Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

II etap edukacyjny PRZYRODA

Zegar słoneczny to przyrząd, który służy do pokazywania czasu. Składa się z nieruchomego wskaźnika oraz tarczy z podziałką godzinową.

Zegary słoneczne określają czas w godzinach na podstawie pozycji Słońca. Aktualna godzina wskazywana jest na powierzchni podziałki przez cień, który rzuca na nią nieruchomy wskaźnik.

Człowiek wynalazł zegar słoneczny w starożytności. W okresie hellenistycznym nastąpił rozkwit nauk matematycznych i astronomicznych, a starożytni uczeni na podstawie swojej wiedzy budowali różnego rodzaju zegary słoneczne i wodne.

W średniowieczu zegar słoneczny rozpowszechnił się w latach 604–606, kiedy to papież Sabinian nakazał umieszczać zegary słoneczne na ścianach wszystkich kościołów.

Rodzaje zegarów słonecznych

Zegary słoneczne dzielą się na trzy typy: zegary poziome (horyzontalne), zegary pionowe (wertykalne), zegary przenośne, zwane inaczej podróżnymi.

Zegary horyzontalne stały się popularne ze względu na to, że ich stawianie w ogrodach i parkach było modą wśród królów, książąt i ludzi z wyższych sfer. W Polsce również możemy podziwiać wiele zegarów tego typu, np. w przypałacowych parkach.

Na zdjęciu widzimy przykład poziomego zegara słonecznego.

Pionowe zegary słoneczne przeznaczone były do publicznego użytku i umieszczano je w miejscach dobrze widocznych – na wieżach ratuszowych, wieżach zegarowych, a także na kościołach.

Na zdjęciu widzimy typowy przykład pionowego zegara słonecznego, który został umieszczony na ścianie domu mieszkalnego.

Słoneczne zegary przenośne wynalezione zostały w starożytnej Grecji i następnie zaczęły być szeroko stosowane w Cesarstwie Rzymskim. Używali ich patrycjusze i kupcy.

Obecnie zegary słoneczne znów stają się modne Obecnie zegary słoneczne znów stają się modne. Ich nowoczesne wersje montuje się w wielu miejscach publicznych, gdzie stanowią atrakcję dla mieszkańców i turystów.

Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.