- analiza wyników ankiet Badanie poziomu zadowolenia absolwentów z jakości usług edukacyjnych świadczonych w szkołach prowadzonych przez Powiat Rawicki - analiza wyników ankiet Opracowała Honorata Kubacka

Omawiany arkusz ankiety powstał w wyniku dyskusji i przemyśleń, po powrocie z wyjazdu studyjnego do Norwegii, będącego nagrodą w konkursie SAMORZĄDOWY LIDER ZARZĄDZANIA 2007 - USŁUGI SPOŁECZNE w dziedzinie OŚWIATA w kategorii POWIATY. Głównym celem wizyty była wymiana doświadczeń oraz zapoznanie się z nowymi i innowacyjnymi metodami zarządzania. Ankieta jest próbą przeniesienia doświadczeń norweskich na nasz grunt. Powstała we współpracy Naczelnika Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Rawiczu – Marii Wojtkowiak oraz Dyrektora Zespołu Szkół Nr 3 w Rawiczu – Renaty Pietrak. Badanie ankietowe składa się z 11 pytań, w tym 2 otwartych.

I Liceum Ogólnokształcącego w Rawiczu, Zespołu Szkół Nr 3 w Rawiczu, Badanie ankietowe w miesiącu kwietniu 2008 roku przeprowadzili pracownicy Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Rawiczu. Badaniu poddano uczniów ostatnich klas we wszystkich szkołach prowadzonych przez powiat rawicki, tj.: I Liceum Ogólnokształcącego w Rawiczu, Zespołu Szkół Nr 3 w Rawiczu, Zespołu Szkół Zawodowych w Rawiczu, Zespołu Szkół Rolniczych w Bojanowie, Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Rawiczu. Ankietę wypełniło: 433 uczniów, w tym: 149 absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego w Rawiczu, 78 absolwentów Zespołu Szkół Nr 3 w Rawiczu, 141 absolwentów Zespołu Szkół Zawodowych w Rawiczu, 53 absolwentów Zespołu Szkół Rolniczych w Bojanowie, 12 absolwentów Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Rawiczu.

Z jakich powodów wybrałeś swoją szkołę? Jak widać z wykresu jednoznacznie wynika, że zdecydowanie największa liczba uczniów I LO w Rawiczu wybierając swoją szkołę kierowało się dobrą opinią o szkole w środowisku nieco mniej popularne były: wysokie miejsce szkoły w rankingach oraz koledzy i tradycja rodzinna. W przypadku uczniów ZS Nr 3 w Rawiczu w największa liczba uczniów wskazała, że decydującym powodem wyboru szkoły byli koledzy oraz dobra opinia o szkole w środowisku, niewiele mniej wskazań miała autoreklama szkoły. Natomiast w ZSZ w Rawiczu widać wyraźną różnicę między trzema wyborami a pozostałymi; największa liczba uczniów wybierając szkołę sugerowała się kolegami – najwięcej wskazań, dobrą opinią o szkole w środowisku oraz innymi powodami przy czym dodać należy że odpowiedź inne rozumiana była jako możliwość ukończenia szkoły, w której można uzyskać wykształcenie średnie zawodowe, jak podkreślali uczniowie „ mieć maturę i zawód”. ZSR w Bojanowie nie widać tak dużej dysproporcji w odpowiedziach, rozłożyły się one równomiernie między odpowiedzi: dobra opinia o szkole w środowisku, tradycja rodzinna, koledzy oraz inne. W przypadku ZSS w Rawiczu ze względu na swą specyfikę – najczęściej wskazywano na odpowiedź inne i uściślali, że mieli problemy z nauką w poprzednich szkołach. Analizując ankietę, szczególną uwagę zwrócić należy na fakt, że naprawdę niewielki odsetek uczniów, z wyjątkiem ZS Nr 3 w Rawiczu, jako powód wyboru szkoły wskazało na autoreklamę szkoły. Z wszystkich możliwych odpowiedzi jest to jedna z trzech na którą dyrektor oraz grono pedagogiczne mają wpływ. O ile można pokusić się o twierdzenie, że spośród odpowiedzi, na które szkoły mają wpływ, tj. obok dobrej opinii o szkole w środowisku i wysokiego miejsca szkoły w rankingach – które wymagają wieloletniej pracy i znacznie większego zaangażowania, autoreklama wymaga na pewno mniejszego niż pozostałe zaangażowania. Widać tu wyraźną lukę, o którą należy zadbać, szczególnie w aspekcie analizy trwającego naboru do szkół ponadgimnazjalnych, z której wynika, że na liczbę chętnych do szkół nie wpływają już tylko czynniki tj. dobra opinia o szkole w środowisku oraz wysokie miejsce szkoły w rankingach.

