(ang.United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) UNESCO (ang.United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)
Organizacja wyspecjalizowana ONZ, której podstawowym celem jest wspieranie współpracy międzynarodowej w dziedzinie kultury, sztuki i nauki, a także wzbudzanie szacunku dla praw człowieka, bez względu na kolor skóry, status społeczny i religię. Siedziba UNESCO mieści się przy place de Fontenoy 7/9 w 7. dzielnicy Paryża.
Program działalności UNESCO obejmuje dwa zasadnicze działy: 1 Program działalności UNESCO obejmuje dwa zasadnicze działy: 1.działania na rzecz rozwoju nauki i kultury 2.udzielanie pomocy materialnej, technicznej i kadrowej w organizowaniu oświaty
HISTORIA Pierwszy dyrektor generalny UNESCO, Julian Huxley(w latach 1946–1948)
UNESCO została utworzona 16 listopada 1945 w Londynie UNESCO została utworzona 16 listopada 1945 w Londynie. Pierwszym dyrektorem generalnym został Julian Huxley, biolog i pisarz. Organizacja miała wdrażać "solidarność intelektualną i moralną ludzkości", aby zapobiec trzeciej wojnie światowej. Trudna sytuacja międzynarodowa (zimna wojna, dekolonizacja) oraz bardzo szeroki mandat wpłynęły negatywnie na efektywność organizacji. Niektóre państwa prowadziły też w łonie UNESCO kampanie "antyimperialistyczne". Z tego względu w grudniu 1984 wycofały się z organizacji USA, a w rok później także Wielka Brytania, wyniku czego utraciła ona trzecią część swego budżetu. W wyniku przeprowadzonych reform, UNESCO powróciła do jednego ze swych podstawowych zadań, tj. promocji wolności słowa na świecie. W 1997 UNESCO przyznała po raz pierwszy światową nagrodę wolności prasy (World Press Freedom Prize), otrzymał ją chiński dziennikarz, Gao Yu. Także w 1997 Wielka Brytaniapowróciła na łono organizacji. W 2003, doceniając przeprowadzone reformy w funkcjonowaniu struktur organizacji, USA porzuciły status obserwatora i ponownie zostały członkiem UNESCO Od 2007 UNESCO zrzesza 193 państwa.
Polska Miasta i obiekty w Polsce, znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, w celu przekazywania informacji, współpracy i promocji skupiły się w Ligę Polskich Miast i Miejsc UNESCO. Siedzibą Ligi UNESCO jest miasto Toruń, jedno z wyróżnionych przez UNESCO miast. Prowadzi je Lokalna Organizacja Turystyczna w Toruniu.
Ligę Polskich Miast i Miejsc UNESCO w Polscetworzą: miasto Zamość Lokalna Organizacyjna Turystyczna "Zamośći Roztocze" Zamość miasto Wieliczka miasto Toruń Lokalna Organizacja Turystyczna Beskid Zielony z siedzibą w Gorlicach Parafia Binarowa (św. Michała Archanioła) Białowieski Park Narodowy miasto Łęknica miasto Oświęcim parafia rzymskokatolicka Lipnica Murowana gmina Lipnica Murowana gmina miasta Świdnica parafia ewangelicko-augsburska w Świdnicy parafia ewangelicko-augsburska w Jaworze gmina Jawor parafia rzymskokatolicka Sękowa gmina Sękowa Słowiński Park Narodowy Hala Stulecia Wrocław miasto Warszawa parafia rzymskokatolicka w Dębnie
Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości – lista obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO, filii ONZ, ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą dla ludzkości. Lista obejmuje (w sierpniu 2010) 911 obiektów w 151 krajach, w tym 704 obiekty dziedzictwa kulturowego (K), 180 przyrodniczego (P) i 27 mieszanych (K, P). W sprawie wpisania danego obiektu na listę decyduje Komitet Światowego Dziedzictwa w trakcie corocznej sesji, począwszy od 1977 roku. Nominacje zgłaszane są przez poszczególne kraje.
Na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce znalazły się (K – kultura, P – przyroda) 1978 – Historyczne centrum Krakowa (Stare Miasto i Kazimierz)(K) 1978– Zabytkowa kopalnia soli w Wieliczce(K) 1979– Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny I zagłady (1940-1945) (K) 1979 – Puszcza Białowieska – (wspólnie z Białorusią) (P) 1980 – Historyczne centrum Warszawy(K) 1992 – Stare Miasto w Zamościu – przykład renesansowej zabudowy miejskiej (K) 1997– Średniowieczny zespół miejski Torunia (K) 1997– Zamek Krzyżacki w Malbork(K) 1999– Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy z XVII w. (K) 2001– Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy (K) 2003 – Drewniane kościoły południowej Małopolski – Binarowa, Blizne, Dębno Podhalańskie, Haczów, Lipnica Dolna, Sękowa (K) 2004– Park Mużakowski nad rzeką Nysą(wspólnie z Niemcami) (K,P) 2006– Hala Stulecia(Hala Ludowa) we Wrocławiu(K)