PYTANIA analiza formalna (logiczna)
Struktura pytania Partykuła pytajna albo zaimek pytajny albo przysłówek pytajny: czy, kto, co, kogo, czego, dlaczego, gdzie, kiedy, jak, jaki, jaka, jakie Dana pytania (datum questionis) czyli zdanie oznajmujące albo część takiego zdania Znak zapytania
By postawić pytanie o własność czegoś, trzeba wiedzieć: że taka rzecz istnieje (materiał badania), że istnieje też interesująca nas właściwość (przedmiot badania), oraz że ta rzecz ze względu na tę właściwość posiada pewną własność, którą właśnie chcemy poznać (cel badania).
Rodzaje pytań Otwarte (wymaga wyjaśnienia lub narracji) Zamknięte Dopełnienia (posiada schemat odpowiedzi) Rozstrzygnięcia (rozpoczynające się od partykuły pytajnej czy)
W badaniach naukowych zaczynamy od badań heurystycznych i stawiania pytań otwartych (pytania o właściwości różnicujące klasy obiektów - zmienne), Potem stawiamy pytania dopełnienia (pytania o własności w ramach tej samej właściwości) Ostatecznie stawiamy pytania rozstrzygnięcia (o określonej własności konkretnego obiektu poznawanego).
Odpowiedzi na pytania Całkowita Wprost Niewprost Częściowa
Założenie pytania (fundamentum questionis), czyli pewien obiekt poznawany, o którym już coś wiemy lub przyjmujemy że wiemy, oraz pewną własność tego obiektu, której nie znamy, ale chcemy ją poznać i wiemy o niej, że jest poznawalna.
Założenia pytania Założenie istnienia Założenia dotyczące własności istniejących obiektów
Przykład Jaka jest aktywność gimnazjalistów? Założenie istnienia – istnieją gimnazjaliści Założenia dotyczące własności – gimnazjaliści różnią się aktywnością
Przykład Jaki jest poziom autorytetu wychowawcy w domu dziecka? Założenia istnienia Istnieje dom dziecka Istnieje wychowawca w domu dziecka Założenia dotyczące własności Wychowawca posiada autorytet Autorytet wychowawcy może mieć różny poziom Wychowawca może mieć różny autorytet
Przykład Czy postawy rodzicielskie wpływają na zachowanie się dziecka w młodszym wieku szkolnym? Założenia istnienia – Istnieją dzieci w młodszym wieku szkolnym Istnieją postawy rodzicielskie Założenia dotyczące własności – Dzieci w młodszym wieku szkolnym różnią się zachowanie Na zachowanie dzieci w młodszym wieku szkolnym mogą mieć wpływ postawy rodzicielskie
Założenia dotyczące własności W jaki sposób kontrolowane są zachowania uczniów przez rodziców i wychowawców? Jakie jest kontrolowanie zachowania uczniów przez rodziców i wychowawców? Założenia istnienia – Istnieją uczniowie Istnieją rodzice tych uczniów Istnieją wychowawcy tych uczniów Założenia dotyczące własności Uczniowie mogą różnić się zachowaniem Rodzice mogą różnić się kontrolowaniem zachowania uczniów Wychowawcy mogą różnić się kontrolowaniem zachowania uczniów