KLUCZ DO SUKCESU W PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM Monika Zbrońska Zespół Szkół Nr 1 w Krasnymstawie

„Uzdolnioną młodzież należy otoczyć szczególną opieką, ponieważ są to wyjątkowe jednostki, o olbrzymim potencjale merytorycznej wiedzy, pasji i zdolności, których zmarnować NIE WOLNO!!!”

Można ją porównać do „diamentów,” które należy szlifować, aby świeciły pełnym blaskiem. Jednak należy używać do tego specjalnych narzędzi dydaktycznych i merytorycznych oraz oddawać ją w ręce prawdziwych nauczycieli, którzy swoją pracę traktują jak powołanie i misję.

Chyba tak naprawdę nie ma jednej uniwersalnej recepty na osiągnięcie sukcesu. Każdy uczeń jest unikalny i jedyny w swoim rodzaju. Poznając go i rozwijając jego pasję możemy uzyskać wymagany klucz do sukcesu.

Aby wyłowić ucznia zdolnego trzeba najpierw zdać sobie z tego kim tak naprawdę jest uczeń zdolny?

Uczeń zdolny, czyli kto?

Uczniowie zdolni to niewątpliwie uczniowie dociekliwi, twórczy, podejmujący różnorodne zadania oraz posiadający wiele własnych pomysłów.

Charakteryzują ich: Wysokie osiągnięcia w nauce Wysoki poziom zdolności ogólnych (inteligencja) Wysoki poziom zdolności specjalnych ( uzdolnień) Silna motywacja do zajmowania się interesującą ich dziedziną wiedzy; Wytrwałość w dążeniach; Samodzielność; Poczucie własnej wartości;

Niektórzy utalentowani młodzi ludzie nie ukrywają swojej wysokiej inteligencji. Czasem jednak zdarza się, że uczeń skrywa swoje talenty głęboko pod pancerzem, wstydząc się swojej pasji i wiedzy przed rówieśnikami. Dlatego też bardzo ważna jest odpowiednia diagnoza ucznia.

Jak rozpoznać geniusza?

możliwość częstego, bezpośredniego kontaktu z uczniem; Największą rolę ma tu do spełnienia nauczyciel, ponieważ posiada: wiedzę pedagogiczną; możliwość częstego, bezpośredniego kontaktu z uczniem; możliwość współpracy z rodzicami; doświadczenie i intuicję.

Ze swojego doświadczenia mogę powiedzieć, że im wcześniej odkryjemy talent tym lepiej go rozwiniemy. Moja przygoda rozpoczęła się dość wcześnie, gdyż miałam możliwość pracy z uczniem już w 6 klasie.

Dzięki temu miałam możliwość: obserwacji aktywności ucznia podczas lekcji, analizy wypowiedzi ustnych oraz prac pisemnych, obserwacji wyników testów i sprawdzianów wiedzy, obserwacji rozwoju jego zainteresowania językiem angielskim.

Krótka historia współpracy z uczniem

Na początku odpowiedni uczeń spotkał się z odpowiednim nauczycielem 

Nauczyciel powoli odkrywał ucznia…

…i jego talent Starał się stworzyć miłą atmosferę na lekcji sprzyjającą uczeniu się, w której uczeń będzie czuł się doceniany i szanowany.

Uczeń coraz bardziej poznawał nauczyciela i jego pasję (język angielski) i stopniowo coraz bardziej pochłaniała go nauka języka.

Dzięki chłonności umysłu dziecka nauczyciel powoli zarażał ucznia chęcią poznawania języka. Stopniowo poznając jego możliwości, coraz lepiej go motywował i ustawiał we właściwym kierunku.

Uczeń widząc zapał, zaangażowanie a także serce i pasję nauczyciela coraz bardziej interesował się przedmiotem i chętniej wykonywał zadania o coraz to wyższym stopniu trudności.

Zapał nauczyciela przerodził się w zapał ucznia, dla którego typowe zadania na lekcjach zaczęły stawać się niezmiernie proste i nie stanowiły już dla niego większego wyzwania.

Ambitny i kreatywny nauczyciel nie chciał zmniejszyć zapału ucznia dlatego też postanowił dalej pomagać mu w rozwoju, stosując indywidualizację pracy na lekcji.

Jednakże nawet indywidualizacja nauczania nie była w stanie pomóc zrealizować uczniowi marzenia stania się laureatem konkursu organizowanego przez Lubelskiego Kuratora Oświaty.

Wysoki stopień trudności zadań sprawił, że nauczyciel poświęcił swój czas i opracował indywidualny program nauczania ucznia zdolnego i prowadził indywidualny tok nauczania spotykając się z uczniem dodatkowo dwa razy w tygodniu.

Program okazał się strzałem w dziesiątkę

Dzięki indywidualnemu programowi i tokowi nauczania uczeń mógł się lepiej i szybciej rozwijać. Pracował i uczył się w indywidualnym tempie i zgodnie z własnymi potrzebami i zainteresowaniami. Przejawiał własną inicjatywę i uzyskiwał wiedzę o wyższym poziomie trudności.

