RAK PŁUCA Prezentacja multimedialna przygotowana na potrzeby spotkań edukacyjnych, w ramach udziału uczniów ZSP Nr2 w Stalowej Woli w IV edycji Ogólnopolskiego Programu „Mam Haka na Raka” Opracował Michał Gąsiorek klasa I TSI

Rak płuca – zachorowalność. Co roku na świecie stwierdza się 1,35 mln nowych przypadków raka płuca. Niewiele mniej zgonów z jego powodu. Rak płuca jest głównym zabójcą. Zabija więcej ludzi niż pozostałe nowotwory razem wzięte. W Polsce zapada na tę chorobę około 23 tysiące osób rocznie, umiera 18 tysięcy osób.

Rak płuca – umieralność. Mężczyźni młodzi i w średnim wieku – trend spadkowy związany z ograniczeniem palenia. Mężczyźni starsi wzrost umieralności. Kobiety – wszystkie grupy wiekowe wzrost umieralności. Od roku 2007 na raka płuca umiera więcej młodych kobiet niż z powodu raka piersi, co wynika z coraz bardziej popularnego wśród nich palenia papierosów.

Rak płuca- rozpoznanie. W Polsce nowotwory złośliwe ciągle wykrywane są za późno. U 14 % pacjentów wykrywa się raka płuca we wczesnym stadium umożliwiającym skuteczne leczenie. Wczesne rozpoznanie raka płuca nie jest łatwe ponieważ przez długi okres czasu choroba przebiega bez objawów klinicznych. Czas od powstania pierwszej komórki nowotworowej do ujawnienia objawów klinicznych wynosi około 16 lat. Okres jawności klinicznej jest bardzo dynamiczny. Raka płuca najczęściej rozpoznaje się w późnym stadium , co decyduje o złych wynikach leczenia.

Przekrój przez płuca. Biały fragment w górnym płacie to rak Przekrój przez płuca. Biały fragment w górnym płacie to rak. Czarne zabarwienia w pozostałych miejscach wskazują, że pacjent był palaczem.

Czym jest rak płuc? Każdego rodzaju rozrost komórek w organizmie nosi nazwę „guza”. Guzy mogą mieć charakter łagodny lub też złośliwy. Różnica między guzami łagodnymi, a złośliwymi polega na zdolności do tworzenia przerzutów lub też braku tej cechy. Rak płuc jest guzem złośliwym, który powstaje w obrębie płuc i często początkowo ogranicza się do jednego płuca, to ostatecznie jednak rozprzestrzenia się na inne części ciała. Większość raków płuc rozrasta się z komórek wyścielających oskrzela i nosi nazwę raków oskrzela lub raków oskrzelopochodnych.

Stopnie rozwoju raka płuc

Objawy raka płuca. Pojawienie się przewlekłego kaszlu, trwającego powyżej dwóch, trzech tygodni. Zmiana charakteru kaszlu u chorych na przewlekłe zapalenie oskrzeli. Krwioplucie – zaawansowany nowotwór. Duszność Bóle w klatce piersiowej. Chudnięcie bez wyraźnej przyczyny- późny objaw choroby. Gorączka Jeżeli zauważysz takie objawy u siebie natychmiast zgłoś się do lekarza rodzinnego, albo onkologa.

Przyczyny raka płuca. Palenie tytoniu Czynniki środowiskowe palenie odpowiada za 90%czynne przypadków tego nowotworu bierne palenie za 5 % Czynniki środowiskowe zawodowe narażenie na azbest ekspozycja na związki chemiczne zawierające uran, nikiel, arsen może powodować raka płuc zanieczyszczenie powietrza Czynniki genetyczne ( około 4% przypadków)

Rak płuca – profilaktyka pierwotna. Najskuteczniejszą metodą w profilaktyce pierwotnej raka płuc jest kampania antynikotynowa. Nikotyna jest substancją uzależniającą. Wywołuje uzależnienie równie silne jak uzależnienie od heroiny i kokainy. 60% wszystkich nowotworów występujących u osób przed 65 rokiem życia , szczególnie u mężczyzn to nowotwory wynikające z wprowadzania do organizmu czynników rakotwórczych zawartych w dymie papierosowym.

