MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI SIECI KOMUTEROWE TOPOLOGIA SIECI MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI ADRES IP Każde urządzenie (np. komputer, drukarka…) w sieci, jest węzłem sieciowym. Aby odnaleźć dane urządzenie w sieci należy się posłużyć adresem IP tego urządzenia. Adres IP składa się z czterech oktetów (4 bajtów z których każdy ma po 8 bitów – oktet) oddzielonych kropkami np.: 10101100.00010000.00000001.00010100 Co po przeliczeniu da nam adres zapisany w systemie dziesiętnym 172.16.1.20 MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Maska podsieci Maska podsieci, maska adresu (ang. subnetwork mask, address mask) – liczba służąca do wyodrębnienia w adresie IP części sieciowej od części hosta. Po wykonaniu iloczynu bitowego maski i adresu IP komputera otrzymujemy adres IP całej sieci, do której należy ten komputer. Model adresowania w oparciu o maski adresów wprowadzono w odpowiedzi na niewystarczający, sztywny podział adresów na klasy A, B i C. Pozwala on w elastyczny sposób dzielić duże dowolne sieci (zwłaszcza te o ograniczonej puli adresów IP) na mniejsze podsieci. 172.16.1.20 - IP 255.255.192.0 – maska 10101100.00010000.00000001.00010100 – ip 11111111.11111111.11000000.00000000 – maska MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI ADRES SIECI Adres sieci (ang. network address) — część adresu IP identyfikująca sieć. Adres sieci wydziela się z pełnego adresu IP za pomocą maski sieci, wykonując na adresie IP i masce operację iloczynu logicznego (AND). Przy takim ustawieniu adresu i maski adres sieci będzie następujący: 172.16.1.20 - IP 255.255.192.0 – maska 10101100.00010000.00000001.00010100 – ip 11111111.11111111.11000000.00000000 – maska adres sieci 10101100.00010000.00000000.00000000 172.16.0.0 MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Maska podsieci - CD Przy takim założeniu że maska podsieci będzie określała że 18 bitów odpowiada za siec powstaną 4 podsieci 172.16.1.20 - IP 255.255.192.0 – maska 10101100.00010000.00000001.00010100 – ip 11111111.11111111.11000000.00000000 – maska 17 i 18 bit będzie decydował o podziale podsieci. Powstaną 4 podsieci w sieci 172.16.0.0. 00000000 – 172.16.1.0 – 172.16.63.0 01000000 – 172.16.64.0 – 172.16.127.0 10000000 – 172.16.128.0 – 172.16.191.0 11000000 – 172.16.192.0 – 172.16.255.0 MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI broadcast Broadcast – rozsiewczy (rozgłoszeniowy) tryb transmisji danych polegający na wysyłaniu przez jeden port (kanał informacyjny) pakietów, które powinny być odebrane przez wszystkie pozostałe porty przyłączone do danej sieci (domeny broadcastowej). Załóżmy, że stacja A chce wysłać dane do stacji B, lecz nie zna jej adresu MAC a wyłącznie adres IP. Stacja A wysyła wówczas ramkę rozgłoszeniową (broadcast), która zawiera adres IP stacji B, dociera on do wszystkich stacji w danej sieci. Wtedy stacja B po otrzymaniu ramki rozgłoszeniowej (tak jak wszystkie stacje) porównuje wysłany w ramce adres IP ze swoim i po stwierdzeniu, że są jednakowe, wysyła stacji A swój adres MAC – połączenie może zostać nawiązane. 10101100.00010000.00000001.00010100 – ip 11111111.11111111.11000000.00000000 – maska 10101100.00010000.00111111.11111111 – adres broadcast MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Komutacja pakietów Komutacja pakietów - w telekomunikacji sposób transmisji danych polegający na dzieleniu strumienia danych na kawałki (pakiety), a następnie wysyłaniu ich za pomocą łączy komunikacyjnych pomiędzy węzłami sieci. Każdy pakiet podlega osobnemu trasowaniu - może podążać do celu ścieżką niezależną od wcześniejszych pakietów. Efektem tego jest kilka cech komutacji pakietów: odporność na uszkodzenia sieci (uszkodzone urządzenia są po prostu omijane) możliwość docierania pakietów w przypadkowej kolejności (ze względu na różne ścieżki transmisji) opóźnienia związane z buforowaniem pakietów w routerach duża przepustowość efektywna sieci MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Adres mac Adres MAC (ang. MAC address) jest 48-bitowy i zapisywany jest heksadecymalnie (szesnastkowo). Pierwsze 24 bity oznaczają producenta karty sieciowej, pozostałe 24 bity są unikatowym identyfikatorem danego egzemplarza karty. Na przykład adres 00:0A:E6:3E:FD:E1 oznacza, że karta została wyprodukowana przez Elitegroup Computer System Co. (ECS) i producent nadał jej numer 3E:FD:E1. Czasami można się spotkać z określeniem, że adres MAC jest 6-bajtowy. Ponieważ 1 bajt to 8 bitów, więc 6 bajtów odpowiada 48 bitom. Pierwsze 3 bajty (vendor code) oznaczają producenta, pozostałe 3 bajty oznaczają kolejny (unikatowy) egzemplarz karty. Nowsze karty ethernetowe pozwalają na zmianę nadanego im adresu MAC. