Nasze nieskończone bogactwo LAS Nasze nieskończone bogactwo Autor: Krzysztof Bardzik PZS nr 2 w Pszczynie Klasa II Technik Informatyk 1

Powszechne znaczenie lasów. Spis Treści Człowiek w lesie Polskie drzewa Brzoza Dąb Olsza Topola Powszechne znaczenie lasów. Lipa Klon Jak każdy wie, lasy dostarczają drewna, owoców, ziół, grzybów, są siedliskiem życia dzikich zwierząt, a także regulują stosunki wodne, wahania temperatury. Zmniejszają erozję gleb i chronią przed wiatrem. Jednak w życiu człowieka odgrywają jeszcze inne role, których nie jesteśmy świadomi. Sosna Świerk Inne skarby Bibliografia 2

Człowiek w lesie Kształtują i wpływają nie tylko na warunki środowiska przyrodniczego, ale też na ludzką psychikę. Upiększają otoczenie człowieka, stanowiąc element dekoracyjny , są inspiracją twórczości artystycznej. Jako jeden z najbardziej zróżnicowanych naturalnych ekosystemów, a jednocześnie łatwo dostępnych , spełnia ważną funkcję społeczną, a także dydaktyczno – wychowawczą w procesie poznawania przyrody i zjawisk w niej zachodzących. Dzięki ciszy i świeżemu powietrzu można odprężyć się i wypocząć. Leśny krajobraz często jest inspiracją twórczości artystycznej. Wstecz Spis Treści Dalej 3

Polskie drzewa Drzewa liściaste Drzewa iglaste Naturalnie na terenie Polski występują następujące gatunki drzew. W dalszej części omówimy zastosowania niektórych z nich. Drzewa liściaste Drzewa iglaste Buk Brzoza Dąb Jabłoń Jarząb Jesion Olsza Głóg Grab Topola Klon Lipa Wierzba Wiąz Wiśnia Sosna Świerk Jodła Modrzew Cis Drzewa to oczywiście nie jedyne bogactwo. W lesie znajdziemy również m. in. grzyby i owoce leśne. Wstecz Spis Treści Dalej 4

Brzoza (Betula) Drewno brzozy wykorzystywane jest w meblarstwie, przemyśle papierniczym oraz drzewnym. Jest średnio twarde, ciężkie, i niezbyt trwałe. Wykonuje się z niego sklejki, wykładziny, meble, dawniej robiono z niego koła. Używane jest także do suchej destylacji i do produkcji węgla drzewnego. Z kory otrzymuje się garbnik oraz dziegieć. Sok brzozy (pobrany wiosną), nazywany oskołą, zawiera dużo cukrów i stosuje się go do produkcji napoju, a także w kosmetyce do produkcji tzw. wody brzozowej. Liście brzozy mają działanie moczopędne, przeciwreumatyczne i napotne. Poprawiają także przemianę materii i działają odtruwająco na układ krwionośny. Betulina, stanowiąca do 30% masy białej kory brzozy, wykazuje właściwości lecznicze wobec wielu schorzeń, także przeciwnowotworowych. Wstecz Spis Treści Dalej 5

Dąb (Quercus) Drewno dębu stosunkowo ciężkie i twarde znajduje powszechne zastosowanie w stolarce wewnętrznej budowlanej, meblarstwie. Ze względu na swoją odporność na ścieranie doskonale nadaje się do wyrobu klepki podłogowej. Wyroby z dębiny z biegiem czasu ciemnieją w naturalny sposób od wody. Kora niektórych gatunków jest składnikiem wielu mieszanek ziołowych, a odwar z kory był stosowany wewnętrznie przy biegunkach, a zewnętrznie przy odmrożeniach i oparzeniach. Zawiera też dużą ilość taniny i od stuleci jest stosowana z powodzeniem w garbarstwie do wyprawiania skór. Niektóre gatunki dębów mogą mieć znaczenie jako rośliny miododajne. Wytwarzają one spadź (tzw. rosę miodową). Wstecz Spis Treści Dalej 6

Olsza (Alnus) W przemyśle wykorzystywana do produkcji sklejki. Jest to doskonałe drewno w obróbce. W lutnictwie olszę nazywa się "olchą", jest to również potoczna nazwa rodzaju. Idealnie nadaje się do np. stworzenia afrykańskiego bębna djembe. Ma dobre właściwości akustyczne i dobrze się suszy (nie pęka). Stosowana w budowie korpusów gitar elektrycznych, przede wszystkim gitary Fendera. Drewno używane jest do budowy stępek łodzi i jachtów drewnianych. Olsza jest odpowiednim drzewem do zalesiania nieużytków o niskiej zawartości azotu w glebie. Wstecz Spis Treści Dalej 7

Topola (Populus) Dostarczają miękkiego drewna używanego do produkcji celulozy, papieru, zapałek, lecz także korpusów gitar elektrycznych i bębnów. Najwyższą topolą w Polsce jest topola czarna rosnąca w Warszawie – mierzy ona 43 m wysokości i jest jednym z najwyższych drzew liściastych w Polsce. Wstecz Spis Treści Dalej 8

