DOGadaj się z psem Badanie jakościowe

Index Wprowadzenie p. 3 Pies i jego rola na co dzień p. 5 DOGadaj się z psem Wyniki badania jakościowo - ilościowego TNSOBOP Autor Natalia Sitarska Piotr Dybowski Pies i jego rola na co dzień p. 5 Pies – istota społeczna p. 10 Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa p. 15 Komunikacja z psem p. 23 Karma, smakołyki i jabłuszko, czyli psie menu p. 28 Spacer z psem p. 34 | © TNS

Wprowadzenie DOGadaj się z psem

Wprowadzenie W marcu 2010 agencja badawcza TNS OBOP przeprowadziła na zlecenie firmy Purina badanie „DOGadaj się z psem” dotyczące wszystkich aspektów codziennego życia z psem. W ramach projektu zrealizowano wywiady etnograficzne z rodzinami posiadającymi psa oraz osobami w wieku 25 – 37 lat prowadzącymi gospodarstwo jednoosobowe. Przeprowadzono również grupy fokusowe, na które zaproszeni zostali single w wieku 25 – 37 lat, dzielący gospodarstwo domowe z psem lub psami. Rekrutowani byli właściciele psów w różnym wieku, zarówno rasowych, jak i nierasowych w celu zapewnienia różnorodności profili respondentów na grupie i podczas wywiadów indywidualnych. Wywiady realizowano w Warszawie oraz w Toruniu. Dodatkowo przeprowadzono telefoniczne badanie ilościowe z osobami posiadającymi psa w domu na próbie losowej N=700. DOGadaj się z psem > Wprowadzenie 4

Pies i jego rola na co dzień DOGadaj się z psem

Rola psa w domu Pies w opinii respondentów to członek rodziny, przyjaciel, kolejny domownik. Respondenci nie wyobrażają sobie bez niego życia. Wspiera w trudnych chwilach, przynosi radość, potrafi rozbawić spojrzeniem, czułością. Oznacza również odpoczynek i wyciszenie. Podczas choroby potrafi wiernie opiekować się właścicielem. Badani podkreślają, że miłość psa jest bezinteresowna, bezwarunkowa. Nawet jeśli we wzajemnych stosunkach pojawia się złość czy irytacja, emocje te mijają szybko i niepostrzeżenie. Pies „zmusza” również do codziennej, systematycznej aktywności. Podczas wieczornych spacerów pies, zwłaszcza duży, daje poczucie bezpieczeństwa. Podobnie opisują zalety posiadania psa osoby mieszkające w domach położonych na uboczu, pod miastem. Pies to jednak nie tylko przyjemność, ale również obowiązki, poświęcenie, nauka odpowiedzialności, zwłaszcza dla dzieci i nastolatków. Stanowi pewne ograniczenie – nie można wyjechać samemu, zostawić go na długo. Posiadanie psa wymaga czasu, jak również oznacza dodatkowe wydatki – przede wszystkim na dobrej jakości karmę oraz na zabiegi lecznicze. Zwłaszcza w latach szczenięcych pies to także konieczność częstego sprzątania w domu oraz przygotowania się na zniszczenia związane z gryzieniem czy załatwianiem potrzeb fizjologicznych w domu. DOGadaj się z psem > Pies i jego rola na co dzień 6

Korzyści wynikające z posiadania psa w domu Q1.1 Jaka Pana/i zdaniem jest największa korzyść z posiadania psa? przyjaźń, więź emocjonalna, mam przyjaciela członek rodziny, towarzystwo, nie jestem samotny bezpieczeństwo, broni dzieci, ogrodu, domu miła atmosfera, lepsze samopoczucie, przyjemność przebywania z psem, spacery, więcej ruchu, zdrowy tryb życia radość, pociecha aspekt wychowawczy, trzeba dbać, dzieci lepiej się rozwijają miłość zabawa, rozrywka wierność brak korzyści nie wiem DOGadaj się z psem > Pies i jego rola na co dzień 7

