UCZUCIA – motyw literacki „Człowiek jest odpowiedzialny nie tylko za uczucia, które ma dla innych, ale i za te, które w innych budzi.” Stefan kardynał Wyszyński

FILOZOFICZNIE O UCZUCIACH Pojęcie „uczucia” należy do dziedzictwa chrześcijańskiego. Doznania lub uczucia oznaczają emocje lub poruszenia wrażliwości, które skłaniają do działania lub nie działania, zgodnie z tym, co jest odczuwane lub wyobrażane jako dobre lub złe. Uczucia są naturalnymi składnikami psychiki ludzkiej, stanowią obszar przejściowy i zapewniają więź między życiem zmysłowym a życiem ducha. Podstawowymi uczuciami są: miłość i nienawiść, pragnienie i obawa, radość, smutek i gniew.

UCZUCIA BOHATERÓW LITERACKICH MIŁOŚĆ Miłość jest najpiękniejszym, ale też najsilniejszym, a za razem najtrudniejszym uczuciem ze wszystkich. Daje szczęście, siłę by tworzyć piękne rzeczy – ale także by je niszczyć, z miłości można również zabić. Nie potrafimy wytłumaczyć, ani sformułować pojęcia miłości. Według Marcela Acharda „Miłość istnieje tylko dla tych, którzy o niej myślą.”. Miłość można okazywać w różne sposoby i z różnych pobudek, np.: miłość do Boga, do ojczyzny, do całego społeczeństwa lub też do jednej danej osoby, (której się pragnie, z którą się miło spędza czas). Literackim przykładem pięknej, nierozerwalnej miłości są Romeo i Julia, para nierozerwalnych kochanków.

„Romeo i Julia” należy do najwybitniejszych sztuk Shakespeare'a „Romeo i Julia” należy do najwybitniejszych sztuk Shakespeare'a. I chociaż to tragedia, to wręcz tryska ona życiem renesansowej Werony: miłością i nienawiścią, młodością i radością życia. Słabostki i ułomności ludzkie decydują o jej niepowtarzalnej atmosferze.

UCZUCIA BOHATERÓW LITERACKICH WIARA W SWOJE IDEAŁY Ideał to coś doskonałego, coś, do czego powinniśmy dążyć przez cały czas. To jakby wzorzec, który pragniemy osiągnąć i wprowadzić w życie. Ideały są to najważniejsze cele i zasady, według których człowiek kształtuje swe życie. Ten wzorzec doskonałości jest tak odległy jak gwiazdy. Możemy go z daleka obserwować i podziwiać, ale nie możemy być pewni, czy kiedykolwiek go osiągniemy. Ideał jest spełnieniem marzeń, jest pełną realizacją naszych najskrytszych pragnień. Nasze całe życie może być drogą ku ideałowi, który jest tylko celem. Ale gdy go osiągniemy, do czego mamy dalej dążyć? Wszystko, co człowiek robi w życiu jest podporządkowane określonemu celowi. Nawet jeśli się go nie zrealizuje, to wyznacza on wszelkie działania. Jest wskazówką dla człowieka, tak jak dla żeglarza gwiazda. W swoje ideały konsekwentnie wierzyła Stanisława Bozowska, bohaterka „Siłaczki” S. Żeromskiego.

UCZUCIA BOHATERÓW LITERACKICH MIŁOŚĆ DO OJCZYZNY Patriotyzm, miłość do ojczyzny, poświęcenie dla niej, są to wartości uniwersalne. W każdej epoce i we wszystkich społeczeństwach możemy odnaleźć świadczące o tym postawy. Nie stają się nigdy niemodne lub nieaktualne, chociaż na pewno, w zależności od czasów i sytuacji, przybierają różne natężenie. W Polsce literatura patriotyczna najliczniej powstawała w okresie zaborów oraz podczas II wojny światowej. Wielu ludzi opuszcza kraj w poszukiwaniu pracy, lepszego życia. Lecz wcześniej czy później dręczy ich nostalgia. Większość z nich później wraca do ojczyzny. Jednak największymi patriotami są ludzie, którzy oddali życie za swój kraj. Walcząc o jego niepodległość, wolność, wyzwolenie. W literaturze mamy przykłady miłości do ojczyzny np. w powieści A. Kamińskiego „Kamienie na szaniec”.

„Kamienie na szaniec” to powieść o ludziach, walczących o wolność swojej ojczyzny. Autor skupia się na pokazania nam postaw chłopców z harcerskiego komanda „Buków”, a w szczególności: Rudego, Alka i Zośki. Żyli oni w świecie strachu, zakazów i nakazów. Nic tak naprawdę nie było bezpieczne, za każdy krok mogli wylądować w obozie koncentracyjnym.

Stanisława Bozowska poświęca się nauce do ostatnich chwil życia Stanisława Bozowska poświęca się nauce do ostatnich chwil życia. W pożegnalnym liście za najważniejsze uważa przekazanie do druku napisanego przez siebie podręcznika. Nie jest jednak obojętna na ludzkie problemy. Przyjmuje pod swój dach kobietę, która głoduje, bo nie może znaleźć pracy. Jest prawdziwą altruistką, wrażliwą na krzywdę i nieszczęście. Nie zmienia swojej postawy życiowej wobec niesprzyjających okoliczności, nie zaprzedaje swoich ideałów. Jest gotowa za nie umrzeć.

UCZUCIA BOHATERÓW LITERACKICH UCZUCIE NIENAWIŚCI Nienawiść to bardzo silne uczucie niechęci wobec kogoś lub czegoś, połączone z pragnieniem by obiekt nienawiści spotkało coś złego. Nienawiść bywa przeciwstawiana miłości i opisywana jako męczące uczucie, następujące w wyniku bólu związanego z uczuciem zranienia i oszukania. Często powstaje w wyniku krzywdy zadanej przez innego człowieka. Nienawiść przybiera czasem postać obsesyjną: chęć zemsty jest tak silna, że osoba nią zawładnięta nie jest w stanie przestać o niej myśleć. Z takim uczuciem spotykamy się w przypadku Juranda z „Krzyżaków” H. Sienkiewicza.

Jurand miał drapieżne uosobienie. Budził respekt w otoczeniu Jurand miał drapieżne uosobienie. Budził respekt w otoczeniu. Był energiczny, dynamiczny. Krzyżacy nazywali go: „krwawym psem” lub „strasznym mazurem”. Wypadki związane z uprowadzeniem Danusi całkowicie odmieniły Juranda. Chciwość ustąpiła miejsca pokorze. Okaleczony przez rycerzy w białych płaszczach zmienił się nie tylko fizycznie, ale i psychicznie.