Uwarunkowania rozwojowe aktywności społecznej i zawodowej dzieci i młodzieży z rodzin zastępczych Szprotawa 2012 Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Aktywność vs pasywność Aktywność: ukierunkowanie na nowość, działanie, umiejętności, twórczość, rozwój, efektywność czy potencjał Pasywność: bierność, apatia, brak odwagi i brak konsekwencji, stagnacja, pesymizm czy nawet wyuczona bezradność Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Zakres pojęć Aktywność społeczna: więzi międzyludzkie (rozwój: przywiązanie, więź braterska, rodzinna, koleżeńska, małżeńska, rodzicielska itd.) Aktywność zawodowa: przedsiębiorczość (rozwój: w zabawie, w nauce, w pracy) Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Aktywność – zakres problemowy Skąd się bierze taka kompetencja osobowości jaką jest aktywność, działanie? Czy istnieje w człowieku coś, co można nazwać potrzebą aktywności? Na co potrzeba aktywności jest ukierunkowana? Jak powstaje aktywność (działanie)? W oparciu o jakie cechy się rozwija? Które momenty w rozwoju człowieka można uznać za kluczowe dla formowania się aktywności społecznej czy zawodowej? Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Główne determinanty rozwoju aktywności społecznej i zawodowej biologiczne: np. dynamika rozwoju układu nerwowego (konsekwencje zmian w CUN) środowiskowe: uniwersalne: zmiany w relacjach rodzinnych, wzorach więzi międzyludzkich, uprzemysłowieniu indywidualne: zdarzenia nietypowe i traumatyczne (zaburzenia więzi) Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Determinanty biologiczne -> Biologiczny wymiar życia człowieka podlega bardzo powolnym zmianom adaptacyjnym, które określa się mianem ewolucji. -> Nie postępuje ona tak szybko jak rozwój społeczno-kulturowy i sprzężone z nimi zmiany technologiczne. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Determinanty biologiczne -> mózg dziecka nie zmienił się od kilkudziesięciu tysięcy lat -> człowiek biologicznie nie jest przystosowany do współczesnych warunków lecz tych, które istniały w epoce plejstoceńskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Uwarunkowania ewolucyjne Rozwój dziecka wymaga uwzględnienia tychże specyficznych uwarunkowań, jakimi była: -> duża bliskość rodziców i innych ludzi (w tym starszych dzieci) -> duża i szybko osiągana względna samodzielność dzieci Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Aktywność jako efekty ewolucji Dwa systemy aktywności genetycznie uwarunkowanej (odruchy): -> zachowania przywiązaniowe – ukierunkowane na budowanie bliskich więzi (stabilizacja, bezpieczeństwo, bliskość, zaufanie) -> zachowania eksploracyjne – ukierunkowane na poznawanie świata (zmiana, nowość, poznawanie, ekscytacja, przekraczanie granic, adaptacja do zmieniających się warunków) Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

BEZPIECZEŃSTWO WYZWANIE BLISKOŚĆ EKSPLORACJA Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej www.dzikiedzieci.pl Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej BEZPIECZEŃSTWO EMOCJONALNE WYMAGANIA STABILNOŚĆ, WSPARCIE WYZWANIE Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej BEZPIECZEŃSTWO WYZWANIE Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej -> Dziecko ma poczucie, że jest dobrze przywiązane: co oznacza, że gdy zaistnieje taka potrzeba będzie miało możliwość powrotu, przywrócenia poczucia bezpieczeństwa lub/i zregenerowania swoich sił wyczerpanych w trakcie wysiłku podjętego w trakcie eksploracji. -> Lina jest elastyczna: dziecko ma możliwość doświadczenia, z jednej strony, subiektywne poczucie wolności i samodzielności w zdobywaniu kolejnego osiągnięcia, w wyborze obiektu zainteresowania, z drugiej natomiast, względnego kontrolowania dystansu między tym co już wie, co może, a tym czego pragnie. -> Kluczem maksymalizowania satysfakcji w eksploracji jest więc zbliżenie do kulminacyjnego napięcia wynikającego z osiągnięcia styku granic poznania z granicą bezpiecznego ryzyka. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej BEZPIECZEŃSTWO WYZWANIE Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Dalekie i satysfakcjonujące skoki (aktywność społeczno-zawodowa) zależne są od tego jak jesteśmy przywiązani Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Główne modele - Usuwanie przeszkód: nadopiekuńczość (curling parenthood, empty prizes) – zrobię za ciebie bo nie potrafisz, bo zniszczysz, bo trudniejsza jest nauka dziecka aniżeli zrobienie za nie - niedostrzeganie trudności: under-parenting, zaniedbanie - usuwanie przeszkody: podejście farmakologiczne Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Między pomocą a ochroną - „pomoc do samopomocy” Parafrazując zasadę pomocniczości należy powiedzieć, że: - co dziecko z własnej inicjatywy i własnymi siłami może zdziałać, tego jemu „nie wolno wydzierać”, niesprawiedliwością, szkodą i zakłóceniem jest zabieranie mu tych zadań, które może spełnić. - każde działanie wychowawcze ma ze swej natury charakter pomocniczy; powinno pomagać dzieciom, a „nie niszczyć ich lub wchłaniać” Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Ekologiczny model rozwoju człowieka – Bronfenbrenner, 1979 Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej