Zakład Poprawczy i Schronisko dla Nieletnich w Głogowie Udział pracowników pedagogicznych zakładu poprawczego w procesie usamodzielnienia wychowanków Magdalena Musiał- psycholog Karolina Moroz- pedagog
Kryteria umieszczenia wychowanka poza zakładem w trybie art Kryteria umieszczenia wychowanka poza zakładem w trybie art. 86 upn i art. 90 upn ukończone 17 lat, ukończona co najmniej szkoła podstawowa, nie mniej niż 6- miesięczny pobyt w zakładzie poprawczym, pozytywne oceny z zachowania w internacie, szkole i warsztatach, współpraca środowiska rodzinnego z placówką, uzyskana od rodziców lub opiekunów zgoda na powrót do domu, kontynuowanie nauki lub podjęcie pracy, akceptacja Rady Zakładu, zgoda sądu rodzinnego.
Procedury przygotowujące wychowanków do opuszczenia zakładu poprawczego w trybie art. 86 upn, przygotowujące wychowanków do opuszczenia zakładu poprawczego w trybie art. 90 upn.
Indywidualny plan resocjalizacji (IPR) opracowanie wskazań do indywidualnej pracy z wychowankami (psycholog, pedagog), nawiązanie współpracy z wychowankami i ich środowiskiem rodzinnym (pracownicy pedagogiczni), włączenie wychowanków w proces resocjalizacji (pracownicy pedagogiczni), objęcie wychowanków patronatem (wychowawca patron). systematyczna modyfikacja dokumentu (pracownicy pedagogiczni),
Patronat Założenia ogólne: forma działania polegająca na nawiązaniu współpracy wychowawcy patrona i wychowanka, są nią objęci wszyscy wychowankowie zakładu poprawczego, wychowanek ma wpływ na wybór wychowawcy patrona, wychowawca patron posiada ważny głos we wszystkich sprawach dotyczących wychowanka, w uzasadnionych przypadkach, w porozumieniu z wychowawcą patronem, wychowanek może prosić o zmianę osoby sprawującej patronat.
Patronat Zadania szczegółowe wychowawcy patrona : zapoznanie się z aktami osobopoznawczymi wychowanków, współuczestniczenie w opracowywaniu indywidualnych planów resocjalizacji (IPR) oraz dokonywanie ich okresowej modyfikacji, realizacja zadań określonych w indywidualnych planach resocjalizacji, wskazywanie wzorów właściwego postępowania, aktywne interesowanie się postępami wychowanków w nauce i zachowaniu, przygotowanie wychowanków do wyjazdu na urlop i/lub przepustkę (zgoda rodziców, programy pobytu poza placówką, środki na przejazd, ubiór), pomoc w nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktów ze środowiskiem rodzinnym wychowanków, współpraca ze środowiskiem rodzinnym i kadrą pedagogiczną zakładu w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych wobec wychowanków, podejmowanie działań w zakresie usamodzielnienia wychowanków i przygotowanie ich do samodzielnego życia po opuszczeniu placówki.
Rola szkoły w procesie usamodzielnienia wychowanków kształtowanie właściwego stosunku do nauki poprzez stosowanie pozytywnych wzmocnień w postaci pochwał, wyróżnień, dostrzeganie i docenianie nawet drobnych osiągnięć, zwiększanie motywacji do nauki, mobilizowanie do podejmowania większego wysiłku umysłowego, udzielanie indywidualnej pomocy przy wyrównywaniu braków w wiadomościach szkolnych, motywowanie do skorzystania z promocji śródrocznej, dostosowywanie programu nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, rozwijanie zainteresowań poznawczych (konkursy przedmiotowe, czytelnictwo, wycieczki edukacyjne, itp.), dążenie do współdziałania w procesie resocjalizacji wychowanków z innymi pracownikami, rodziną i instytucjami.
Nauka zawodu jako znaczący element w procesie usamodzielnienia wychowanków kształtowanie właściwego stosunku do pracy i rozwijanie umiejętności i nawyków zawodowych poprzez ukazywanie efektów pracy, stosowanie pozytywnych wzmocnień-pochwał, wyróżnień, nagród, przygotowanie wychowanków do pracy w zespole, zwracanie uwagi na zgodną współpracę, podkreślanie efektów pracy grupowej, dbanie o jakość i estetykę wykonywanych prac, kształtowanie umiejętności organizowania miejsca pracy, poszanowania narzędzi i miejsca pracy, nawyków oszczędnej gospodarki materiałowej, wdrażanie do przestrzegania przepisów bhp, motywowanie wychowanków do uczestniczenia w kursach zawodowych, wspieranie w dążeniach do uzyskania tytułu czeladnika, zdobycia certyfikatów potwierdzających umiejętności zawodowe, współdziałanie nauczycieli zawodu w procesie resocjalizacji wychowanków z pozostałymi pracownikami placówki, rodzicami, instytucjami.
Zadania zespołu diagnostyczno-korekcyjnego w procesie usamodzielnienia wychowanków opracowywanie indywidualnych planów resocjalizacji: - diagnoza psychologiczno-pedagogiczna, - wskazania do pracy z nieletnim, - prognoza procesu resocjalizacji, oraz ich okresowe modyfikowanie: - ocena skuteczności oddziaływań resocjalizacyjnych, - udział środowiska rodzinnego w procesie resocjalizacyjnym, - przygotowanie wychowanka do umieszczenia poza zakładem w trybie art. 86 upn i art. 90 upn,
Zadania zespołu diagnostyczno-korekcyjnego w procesie usamodzielnienia wychowanków indywidualna pomoc psychologiczno-pedagogiczna, mobilizowanie wychowanków do aktywnej współpracy w procesie resocjalizacji, mobilizowanie do korygowania niewłaściwych postaw, opracowywanie opinii (okresowych, końcowych) o wychowankach uwzględniających ich plany na przyszłość, współpraca ze środowiskiem rodzinnym wychowanków, przygotowanie rodziny do przejęcia bezpośredniej opieki nad nieletnim, pomoc wychowankom w budowaniu konstruktywnych planów na przyszłość, współpraca z instytucjami zainteresowanymi procesem usamodzielnienia wychowanków.
