Wstęp Człowiek w ciągu swojego życia produkuje ogromne ilości odpadów. Odpady te powinny być gromadzone w wyznaczonych do tego celu miejscach. Część z nich jest ponownie wykorzystywana do produkcji. Pozostałe odpady powinny gromadzone i składowane. Niestety, nie zawsze tak się dzieje. Zdarza się, że są porzucane, zakopywane w ziemi, topione w rzekach, czy stawach lub palone. Jest to oczywiście bardzo groźne dla środowiska. Dlatego też zająłem się problemem nielegalnych wysypisk śmieci w moim mieście. Moja praca niech stanie się zatem apelem do wszystkich!

Aktualne informacje Według danych ekspertów w Polsce tylko 50% mieszkańców korzysta z usług firm wywożących odpady. Oznacza to, że połowa społeczeństwa albo sama wywozi śmieci na legalne wysypisko, albo pozbywa się ich w inny sposób. Ten inny sposób, to najczęściej wywożenie odpadów do lasu lub inne nielegalne miejsca. Ogromnym problemem są te dzikie wysypiska śmieci. Główne przyczyny tego stanu rzeczy leżą w chęci uniknięcia opłat za wywiezienie i składowanie odpadów na składowiskach komunalnych.

A oto – dlaczego wysypiska są tak niebezpieczne!: Obszar: powyżej 7 m Lokalizacja: las Przypuszczalne źródło: gospodarstwo domowe A oto – dlaczego wysypiska są tak niebezpieczne!: woda jest naturalnym rozpuszczalnikiem i kiedy przepływa przez górę śmieci, wypłukuje z nich najróżniejsze, czasem silnie trujące substancje chemiczne,

Obszar: powyżej 15 m Lokalizacja: przy lesie i szosie Przypuszczalne źródło: gospodarstwo domowe trucizny te razem z wodą rozprzestrzeniają się w środowisku, zatruwając wody gruntowe, wodę w studniach i glebę, mogą się przemieszczać nawet na bardzo duże odległości, powodując skażenie wody i gleby w odległych miejscach,

Obszar: powyżej 6 m Lokalizacja: przy lesie i szosie Źródło: gospodarstwo domowe jest to jedno z najpoważniejszych zagrożeń, jakie stwarzają dla środowiska dzikie wysypiska śmieci, wysypisko jest jak kubeł na odpady, który nie był przez długi czas opróżniany.

Dzikie wysypiska w Tychach

2 Obszar: powyżej 3m Lokalizacja: przy lesie i szosie Przypuszczalne źródło: gospodarstwo

2 Obszar: powyżej 3m Lokalizacja: przy budynku Przypuszczalne źródło: gospodarstwo

2 Obszar: powyżej 3m Lokalizacja: zarośla przy drodze Przypuszczalne źródło: gospodarstwo

2 Obszar: powyżej 6m Lokalizacja: przy lesie i szosie Przypuszczalne źródło: gospodarstwo, remont

2 Obszar: powyżej 3m Lokalizacja: na polnej drodze Przypuszczalne źródło: remont

2 Obszar: powyżej 3m Lokalizacja: przy lesie i szosie Przypuszczalne źródło: gospodarstwo

2 Obszar: powyżej 3m Lokalizacja: przy lesie i szosie Przypuszczalne źródło: gospodarstwo

Nikt nie zwraca uwagi na takie napisy

Zagrożenia! Gnijące resztki organiczne są źródłem nieprzyjemnych zapachów, a nawet trujących gazów, takich jak siarkowodór i metan. Wydzielający się metan może ulec samozapłonowi. Gazy i dymy z płonącego wysypiska stanowią zagrożenie, gdyż wydzielają duże ilości trujących substancji (powstających podczas spalania tworzyw sztucznych).

Zagrożenia! Palące się śmieci mogą stanowić zarzewie pożarów lasów. Dzikie wysypiska stwarzają świetne warunki do życia i rozmnażania się komarów, much i szczurów, które mogą być nosicielami wielu chorób zakaźnych. Unoszone przez wiatr lżejsze odpady, szczególnie papiery i folie, zaśmiecają tereny położone wokół.

