Bukowiec Ogród sentymentalny Przygotowali: Wojciech Grochowiak Patryk Kafel Kamil Menartowicz Kamil Skowron

Czym jest sentymentalny styl ogrodowy ? Typ ogrodu krajobrazowego ukształtowany w 2. poł. XVIII w. pod wpływem ideologii sentymentalizmu; jego forma wywodzi się z  angielskiego stylu ogrodowego, nawiązuje też do mitu arkadyjskiego; ogrody sentymentalne miały bogatą dekorację arch.: ogród stawał się krajem iluzji oderwanym treściowo i przestrzennie od środowiska, w którym powstał; sentymentalny styl ogrodowy w czystej postaci reprezentują m.in.: we Francji- Monceau, w Niemczech- Hohenheim k. Stuttgartu, w Polsce - Powązki w Warszawie, Mokotów oba nie zachowane oraz oczywiście Bukowiec, i  Arkadia.

Historia Bukowca Pierwsza wzmianka o Bukowcu pojawiła się w 1305 roku, wymieniając go wśród istniejących już wsi. Heinko von Zedlitz jest wymieniany w 1379 roku jako pan osiadły na Bukowcu. Od roku 1579 do 1759 dobra te należały do rodziny von Reibnitz, która sprzedała je Fryderykowi Gottardowi von Richthofen. Następnie drogą kupna przeszedł Bukowiec w 1762 roku na Barbarę Helenę wdowę von Festenberg – Packisch, od której wieś nabył w 1770 roku von Luck, a w 1774 roku Karl Ferdynand von Seherr – Hoss. W roku 1785 drogą dziedziczenia majątek przypadł Fryderykowi Wilhelmowi von Reden, późniejszemu królewsko – pruskiemu ministrowi górnictwa. Po śmierci hrabiego von Reden Bukowiec przeszedł w 1815 roku w posiadanie jego żony Friederike Juliane, po której posiadłość odziedziczyła jej siostrzenica Maria Karolina von Rotenhan. Po niej właścicielem majątku młodszy syn Marii Karoliny, emerytowany królewsko – pruski rotmistrz Herman von Rotenhan. Ostatni właściciel – Friderich von Rotenhan.

Pomysłodawca i założyciel parku. Hrabia von Reden założył na przełomie XVIII i XIX wieku wokół swojej siedziby(Pałac w Bukowcu) interesujący i rozległy romantyczny park krajobrazowy według wzorów angielskich, zaliczany przez współczesnych do najcenniejszych i najpiękniejszych w Prusach. Jest on największym tego typu założeń na Śląsku. Było to rozległe założenie parkowe umiejętnie wkomponowane w otaczający krajobraz i wykorzystujące naturalne górzyste ukształtowanie terenu. Chociaż twórcy założenia w Bukowcu figurują w literaturze przedmiotu jako nieznani, wszystko wskazuje na to, że jego początek zawdzięczamy hrabiemu Reden. Na pewno pracę męża kontynuowała później jego małżonka. Wiadomo jednak, że zatrudniony był w Bukowcu ceniony twórca ogrodów Hans Karl Walhter, którego dom wzniesiono na terenie parku.

Historia neogotyku Kórnik, zamek

Bukowiec, widok pałacu i folwarku od strony południowej, pocz. XIX w

W skład założenia parkowego wchodzi : Herbaciarnia Pałac Stajnie Wozownie Park Dom rybaka Oranżeria Krąg druidów Dom kąpielowy Kamienna ławka Dom ogrodnika Wieża Opactwo Amfiteatr Belweder – świątynie Ateny( pawilon ogrodowy w stylu świątyni doryckiej ) Latarnia morska (niemal nie do zidentyfikowania)

Co warto zobaczyć ? Pawilon ogrodowy Pałac Dom ogrodnika Amfiteatr Neogotycką ruinę opactwa Wieżę widokową kamienny krzyż pokutny Karczmę sądową Pomnik Klobera

Pawilon Ogrodowy nawiązujący do architektury starożytnej Grecji Funkcje : Biblioteka i gabinet Miejsce spotkań i rozmów Widok na Śnieżkę Służył rozrywce Podarunek dla 28 – letniej Frederyki von Reden od męża w rocznice ślubu. Po renowacji

Świątynia Ateny przed renowacją.