Czy uważasz, że w trakcie nauki w swojej szkole zdobywasz? Z wykresu wynika, że liczba wskazań rozłożyła się dość równomiernie. Widać wyraźnie, że wszyscy uczniowie objęci badaniem odpowiadali podobnie (ILO, ZSNr3, ZSZ, ZSR). Największa liczba uczniów w trakcie nauki uczy się skutecznie komunikować, organizować i planować własną naukę oraz efektywnie współdziałać w zespole, w dalszej kolejności uczniowie wskazali sprawne posługiwanie się komputerem oraz rozwiązywanie problemów w sposób twórczy. Te dwie ostatnie odpowiedzi otrzymały mniej wskazań, niż trzy poprzednie. Zdecydowanie najmniej wskazań otrzymała umiejętność rozwiązywania problemów w sposób twórczy. Nieco inaczej odpowiadali uczniowie ZSS, gdzie największa liczba uczniów wskazała na odpowiedź organizowanie, ocenianie i planowanie własnego uczenia się, skuteczne komunikowanie się oraz sprawne posługiwanie się komputerem, najmniejszą liczbę wskazań otrzymały: efektywne współdziałanie w zespole oraz rozwiązywanie problemów w sposób twórczy.

Jakie jest Twoje zainteresowanie lekcjami? Jak widać, największa liczba uczniów wybrała odpowiedź środkową, tj. niektóre lekcje są interesujące, przy czym można zauważyć tendencję, że podobnie odpowiadali uczniowie ILO, ZS Nr 3 oraz ZSZ. Większość z nich uznała, że niektóre lekcje są dla nich interesujące – widać tu wyraźną przewagę nad pozostałymi odpowiedziami, w dalszej kolejności wybrano odpowiedź: nudzę się na większości lekcji / większość lekcji jest dla mnie interesująca – niewielka różnica w w liczbie głosów oraz rzadko robię coś ciekawego na lekcji – wyniki ZSZ, w ILO w odpowiedziach rzadko robię coś ciekawego na lekcjach i większość lekcji jest dla mnie interesująca – jest niewielka różnica głosów, jednak z przewagą na rzadko robię coś ciekawego na lekcji, w dalszej kolejności uczniowie ILO wybrali odpowiedź nudzę się na większości lekcji. Nieco inaczej ułożyły się głosy z ZSR i ZSN 3 oraz ZSS. Podobnie jak ich koledzy z innych szkół najczęściej wybierali odpowiedź, że niektóre lekcje są dla mnie interesujące, jednak w dalszej kolejności uczniowie ZS Nr 3 oraz ZSR w przeciwieństwie do swoich kolegów wybrali odpowiedź większość lekcji jest dla mnie interesująca. Głosy uczniów ZSS rozłożyły się równomiernie między trzy odpowiedzi niektóre lekcje są dla mnie interesujące, większość lekcji jest dla mnie interesująca, właściwie wszystkie lekcje są dla mnie interesujące. O ile analizując wyniki otrzymane w odpowiedzi na to pytanie, można by się spotkać z zarzutem, że odpowiedzi uczniów są subiektywne i trudno się do nich odnieść, ponieważ pytanie mówiło o wszystkich lekcjach i trudno tu generalizować. Warto się jednak przyjrzeć dwóm skrajnym odpowiedziom – w większości szkół (z wyjątkiem ZSR, ZSS) większa liczba uczniów stwierdziła, że nudzi się na większości lekcji, niż że właściwie wszystkie lekcje są dla mnie interesujące.

Jak oceniasz wykorzystanie czasu na lekcjach? (w skali 1-5) Z analizy odpowiedzi uzyskanych na to pytanie wynika, że większość uczniów, podobnie jak w przypadku poprzedniego pytania, udzieliła odpowiedzi środkowej, tzn. na 3 (w skali 1-5) oceniła czas wykorzystywany na lekcjach. Uczniowie ILO, ZSZ oraz ZS Nr 3 podobnie oceniali efektywność czasu wykorzystanego na lekcjach – najwięcej odpowiedzi udzielono na 3, w dalszej kolejności 4, 2 i 1 (w przypadki ZS NR 3 4,3,2,5,1). Nieco inaczej kształtowały się odpowiedzi uczniów ZSR i ZSS. W przypadku uczniów ZSR jedynie niewielka różnica głosów dzieliła oceny na 3 i 4, następną wybieraną chętnie przez uczniów odpowiedzią było 5 – czas jest efektywnie wykorzystany. Podobnie jak w poprzednich pytaniach i w tym uczniowie ZSS inaczej odpowiadali na pytania niewielka różnica głosów dzieliła oceny 3 i 4, a następnie 5.

Czy korzystasz z korepetycji? Wyraźnie widać, że jedyną szkołą, w której większość uczniów wybrała odpowiedź tak na pytanie Czy korzystasz z korepetycji ? jest I Liceum Ogólnokształcące w Rawiczu – zdecydowana większość uczniów tej szkoły przyznała, że korzysta z korepetycji, znaczna grupa stwierdziła, że nie korzysta, ponieważ nie ma takiej potrzeby, mniej liczna grupa stwierdziła, że nie korzysta z korepetycji, ponieważ nie ma takiej możliwości. Nieco inaczej głosy rozłożyły się w ZS Nr 3, ZSZ, ZSR oraz ZSS. We wszystkich tych szkołach, zdecydowana większość uczniów uznała, że nie korzysta z korepetycji, ponieważ nie ma takiej potrzeby. W ZSZ oraz ZSS drugą, najchętniej wybieraną odpowiedzią było nie, bo nie mam takiej możliwości. Natomiast w ZS Nr 3 oraz ZSR drugą odpowiedzią, zaraz po nie bo nie ma takiej potrzeby, było tak, z tym, że w przypadku uczniów ZSR widać wyraźną różnicę między odpowiedziami nie bo nie ma takiej potrzeby, a pozostałymi.

Jeśli korzystasz z korepetycji, to jakie są tego przyczyny? Powodami korzystania z korepetycji, wskazanymi przez uczniów były, i tutaj uczniowie wszystkich szkół byli zgodni, w pierwszej kolejności: lepsze przygotowanie do matury lub studiów, następnie wymagania nauczycieli są zbyt wysokie, nie potrafię samodzielnie poradzić sobie z lekcjami oraz zaległości z gimnazjum. Jedynie uczniowie ZSS uznali, że pierwszym powodem korzystania z korepetycji są zaległości z gimnazjum.