Zagrożenia! Plastikowe woreczki, zawierające resztki pożywienia mogą być zjedzone przez zwierzęta i spowodować zatkanie dróg pokarmowych, a w konsekwencji i śmierć zwierzęcia. Odłamki szkła i metalowe puszki mogą być przyczyną skaleczeń ludzi i zwierząt. Rozległość i nieestetyczny wygląd dzikich wysypisk śmieci obniżają walory krajobrazowe terenu.

Zapobieganie. Polskie prawo nakłada na władze gmin zorganizowanie systemu zbiórki odpadów. Właściciele nieruchomości muszą zapewnić utrzymanie czystości i porządku na terenie nieruchomości, poprzez wyznaczenie miejsc do ustawienia pojemników przeznaczonych do gromadzenia odpadów pochodzących z selektywnej zbiórki, odpadów gabarytowych i opadów budowlanych.

Zapobieganie. Za wywóz odpadów płacą wszyscy mieszkańcy, korzystający z usługi firmy zajmującej się wywożeniem odpadów na składowisko. Polskie prawo nakazuje wszystkim właścicielom domów zawarcie umów z firmami oczyszczania. Uważa się, że w ten sposób uniknie się przypadków wyrzucania śmieci na dzikie wysypisko przez osoby, które chcą „oszczędzić”.

Zapobieganie. Niestety – nie do końca tak się dzieje… Zastanówmy się dlaczego? Może opłaty za wywóz są za wysokie? Może kary za nielegalne pozbywanie się odpadów za niskie?

Mowa końcowa. Powinniśmy zainteresować problemem dzikich wysypisk osoby dorosłe. Mnóstwo młodzieży i osób dorosłych bierze udział w rozmaitych akcjach np. Sprzątanie Świata, czy innych, organizowanych przy okazji obchodów świąt ekologicznych. Świadomość Polaków z roku na rok rośnie. Wiele odpadów można powtórnie wykorzystać, ale najpierw trzeba je oddzielić od pozostałych.

Mowa końcowa. Wtedy znacznie zmniejszy się ilość śmieci całkowicie już bezużytecznych. Trafią one na wysypisko dobrze do tego celu przygotowane (a nie do przydrożnego rowu), gdzie będą ulegać rozkładowi przez dziesiątki, czasem setki lat. Jeżeli będziemy w domu segregować odpady, to odłożoną makulaturę, aluminiowe puszki, szklane butelki czy plastik, będzie można ponownie wykorzystać.

Mowa końcowa. Zmniejszymy w ten sposób nie tylko hałdy śmieci, ale i spowolnimy zużywanie zasobów naturalnych (lasów, złóż metali, piasku) naszej planety. W zatrutym powietrzu, z zatrutą wodą i glebą, bez roślin i zwierząt ludzkość nie mogłaby przetrwać. Ochrona środowiska jest zatem ochroną nas samych.

Mowa końcowa. Liczba ludzi na świecie cały czas rośnie, Jeśli nie zmienimy naszego postępowania, to coraz większa liczba ludzi może powodować coraz większe szkody w naszym środowisku. Świat należy do ludzi młodych również. Młodzi ekolodzy mogą zatem wpłynąć na los naszej planety, poprzez ciągłe przypominanie o tych problemach, co niniejszym właśnie uczyniłem.

Gimnazjum nr 11 im. Jana III Sobieskiego Dziękuję za uwagę. Mateusz Kaszyk Gimnazjum nr 11 im. Jana III Sobieskiego Tychy

Czy wiesz, że…: !Z jednej tony makulatury można wyprodukować tyle papieru, co z 17 drzew. !Powtórne wykorzystanie tony papieru pozwala zaoszczędzić: 1476 litrów ropy, 26,5 tys. litrów wody, 4,2 tysięcy kWh energii. !Pozwala także zmniejszyć: zanieczyszczenia powietrza o 74% ilość ścieków przemysłowych o 35%.

Czy wiesz, że…: !Około 100 miliardów puszek rocznie jest wyrzucanych na śmieci. ! Recykling puszek pozwala na wyprodukowanie nowych puszek bez żadnej straty jakości. !Recykling jednej tony złomu aluminiowego pozwala oszczędzić: aż 4 tony boksytu (rudy aluminium), 97% wody, 95% energii elektrycznej, zanieczyszczenia powietrza są mniejsze o 95%.

