Własność przemysłowa w działalności instytucji naukowych dr inż. Karol Lityński Warszawa, 13 stycznia, 2010 r.

Wynalazek (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r Wynalazek (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej) wynalazek (Art. 24) rozwiązanie z dowolnej dziedziny techniki, nowe w skali światowej, posiadające poziom wynalazczy, nadające się do zastosowania przemysłowego nowość (Art. 25.1) rozwiązanie nie będące częścią ogólnie znanego stanu techniki poziom wynalazczy (Art. 26) istotne cechy rozwiązania nie wynikające dla znawcy w sposób oczywisty ze znanego stanu techniki możliwość przemysłowego stosowania ( Art. 27) według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.

Wynalazek cd. (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r Wynalazek cd. (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej) Za wynalazki nie możemy uznawać (Art.28) wytworów o charakterze jedynie estetycznym programów do maszyn cyfrowych odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych przedstawienia informacji planów zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej gier wytworów, których niemożność wykorzystania może być wykazana powszechnie przyjętymi zasadami nauki

Przykład z historii … (czy to jest wynalazek. czy można go opatentować Problem – identyfikacja przestępców William J. Herschel, 1858 Hugli, Indie – odciski palców i dłoni świadczeniobiorców Alphonse Bertillon, 1879 Paryż – pomiary antropometryczne przestępców Henry Faulds, Tokio – 1880 list w Nature nt. potwierdzania tożsamości za pomocą odcisków palców dłużników i odbiorców dokumentów oraz korespondencji (Chiny i Japonia)

Innowacja Innowacja to wprowadzenie przez przedsiębiorstwo nowego lub znacząco usprawnionego produktu (materialnego lub usługi), procesu, podejścia marketingowego lub schematu organizacyjnego w jego praktyce biznesowej lub relacjach ze światem zewnętrznym. Oslo Manual: GUIDELINES FOR COLLECTINGAND INTERPRETING INNOVATION DATA, OECD&UE, wydanie 3, 2005 http://epp.eurostat.cec.eu.int/cache/ITY_PUBLIC/OSLO/EN/OSLO-EN.PDF

Patent w instytucji badawczej Twórca jest autorem wynalazku Twórca nie musi być właścicielem wynalazku! Umowa o pracę reguluje relacje między twórcą i właścicielem wynalazku Regulamin postępowania z IP (procedury, podział korzyści)

Rola patentu w instytucji badawczej cd. Patent jako zabezpieczenie praw wyłącznych Strategia patentowania Polityka patentowa instytucji Zasady współpracy z twórcą (umowa o pracę, regulamin) Wnoszenie patentu do spółki Sprzedaż praw do patentu Sprzedaż licencji Aport, zastaw

Zasoby finansowe wynalazców Od badań... ... do rynku Instytucje Otoczenia Biznesu Poziom nakładów Zasoby finansowe wynalazców Inwestycje prywatne Budżety ośrodków naukowych Rozwój projektu Badania podstawowe Badania stosowane Opcja transferu technologii lub start-up Koniec fazy laboratoryjnej - działający prototyp Prototyp „technologiczny” Produkcja i sprzedaż na rynku

USTAWA o finansach publicznych dnia 30 czerwca 2005 r. Art. 37. 1. Jednostki sektora finansów publicznych, z wyłączeniem jednostek, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2, nie mogą obejmować lub nabywać udziałów lub akcji w spółkach oraz nabywać obligacji emitowanych przez podmioty inne niż Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy objęcia lub nabycia akcji i udziałów lub nabycia obligacji określonych w ust. 1, w celu zaspokojenia roszczeń, zabezpieczenia wierzytelności lub zabezpieczenia należytego wykonania umowy o zamówienie publiczne, z zastrzeżeniem ust. 3.

USTAWA o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r. cd. 3. Jednostka sektora finansów publicznych zbywa - w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa - akcje, udziały lub obligacje, przeznaczone na cele określone w ust. 2, w okresie 3 lat od ich nabycia. 4. Wpływy ze zbycia akcji, udziałów i obligacji stanowią przychody budżetu państwa. ad. Art. 4. Sektor finansów publicznych tworzą: 1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały; 2) gminy, powiaty i samorząd województwa, zwane dalej „jednostkami samorządu terytorialnego”, oraz ich związki;

Patent jako forma publikacji OCENA PARAMETRYCZNA JEDNOSTEK NAUKOWYCH (Zespół P-04) 4. Opatentowane wynalazki, prawa ochronne na wzory użytkowe 4.a. Uzyskany patent krajowy lub międzynarodowy, inny niż w p. 4.b. do 12 pkt. 4.b. Uzyskany patent europejski, albo w co najmniej dwóch krajach Unii Europejskiej, albo w USA, w Japonii lub w Kanadzie do 24 pkt. 4.c. Uzyskane prawo ochronne na wzór użytkowy 2 pkt.

