozy wynosi 18 pkt. (-1). KREDYTY KONSUMENCKIE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów konsumenckich dla osób prywatnych wystąpił w 57 proc. placówek (+1), spadek w 11 proc. (-1), a w 31 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (-1). Wskaźnik netto wynosi 46 pkt. proc. (+2). Kredyty konsumenckie dla osób prywatnych wzrosną według 62 proc. placówek (+4), zmaleją według 8 proc. (-2), a 30 proc. nie przewiduje zmiany (-3). Wskaźnik prognozy wynosi 54 pkt. (+6). KREDYTY MIESZKANIOWE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów mieszkaniowych dla osób prywatnych wystąpił w 50 proc. placówek (-1), spadek w 13 proc. (+3), a w 37 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (-1). Wskaźnik oceny netto wyniósł 37 pkt. proc. (-4). Kredyty mieszkaniowe dla osób prywatnych wzrosną według 46 proc. placówek (+5), zmaleją według 17 proc. (-2), a 37 proc. nie przewiduje zmiany (-3). Wskaźnik prognozy wynosi 28 pkt. (+6). AKCJE I OBLIGACJE Wzrost popytu na akcje stwierdzono w 3 proc. placówek (-2), spadek w 56 proc. (-7), brak zmian w 41 proc. (+9). Saldo oceny wzrosło do minus 53 pkt. (+6). Wzrost popytu na obligacje odnotowało 22 proc. placówek (-2), spadek 28 proc. (+4), a 50 proc. nie stwierdziło zmiany popytu (-2). Saldo oceny wyniosło -7 pkt. (-7). Wzrostu popytu na akcje spodziewa się 18 proc. (+6), spadku 30 proc. (-16), a 52 proc. (+10) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wynosi minus 13 punktów (+20). Wzrost popytu na obligacje przewiduje 32 proc. (=), spadek 10 proc. (-6), a 58 proc. (+6) spodziewa się stabilizacji popytu na obecnym poziomie. Saldo prognozy wynosi 22 pkt. (+6).

JEDNOSTKI FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Wzrost popytu na jednostki funduszy inwestycyjnych zaobserwowało 3 proc. placówek (+2), spadek 55 proc. (-9), a w 41 proc. nie stwierdzono zmian (+5). Saldo wynosi minus 52 pkt. (+11). Wzrost popytu przewiduje 10 proc. (+3), spadek 30 proc. (-19), a 60proc. (+15) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi -20 pkt. (+22). POLISY UBEZPIECZEŃ NA ŻYCIE Wzrost popytu na polisy zaobserwowało 16 proc. placówek (+2), spadek 28 proc. (-3) i brak zmian w 56 proc. (+2). Saldo oceny wzrosło do poziomu minus 13 pkt. (+4). Wzrost popytu na polisy przewiduje 18 proc. (+5), spadek 15 proc. (-10), a 67 proc. nie spodziewa się zmiany (+6). Saldo prognozy wzrosło do 3 pkt. (+15). RACHUNKI OSZCZĘDNOŚCIOWO-ROZLICZENIOWE Liczba nowo otwieranych ROR-ów rosła w 49 proc. placówek (-3), malała w 6 proc. (+3) i nie zmieniła się w 46 proc. (+1). Saldo oceny wyniosło 43 punktów (-6). Wzrostu liczby nowo otwieranych rachunków spodziewa się 52 proc. placówek (-2), spadku 4 proc. (=), a 44 proc (+2) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 48 pkt. (-3). OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA (WOKKB – 20,3) O poprawie ogólnej sytuacji ekonomicznej informuje 31 proc. placówek (+9). Pogorszenie wystąpiło w 10 proc. (-1), a 59 proc. oddziałów nie odnotowało zmiany sytuacji (-9). Saldo oceny wzrosło do 21 punktów (+10). Poprawy sytuacji ekonomicznej spodziewa się 31 proc. ankietowanych placówek (+10), pogorszenia 11 proc. (-11), a 59 proc. nie przewiduje zmiany (+2). Wskaźnik prognozy netto wyniósł 20 pkt. (+21). Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury (WOKKB), obliczany jako średnia arytmetyczna sald odpowiedzi na oba pytania dotyczące ogólnej sytuacji ekonomicznej - tzn. obecnej i przewidywanej, wzrósł w stosunku do wyniku z poprzedniej fali o 15,5 pkt. i wynosi 20,3 proc. WSKAŹNIK KONIUNKTURY BANKOWEJ – 24,2 pkt. Indeks PENGAB traktowany jako syntetyczny wskaźnik koniunktury w placówkach bankowych wzrósł o 8,6 pkt. w stosunku do ostatniego październikowego pomiaru (z 15,6 do 24,2). Skumulowany wskaźnik ocen wyniósł 15,6 pkt. i jest wyższy od poprzedniego o 5,7pkt., natomiast skumulowany wskaźnik prognoz wzrósł o 11,5pkt., z poziomu 21,3 do 32,8pkt. STOPY PROCENTOWE Placówki przewidują następujące oprocentowanie (dane uśrednione): kredytu lombardowego – 7,48 proc. (-0,11) redyskonta weksli – 6,24 proc. (-0,09 pkt.) kredytu na cele gospodarcze – 13,45 proc. (+1,61 pkt.) lokaty trzymiesięcznej – 5,02 proc. (+0,30 pkt.) INFLACJA Bankowcy przewidują, że w 2008 roku w okresie grudzień grudzień 2008 inflacja wyniesie 4,62 proc. (dane uśrednione). W porównaniu z poprzednim pomiarem oznacza to spadek o 0,06 pkt Mediana wynosi 4,29 proc. Reprezentanci z banków z przewagą kapitału krajowego szacują stopę inflacji na 4,54 proc, banków spółdzielczych – 4,42 proc., banków giełdowych – 4,81 proc. i banków z przewagą kapitału zagranicznego – 4,70 proc. KURS DOLARA I EURO Oczekiwania kursowe wobec dolara i euro według przewidywań (uśrednionych) na koniec 2008 roku wynoszą dla ceny dolara – 2,81zł (mediana – 2,78), a dla euro – 3,65 zł (mediana 3,64). Średnia dla ceny dolara wzrosła w porównaniu do październikowego pomiaru o 10 groszy, zaś dla euro – o 1 grosz. 4 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor

Czy w okresie ostatnich dwóch-trzech tygodni Pana(i) bank zaostrzył kryteria i warunki udzielania następujących kredytów: 5 N=200 PYTANIA DODATKOWE Postrzeganie realnego wpływu skutków światowego kryzysu finansowego na banki/placówki banków Większość pracowników banków jest zdania, że placówki ich banków nie odczuwają realnych skutków kryzysu na światowych rynkach finansowych (łącznie 57,5% respondentów). Optymizm można uznać za umiarkowany, gdyż jednocześnie 41,5% respondentów jest zdania, że ich banki odczuwają skutki tego kryzysu. Zmiany kryteriów i warunków przyznawania kredytów W opinii bankowców w okresie ostatnich tygodni zaostrzenie kryteriów i warunków przyznawania kredytów dotyczyło w szczególności kredytów hipotecznych i/lub mieszkaniowych zarówno w walucie obcej (48%) jak i w złotych (42%). Jeden na czterech reprezentantów banków ocenia, że zaostrzeniu uległy procedury w stosunku do udzielania kredytów dla firm sektora msp oraz kredytów korporacyjnych dla dużych firm, odpowiednio 24% i 23% badanych. Co piaty badany wskazał, że zaostrzenie warunków objęło kredyty konsumpcyjne udzielane dla ludności. Monitor Bankowy – ZBP/Pentor Czy Pana(i) bank/placówka odczuwa realne skutki światowego kryzysu finansowego? ŚREDNIA 2.3 N=200