o roli państwa w gospodarce dr Joanna DZIONEK-KOZŁOWSKA Materiał uzupełniający do wykładów z historii myśli ekonomicznej Ekonomia, Ekobiznes, studia II stopnia Some Rights Reserved, 2013 CC BY 4.0 Milton FRIEDMAN o roli państwa w gospodarce
ZNACZENIE POLITYKI PIENIĘŻNEJ polityka pieniężna jest bardzo ważna, ale jej cele muszą być ograniczone Należy dążyć do: tworzenia ram funkcjonowania gospodarki służących minimalizowaniu wahań cen i stabilizacji oczekiwań podmiotów gospodarczych niedopuszczenia do sytuacji, w której pieniądz stałby się poważnym źródłem wstrząsów w gospodarce
Na podstawie analizy teoretycznej Friedman sformułował postulaty dotyczące polityki ekonomicznej: Głównym celem prowadzenia polityki monetarnej powinno być dążenie do utrzymania stabilności cen, a to jest możliwe poprzez kontrolę podaży pieniądza Polityka monetarna jest efektywniejsza od polityki fiskalnej Polityka ekonomiczna powinna być oparta na zasadach (≠ uznaniowość)
ROLA PAŃSTWA W GOSPODARCE LIBERALIZM GOSPODARCZY Założenia: najwyższą wartością jest WOLNOŚĆ JEDNOSTKI wolny rynek gwarantem EFEKTYWNOŚCI gospodarowania i NAJLEPSZEGO ZASPOKOJENIA POTRZEB JEDNOSTKI LIBERALIZM GOSPODARCZY KONCEPCJA PAŃSTWA MINIMALNEGO ZAKRES DZIAŁANIA RZĄDU MUSI BYĆ OGRANICZONY zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego + dostarczanie dóbr publicznych DECENTRALIZACJA WŁADZY
KRYTYKA IDEI „PAŃSTWA DOBROBYTU” Programy realizowane w celu wcielenia w życie tej idei są NIESKUTECZNE (nie prowadzą do rozwiązania problemów społecznych) GENERUJĄ CAŁY SZEREG NOWYCH PROBLEMÓW a ich efektem jest gigantyczne MARNOTRAWSTWO ŚRODKÓW PUBLICZNYCH Generalną przyczyną fiaska tej koncepcji jest rozerwanie naturalnej relacji ŚWIADCZENIOBIORCA URZĘDNIK ŚWIADCZENIODAWCA (1) brak mechanizmów skutecznej kontroli jakości usług (2) brak bodźców do efektywnego wykorzystania środków
KRYTYKA IDEI „PAŃSTWA DOBROBYTU” REMEDIA dobrowolne ubezpieczenia emerytalne oparte na zasadzie REZERWY KAPITAŁOWEJ zastąpienie celowych programów pomocy społecznej NEGATYWNYM PODATKIEM DOCHODOWYM PRYWATYZACJA służby zdrowia zniesienie dotacji do budownictwa wprowadzenie BONÓW EDUKACYJNYCH