Herbaciarnia w XIX w.

Pałac w Bukowcu Centralny punkt parku. został wzniesiony w II połowie XVI w. Projekt znanego architekta Karola Gottfryda Geissiera Pałac klasycystyczny Całość to budowla blokowa na planie czworoboku, dwukondygnacyjna Zachowany w dość dobrym stanie. Obecnie stanowi własność Związku Gmin Karkonoskich.. elewacja frontowa pałacu, ok. 1800 r., rycina

Widok z samolotu

Pałac i zabudowania gospodarcze

Widok od strony wsi

wejście do pałacu, czerwiec 2000

widok fasady pałacu od strony zachodniej

elewacja frontowa pałacu, 1994.

dom ogrodnika, przed 1797 r., rycina Endlera Zbudowany dla cenionego twórcy ogrodów Walthera, pracującego dla hrabiego von Reden`a dom ogrodnika, przed 1797 r., rycina Endlera

Opis Usytuowany na niewielkiej wyniosłości z wykorzystaniem naturalnych nierówności terenu. Zbudowany z cegły, założony na planie prostokąta, pierwotnie położony przy oranżerii, otoczony drzewami wiśni. Od wschodu parterowy od zachodu dwukondygnacyjny. Przy czym dolna kondygnację stanowią obszerne, piwnice, otwarte kamiennymi arkadami na zewnątrz. Górna kondygnacja poprzedzona jest wspartym na podcieniu tarasem, który ujmuje budynek z trzech stron. Od południa i północy jest on dostępny rampami ziemnymi umocnionymi murem oporowym, zbudowanym podobnie jak i arkady z nieociosanych kamieni.

Wieża widokowa Znajduje się na wzniesieniu o wysokości 480 m n.p.m. po pólnocno-wschodniej stronie parku, pochodzi prawdopodobnie z 1803 r.

Amfiteatr Amfiteatr usytuowany został na niewielkim plateau, położonym za wieżą widokową, nieco poniżej poziomu jej posadowienia. Wmurowany został z kamienia łamanego, łączonego wapienną zaprawą. Wzniesiony w formie sztucznej ruiny przybierającej postać założonego na planie półkola, dwukondygnacjowego muru z obszernymi otworami, zwieńczonymi odcinkowo. Obydwie kondygnacje rozdzielone zostały silnie wyładowanym gzymsem. Od strony północnej znajdują się fragmenty prostokątnej dobudówki

Opactwo Na zachód od stawów usytuowane zostało wzniesienie według projektu Friedricha Rabe, a zachowane do dzisiaj, pseudogotyckie mauzoleum zwane Opactwem, w którym spoczywają prochy hrabiego von Reden i jego żony.

1800 r.

Obecnie

Opis Budowla Opactwa nawiązuje do wzroców średniowiecznych i sposiada neogotyckie znamiona sladowe. Powstała w 1800r. zaprojektowana przez Fridrich Rebes. Opactwo od razu pomyślane było jako sztuczna ruina usadowiona na tarasie z kamieni obrobionych na „dziko”, pod którymi w podziemich mieściła się grobowa krypta. Opactwo składało się z dwóch odrębnych pomieszczeń. Jedno z nich stanowiło trójprzęsłową nawę, a drugie kwadratową komnatę w wieży, pod która mieszkał strażnik. Dwie ostrołuczne arkady wsparte na masywnych kolumnach, zdobiące fragment sztucznie zrujnowanego muru, poprzedzającego wejście do nawy, kojarzyć się mogą z fasadą grobu świętego w Jerozolimie. Prostokątne pokrycie nawy przykryte było jednorodnym sklepieniem sieciowym.