W wieloosobowej rodzinie czy u singla? PIES W ŻYCIU SINGLA PIES W ŻYCIU RODZINY Dla osób mieszkających samotnie, pies to towarzysz, partner, z którym spędza się czas i planuje wspólne rozrywki. Ma stosunkowo rozbudowane prawa, a miłość właściciela skupia się głównie na nim – pies nie musi walczyć o zainteresowanie i uwagę właściciela z dziećmi czy z partnerem. Właściciel spędza z nim jak najwięcej czasu, zabierając go na wycieczki i spacery. Czasem podczas nieobecności pana lub pani psa odwiedza „babcia” – mama właściciela, która opiekuje się psem, dokarmia go, spędza z nim czas. Takie postępowanie pojawia się zwłaszcza w przypadku szczeniaków. Choć pies singla ma uprzywilejowaną pozycję, częściej niż pies w wieloosobowej rodzinie spędza czas sam – właściciel pracuje zwykle 8 godzin i jak nie ma go w domu, nie ma nikogo, kto zajmie się psem. W przypadku rodziny, pies bardzo często kupowany jest na życzenie dzieci. Czasem nawet to one zbierają fundusze na zakup psa i kupują sobie wymarzoną rasę (np. labradora). W opinii rodziców pies to dla dzieci zarówno towarzysz, jak i nauka odpowiedzialności. Pies jest częścią rodziny, głównie przyjacielem dzieci i jakby kolejnym dzieckiem dla ich matki. Ojcowie zwykle nie angażują się w wychowanie i opiekę. Towarzyszy rodzinie prawie zawsze - na wyjazdach, wycieczkach, na działce. Zwykle w dużej (4-5 osobowej) rodzinie pies stosunkowo niewiele czasu spędza sam – zawsze ktoś przychodzi do domu, gdy inni wychodzą: dzieci wracają ze szkoły, rodzice pracują w różnych godzinach. DOGadaj się z psem > Pies i jego rola na co dzień 8

Irytujące zachowania ulubieńców szczekanie i warczenie na gości przychodzących do domu wchodzenie na kanapę, zwłaszcza nową obwąchiwanie kup innych psów podczas spaceru załatwianie potrzeb fizjologicznych w domu – głównie w przypadku szczeniaków żebranie przy stole zbytnia namolność, nachalność / zadręczanie gości pieszczotami – głównie w przypadku szczeniaków zazdrość o inne zwierzęta - koty, psy znajomych zaborczość- zazdrość o czas poświęcany dziecku zbytnia niezależność, brak posłuszeństwa - brak reakcji na polecenia skakanie na elegancko ubranego właściciela lub gości / brudzenie i niszczenie ubrania piskliwy głos, szczekanie, gdy domownicy są zajęci DOGadaj się z psem > Pies i jego rola na co dzień 9

Pies – istota społeczna DOGadaj się z psem

Relacje psów z ludźmi Większość badanych określa swoje psy jako pozytywnie nastawione do ludzi, zarówno do domowników, do gości, jak i do obcych ludzi spotykanych na ulicy. Najbardziej przyjazne nastawienie oraz radość na widok każdego człowieka to cecha charakteryzująca przede wszystkim szczeniaki. Niemniej starsze psy również zwykle cieszą się na widok gości w domu, chociaż niektóre witają nieznajomych nerwowym szczekaniem. Dystans oraz brak zaufania to postawa przyjmowana przez niektóre psy wobec obcych. Wówczas nie zbliżają się, nie podchodzą, są ostrożne. Rzadko natomiast wedle deklaracji właścicieli psy zachowują się agresywnie. Zwykle dotyczy określonego typu osób - przede wszystkim osób nietrzeźwych oraz „podejrzanych”, czyli np. brudnych, bezdomnych. Rozbieżne reakcje powodują u psów dzieci. U niektórych budzą niechęć, związaną albo z negatywnymi doświadczeniami (zbyt nachalne pieszczoty ze strony dzieci) albo z wysokim tonem głosu u dzieci. Jednak część psów uwielbia dzieci i na widok dziecka biegnie radośnie w jego stronę – właściciel musi pilnować, by pies swoim okazywaniem miłości nie przestraszył dziecka. DOGadaj się z psem > Pies – istota społeczna 11