Tytoń albo zdrowie Dym tytoniowy składa się z prawie 4000 związków chemicznych, z których ponad 40 to substancje rakotwórcze. Nikotyna zawarta w dymie papierosowym jest bezbarwną ,oleistą cieczą, która pod wpływem powietrza zmienia kolor na żółty. Małe dawki nikotyny pobudzają czynność układu nerwowego, większe powodują zatrucie, nawet śmiertelne, wskutek porażenia ośrodka oddechowego.

Typy raka płuc Pierwotne nowotwory płuc – rodzaje: Niedrobnokomórkowy rak płuc obejmuje około 80% przypadków raka płuc, najbardziej skuteczną metodą leczenia jest leczenie chirurgiczne Drobnokomórkowy rak płuc obejmuje pozostałe 20 % przypadków raka płuc leczenie chirurgiczne nie ma zastosowania, bo bardzo wcześnie tworzy przerzuty leczeniem z wyboru jest chemioterapia

Niedrobnokomórkowy rak płuca Rak płaskonabłonkowy stanowi około 40% przypadków raka płuc zwykle ma swój początek w komórkach z których zbudowany jest nabłonek wyścielający drogi oddechowe jest zazwyczaj skutkiem palenia papierosów Gruczolakorak stanowi około 25 % przypadków raka płuc rozwija się z komórek gruczołowych znajdujących się w nabłonku wyścielającym drogi oddechowe występuje bardziej powszechnie u kobiet najczęściej występuje u osób, które nigdy nie paliły papierosów Rak wielokomórkowy stanowi około 10% przypadków raka płuc jest zazwyczaj stwierdzany u palaczy

Drobnokomórkowy rak płuc Około jeden na pięć przypadków raka płuc jest spowodowany rakiem drobnokomórkowym. Jest to agresywny typ raka płuc. Jego komórki obserwowane pod mikroskopem mają małe rozmiary są w znacznym stopniu wypełnione znajdującymi się w nich jądrami komórkowymi. Przyczyną powstawania jest głównie palenie tytoniu. Najczęściej w momencie wykrycia stwierdza się przerzuty do węzłów chłonnych lub innych części ciała.

Diagnozowanie raka płuc Badanie rentgenowskie klatki piersiowej. Badanie metodą tomografii komputerowej klatki piersiowej i obszaru jamy brzusznej. Bronchoskopia polega na wprowadzeniu giętkiego teleskopu do tchawicy i dalej do oskrzeli, aby pobrać kawałki tkanki w celu poddania analizie laboratoryjnej Biopsja pozwala ustalić typ raka płuc. biopsję wykonuje się najczęściej podczas bronchoskopii lub pod kontrolą obrazu polega na pobraniu niewielkiego fragmentu tkanki w celu postawienia diagnozy uzyskiwanego dzięki tomografii komputerowej

Leczenie raka płuc Chirurgiczne usunięcie raka daje największą szansę wyleczenia pacjentów u których stwierdzono pierwszy lub drugi stopień zaawansowania niedrobnokomórkowego raka płuc Radioterapia polega na zastosowaniu promieniowania jonizującego, zazwyczaj rentgenowskiego o dużej energii w celu zniszczenia komórek tworzących guz zazwyczaj naświetlenia zajmują od 10 do 15 minut raz dziennie przez cały tydzień z przerwami na weekendy, liczba frakcji jest zróżnicowana i zależy od celu leczenia Chemioterapia stanowi formę leczenia systemowego , czyli leczenia całego organizmu w leczeniu stosuje się leki cytostatyczne, leczenie powtarza się co 3- 4 tygodnie, na pełną chemioterapię składa się zwykle 3-6 cykli

Gdzie szukać wsparcia: Stowarzyszenie Walki z Rakiem www.rakpluca.org.pl   Bezpłatna infolinia dla chorych na nowotwory złośliwe i ich bliskich. O800 493 494 ( poniedziałek – czwartek od godziny 16:00 do 22:00) Więcej informacji na temat raka płuca na stronie www.mamhakanaraka.pl

KONIEC DZIĘKUJEMY