Program edukacyjny przygotowujący do aktywnego poszukiwania pracy, usamodzielnienia się opracowany przez pedagoga-terapeutę program zajęć z zakresu usamodzielnienia, udział wychowanków przewidzianych do zwolnienia z zakładu poprawczego w zajęciach związanych z aktywnym poszukiwaniem pracy: - mała liczba osób w grupie (5-7 nieletnich), - badanie kompetencji zawodowych uczestników zajęć, - udział w symulowanej rozmowie kwalifikacyjnej, - konstruowanie listu motywacyjnego oraz życiorysu zawodowego (CV), - próba właściwego uzupełnienia karty osoby bezrobotnej, - zapoznanie ze strukturą oraz rodzajem usług świadczonych przez powiatowe urzędy pracy.
Indywidualny program usamodzielnienia wychowanków Opracowanie: IPU powstał na bazie obowiązujących przepisów (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej, ustawa o pomocy społecznej), Odbiorcy: wychowankowie między 18 a 21 r.ż., którzy maja szansę na warunkowe zwolnienie z zakładu poprawczego, Profity: pomoc (rzeczowa i/lub pieniężna) na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki i zagospodarowanie, Warunki: określenie realnych planów na przyszłość, rozpoznanie potrzeb, niekaralność, brak innych źródeł dochodu, wskazanie przez wychowanka opiekuna usamodzielnienia z ramienia zakładu poprawczego, zgoda opiekuna usamodzielnienia wskazanego przez wychowanka, współpraca z opiekunem usamodzielnienia.
Współpraca z instytucjami Sądy rodzinne: opracowywanie opinii o wychowankach (okresowych, końcowych), konsultacje z sędziami celem ustalenia terminów spraw o warunkowe zwolnienie wychowanków z zakładu poprawczego, pozyskiwanie informacji w sprawach dotyczących zwolnienia wychowanków z placówki, prośby o sporządzenie wywiadów dotyczących sytuacji rodzinnej wychowanków, Zespoły Kuratorskiej Służby Sądowej: opracowywanie opinii o wychowankach na prośbę kuratorów, konsultacje w sprawach rodzinnych, ustalanie oddziaływań podejmowanych wobec wychowanków,
Współpraca z instytucjami PCPR, MOPS, MOPR: przekazanie informacji o planowanym usamodzielnieniu wychowanków, prośba o zabezpieczenie środków na ewentualną pomoc materialną i/lub rzeczową, przesłanie indywidualnego programu usamodzielnienia wychowanka, przesłanie niezbędnej dokumentacji w celu rozpoczęcia procedury związanej z usamodzielnieniem, przekazywanie przez w/w instytucje informacji zwrotnych odnośnie podjętych decyzji w sprawach przyznawanych świadczeń na rzecz usamodzielnianych wychowanków, konsultacje w sprawach bieżących oraz wzajemnej pomocy.
Współpraca z instytucjami Instytucje działające na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym: poszukiwanie w/w instytucji przy wykorzystaniu różnych źródeł informacji (Internet, szkolenia, konferencje, foldery, ulotki, dokumentacja wychowanków), zapoznanie się z ofertą pomocową w/w instytucji, nawiązanie kontaktu z przedstawicielami w/w instytucji (telefonicznie, korespondencyjnie), sporządzenie charakterystyki wychowanka przewidzianego do umieszczenia w placówce pomocowej oraz opis jego sytuacji życiowej, Placówki: - Dom Wsparcia w Chudopczycach, działający w ramach Stowarzyszenia BARKA, - Hostel dla bezdomnych w Miłostowicach Górnych.
Szkolenie w ramach programu unijnego Projektodawca: Ministerstwo Sprawiedliwości w ramach Priorytetu I Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Zadania: „Przygotowanie osób przebywających w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich do kontaktu z instytucjami pracy i pomocy społecznej”, Przeprowadzenie konkursu z zakresu wiedzy prezentowanej podczas szkolenia. Beneficjenci: wychowankowie zakładu poprawczego i schroniska dla nieletnich w wieku od 13 do 21 lat. Cel: wyposażenie wychowanków w teoretyczną wiedzę oraz praktyczne umiejętności umożliwiające aktywne poszukiwanie pracy: - zapoznanie z elementami prawa pracy , - zapoznanie ze sposobami wyszukiwania ofert zatrudnienia, - konstruowanie listu motywacyjnego oraz CV, - otrzymanie wzorów pism urzędowych, - uzyskanie certyfikatów ukończenia szkolenia.
Wnioski końcowe USAMODZIELNIENIE WYCHOWANKA Internat (wychowawcy) Szkoła (nauczyciele) Warsztaty (nauczyciele zawodu) Zespół diagnostyczno-korekcyjny skuteczna pomoc w przygotowywaniu wychowanków do usamodzielnienia jest możliwa przy zaangażowaniu i współdziałaniu wszystkich pracowników placówki, zasadniczą rolę w procesie usamodzielnienia wychowanków pełni wychowawca-patron, konieczne jest opracowanie zadań związanych ze sprawowaniem patronatu nad wychowankami zakładu poprawczego.