Lipa (Tilia) Drewno cenne, miękkie, łatwe w obróbce, stosowane w rzeźbiarstwie, snycerstwie, do wyrobu instrumentów muzycznych. Cenna roślina miododajna. Uznawana przez Indian Ameryki Północnej za najlepsze drewno do ługowania (procesu moczenia niektórych roślin w roztworze popiołu drzewa liściastego w celu wytrącenia szkodliwych substancji). Lipa posiada również właściwości lecznicze. Kwiatostan z gatunku lipy drobnolistnej i szerokolistnej wykorzystywany jest jako surowiec zielarski. Do leczenia dawniej używano nie tylko kwiatów lecz również kory i liści. Napar z kwiatów lipy działa napotnie i przeciwgorączkowo, moczopędnie, sokopędnie, uspokajająco oraz przeciwskurczowo. Łagodzi także kaszel. Często sadzona w parkach, jako drzewa alejowe, przy kościołach jako roślina ozdobna. Wstecz Spis Treści Dalej 9

Klon (Acer) Drzewa sadzone są dla pozyskania twardego, trwałego oraz elastycznego drewna, a także jako rośliny parkowe i alejowe. Do dziś w Kanadzie wykorzystuje się sok ściekający ze zranionych pni gatunków A. saccharum i A. saccharinum do produkcji syropu klonowego i cukru klonowego. Klon tatarski podg. Ginnala to najbardziej miododajny gatunek klonu. Wstecz Spis Treści Dalej 10

Sosna (Pinus) Wstecz Spis Treści Dalej Niegdyś materiał na słupy w energetyce, na stemple górnicze czy podkłady kolejowe. Powszechnie wykorzystywana w stolarstwie, do produkcji papieru, sklejki i wełny drzewnej. Drewno sosny zwyczajnej jest odpowiednie na okleiny wewnętrzne, okna, drzwi, podłogi lub meble. Wszystkie sosny mogą być źródłem żywicy, z której na drodze destylacji produkowane są wysokiej jakości terpentyna i kalafonia. Poza samym drewnem wykorzystuje się także korę, gałęzie, szyszki, karpinę, igliwie, pąki i korzenie. Pozyskiwane z nich olejki eteryczne znajdują zastosowanie m. in. w branżach perfumeryjnych, kosmetycznych i w lecznictwie. Nasiona sosny są jadalne. W Europie najbardziej znane są nasiona sosny pinii. Stosowane m. in. jako produkt do gotowania, pieczenia i składnik sosów (np. pesto), czy dodatek do deserów. Ze względu na odporność na zasolenie, ekstremalne warunki klimatyczne i preferencję gleb przepuszczalnych, sosny stosowane są w nasadzeniach o funkcji biotechnicznej, w szczególności w celu umocnienia wydm, rekultywacji wyrobisk pokopalnianych i hałd. Wstecz Spis Treści Dalej 11

Świerk (Picea) Świerk pospolity jest ważnym źródłem lekkiego drewna. Używany jest do pozyskiwania celulozy oraz w budownictwie. Wykorzystywany do konstrukcji pudeł rezonansowych instrumentów muzycznych. W warunkach ekstremalnych (braku innego pożywienia) świerk może służyć jako tymczasowe źródło pokarmu. Pod korą właściwą znajduje się stosunkowo pożywna i jadalna miazga. Szkoły przetrwania rekomendują spożywanie jej w okresie wiosny, gdy znajdują się w niej większe ilości żywicy. Z igliwia zawierającego witaminę C można przygotować gorący napój zalewając go wrzątkiem. Świerk często uprawiany jest z przeznaczeniem na drzewko bożonarodzeniowe Wstecz Spis Treści Dalej 12

Inne skarby Wstecz Spis Treści Dalej Z lasu pochodzi też wiele innych bogactw natury, o których można by jeszcze długo opowiadać. Przykładowo jedwab (włókno białkowe pozyskiwane z kokonu jedwabnika) i dziki miód pochodzenia zwierzęcego, krzaki owoców leśnych czy glina, skała osadowa stosowana do produkcji cegieł, dachówek, naczyń. Wstecz Spis Treści Dalej 13

Zachęcam do obcowania z naturą z bliska :) Bibliografia Dźwięk: djoles.pl/mp3/pobierz/471934,odglosy-natury-drozdy-o-zmierzchu.html pl.wikipedia.org/wiki/Drzewo pl.wikipedia.org/wiki/Dąb pl.wikipedia.org/wiki/Brzoza pl.wikipedia.org/wiki/Olsza pl.wikipedia.org/wiki/Topola pl.wikipedia.org/wiki/Lipa pl.wikipedia.org/wiki/Klon pl.wikipedia.org/wiki/Sosna pl.wikipedia.org/wiki/Świerk pospolity MojeDrzewa.pl Google Grafika: forumchicago.blox.pl/resource/malarka.jpg kulturystyka.pl/wp-content/uploads/2008/09/grzyb.jpg blogfoto.blox.pl/resource/IMG_0797caloscwww.jpg x.garnek.pl/ga6825/43275c4cea8491a7248261a3/dab_bartek.jpg drzewa.nk4.netmark.pl/zasoby/atlas/olsza/olsza_szara/olsza_szara_201.jpg drzewa.nk4.netmark.pl/zasoby/atlas/topola/topole_balsamiczne/topola_simona_501.jpg img6.iap.pl/s/132/201053/Edytor/Image/kultura/lipa.jpg cbr.edu.pl/rme-archiwum/2009/rme32/dane/9_3_image006.jpg zgapa.pl/zgapedia/data_pictures/_uploads_wiki/s/Sosna_wydma_korzenie001xx.jpg marfish.pl/swierkd.jpg 4.bp.blogspot.com/_2HOkLwIvutw/S-hH-qXLLVI/AAAAAAAADrk/vfwb-WBLK8E/s1600/jedwab4.jpg Dziękuję za uwagę! Zachęcam do obcowania z naturą z bliska :) Autor: Krzysztof Bardzik kl. II Technik Informatyk PZS nr 2 Pszczyna Spis Treści 14