PATRON HUFCA ZHP CHRZANÓW Zdzisław Krawczyński "ORZEŁ SKALNY" PATRON HUFCA ZHP CHRZANÓW

Panorama Muszyny z góry Baszty Przyjście na świat Panorama Muszyny z góry Baszty Zdzisław Krawczyński urodził się w Muszynie 27.10.1893r. Był synem Władysława i matki Marii z domu Spingler. Pan Władysław Krawczyński miał wykształcenie wyższe. Był sędzią w Muszynie. Został ochrzczony w kościele parafialnym w Muszynie, dano mu dwa imiona: Zdzisław i Karol.

Okres I wojny Światowej Ze wspomnień Profesora wiadomym jest, że jako żołnierz brał on udział w I wojnie światowej, w czasie której został ranny w znanej bitwie pod Kraśnikiem. Kula utkwiła w czaszce i dopiero po kilku operacjach została usunięta. Kto wie, czy ten postrzał, a raczej jego następstwa nie były między innymi przyczyną choroby Parkinsona w późniejszym wieku.

Pierwsza posada nauczycielska . Kolbuszowa Po ukończeniu studiów uniwersyteckich (Studiował na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego) Zdzisław Kawczyński objął obowiązki nauczyciela w gimnazjum miejskim w Kolbuszowej. Był to rok szkolny 1918/1919. (01.09.1918 - 31.08.1919)

Dwa lata pracy w Strzyżowie . Strzyżów Kolejny etap życia i działąlności Z. Krawczyńskiego obejmuje pracę w Strzyżowie. W tamtejszej szkole – gimnazjum prywatnym z prawami publicznymi – wówczas już 25-letni Krawczyński przepracował dwa lata ( od 01.09.1919r do 31.08.1921r.)

Długie i owocne lata pracy w Chrzanowie . Chrzanów Do gimnazjum im. Stanisława Staszica w Chrzanowie Zdzisław Krawczyński przybył 03.09.1921r., z bardzo krótkim nauczycielskim stażem. Uczył języka polskiego, historii, geografii oraz propedeutyki filozofii. Tu pracuje aż do roku 1940.

Działalność w ZHP Od pierwszych dni pobytu w Chrzanowie związał się z drużyną harcerzy, którą w tym czasie prowadził Aleksander Szolce. Wspólnie z drugim młodym nauczycielem – Tadeuszem Gdułą kontynuuje pracę w harcerstwie. W 1925r. Przebywa na obozie w Piwnicznej, w którego komendantem jest A. Szolce, a opiekunem on sam. Z tego to obozu pod jego kierunkiem brać harcerska udała się w Tatry. Po przeżyciach w Wysokich Tatrach drużyna otrzymała miano „Dzieci Burzy”, a profesor Krawczyński został przez młodzież nazwany „ORŁEM SKALNYM”. W kolejnych latach Z. Krawczyński prowadził obozy w Beskidzie Wyspowym, Żywieckim, Pieninach, Gorcach i Tatrach. Tak oto rozwijała się jego praca z młodzieżą, której wartość upamiętniają słowa: prowadził harcerzy ku szczytom.

Twórczość w latach 1925-1930 Lata 1925-1930 są okresem jego intensywnej twórczości literackiej. Na łamach „Głosu Narodu” z 23.11.1925r. Zamieszcza polemiczny artykuł krytykujący wojskowe obozy letnie młodzieży gimnazjalnej oraz pare innych artykułów wiosną 1927r. Z. Krawczyński nie był kompozytorem. Posiadał natomiast absolutny słuch oraz doskonałą pamięć muzyczną. Zapisy nutowe nuconych przez Krawczyńskiego melodii notowali uczniowie. Studia filozoficzne na UJ umożliwiły bohaterowi rozwijanie szeregu dziedzin, będących przedmiotem jego zainteresowań (m.in. Turystyka). Był świetnym znawcą Tatr, ich geografii i przyrody, jak również folkloru podhalańskiego. W młodości był czynnym Taternikiem oraz należał do TOPR v

Profesor jako opiekun biednej młodzieży Profesor był żarliwym opiekunem biednej młodzieży. Mniej zamożnym uczniom częstokroć „fundował" uczestnictwo w organizowanych przez siebie dłuższych wycieczkach jako nagrodę dobre wyniki w nauce, bądź też jako zachętę do polepszania tychże w przyszłości. Szczególnie cenił uczniów zdolnych a biednych. Dzięki pomocy materialnej, wielu niezamożnych uczniów ukończyło gimnazjum i zawdzięczało mu start w dalsze dorosłe życie. Często zdarzało się, że dopłacał z własnej kieszeni do organizowanych wycieczek, jeśli faktycznie przekroczyły preliminowaną i wpłaconą przez uczniów kwotę. Tak było np. z wycieczą wakacyjną do Warszawy i nad morze w 1935 r., do której dołożył ponad połowę swojej pensji i nie egzekwował od uczniów

Krawczyński wraz ze swoim kuzynem przed kolejną wyprawą w góry. Profesor (z laską na ramionach) i jego drużyna harcerska. Uczestnicy wycieczki i jej organizator Z. Krawczyński.

