Maria Skłodowska – Curie (ur. 7 listopada 1867 w Warszawie, zm Maria Skłodowska – Curie (ur. 7 listopada 1867 w Warszawie, zm. 4 lipca 1934 w Passy ) – kobieta, która osiągnęła ponadczasowy, światowy sukces

UCHWAŁA Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 grudnia 2010 r UCHWAŁA Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 grudnia 2010 r. w sprawie ustanowienia roku 2011 Rokiem Marii Skłodowskiej-Curie W setną rocznicę przyznania Marii Skłodowskiej-Curie Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za odkrycie nowych pierwiastków polonu i radu, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej postanawia oddać hołd jednemu z najwybitniejszych naukowców naszych czasów, którego przełomowe odkrycia przyczyniły się do światowego rozwoju nauki. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza rok 2011 Rokiem Marii Skłodowskiej-Curie.

Dzieciństwo i młodość Maria Skłodowska urodziła się w rodzinie nauczycielskiej, wywodzącej się z drobnej szlachty. Dziadek - Józef Skłodowski był szanowanym lubelskim pedagogiem. Ojciec, Władysław Skłodowski był nauczycielem matematyki i fizyki oraz dyrektorem dwóch warszawskich gimnazjów męskich, prowadził w domu stancję dla chłopców. Matka, Bronisława Boguska, była dyrektorką warszawskiej pensji dla dziewcząt z dobrych domów. Matka zmarła na gruźlicę gdy Maria miała 11 lat. Matka była głęboko wierzącą katoliczką, ojciec był ateistą.

Jako 10 latka, Maria Skłodowska rozpoczęła naukę na pensji dla dziewcząt, którą wcześniej prowadziła jej matka. Następnie kształciła się w gimnazjum dla dziewcząt, które ukończyła 12 czerwca 1882 r. otrzymując złoty medal. Po ukończeniu gimnazjum przez rok mieszkała na wsi u rodziny ojca. Następnie mieszkała z ojcem w Warszawie, gdzie udzielała korepetycji. Zmieniała miejsca zamieszkania cały czas udzielając korepetycji. W październiku 1891 roku wyjechała do Francji. W Paryżu Maria Skłodowska zdała w 1891 r. jako pierwsza kobieta w historii egzaminy wstępne na wydział fizyki i chemii Sorbony. W dzień studiowała, a wieczorami pracowała jako korepetytorka. W 1893 r. uzyskała licencjat z fizyki i zaczęła pracować jako laborantka w przemysłowym laboratorium zakładów Lippmana. Nadal studiowała na Sorbonie, uzyskując drugi licencjat: z matematyki w 1894 roku.

Praca naukowa NAGRODA NOBLA 1903 ROK: W 1894 roku Maria poznała swojego przyszłego męża, Pierre'a Curie. Piotr Curie był w tym czasie doktorantem w laboratorium. Po zrobieniu doktoratu, w 1895 roku poślubił Marię Skłodowską. Dwa lata później przyszła na świat ich pierwsza córka Irena. Mąż Marii polecił profesorowi Becquerelowi osobę swojej żony jako tą, która bez problemu poradziłaby sobie w pracy naukowej w laboratorium. Profesor zaproponował jej podjęcie studiów doktoranckich pod jego opieką. Badania Marii dotyczyć miały radioaktywności niektórych rodzajów rud. NAGRODA NOBLA 1903 ROK: Maria Skłodowska, z pomocą młodego chemika Debierna, rozpoczęła pracę rozdzielania rudy uranowej na pojedyncze związki chemiczne i poszukiwania związku powodującego jej wysoką radioaktywność. Do zespołu dołączył Piotr Curie. Po 4 latach badania doprowadziły do odkrycia najpierw polonu, następnie dużo bardziej radioaktywnego radu, a także do wyjaśnienia prawdopodobnych przyczyn zjawiska radioaktywności jako efektu rozpadu jąder atomów. W 1903 r. Maria Skłodowska-Curie jako pierwsza kobieta w historii otrzymała stopień doktora fizyki i w tym samym roku przyznano jej też Nagrodę Nobla.

Po otrzymaniu Nagrody Nobla Maria i Piotr Curie stali się bardzo sławni. Panu Curie władze Sorbony przyznały stanowisko profesora i zezwoliły na założenie własnego laboratorium, w którym Maria Skłodowska-Curie została kierownikiem badań. W tym czasie Maria Skłodowska – Curie urodziła drugą córkę Ewę. W 1906 roku ginie mąż Marii Skłodowskiej w wypadku, przygnieciony przez ciężarowy wóz konny . Maria Skłodowska-Curie straciła towarzysza życia i pracy. Oddała się wirowi nauki. Rada wydziałowa postanowiła utrzymać katedrę prowadzoną przez Piotra i powierzyła ją Marii Skłodowskiej-Curie wraz z pełnią władzy nad laboratorium. Maria Skłodowska – Curie stała się pierwszą kobietą - profesorem Sorbony

NAGRODA NOBLA 1911 ROK: W 1911 r. Maria Skłodowska – Curie otrzymała drugą Nagrodę Nobla, tym razem z chemii za wydzielenie czystego radu. Nagroda pomogła Marii w przekonaniu rządu Francji do przeznaczenia środków na budowę prywatnego Instytutu Radowego, który został wzniesiony w 1914 r. Prowadzono tam badania z zakresu chemii, fizyki i medycyny. Z tego instytutu wyszło jeszcze czterech laureatów nagrody Nobla, w tym córka Marii Skłodowskiej-Curie, Irena, i zięć Fryderyk.