Nauczyciel zaś miał możliwość obserwacji rozwoju uzdolnień ucznia. Wspierał ucznia, czuwał nad jego rozwojem, stawiał wyraźne cele nauczania, mógł dokonać właściwej organizacji pracy, dzięki czemu uczeń czerpał korzyści z uczenia się. Nie tylko uczeń ale i nauczyciel stale się rozwijał i doskonalił, stosując w pracy z uczniem metody aktywizujące sprzyjające samodzielnemu rozwojowi.

Uczeń i nauczyciel podjęli świetną współpracę, wymieniając poglądy. Stawiali czoła nowym wyzwaniom i uczestniczyli w licznych konkursach szczebla szkolnego i pozaszkolnego. Uczeń osiągał coraz to większe sukcesy stając się laureatem konkursów szkolnych, powiatowych, a nawet ogólnopolskich.

Indywidualny program i tok nauczania pozwolił uczniowi stać się finalistą konkursu. Kontynuacja indywidualnej pracy dała spodziewane efekty.

Długotrwała praca, Samodyscyplina, Zaangażowanie, Poświęcenie czasu, Wiele wyrzeczeń, Sukcesy i porażki; Pozwoliły uzyskać satysfakcję ucznia i nauczyciela 

Ciężka, systematyczna i dobrze ukierunkowana praca duetu ucznia i nauczyciela pozwoliła im wspólnie osiągnąć zamierzony sukces.

Jednakże idąc w myśl słów Harmera: ‘Niezależnie od tego jak dobry jest nauczyciel, uczniowie nigdy nie nauczą się języka – ani czegokolwiek innego – jeżeli nie będą starali uczyć się nie tylko w klasie szkolnej, ale także poza nią. Język jest zbyt skomplikowany, aby uczniowie mogli się w klasie nauczyć wszystkiego, czego potrzebują.’ (Harmer, 2001:335)

Klucz do sukcesu

Ważnym elementem sukcesu jest spotkanie „odpowiedniego ucznia z odpowiednim nauczycielem” Wczesna współpraca Tworzenie właściwej atmosfery pracy Pokazanie uczniowi swojego zaangażowania i pasji do nauczanego przedmiotu.

Szukanie nowych rozwiązań tj Szukanie nowych rozwiązań tj. indywidualizacja pracy na lekcji czy też tworzenie indywidualnego programu nauczania Prowadzenie indywidualnego toku nauczania.

Ważna jest znajomość każdego ucznia, jego potrzeb i zainteresowań Ważna jest znajomość każdego ucznia, jego potrzeb i zainteresowań. Pozwala to na organizowanie takich zajęć szkolnych, w których uczeń ma możliwość realizacji własnych celów i zapewnione poczucie sukcesu. Praca z uczniem zdolnym wymaga zwiększonego wysiłku, gdyż uczniowie zdolni są bardzo wymagający i potrafią dostrzec najmniejszy przejaw nieprzygotowania.

Nauczyciel musi być dla uczniów autorytetem szanującym uczniowskie wybory i decyzje. Umiejętnie stawiać cele, proponować sposoby ich osiągania. Powinien potrafić zainteresować ucznia nauczaną dziedziną, stale się doskonalić oraz pogłębiać zdobytą wiedzę. Mieć pasję i zaangażowanie w przekazywaniu wiedzy.

Traktować ucznia jako partnera, asystenta, a nie tego, od którego wymaga się tylko sukcesu. Powinien zawsze chcieć, aby uczeń odczuwał, że pracuje dla własnej przyjemności.

Osiągnięciu sukcesu niewątpliwie sprzyja tworzenie wewnątrzszkolnych konkursów i kierowanie uczniów na wszelkie zewnętrzne konkursy dające uczniowi możliwość skonfrontowania swojej wiedzy i sprawdzenia się.

Jednakże ważnym elementem w pracy z uczniem zdolnym jest mobilizacja do dalszego wysiłku oraz uświadamianie, że porażka nie oznacza przegranej, a chęć odnoszenia sukcesów jest silniejsza od chwilowych niepowodzeń.

Kluczową sprawą okazuje się być również szkoła ucznia i jej tradycje. Ogromne znaczenie w rozwoju kompetencji językowych ucznia ma wyposażenie szkoły i dostęp do najnowocześniejszych pomocy dydaktycznych takich jak:

Odpowiednio wyposażone pracownie językowe

Dostęp do nowoczesnej technologii informacyjno-komunikacyjnej

Podsumowując nauczyciel powinien posiadać umiejętność przyznania się do niewiedzy lub błędu, co czyni go w oczach ucznia prawdziwym człowiekiem. Posiadać umiejętności organizacyjne w odniesieniu do pracy własnej i wychowanków. Być naturalnym, życzliwym człowiekiem, mieć pogodę ducha oraz poczucie humoru. Oraz niestety gotowość poświęcenia uczniom części życia prywatnego 

Dziękuję za uwagę