rachunkowość Wartości niematerialne i prawne Robert Dyczkowski
Wartości niematerialne i prawne MSR 38 Możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów, niemający postaci fizycznej Składnik aktywów jest identyfikowalny gdy: Można go wyodrębnić (wyłączyć / wydzielić, a potem sprzedać, przekazać, licencjonować, itd.) Wynika z tytułów umownych lub innych tytułów prawnych, bez względu na to czy są one zbywalne Przeznaczony do wykorzystania w podstawowej działalności jednostki Okres użyteczności dłuższy niż rok
Klasyfikacja WniP Nabyte prawa majątkowe Programy komputerowe Autorskie prawa majątkowe, własność intelektualna Prawa do patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych i zdobniczych Licencje, koncesje (np. filmy kinowe) Know-how (informacje związane z wiedzą w zakresie przemysłu, organizacji, handlu) Programy komputerowe Goodwill (wartość firmy) Koszty zakończonych pozytywnie prac rozwojowych Nie można zakwalifikować do WNiP składników wytworzonych we własnym zakresie (znaki firmy, tytuły czasopism, wykaz odbiorców, koszty rozpoczęcia działalności, ale także programy komputerowe, itd.)
Wartość firmy Teoretycznie wyraża wartość firmy obejmującą jej pozycję rynkową, perspektywy rozwoju itd. Powstaje jako konsekwencja przejęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (w szczególności całości) Może być dodatnia (goodwill) lub ujemna (badwill) Dodatnia wartość firmy jest nadwyżką ceny nabycia jednostki nad wartością rynkową jej składników majątkowych Wartość firmy wytworzona we własnym zakresie nie może stanowić składnika wartości niematerialnych i prawnych
Koszty zakończonych pozytywnie prac rozwojowych Jedyny składnik, który może być zakwalifikowany do WNiP, mimo iż jest wytwarzany we własnym zakresie Prace badawczo-rozwojowe Cienka granica Przykłady: Projektowanie, wykonanie i testowanie modeli doświadczalnych i prototypów Projektowanie, wykonanie i testy nowej linii produkcyjnej Projektowanie i testy urządzeń z wykorzystaniem nowych technologii
Wartość początkowa WNiP Nabyte prawa majątkowe + programy komputerowe: Zakup: cena nabycia (uwzględnia wszelkie koszty związane z zakupem + koszty finansowania do dnia przyjęcia do użytkowania + koszty przygotowania do użytkowania (w tym pracownicy), koszty testów weryfikujących poprawność działania, itd.) Darowizna: cena sprzedaży netto lub wartość rynkowa Aport: cena nabycia odpowiadająca realnej wartości rynkowej objętych udziałów / akcji Wartość firmy: dodatnia różnica pomiędzy ceną nabycia firmy (koszt przejęcia) a wartością rynkową nabytych składników majątkowych Koszty zakończonych prac rozwojowych – rzeczywiście poniesione koszty związane z wytworzeniem danego składnika WNiP w tym: Nakłady na materiały i usługi Wszelkie koszty pracownicze Opłaty za rejestrację tytułu prawnego Amortyzacja wykorzystywanych patentów i licencji
Umorzenie WNiP Podatkowo amortyzację rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu przyjęcia do użytkowania Zgodnie z MSR 38 amortyzację WNiP rozpoczyna się w momencie w którym składnik aktywów jest gotowy do użytkowania Zalecana metoda amortyzacji: liniowa Podatkowe okresy umorzenia WNiP: Prawa autorskie, licencje na programy komputerowe: nie krócej niż 24 miesiące Licencje na wyświetlanie filmów, emisję programów radiowych i telewizyjnych: nie krócej niż 24 miesiące Inne tytuły praw majątkowych: nie krócej niż 60 miesięcy Wartość firmy: nie krócej niż 60 miesięcy Koszty zakończonych prac rozwojowych: 12 miesięcy Okresy umorzeniowe zgodnie z UoR: W większości przypadków nieokreślone Wartość firmy: nie dłużej niż 5 lat (w uzasadnionych przypadkach można wydłużyć do 20 lat) Koszty zakończonych prac rozwojowych: nie dłużej niż 5 lat Różnice UoR MSR (wartości niematerialne i prawne o nieokreślonym okresie użyteczności: np. wartość firmy -> coroczne testy na utratę wartości)
Ewidencja odpisów amortyzacyjnych „071” Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych „406” Amortyzacja większości WNiP „761” Pozostałe koszty operacyjne – w przypadku umorzenia wartości firmy + w związku ze sprzedażą, likiwdacją, utratą wartości lub wycofaniem z użytkowania „771” Straty nadzwyczajne – w przypadku likidacji lub wycofania z użytkowania z przyczyn losowych, zaniechania lub zawieszenia jakiegoś rodzaju działalności, zmiany metod produkcji – tu uwaga dot. MSR, gdzie nie wyodrębnia się pozycji „Straty nadzwyczajne”