Pies w domowej sieci społecznej DZIECI Rodzina MATKA Dla dzieci jest przyjacielem, kompanem do zabawy, ale również uczy odpowiedzialności zarówno w wykonywaniu obowiązków, jak i za drugą istotę. Dzieci zwykle bawią się z psem, wyprowadzają go na spacery. Pozwalają mu na wiele i często wyprowadzka dziecka z domu rodzinnego jest dla psa trudnym momentem i nie przestaje on tęsknić za przyjacielem. Kobieta, matka rodziny, również wobec psa odgrywa rolę matki – dba o niego, opiekuje się nim, odpowiada za jego wyżywienie, spacery, wizyty u weterynarza. Jak wobec dziecka, czasem jest pobłażliwa, czasem bardziej ostra. Bierze na siebie pełną odpowiedzialność za kolejnego „domownika”. Z tego względu często to właśnie z matką pies nawiązuje najbliższą relację – przychodzi do niej w nocy, nad ranem na pieszczoty, towarzyszy jej. BABCIA Babcia rozpieszcza psa podobnie jak swoje wnuki. Przynosi mu smakołyki, reaguje na jego częste prośby o jedzenie, częściej wychodzi z nim na spacer. Czasem musi być wręcz pilnowana przez innych domowników, by nie przekarmić ulubieńca oraz nie rozpuszczać go poprzez podawanie przekąsek prosto ze stołu. OJCIEC Osoba budząca respekt psa, zwykle najbardziej rygorystyczna. To ojciec zwykle ustanawia zakazy (np. zakaz wchodzenia na kanapę) i pilnuje ich przestrzegania. Chociaż czasem bawi się z psem, relacja nie jest szczególnie bliska i zażyła. DOGadaj się z psem > Pies – istota społeczna 12

Pies w domowej sieci społecznej Single „BABCIA” WŁAŚCICIEL W przypadku singla związek właściciela z psem jest bardzo silny. Mieszkają w domu we dwoje lub w towarzystwie kota czy innego zwierzątka, jednak to pies jest najbliższym przyjacielem i towarzyszem. Wspólnie wychodzą na spacery, w weekendy właściciel zabiera psa na dalsze wycieczki, by sprawić mu przyjemność oraz dać szansę na aktywność. Dla właściciela pies to w pewnym sensie partner życiowy. Sprawia, że w domu nie jest pusto, że ktoś czeka na niego po przyjściu z pracy, cieszy się jego obecnością, ofiarowuje swoją bezinteresowną miłość. Mama właściciela. Przychodzi zwykle podczas jego pobytu w pracy i opiekuje się psem. Jest swoistą baby-sitter dla psa. Zachowuje się jak babcia wobec wnuka – na wszystko mu pozwala, dba o jego wyżywienie, ulega mu. DOGadaj się z psem > Pies – istota społeczna 13

Relacje z innym psami Według deklaracji respondentów oraz obserwacji podczas wywiadów etnograficznych, badane pieski są zwykle nastawione przyjaźnie wobec psów spotykanych na spacerach. Przyglądają im się, obwąchują, chcą się bawić, „zapoznać się”. Nieliczne zachowują się agresywnie – jest to zwykle związane z negatywnymi doświadczeniami z daną rasą w przeszłości, bądź też z zaczepnym charakterem psa lub charakterystyką całej rasy. Takie psy trzymane są przez właścicieli na smyczy i skrupulatnie pilnowane, by nie weszły w zatarg z innym psem. W przypadku ataku ze strony innego psa, większość piesków potrafi się bronić. Niemniej według badanych nieliczne są stroną inicjującą konflikt. Większość psów ma swoich „znajomych” i „przyjaciół” – są to psy mieszkające w okolicy, z którymi spotykają się na spacerach i razem się bawią. Szczególnie bliskie relacje psy nawiązują ze swoimi współlokatorami – jeśli w mieszkaniu są dwa psy, zwykle ich związek jest bardzo silny. Bywają natomiast zazdrosne o psich gości – psy znajomych czy rodziny. DOGadaj się z psem > Pies – istota społeczna 14

Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa DOGadaj się z psem

Problemy wychowawcze z psem Większość respondentów deklaruje, że obecnie nie mają niemal żadnych problemów wychowawczych ze swoimi psami, bądź są to sporadyczne „wypadki przy pracy”. Jedyne powtarzające się zastrzeżenia to braki w zakresie posłuszeństwa i karności, za które często respondenci winią samych siebie. Chcieliby nauczyć psa więcej posłuszeństwa zwłaszcza na spacerze. Niemniej właściciele przyznają, że w latach szczenięcych pojawiały się również problemy związane z niszczeniem czy gryzieniem różnych elementów wyposażenia domowego, z nauką czystości, z sikaniem w niedozwolonych miejscach, zjadaniem posiłków ze stołu. W większości przypadków jednak udało się nauczyć psy właściwych zachowań. Obecne problemy wychowawcze można podzielić na kilka kategorii: Zniszczenia w domu – pogryzione kapcie, framugi, podarte kanapy, wygrzebana ziemia z doniczek. Uciążliwe i kłopotliwe dla domowników Irracjonalne lęki – przed szczotką, odkurzaczem, mikserem, przed jazdą samochodem. Właściciele chcą zniwelować stresy pupila, niemniej nie są w stanie uniknąć korzystania z tych urządzeń. Zatargi z psami lub obcymi ludźmi podczas spacerów – dotyczy głównie dużych psów Problemy w kontaktach z innym zwierzęciem mieszkającym w domu – stosunkowo rzadko Agresywne zachowania wobec innych psów podczas spacerów Ucieczka z domu, bądź podczas wysiadania z samochodu – nieliczne przypadki DOGadaj się z psem > Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa 16

Zakazy, czyli czego psom robić nie wolno? PSOM W DOMU NIE WOLNO: załatwiać potrzeb fizjologicznych w domu / w mieszkaniu żebrać przy stole – „żebranie” o jedzenie podczas posiłku domowników jest zakazane niemal we wszystkich domach zarówno ze względu na brak higieny, jak i z uwagi na negatywny wpływ resztek „ludzkich” potraw na zdrowie psa wchodzić na kanapę – zakaz często ustanawiany, ale rzadziej przestrzegany. Wynika z chęci zachowania czystości, zwłaszcza ustrzeżenia się przed psią sierścią na kanapie i ubraniach. Przestrzegany restrykcyjnie przez ojców rodzin. spać w łóżku właściciela – również często ustanawiane, ale rzadziej realizowane. Wielu właścicieli, zwłaszcza singli, zezwala psom na spanie we wspólnym łóżku. Ponownie zakaz najbardziej rygorystycznie przestrzegany przez ojców rodzin, jednak również oni zwykle pozwalają pieskom przychodzić do łóżka na poranne pieszczoty. Chętnie z psem bawią się w łóżku dzieci. szczekać, warczeć – takie zachowanie przeszkadza domownikom podczas codziennych czynności (np. oglądanie TV) oraz może wystraszyć gości tarzać się po dywanie – również w celu uniknięcia psiej sierści na dywanie wygrzebywać ziemi z doniczek – wymaga sprzątania, wysiłku ze strony właściciela, niszczy dywan niszczyć roślin i trawy w ogródku - w przypadku domków jednorodzinnych DOGadaj się z psem > Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa 17

