Informowanie pacjentki o niepowodzeniu położniczym Magdalena Szymańska Studium Filozofii i Psychologii Człowieka AMB

Komunikowanie się pomiędzy lekarzem i pacjentką rozwija się między innymi na płaszczyźnie psychologicznej, następuje wymiana informacji i emocji, podejmowane są też czynności mające na celu oddziaływanie wzajemne na siebie. Większy wpływ wykazuje tutaj zazwyczaj lekarz, używając środków psychologicznych do oddziaływania na pacjentkę, łagodzenia jej przykrych doświadczeń oraz informowania o medycznych aspektach choroby, jak również kształtowania jej postawy w ten sposób, aby osiągnięty został cel terapeutyczny.

Cel Celem badania jest ocena stopnia przygotowania lekarzy w zakresie komunikowania się z pacjentką oraz samoocena badanych w zakresie umiejętności informowania pacjentek i ich rodzin o medycznych aspektach niepowodzenia położniczego, a także problem podnoszenia kwalifikacji lekarzy w tym zakresie.

Materiał Badaniami objęto 164 lekarzy ginekologów z pierwszym (30%) i drugim (53%) stopniem specjalizacji oraz częściowo (17%) w trakcie specjalizacji według nowych zasad. Badanie przeprowadzono w latach 2002 – 2005.

Metoda Zastosowano kwestionariusz ankiety, jako niezależne postępowanie empiryczne, powstały w oparciu o teorię postaw i kwestionariuszy: WCQ (The Ways of Coping Questionnaire) – Folkman, Lazarus, Dukiel – Scheiera i Weintraub, jako własna adaptacja tego narzędzia na potrzeby pracy.

Ryc.1. Stopień przygotowania lekarzy w zakresie komunikowania się z pacjentką (1 – wystarczający; 2 – niewystarczający)

Ryc. 2. Ocena własnych kompetencji w zakresie informowania pacjentki 1 – wystarczająca; 2 – niewystarczająca

Van zauważył, iż pracownicy służby zdrowia unikają rozmów na temat straty dziecka, ponieważ żal po stracie dziecka, uważają za nieznaczący. Shaap proponuje, żeby w rozmowie z pacjentką lub rodzicami zachęcić ich do: wyrażenia uczuć oraz omówienia trudnych do przyjęcia reakcji otoczenia. Należy też zapewnić wsparcie parom po wypisie ze szpitala, a po starcie dziecka np. upośledzonego przeznaczyć czas na reakcję emocjonalną rodziców oraz zapewnić o normalności ich reakcji.

Wiener podkreślił ogromną potrzebę wsparcia rodziców, pocieszenia ich i dostępności lekarza. Lekarz zaś powinien być przygotowany na złość, niechęć rodziców i powinien umieć sobie z tym radzić. Weston zaś stwierdza, że lekarz może podzielić się tym, co wie z rodzicami na temat ludzkich uczuć.

Wnioski Położnicy/ginekolodzy nie czują się kompetentni w zakresie komunikowania się z pacjentką. Badani w samoocenie stwierdzili niewystarczające umiejętności w zakresie informowania o niepowodzeniach położniczych. Lekarze wyrazili chęć podnoszenia kwalifikacji w dziedzinie komunikowania się i umiejętności informowania o trudnych problemach klinicznych.