Kto jest Twoim korepetytorem? W ankietach przeprowadzonych w ILO najczęstszą odpowiedzią było: nauczyciel tego przedmiotu z innej szkoły, następnie nauczyciel tego przedmiotu z innej szkoły ponadgimnazjalnej; starszy kolega, koleżanka; nauczyciel tego przedmiotu z mojej szkoły. W ZS Nr 3 uzyskano wyniki ankiet w następującej kolejności: nauczyciel tego przedmiotu z innej szkoły ponadgimnazjalnej; nauczyciel tego przedmiotu z mojej szkoły; starszy kolega, koleżanka. W ZSZ uzyskano wyniki w kolejności odwrotnej niż ZS Nr 3, czyli: starszy kolega, koleżanka; nauczyciel tego przedmiotu z mojej szkoły; nauczyciel tego przedmiotu z innej szkoły ponadgimnazjalnej. Uczniowie ZSS najczęściej pomoc uzyskują od: starszego kolegi/ koleżanki oraz nauczyciela ze swojej szkoły, natomiast w ZSR od starszego kolegi/ koleżanki lub nauczycieli z innych szkół. Na uwagę zasługuje fakt, iż w prawie każdej ze szkół (ILO, ZSZ, ZSR oraz ZS Nr 3) zdarzyły się odpowiedzi sugerujące, że korepetycji udziela nauczyciel, który ma ze mną lekcje, nie były to częste sytuacje, jednak zgodnie z wypowiedziami uczniów – zdarzały się i uczniowie skarżyli się, że takie sytuacje mają miejsce.

Czy nauczyciele pomagają Ci w razie trudności w nauce? I w tym przypadku większość uczniów była zgodna, że tylko nieliczni nauczyciele pomagają im w przypadku trudności w nauce. I znów uczniowie ZS Nr 3, ZSZ oraz I LO wybierali podobnie, tj. jako drugą odpowiedź w kolejności wybrano większość nauczycieli i dalej tak i nie. Uczniowie ZSS w znacznej większości odpowiedzieli, że nauczyciele pomagają im w razie trudności w nauce.

Czy jesteś zadowolony ze swojej szkoły? (w skali 1-5) Po raz kolejny widać tendencję do wybierania przez uczniów odpowiedzi środkowych. Uczniowie ILO, ZSZ oraz ZS Nr 3 wybierali podobne odpowiedzi. Największą popularnością cieszyła się odpowiedź 3, następnie 4, 5- jestem zadowolony ze swojej szkoły oraz na końcu 1- nie jestem zadowolony ze swojej szkoły. Tylko w jednej szkole ZSR największa liczba uczniów wybrała odpowiedź 5-jestem zadowolony ze swojej szkoły, dalej 4, 3 i 2 żaden uczeń tej szkoły nie wybrał odpowiedzi, że jest niezadowolony ze swojej szkoły.

Oprócz 9 pytań zamkniętych omówionych powyżej, ankieta zawierała również pytania otwarte, jednak zostaną one przekazane wraz z innymi szczegółowymi wynikami do każdej ze szkół, ponieważ odpowiedzi były bardzo zróżnicowane ze względu na różną specyfikę szkół. Jednak wspomnieć należy o fakcie wskazywania nauczycieli – czasem imiennego i sygnalizowania pewnych problemów z nimi związanymi. Podkreślić należy, że uczniowie podeszli do ankiet z należytą powagą a ich odpowiedzi były często zaskakujące i dojrzałe. Niejednokrotnie zwracano uwagę na źle zorganizowany czas na lekcji, brak przygotowania nauczycieli oraz ich niekompetencje. W każdej ze szkół, jako jedną z głównych wad wskazano na niekompetentnych nauczycieli, wielokrotnie pisano, że w szkołach brakuje miejsca oraz nowoczesnych środków dydaktycznych. Wspólnym mianownikiem było również wskazywanie na brak zajęć pozalekcyjnych oraz niewystraczającą ilość przygotowań do matury. Widać wyraźnie, że uczniowie oczekują zmian na lepsze i pomimo faktu, iż przyszłe zmiany nie będą ich już dotyczyć, ponieważ są już absolwentami, są zatroskani losem uczniów i swoich szkół. Analiza ankiet wskazała na potrzebę zmian we wszystkich szkołach ponadgimnazjalnych. Celowe byłoby przeprowadzanie tego typu ankiety rokrocznie wśród wszystkich absolwentów. Przedstawione wyniki ankiety zostaną zamieszczone na stronie internetowej www.powiatrawicki.home.pl, natomiast do szkół przekazane zostaną szczegółowe wyniki ankiet przeprowadzonych w poszczególnych szkołach, celem zapoznania i omówienia na posiedzeniach Rad Pedagogicznych.