Pies na co dzień w domu W większości przypadków pies ma dostęp do wszystkich pomieszczeń w domu. Właściciele tłumaczą to faktem, że pies to członek rodziny i ma prawo korzystać z całego mieszkania/ domu. Niemniej niektórzy ograniczają dostęp do określonych pomieszczeń. Dotyczy to szczególnie osób mających małe dzieci. Ograniczenia związane są głównie z koniecznością zachowania higieny – pies nie ma dostępu do pokoju dziecięcego, gdzie mógłby pogryźć zabawki dziecka. Czasem zamykane są pokoje, w których pies może zniszczyć coś szczególnie wartościowego (np. pracę naukową, dokumenty). Niektórzy zamykają pokoje, w których psu zdarzyło się już coś zniszczyć w przeszłości np. nasikał na łóżko, wykopał ziemię z doniczek. Jest to zarówno ostrożność właścicieli, jak i kara dla psa. Przed szczeniakami zamykane są również miejsca, gdzie jest wiele małych przedmiotów, które psy mogłyby zjeść lub zniszczyć (chociażby kapcie). Ze względów higienicznych nieliczni właściciele zamykają sypialnię, inni łazienkę i toaletę. Pies ma zwykle swoje miejsce w domu – posłanie, kocyk, koszyk lub budę. Niektóre traktują to miejsce jako swoistą oazę, miejsce wypoczynku i spokoju, jednak część psów odrzuca przeznaczone im miejsce i woli nieustannie towarzyszyć właścicielom. DOGadaj się z psem > Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa 18

Szkolenie psów Profesjonalna tresura psów nie jest popularna wśród respondentów. Badani deklarują, że wolą sami szkolić i tresować swoje psy niż brać wraz z psem udział w profesjonalnym szkoleniu. Tłumaczą to zarówno brakiem czasu, brakiem funduszy, jak i niedostrzeganiem potrzeby profesjonalnej tresury psa – takie szkolenie w ich opinii przeznaczone jest dla osób, które pragną w przyszłości prezentować swoje psy na wystawach lub dla właścicieli mających z psami poważne problemy wychowawcze. Niemniej najsilniejsza bariera to obawa, że podczas szkolenia pies będzie męczony, źle traktowany, jak również, że nauczy się agresywnego zachowania wobec innych psów, czego niektórzy właściciele byli świadkami. W opinii niektórych respondentów tresura to uczenie psa sztuczek, a nie zachowań niezbędnych w domu – tego może nauczyć jedynie właściciel, podczas codziennego, wspólnego życia. Ponadto specjalne zajęcia to również wysokie koszty, na które większość właścicieli, zwłaszcza mających rodzinę na utrzymaniu, nie może sobie pozwolić. Profesjonalnej tresurze poddawane są jedynie psy rasowe, nigdy kundelki. Właściciele psów nierasowych niemal nigdy nie biorą profesjonalnej tresury pod uwagę. DOGadaj się z psem > Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa 19

Marchewka i kij, czyli nagradzanie i karanie NAGRADZANIE PSA KARANIE PSA Nagrody stosowane są przede wszystkim podczas tresowania psa oraz w młodości. W późniejszym wieku pies dostaje nagrodę za grzeczne zachowanie, cierpliwość podczas zabiegów pielęgnacyjnych lub wykonanie polecenia właściciela typu „podaj łapę”. Najbardziej popularne nagrody: Smakołyk – psie ciasteczko, surowe mięso, bądź ludzkie rarytasy – kawałek szynki, kostka sera, owoc Pochwała – koniecznie połączona z głaskaniem psa Pieszczoty – przytulanie, tulenie, głaskanie, noszenie psa na rękach Podniesiony głos – najczęściej stosowana kara. Zdarza się wszystkim badanym, przede wszystkim, gdy pies nie reaguje na wołanie podczas spaceru lub w domu, gdy jest nieposłuszny i łamie ustalone zasady. Kara słowna – np. „jesteś niedobrym, wstrętnym psem” jako kara za niewłaściwe zachowanie, np. siusianie w domu Klaps – rzadko stosowany delikatny klaps jako kara za zniszczenia w domu. Tylko 13% badanych uważa, że klaps to dobra metoda wychowywania psa. Groźba słowna – wynika ze skojarzenia danego słowa, dźwięku z karą np. „trzepaczka”, szelest gazety. Jest to ostrzeżenie, który sprawia, że pies wie, że źle zrobił. Łapanie psa za kark i przyciśnięcie do ziemi – skuteczne karcenie przypominające poczynania psiej matki Wykluczenie, ignorancja ze strony właściciela – pies musi pozostać sam w pokoju, właściciel nie reaguje na jego próby nawiązania kontaktu Ścierka – w stosunku do dużych psów, raczej jako forma groźby niż jako forma przemocy. DOGadaj się z psem > Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa 20