Ograniczenia w publikowaniu Wynalazek Zgoda na publikację Wskazane działania Opis wynalazku lub know-how o potencjale komercyjnym X Przygotowanie wniosku patentowego Komercjalizacja wynalazku nie nastąpi w ciągu 2 lat Kontynuacja prac badawczo-rozwojowych

Ochrona IP - przypadki

Wprowadzenie Zgłoszenie patentowe – prawo pierwszeństwa Patent - prawo wyłączności Możliwość rozszerzenia ochrony – do 12 miesięcy Ujawnienie treści zgłoszenia przez UP – po 18 miesięcy Przyznanie patentu – do kilku lat

Czy zawsze warto patentować? #1 Wynalazek – półprzewodnikowy czujnik podczerwieni Właściciel patentu – przedsiębiorca - producent Zakres ochrony – brak Problem Zasadność patentowania w sytuacji, gdy wyrób przestaje być produkowany przed przyznaniem patentu

Czy zawsze warto patentować? #1 badania seria próbna prototyp model [czas] zgłoszenie patentowe zgłoszenie patentowe przyznanie patentu wynalazek 1 wynalazek 2

Rozszerzenie zakresu ochronnego #2 Wynalazek - nowy układ scalony Uprawniony z patentu – wyższa uczelnia Zakres terytorialny – „krajowe” zgłoszenie patentowe Problem Brak środków na rozszerzenie ochrony patentowej na inne kraje

Rozszerzenie obszaru ochronnego #2 Uprawniony z patentu Uprawniony z patentu Biuro Patentowe Kancelaria Patentowa Kanc. Pat. 1 rok rozszerzenie ochrony? finansowanie tak sponsor/broker T/N nie tak nie koniec umowa

Rola Instytucji Otoczenia Biznesu w uwiarygodnieniu rozwiązania #3 Tematyka - mikropłatności „mobilne” (płatności za pomocą telefonu komórkowego) Uprawniony z patentu – indywidualny wynalazca Zgłoszenie patentowe m.in. w USA - koncepcja płatności mobilnych Problem Możliwość technicznej realizacji zastrzeżonej koncepcji

Rola IOB w uwiarygodnieniu rozwiązania #3 Uprawniony z patentu Inwestor kapitałowy CI FIRE Oferta inwestycyjna akceptacja Ekspertyza techniczna rozwiązania T/N odrzucenie koniec

Proces patentowania – timing #4 Tematyka - badania nad nowym lekiem Uprawniony – instytucja naukowa Opatentowanie metody otrzymywania substancji leczniczej Problem Cel gospodarczy patentowania przez instytucję naukową

Proces patentowania – timing #4 Komercjalizacja nakłady ryzyko inwestycji Ocena parametryczna dokumentacja badań badania prekliniczne badania kliniczne rejestracja leku screening [czas] wynalazek zgłoszenie patentowe przyznanie patentu

Innowacyjne algorytmy #5 Tematyka – software wspomagający analizę kształtów Właściciel – przedsiębiorca/wynalazca Ochrona patentowa – brak Problem Nawiązanie współpracy z firmą z USA

Innowacyjne algorytmy #5 Brak możliwości patentowania algorytmów w Europie Wysoki koszt obsługi patentowej w USA bez gwarancji nawiązania współpracy z lokalnym biznesem Brak patentu : podważa oryginalność rozwiązania nie zapewnia praw wyłącznych

Problemy do rozwiązania Procedury komercjalizacji w relacjach instytucja naukowa -pracownik (best practices) Brak dostosowania do rynku od strony wymogów prawnych Polityka patentowa instytucji Motywacja finansowa pracowników odpowiedzialnych za komercjalizację technologii Włączenie kadry administracyjnej w obsługę projektów badawczych o charakterze aplikacyjnym Bliska współpraca „Centrum Transferu Technologii” z instytucjami okołobiznesowymi i alumnami

Niezbędne jest prowadzenie aktywnej polityki patentowej Podsumowanie Niezbędne jest prowadzenie aktywnej polityki patentowej przez instytucję naukową

Dziękuję za uwagę karol.litynski@innowacje.org.pl ul. Glogera 1/27 02-051 Warszawa tel./faks :+22 658 22 00