„Na szkle malowane” PASZYN EtnoLog – Zaloguj się na ludowo

Paszyn Paszyn – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Chełmiec. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Wieś liczy 2070 mieszkańców (30 czerwca 2004).Wieś leży w zachodniej części Beskidu Niskiego, przy drodze krajowej 28 .Wieś powstała w wyniku osadnictwa mieszczan sądeckich, ok. 1320r.

Kościół w Paszynie Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Paszynie powstał w latach 30 XX w. Zaprojektowany przez słynnego sądeckiego architekta Zenona Remiego. Został wybudowany w 1938 r. Polichromie w kościele zaprojektowała i wykonała artystka Joanna Gajdos malarka z Nowego Sącza Maria Ritter.

Kościół w Paszynie.

Wnętrze kościoła widok na chór i obrazy św. malowane na szkle

Wnętrze kościoła widok ołtarza

Ambona wyrzeźbiona przez Franciszka Palkę – przedstawiająca Boga Ojca trzymającego na rękach Baranka Bożego, nad którym unosi się Duch Święty. Po bokach widzimy czterech ewangelistów.

Chrzcielnica wykonana przez Franciszka Palkę

Konfesjonały, paschał, drogę krzyżową wykonał również artysta rzeźbiarz Franciszek Palka.

Ks. Edward Nitka Ks. Nitka przybył do Paszyna w 1957 roku. Pochodził on z chłopskiej rodziny spod Gorlic i dobrze znał lokalne problemy. Spotykał się z nimi niejednokrotnie w wiejskich parafiach, pełniąc funkcję wikarego w Ptaszkowej, a następnie proboszcza w Borzęcinie.

Powstanie Muzeum Z poprzednich miejsc ks. E. Nitka przywiózł kilka starych rzeźb i obrazów, którymi udekorował plebanię. Zafascynowały one Wojciecha Oleksego, głuchoniemego brata kościelnego, pomagającego w drobnych pracach. Wkrótce proboszcz zaczął dostawać prace wykonane przez W. Oleksego. Ksiądz E. Nitka znalazł sposób dla mieszkańców, którzy mieli kłopoty materialne. Z czasem rzeźbili również inni mieszkańcy Paszyna. Ks. E. Nitka zorganizował wystawę posiadanych rzeźb. Przybył na nią biskup, który dostał kilka z rzeźb i przekazał je do Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie tam zostały one zaprezentowane. Od tego czasu grono rzeźbiarzy zaczęło rosnąć. Dołączyły również kobiety, które malowały na szkle. Uczestniczyły one w kursie malowania na szkle, który prowadził Franciszek Palka. W 1976 r. w kościele powstały: Droga Krzyżowa, Ambona, Chrzcielnica i Konfesjonały. Wszystko z inspiracji księdza Nitki. W parafii Paszyn było coraz więcej twórców. Ksiądz Nitka za swoją działalność dostał nagrodę Brata Alberta. Po jego śmierci w 1981 r. powstał pomysł założenia Muzea. W 1987 r. ks. Stanisław Janas podjął rozbudowę plebani, aby tam powstało muzeum. W 1994 r. zostało ono otwarte. Nosi nazwę „Muzeum Parafialne Sztuki Ludowej” im. Ks. Edwarda Nitki. W muzeum znajduje się ponad 3000 eksponatów.

Twórcy Paszyńscy + Oleksy Wojciech + Oleksy Stanisław + Mika Stanisław + Mika Wojciech + Hołda Stanisław  + Poręba Stanisław + Drożdż Andrzej  + Piwko Mieczysław Oleksy Władysław Maria Jasińska c. Józefa Orlecki Józef  Orlecki Stanisław Poręba Władysława Głuc Zenon Kożuch Piotr Warzecha Zbigniew Padoł Anna Pogwizd Ewa Mordarska Janina Jasińska Maria

Rzeźby

Szopka paszyńska

Ucieczka do Egiptu

Maksymilian Kolbe w obozie koncentracyjnym w Auschwitz

Rzeźby Jezusa Frasobliwego i Piety są bardzo chętnie wykonywane przez paszyńskich rzeźbiarzy

Malarstwo na szkle

Ostatnia Wieczerza

Ksiądz prałat Stanisław Janas- kustosz muzeum z wielką pasją opowiadał nam o powstaniu muzeum, o twórcach ludowych, księdzu Edwardzie Nitce. Bardzo zachęca nas do kontynuowania tradycji malowania na szkle i rzeźbienia. Muzeum Sztuki Ludowej jest wielką chlubą dla Paszyna.

Prezentację wykonali do projektu „Na szkle malowane” w ramach programu EtnoLog – Zaloguj się na ludowo Grzegorz Koziak Joanna Gajdos Opiekun: Iwona Gargas