Rodzina Marii Skłodowskiej - Curie Mąż – Piotr Curie Maria z córkami: Ireną i Ewą

Nagrody Nobla:

Ciekawostki Maria Skłodowska - Curie w czasie Pierwszej Wojny Światowej organizowała ambulanse do prześwietlania rannych. Z własnej inicjatywy zdobyła 20 samochodów i zorganizowała ruchome pogotowie z aparatami Roentgena. W lipcu 1916 roku jako jedna z pierwszych kobiet robi prawo jazdy, by móc prowadzić półciężarowy samochód. Jej pogotowie zna cały front, a francuscy żołnierze pojazdy z aparatami nazywali „małymi Curie". Przebadano w nich 10 tysięcy rannych. Maria Curie założyła 220 stacji radiologicznych i kształciła kadry do ich obsługi. Obsłużyły one ponad 3 miliony przypadków urazów wśród francuskich żołnierzy.

Po wojnie Maria Skłodowska – Curie była powtórnie szefem Instytutu Radowego w Paryżu Skłodowska jeździła po świecie, gdzie pomagała poprzez swoją fundację zakładać medyczne instytuty leczenia raka. W 1932 z pomocą prezydenta Mościckiego jeden z takich instytów został założony w Warszawie. Jego pierwszym szefem została siostra Marii - Bronisława . Maria Skłodowska-Curie zmarła 4 lipca 1934 w klinice Sallanches pod Paryżem na białaczkę spowodowaną najprawdopodobniej silnym napromieniowaniem. W roku 1995 Maria została pierwszą kobietą pochowaną pod kopułą paryskiego Panteonu w uznaniu jej zasług.

Biografia Marii Skłodowskiej Curie, napisana przez jej córkę Ewę, jest najczęściej czytaną na świecie biografią, a w Japonii - obowiązująca lekturą szkolną.

ANEGDOTY Maria Skłodowska - Curie była bardzo skromną, pracowitą i porządną kobietą. Podczas spotkania z prezydentem Polski, Stanisławem Wojciechowskim, Prezydent spytał: - Czy pamięta Pani jasiek, który mi pożyczyła na drogę, gdy jechałem z Paryża do Warszawy? - Pamiętam nawet, że pan mi go zapomniał zwrócić - odpowiedziała nasza uczona. Maria Skłodowska - Curie chociaż jest uznawana za obrończynię kobiet, to nie popierała wszystkich nowości. Krótko przed śmiercią widząc nowe buty swojej córki zwraca się do niej: - Och moje biedactwo, jakież okropne obcasy. Nie, nigdy mnie nie przekonasz, że kobiety są stworzone do chodzenia na szczudłach.

SZKOŁY NOSZĄCE IMIĘ MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE: Szkoła Podstawowa nr 6 Kutno Szkoła Podstawowa nr 38 Warszawa Szkoła Podstawowa nr 53 Częstochowa Szkoła Podstawowa nr 6 Orzegów Szkoła Podstawowa Zawieprzyce Szkoła Podstawowa nr 6 Ruda Śląska Szkoła Podstawowa nr 4 Skierniewice Szkola Podstawowa nr 44 Katowice Szkoła Podstawowa nr 153 Łódź Szkoła Podstawowa nr 10 Jastrzębie Zdrój Szkoła Podstawowa nr 15 Białystok Szkoła Podstawowa nr 9 Pruszków Gimnazjum nr 1 Góra Gimnazjum nr 2 Nowa Ruda GIMNAZJUM NR 11 Legnica Gimnazjum nr 28 Bydgoszcz Gimnazjum nr 8 Toruń Publiczne Gimnazjum Sielec Gimnazjum Pszczew Gimnazjum w Jasieniu Jasień Publiczne Gimnazjum Babice Miejskie Gimnazjum nr 1 z klasami sportowymi Oświęcim GIMNAZJUM NR 1 Wadowice Gimnazjum Nr 38 Warszawa Gimnazjum nr 1 Głubczyce Gimnazjum Prabuty Prabuty ITD.

Przejawy pamięci o Marii Skłodowskiej - Curie Znaczek pocztowy Banknot

Kolczyki – M. Skłodowska – Curie z polonem i radem

Pomnik Marii Skłodowskiej - Curie na Politechnice Warszawskiej

Słownictwo związane z Maria Skłodowską – Curie: Sorbona - tradycyjna nazwa historycznego uniwersytetu paryskiego założonego w 1257 roku, jednego z najstarszych i najbardziej znanych w Europie. Promieniotwórczość (radioaktywność) – zdolność jąder atomowych do rozpadu promieniotwórczego, który najczęściej jest związany z emisją cząstek alfa, beta promieniowaniem gamma. Aparat Rentgena - urządzenie do wytwarzania i wykorzystania promieniowania rentgenowskiego w prześwietleniach Pierwsza Wojna Światowa - konflikt zbrojny (28 lipca 1914 – 11 listopada 1918)

Polon - Po, polonium, pierwiastek chemiczny leżący w grupie 16 (tlenowce), 6 okresie w układzie okresowym jako 84, masa atomowa to 208,98u. Rad - Ra, radium, pierwiastek chemiczny leży w grupie 2 (berylowce), 7 okresie , liczba atomowa 88, masa atomowa 226,03. Rozpad jądra atomu - Rozszczepienie jądra atomowego to przemiana jądrowa polegająca na rozpadzie jądra na dwa (rzadziej na więcej) fragmenty o zbliżonych masach Paryski Panteon - Panteon – budowla w Paryżu. Wzniesiona w XVIII wieku jako kościół pw. św. Genowefy, obecnie pełni rolę grobowca wybitnych Francuzów. Nagroda Nobla - wyróżnienie przyznawane za wybitne osiągnięcia naukowe, literackie lub zasługi dla społeczeństw i ludzkości, ustanowione ostatnią wola fundatora, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu – Alfreda Nobla