WYKŁAD VI GRUPY I ZESPOŁY

CZYM JEST GRUPA? grupa niespołeczna – grupa, w której dwie osoby lub więcej osób znajduje się w tym samym miejscu, w tym samym czasie, lecz nie współdziała ze sobą; grupa społeczna – grupa, w której dwie osoby lub więcej osób współdziała ze sobą oraz współzależy od siebie w tym sensie, że w zaspokajaniu potrzeb i osiąganiu celów musi na sobie polegać

ZESPÓŁ W ORGANIZACJI Zbiór więcej niż 2 osób, podlegających takim samym oddziaływaniom, świadomych interakcji zachodzących między nimi, postrzegających siebie jako członków grupy i identyfikujących się z nią, a także mających wspólny cel i normy oraz tworzących pewną charakterystyczną strukturę. Grupy formalne (kierownicze i zadaniowe) i nieformalne (grupy interesów i przyjaźni)

Zespół Efektywność: Rozwój zespołu: Granice zespołu: Kontekst organizacyjny: Kultura organizacyjna Zadania/technologia Wizja Autonomia Informacja zwrotna Nagrody/uznanie Środowisko fizyczne Efektywność: Jakość wyników Żywotność zespołu Rozwój zespołu: Procesy interpersonalne Normy Spójność Role Granice zespołu: Zróżnicowanie wobec innych zespołów Integracja wewnątrz zespołu i z resztą organizacji

Efektywność pracy zespołu Etapy pracy Zalety i wady pracy grupowej Definiowanie problemu Szukanie rozwiązań Wybór najlepszego rozwiązania Wdrażanie decyzji Osiąganie celu zadaniowego Zalety: Łatwość przyjmowania różnych perspektyw Generatywność (co 2 głowy to nie jedna) Wady: Efekt polaryzacji Myślenie grupowe - konformizm Dyfuzja odpowiedzialności Lenistwo społeczne Czas podejmowania decyzji Różnorodność stylów pracy Zespół pracy twórczej Zespół wykonawczy

Typy zadań a efektywność grupy Zadania kompensacyjne Wynik grupy to wynik średni wynikający z indywidualnej pracy każdego z członków grupy Zadania dysjunkcyjne Wynik grupy to wynik najlepszego członka grupy Zadania koniunkcyjne Wynik grupy to wynik najsłabszego członka grupy Zadania addytywne Wynik grupy jest złożeniem pracy każdego członka grupy + efekt synergii (lepszy niż którykolwiek wynik indywidualny) Grupy powinny realizować zadania addytywne lub kompensacyjne

Role w grupie Koordynator - przewodniczenie zespołowi, koordynowanie wykonywania zadań, ustalanie celów, określanie porządku pracy, ustalanie priorytetów, utrzymywanie dyscypliny, podsumowywanie, decydowanie. Lider - Pobudzanie zespołu do działania, wspieranie pomysłów, zorientowanie na zadania, dążenie i gotowość do stawienia czoła inercji i brakowi efektywności, przebojowość, podejmowanie wyzwań. Badacz zasobów - Rozeznanie w możliwościach, wychodzenie na zewnątrz zespołu, łączenie ludzi i poszukiwanie nowości, ciekawość, podejmowanie wyzwań, realizm i pragmatyzm.

Role w grupie Pracownik zespołu - Wspieranie emocjonalne członków zespołu, zorientowanie na innych, kształtowanie ducha zespołu i dbanie o niego, łagodzenie konfliktów, reagowanie na potrzeby zespołu. Pomysłodawca - Kreowanie pomysłów, innowacyjność i oryginalność, puszczanie wodzy fantazji. Sędzia - Trzeźwe myślenie, odpowiedzialność za efekty wypracowane przez zespół, krytycyzm, zrównoważenie w sądach i obiektywizm. Kontroler - Dopracowywanie szczegółowych rozwiązań, porządkowanie procedur i dbanie o ich przestrzeganie, krytycyzm i sceptycyzm.

Cechy efektywnego zespołu Ambitny, inspirujący cel/zadanie do wykonania Akceptowane przez wszystkich sposoby pracy Uzupełniające się umiejętności specjalistyczne i zróżnicowana wiedza Uzupełniające się umiejętności interpersonalne, role grupowe Ograniczona liczebność Wyraźna odpowiedzialność każdego członka zespołu za wynik pracy zespołu Spójność grupy i duży poziom zaangażowania

Zespoły projektowe Grupa osób, które łączy wspólny cel/zadanie, a nie struktura formalna organizacji. Członkowie zespołu są specjalistami z różnych dziedzin i charakteryzują się zróżnicowanymi kompetencjami. Celem zespołu projektowego jest wykonanie zadania, które jest niemożliwe do wykonania (lub nieefektywnie wykonywane) w ramach tradycyjnej struktury organizacji. Czas działania zespołu jest ograniczony do czasu wykonania zadania (od kilku tygodni do kilku lat). Grupa ma swojego kierownika, który jednak ma ograniczone kompetencje związane jedynie z wykonywaniem tego zadania

Praca zespołu projektowego a struktura sieciowa Źródło: Kożusznik, 2005, s.92

Zyski dla organizacji z delegowania zadań do zespołów projektowych Elastyczne, szybkie działanie, dostosowujące się do wymogów zmiennej sytuacji Pełne wykorzystanie różnorodnych kompetencji pracowników Nabywanie nowych umiejętności przez pracowników (rozwój ich kompetencji) Przezwyciężanie rutyny w wykonywaniu zadań Wymiana informacji oraz integrowanie ludzi z różnych obszarów organizacji (zwiększenie efektywności działania całej organizacji) Delegowanie zadań przez kierowników jednostek organizacyjnych, które wykraczają poza ich podstawowe zadania (możliwość skupienia się na ważnych dla danej jednostki zadaniach)

Zagrożenia wynikające z istnienia zespołów projektowych w organizacji Brak zaangażowania członków zespołu, jeśli traktują projekt jako drugorzędny wobec ich podstawowych obowiązków w organizacji Konflikty i nieporozumienia związane z wypracowywanie wspólnych zasad pracy i koncepcji rozwiązań Konflikty interpersonalne wynikające z potrzeby dominacji czy poczucia ważności swoich ról poszczególnych członków zespołu Konflikty pomiędzy kierownikiem zespołu projektowego a kierownikami jednostek organizacyjnych, do których należą członkowie zespołu dotyczące czasu i zaangażowania w pracę Konflikt wewnętrzny członków zespołu dotyczący określenia wagi zadania projektowego i pozostałych zadań wynikających z ich podstawowych obowiązków jako pracowników danej jednostki organizacyjnej (dylemat podwójnego podporządkowania)