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Adres mac Przykład listy producentów w odniesieniu do 24 bitów adresu 00-00-32 (hex) Marconi plc 000032 (base 16) Marconi plc 28 ELSTREE WAY, BOREHAMWOOD HERTFORDSHIRE WD6 1RX UNITED KINGDOM 00-00-33 (hex) EGAN MACHINERY COMPANY 000033 (base 16) EGAN MACHINERY COMPANY SOUTH ADAMSVILLE ROAD SOMMERVILLE NJ 08876 UNITED STATES 00-00-34 (hex) NETWORK RESOURCES CORPORATION 000034 (base 16) NETWORK RESOURCES CORPORATION 61 EAST DAGGETT DRIVE SAN JOSE CA 95134 00-00-35 (hex) SPECTRAGRAPHICS CORPORATION 000035 (base 16) SPECTRAGRAPHICS CORPORATION OR LAN MANUFACTURING ENGINEER 9707 WAPLES S SAN DIEGO CA 92121 00-00-36 (hex) ATARI CORPORATION 000036 (base 16) ATARI CORPORATION 1196 BORREGAS AVENUE SUNNYVALE CA 94086 MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI SERWER DHCP DHCP (ang. Dynamic Host Configuration Protocol – protokół dynamicznego konfigurowania węzłów) – protokół komunikacyjny umożliwiający komputerom uzyskanie od serwera danych konfiguracyjnych, np. adresu IP hosta, adresu IP bramy sieciowej, adresu serwera DNS, maski podsieci. Protokół DHCP jest zdefiniowany w RFC 2131 i jest następcą BOOTP. DHCP został opublikowany jako standard w roku 1993. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Klasy i pule adresow Przy standardowej masce dla danej klasy łatwo wyliczyć ile będzie komputerów i sieci w danej sieci, jak również dzięki temu ustalać właścicieli sieci jak i podsieci. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Klasy i pule adresow Przy standardowej masce dla danej klasy łatwo wyliczyć ile będzie komputerów i sieci w danej sieci, jak również dzięki temu ustalać właścicieli sieci jak i podsieci. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Klasy i pule adresow Przy standardowej masce dla danej klasy łatwo wyliczyć ile będzie komputerów i sieci w danej sieci, jak również dzięki temu ustalać właścicieli sieci jak i podsieci. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI ROUTER Router (po polsku – ruter, trasownik) – urządzenie sieciowe pracujące w trzeciej warstwie modelu OSI. Służy do łączenia różnych sieci komputerowych (różnych w sensie informatycznym, czyli np. o różnych klasach, maskach itd.), pełni więc rolę węzła komunikacyjnego. Na podstawie informacji zawartych w pakietach TCP/IP jest w stanie przekazać pakiety z dołączonej do siebie sieci źródłowej do docelowej, rozróżniając ją spośród wielu dołączonych do siebie sieci. Proces kierowania ruchem nosi nazwę trasowania, routingu lub rutowania MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI ROUTER Router – zasada działania routera MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI ROUTER Router – zasada działania routera MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI ROUTER Router – zasada działania routera MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI ROUTER Router – zasada działania routera MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI dns DNS (ang. Domain Name System, system nazw domenowych) – system serwerów, protokół komunikacyjny oraz usługa zapewniająca zamianę adresów znanych użytkownikom Internetu na adresy zrozumiałe dla urządzeń tworzących sieć komputerową. Dzięki wykorzystaniu DNS nazwa mnemoniczna, np. login.lo3.edu.pl, może zostać zamieniona na odpowiadający jej adres IP, czyli 91.198.174.232 Usługa DNS warstwy aplikacji modelu TCP/IP, jest związana z portem 53 TCP/UDP. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI dns Adresy DNS składają się z domen internetowych rozdzielonych kropkami. Dla przykładu w adresie lo3.edu.pl edu oznacza domenę funkcjonalną zrzeszającą domeny o charakterze edukacyjnym a pl polską domenę w sieci tych domen. Lo3 przypisane jest konkretnej jednostce edukacyjnej. W ten sposób możliwe jest budowanie hierarchii nazw, które porządkują Internet. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI Dns i funkcja tracert Korzystając z wiersza poleceń możemy zobaczyć jaka jest droga (routing) pakietów poszukujących DNS . Poniżej mamy wykonanie funkcji tracert dla google.pl 1 <1 ms <1 ms <1 ms loserwer.lo3.poznan.edu [192.168.20.1] 2 <1 ms <1 ms <1 ms 150.254.222.38 3 <1 ms <1 ms <1 ms z-pozmana.poznan-gw1.stm16.rtr.pionier.gov.pl [212.191.224.237] 4 <1 ms <1 ms <1 ms pionier.rt1.poz.pl.geant2.net [62.40.124.181] 5 13 ms 13 ms 13 ms so-7-1-0.rt1.fra.de.geant2.net [62.40.112.61] 6 19 ms 19 ms 19 ms google-gw.rt1.fra.de.geant2.net [62.40.125.202] 7 19 ms 19 ms 19 ms 209.85.240.64 8 22 ms 19 ms 20 ms 72.14.236.68 9 19 ms 19 ms 19 ms 209.85.254.114 10 * 27 ms * 209.85.249.166 11 20 ms 20 ms 20 ms fx-in-f106.1e100.net [74.125.39.106] MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI SIEĆ LAN - OKABLOWANIE Najczęściej spotykany rodzaj sieci w firmach. Sieci te składają się z kilku do kilkudziesięciu komputerów spiętych ze sobą w konfigurację magistralową, opartą na kanale przewodowym w postaci np. kabla koncentrycznego, lub w gwiazdę (jest to gwiazda logiczna, jednakże fizycznie widziana jest jako szyna-magistrala), jeśli "medium" jest światłowód lub skrętka. MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI
MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI SIEĆ LAN - OKABLOWANIE MACIEJ KOLANKIEWICZ © 2011 – METERIAŁY ZAJEĆ Z INFORMATYKI