Krawczyński wraz z drużyną harcerską „Dzieci Burzy" na obozie w Piwnicznej

Lata II wojny światowej Druga wojna światowa, wkroczenie Niemców do Chrzanowa zastaje Z. Krawczyńskiego w tym mieście. Rok 1939 przeżył Profesor boleśnie. W zimie 1939/40 nosił się z zamiarem przedostania się przez góry na Węgry. Z nieznanych powodów zrezygnował z tego zamysłu. W 1940 roku ostrzeżony o mającym nastąpić aresztowaniu,wyjechał z Chrzanowa. We wsi Karniowice w pobliżu Młoszowej, W lasach dulowskich, w pobliżu granicy z Generalną Gubernią zaczał pracować w gospodarce leśnej. Był też zatrudniony w miejscowej szkole podstawowej. Nie pozostawał bierny wobec nowej sytuacji stwarzanej przez okupanta. Nawyk pieszych wędrówek, doskonała znajomość terenu powoduje, że ten gorący patriota, mający w roku napaści na kraj 46 lat życia, włącza się do pracy konspiracyjnej. Początkowo pracuje w Szarych Szeregach w grupie „Miasteczko” skupiającej w sobię 59 osób

Za działalność konspiracyjną otrzymał od „Rodziny Gadów" — konspiracyjnej organizacji działającej w Krakowie — pamiątkowy dyplom w języku łacińskim, pisany ozdobnym „gotykiem". Dyplom ten znajduje się w Kole Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego przy Bumar-Fablok w Chrzanowie My, Rodzina Gadów oceniając ogromne zasługi Zdzisława Krawczyńskiego, doktora filozofii i profesora, ustanawiamy i wszystkim podajemy do wiadomości: Ów mąż przesławny całej Rodzinie Gadów jest dobrze zasłużony. Opiewał on bohaterskie czyny, przez nich wykonane, w mistrzowskich wierszach. Wpoił do naszych serc swoją miłość do gór i przepięknej przyrody polskiej. Uczestniczył we wszystkich biesiadach Gadów i uświetnił je swoja obecnością. Utwierdził w naszych duszach miłość do Rzeczypospolitej i sławną naukę, która ocenia umiejętności polityczne i społeczne. W tym stanie rzeczy Pan Krawczyński wzniósł sobie w Rodzinie Gadów wieczny pomnik.

Po wyzwoleniu Z. Krawczyński został zwolniony z pracy w Gimnazjum im. St. Staszica w Chrzanowie w 1947 r. Ma za sobą zaledwie 28 lat pracy w szkole. Lata tajnego nauczania w Karniowicach – To się nie liczy. Nadszedł czas „czystek". Objęci są nimi w okresie represji stalinowskich wybitni nauczyciele. Podpis dyrektora H. Augustyńskiego — potwierdza prawdę o „miałkich" charakterach tych, co przejmują „rząd dusz" nad nowym pokoleniem. Krawczyński przenosi się do Tarnowa. W październiku 1956r. – powierzchowne zmiany w życiu narodu ułatwia tym, co przeżyli – powrót do pracy, obejmowanie stanowisk itp.. Bohater wraca do Chrzanowa i zamieszkuje u pp. Karamańskich mając za sobą już 63 lata życia. Wtedy zaczął się okres choroby.

Koniec życia Profesor Krawczyński jest już człowiekiem w podeszłym wieku, przez młodzież młodszego pokolenia zapomnianym i co smutniejsze, dotknięty od kilku lat potworną, wyniszczająca robą. Sam nazywa siebie Orłem Skalnym z połamanymi skrzydłami. W owym czasie postanowił poddać się ryzykownej operacji, która z braku odpowiedniej aparatury w kraju, musi odbyć się za granicą. Z realizacją tego postanowienia łączy się pokonywanie wielu poważnych, spiętrzonych czasem trudności. W pokonywaniu choroby Profesor okazuje tytaniczną siłę woli i hart ducha, jakie mogły charakteryzować tylko człowieka gór. Będąc osobiście w trudnej sytuacji z przedziwną mocą i humorem podnosi na duchu innych i z pobłażaniem słucha głosu tych, co przestrzegają go i informują o ryzykowności zabiegu operacyjnego, któremu ma się poddać. Człowiek ten mimo wielu cierpień podeszłego wieku pozostał nadal młody, z wciąż tą samą hardą, odważną duszą i poetycką myślą, jak dawniej.

Zakończenie Nie ma wątpliwości, mamy do czynienia z fenomenem na miarę wieku. W osiemdziesięcioletniej historii chrzanowskiego Gimnazjum im. St. Staszica Zdzisław Krawczyński jest wybitną postacią. Fizjograf, poeta, krajoznawca itp. Godnym byłoby: Wydanie książki Poezje i pieśni Zdzisława Krawczyńskiego; Wznowienie książki: Z rozważań nad wychowaniem nowe­ go człowieka; Ukazanie tej postaci w roli kuriera, nauczyciela tajnego nauczania, konspiratora, autora satyr z okresu okupacji; Rozpowszechnienie artykułów — myśli Z. Krawczyńskiego, np. Ku rozwadze współczesnej szkoły; itd. itd. Tacy ludzie jak Zdzisław Krawczyński — „Orzeł Skalny" nie mogą zostać zapomniani!

Do roku 1995: Odbyła się sesja poświęcona pamięci Z. Krawczyńskiego z okazji stulecia Jego urodzin; Wydano drukiem Wierszowany katechizm dla dzieci; Powstała izba pamięci w fabryce „FABLOK"; Imię Z. Krawczyńskiego otrzymał Hufiec ZHP w Chrzanowie; Nazwano Jego imieniem i nazwiskiem jedną z ulic miasta. Koło Przewodników PTTK w Chrzanowie otrzymało imię Z. Krawczyńskiego

Prezentacja oparta na książce Tadeusza Gawła „ORZEŁ SKALNY” Mateusz Kubacki