Sporty kynologiczne Pojęcie „sportów kynologicznych” czy też „sportów uprawianych z psem” jest stosunkowo obce respondentom. Większość nie potrafi wyjaśnić, na czym taki sport polega. Niektórzy słyszeli to pojęcie w telewizji, oglądali program na ten temat. Wówczas zwykle kojarzą sporty kynologiczne z biegiem z przeszkodami dla psów czy też z wyścigami psich zaprzęgów. Pojęcie jest bardziej znane mężczyznom niż kobietom. Dla większości jest to nieznane pojęcie, które próbują rozszyfrować na liczne sposoby. Są to albo zawody dla właścicieli i ich psów, ale również sportem może być hodowla czy wystawianie psów na wystawach. Dla respondentów sport uprawiany z psem to wspólne biegi i spacery. Niemniej zapytani deklarują, że biegi z przeszkodami wspólnie z psem mogą być ciekawym i przyjemnym zajęciem dla osób mających dużo czasu. Wśród mężczyzn, singli, pojawiło się również wcześniej zainteresowanie udziałem psa w Agility. Niemniej dotychczas było to luźne rozważanie i właściciele nie zainteresowali się tematem bliżej. DOGadaj się z psem > Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa 21

Źródła wiedzy na temat wychowania, karmienia i pielęgnacji psa Q15 Z jakich źródeł korzysta Pan/i poszukując informacji o pielęgnacji, karmieniu i wychowywaniu psa? Kobiety Osoby w wieku 30-44 lat Osoby z wyższym wykształceniem Weterynarz Internet Książki Specjalistyczne programy telewizyjne Rodzina, znajomi Prasa fachowa Inne W ogóle nie szukam informacji Osoby w wieku 18-29 lat Osoby z wykształceniem wyższym Osoby z wykształceniem wyższym Posiadacze psów rasowych Kobiety Osoby w wieku 18-29 lat Osoby posiadające psy rasowe Mężczyźni Osoby w wieku 45-64 lat Osoby z wykształceniem podst. i zawodowym Posiadacze mieszańców DOGadaj się z psem > Co wolno, a czego nie… czyli jak wychować psa 22

Komunikacja z psem DOGadaj się z psem

Komunikacja z psem – ogólne wrażenia Wszyscy właściciele psów deklarują, że komunikacja pomiędzy nimi, a ich pupilem przebiega płynnie oraz rozumieją swoje wzajemne intencje bez słów. Respondenci rozpoznają zarówno konkretne potrzeby, jak i nastroje i emocje swoich psów. Dostrzegają zmiany nastroju, jak również potrafią zdiagnozować złe samopoczucie czy też chorobę przyglądając się zachowaniu i wyglądowi psa. Ponadto deklarują, że również psy są niezwykle wrażliwe na ludzkie emocje i odczucia. Bezbłędnie wyczuwają niemal każdą zmianę nastroju i wiedzą, jak się wówczas zachować. Dostosowują się swoim postępowaniem do radości i zadowolenia domowników, jak również do nastroju melancholii czy przygnębienia. Starają się wtedy nie tylko okazać wsparcie i miłość, ale również rozweselić swojego pana czy panią. Właściciele deklarują, że reagują na komunikaty wysyłane przez psa, przede wszystkim związane z głodem lub chęcią wyjścia na dwór. Ze względu na brak czasu, nie zawsze reagują na zachętę do zabawy. Wówczas pies stara się sam sobą zająć lub odchodzi zniechęcony na swoje posłanie. DOGadaj się z psem > Komunikacja z psem 24