Czy wiesz, że…: !Plastikowe naczynia, stosowane w barach szybkiej obsługi, zawierają szkodliwe gazy, zwane freonami, które niszczą ochronną warstwę ozonu. !Obecnie zbiera się te naczynia i pojemniki i rozdrabnia na granulki. !Granulki przetapia się na nowe artykuły lub stosuje w budownictwie.

Czy wiesz, że…: Szkło… !wytwarza się z piasku, wapienia i wody amoniakalnej. !Wszystkie te substancje są stosunkowo tanie, a ich zasoby – znaczne. !Jednak trzeba je najpierw wydobyć z ziemi, a przemysł wydobywczy niszczy środowisko. ! Przy recyklingu szkła zużywa się 25 % energii mniej niż przy produkcji nowego szkła.

Czy wiesz,… ile kosztują śmieci Czy wiesz,… ile kosztują śmieci? !o 500 procent wzrosła w tym roku opłata za tonę śmieci, które trafiają na wysypisko. !Za składowanie 1000 kg śmieci płacimy nawet 75 zł miesięcznie, dotychczas jedynie 15 zł. !Eksperci wyliczyli, że miesięcznie może to kosztować każdego z nas nawet 20 zł więcej. !Średnio każdy Polak wytwarza około 360 kg śmieci rocznie, 4-osobowa rodzina ponad 1440 kg. !Kiedy rozdzielimy odpady, będzie ich o blisko połowę mniej. !Więc zamiast blisko 110 zł za ich wywóz, zapłacimy trochę ponad 50 zł. !W ciągu roku daje to szansę zaoszczędzenia ok. 600 zł.

W telegraficznym skrócie: Polskie odpady zgromadzone w jednym miejscu stworzyłyby górę o długości 1 km i wysokości podwójnego Everestu. Na polskich składowiskach znajdują się 2 mld ton odpadów przemysłowych i 4 mln ton odpadów komunalnych. Codziennie każde duże miasto w Polsce wysyła na składowisko sto ciężarówek z odpadami. Ilość nagromadzonych odpadów zwiększyła się trzykrotnie przez ostatnie 20 lat. Zajmowana przez te odpady powierzchnia zwiększyła się dwukrotnie.

W telegraficznym skrócie: !40 mln obywateli produkuje rocznie 10 mln ton odpadów komunalnych. !Szacuje się, że rocznie do śmieci trafia ponad 1550 ton baterii i akumulatorów, 11500 ton farb i 3000 ton farmaceutyków. !130 mln ton odpadów przemysłowych rocznie przybywa w Polsce. !Tylko 222 tys. ton odpadów komunalnych jest kompostowanych (2%); dla porównania w Danii, Szwajcarii i Szwecji 60-80%. !Żeby odpady uległy naturalnej biodegradacji musi minąć czasem kilkaset lat. !Gospodarka odpadami ograniczona tylko do składowania odpadów , to podrzucona przyszłym pokoleniom bomba ekologiczna

W telegraficznym skrócie: !Każde 100 kg papieru to średniej wielkości dwa drzewa, przy czym należy wiedzieć, że jedno drzewo produkuje w ciągu roku tlen dla 10 osób. !Każdy z nas wyrzuca w ciągu roku ok. 56 opakowań szklanych nadających się w pełni do ponownego wykorzystania. !Wyrzucone w ciągu roku na całym świecie butelki PET ustawione jedna na drugiej utworzyłyby wieżę o wysokości 28 mln km.

W telegraficznym skrócie: !W Polsce rocznie zużywa się 400 mln aluminiowych puszek, które można powtórnie przetworzyć oraz wykorzystać nieskończenie wiele razy; 6 puszek ze złomu to oszczędność energii równej spalaniu jednego litra paliwa. !Każda tona odzyskanej makulatury pozwoli zaoszczędzić 1200 l. wody w papierni oraz 2,5 m3 przestrzeni środowiska.

W telegraficznym skrócie: !Aby wyprodukować 1 t. papieru trzeba ściąć średnio 17 drzew. !Jeżeli każdy z nas wyrzuci na śmietnik tylko jeden słoik to na wysypiska w całej Polsce trafi rocznie 10 tys. ton szkła. !Tworzywa sztuczne wyrzucane na składowiska nie ulegają rozkładowi nawet przez 500 lat.