Najstarsze cywilizacje na Dalekim i Bliskim Wschodzie

MEZOPOTAMIA

Krótka charakterystyka Mezopotamii Położenie – nad Eufratem i Tygrysem Klimat – na północy surowy, na południu tropikalny Gospodarka rolniczo-pasterska (pszenica, jęczmień, proso, len, warzywa) Tereny bogate w surowce naturalne (rudy metalu i kamień budowlany) Udoskonalone narzędzia – radło i pług Glina – używana do budowy domów i wyrobu naczyń System irygacyjny – skutek słabych opadów i nieregularnych wylewów rzek Pierwsze miasta (VI i V w pne) – Karkemisz, Babilon, Uruk, Ur, Niniwa.

Najstarsze ośrodki państwowe Sumerowie – IV w pne, niejasne pochodzenie, państwa-miasta, ziguraty, gospodarka rolna i hodowlana, wynalazek koła, pierwsi producenci broni Babilończycy – III w pne, scentralizowane państwo, potężne fortyfikacje, wystawny tryb życia

Osiągnięcia ludów Mezopotamii

Pismo piktograficzne

Pismo ideograficzne

Pismo klinowe

Kodeks Hamurabiego

Wybrane prawa z kodeksu § 22 Jeśli obywatel rabunku dokonał i został złapany, człowiek ten zostanie zabity. § 128 Jeśli obywatel żonę sobie wziął, a umowy z nią nie zawarł, kobieta ta nie jest jego żoną. § 195 Jeśli syn ojca swego uderzył, rękę utną mu. § 196 Jeśli obywatel oko obywatelowi wybił, oko wybiją mu. § 197 Jeżeli kość obywatel złamał, kość złamią mu. § 200 Jeśli obywatel ząb obywatelowi równemu sobie wybił, ząb wybiją mu. § 205 Jeśli niewolnik obywatela w policzek obywatela uderzył, ucho mu utną. § 229 Jeśli budowniczy wybudował komuś dom, a dzieła swego nie wykonał trwale i dom, który wybudował, zawali się i zabije właściciela, budowniczy poniesie karę śmierci.

Budowle Mezopotamii

Inne osiągnięcia Zegar słobeczny Koło garncarskie Kolorowe szkło System wag i miar Podział koła na 360 stopni

STAROŻYTNY EGIPT

Krótka charakterystyka Egiptu Położony nad Nilem Początki osadnictwa w VI w pne Podstawa gospodarki – rolnictwo (pszenica, jęczmień, len, warzywa) Hodowla bydła Domy z papirusu i gliny Ważne szlaki handlowe

Egipt darem Nilu

Organizacja państwa egipskiego Na początku istniały dwa ośrodki polityczne – Memfis i Teby, co zdecydowanie osłabiało państwo. W końcu IV tys. p.n.e. doszło do zjednoczenia Dolnego i Górnego Egiptu. Odtąd król stojący na czele państwa nosił tytuł Pana Obydwu Krajów oraz koronę symbolizującą Górny i Dolny Egipt.

Struktura społeczna

Osiągnięcia starożytnego Egiptu

Piramidy

Pismo hieroglificzne

Pismo hieratyczne - kapłańskie

Pismo demotyczne - ludowe

Mumifikowanie ciał

Uszebti

Zegary

Religia

Główni bogowie Ra – bóg słońca, stwórca i pan wszechświata i nieba, (Heliopolis) Nut – bogini będąca uosobieniem sklepienia niebieskiego (Heliopolis) Ozyrys – bóg śmierci, płodnej natury i odrodzonego życia, sędzia zmarłych, władca ziemi, podziemi i Krain Nieśmiertelnych, (Heliopolis) Set – władca burz i piorunów (wrogi Horusowi), (Heliopolis) Izyda – lokalna bogini miłości, nieba, magii, czarów, kobiet i dzieci, żona Ozyrysa, matka Horusa (Heliopolis) Ptah – bóg stwórca ( Memfis); Anubis – bóg zmarłych, strażnik cmentarzy, patron mumifikacji, Bastet – bogini miłości, płodności i domu, również opiekunka kotów, Horus – bóstwo Nieba i opiekun faraonów, syn Ozyrysa i Izydy, Thot (Tot) – bóg Księżyca, władca czasu, bóstwo mądrości i nauki – wynalazca pisma (hieroglificznego), posłaniec bogów;

Ra, Horus

Izyda, Bastet, Nut

Ptah, Thot, Ozyrys

Set, Anubis

Inne osiągnięcia Obliczanie wylewów Nilu Podział roku na 12 miesięcy Obliczanie zaćmienia słońca System dziesiętny Zastosowanie ziół Chirurgia