Krzyż pokutny Krzyże pokutne, inaczej krzyże pojednania, to monolityczne, proste i surowe kamienne formy w kształcie krzyża wznoszane przez zabójców w miejscu, w którym dokonało się morderstwo. Zwyczaj ten przywędrował do Polski ze zachodu, a panował w niej prawdopodonie od XIII w. do poł. XIX w. Na przestrzeni wieków krzyże zmieniały swój wygląd oraz formę. Obszar ich występowania sięga od północy Włoch po skandynawię. W Europie występuje ok. 7000 krzyżów, w tym. ok. 4000 w Niemczech. Niektóre źródła podają informacje o rzekomych trzech tysiącach zaginionych krzyżów. Na terenie samej Polski zanotowano ok. 600 krzyżów, których większość była wykonana w średniowieczu choć zdarzają się także XVII wieczne wyjątki. . Morderca, oprócz wzniesienia krzyża, był również zobowiązony pokryć koszty pogrzebu i przewodu sądowego. Winien również łożyć na utrzymanie rodziny zabitego. Był zobowiązany wobec Kościoła, np. musiał zakupić świece. Następnie powinien odbyć boso pieszą pielgrzymkę do świętego miejsca. Wystawienie krzyża stanowiło ostatni punkt pokuty. Krzyż był jej wyrazem zadośćuczynienia. Stawiano go ku pamięci, uwadze i przestrodze potomnych. Miał również skłaniać przechodnich do modlitwy za dusze: zabójcy i ofiary. Przy krzyżu następowało pojednanie zabójcy z rodziną ofiary.

Kamienny krzyż pokutny w Bukowcu z wyrytą dzidą, jako narzędzie zbrodni

Karczma sądowa

Kamienna ławka

Tablica nagrobna Friedricha Wilhelma i Friederike von Reden

Drzewostan Malownicze efekty potęgowały nowe gatunki drzew i krzewów wkomponowane - w zastany drzewostan, głównie dębowo-bukowy. Nowe drzewa najgęściej występowały w otoczeniu budowli parkowych, miejscami obrzeżały drogi, rozdzielały stawy, sadzone były również jako solitery w miarę oddalania się od rezydencji importowany drzewostan rzedniał, przechodząc w naturalny krajobraz. Występują: dąb szypułkowy, klon jawor, klon pospolity,lipa drobnolistna, buk pospolity, topola biała, grab zwyczajny, jawor, jesion,sosna zwyczajna, olsza czarna (nad stawami), buki ( przy groblach), bez czarny i czeremcha oraz na co warto zwrócić uwagę roślina zielna – bodziszka pirenejskiego. W tym ok. 350 z nich to pomniki przyrody.

widok na stawy w Bukowcu

Bukowiec, punkt widokowy łączący założenie w Bukowcu z założeniem w Karpnikach.

W "Przewodniku górskim" z 1849 roku, autorstwa Rozalii Saulson, przebywającej na kuracji w uzdrowiskowych Cieplicach możemy przeczytać: "Cała ta wieś ze swymi lasami, domami, chatami, grotami, skałakami, pagórkami i wielu stawu łączy się w jedną całość, jest to olbrzymich rozmiarów park, którego środkiem jest zamek hrabiny. Wszędzie ciekawość wabi, piękność widoków czaruje, tu sztuczna grota, tam znowu zamczyska, ruiny, wieżyca, pawilon hrabiny z ładnym marmurem zdobiącym gabinety, z których jeden jak kaplica urządzony, domek rybacki nad stawami, ermitaż, piękna oranżeria, pomnik historyka Klobera i w gęstwinie lasu opactwo w średniowiecznym stylu, otoczone najrzadszymi krzewami i kwiaty [...]"

Dziękujemy za uwagę