Komunikowanie przez psa ochoty na zabawę Q1.2 Proszę powiedzieć czy wie Pan/i kiedy Pana/i pies ma ochotę na zabawę? Q1.2 Proszę powiedzieć, w jaki sposób Pana/i pies pokazuje, że w danym momencie ma ochotę na zabawę? Osoby z wyższym wykształceniem Osoby posiadające psa rasowego Przynosi swoją ulubioną zabawkę Merda ogonem Trąca mnie pyskiem biega, skacze, zaczepia, trąca szczeka łasi się, prosi cieszy się Staje na tylnych łapach Kładzie się na grzbiecie Wedle wyników części jakościowej wiele psów ma swoje zabawki: misie, maskotki, piłki, gumowe kości. Podstawa, N=700 Podstawa, N=663 (osoby, które poznają, że ich pies ma ochotę na zabawę) Zielony kolor oznacza statystycznie wyższy wynik na poziomie 0.95 (porównanie między ogółem respondentów, a daną grupą) DOGadaj się z psem > Komunikacja z psem 25

Komunikowanie przez psa, że jest głodny Q5 Proszę powiedzieć czy wie Pan/i kiedy Pana/i kiedy Pana/i pies jest głodny Q6 A po czym Pan/i rozpoznaje, że jest głodny? Kręci się, biega wokół miski Nie daje mi zjeść posiłku, Siedzi przy swojej misce Trąca nosem swoją miskę Szczeka Siedzi przy misce, Idzie do kuchni, lodówki Piszczy Trąca mnie pyskiem Staje na tylnych łapach Kobiety Podstawa, N=700 Podstawa, N=473 (osoby, które poznają, że ich pies jest głodny) Zielony kolor oznacza statystycznie wyższy wynik na poziomie 0.95 (porównanie między ogółem respondentów, a daną grupą) DOGadaj się z psem > Komunikacja z psem 26

Komunikowanie przez psa ochoty na wyjście na spacer Q2 Proszę powiedzieć czy wie Pan/i kiedy Pana/i pies ma ochotę na wyjście na spacer? Q3 A po czym rozpoznaje Pan/i, że pies ma ochotę na wyjście na spacer? Siedzi przy drzwiach wejściowych Trąca mnie pyskiem Piszczy Szczeka Drapie w drzwi wejściowe Przynosi w zębach smycz Ociera się o mnie Kobiety Podstawa, N=700 Podstawa, N=607 (osoby, które poznają, że ich pies ma ochotę na spacer) Zielony kolor oznacza statystycznie wyższy wynik na poziomie 0.95 (porównanie między ogółem respondentów, a daną grupą) DOGadaj się z psem > Komunikacja z psem 27

Karma, smakołyki i jabłuszko, czyli psie menu DOGadaj się z psem

Menu dla psa Jedzenie dla psa gotowane w domu – mniejszość właścicieli, zwłaszcza kobiety. Posiłki są przygotowywane, biorąc pod uwagę zapotrzebowanie psa na witaminy – są różnorodne, zawierają ryż, makaron, warzywa, mięso. Ciepłe, świeże. Niemniej w opinii wielu osób nie dostarcza psu niezbędnych składników. Sucha karma – najczęściej wykorzystywana ze względu na wartości odżywcze, wygodę oraz upodobania psa. W przypadku niektórych psów, głównie kundelków, sucha karma dostępna jest przez cały dzień, również podczas nieobecności właściciela – pies może ją pogryzać, gdy tylko najdzie go ochota. Mokra karma – rzadziej wybierana przez właścicieli z uwagi na niechęć psów oraz, czasem, przekonanie właścicieli, że nie jest to zdrowe jedzenie dla ich psa – szczególnie w przypadku psów rasowych. W innych przypadkach stosowana również jako wygodne rozwiązanie, oszczędzające czas. Jedzenie domowników, „resztki” – bardzo rzadko, ponieważ nie dostarcza odpowiednich witamin i składników. Czasem jako dodatek, przekąska – nigdy jako jedyne wyżywienie. Najczęściej w przypadku psów nie rasowych oraz w wieloosobowych rodzinach. DOGadaj się z psem > Karma, smakołyki i jabłuszko, czyli psie menu 29

Zasady żywienia psa Właściciele w doborze wyżywienia dla psów kierują się informacjami otrzymanymi od weterynarza czy hodowcy, przeczytanymi w literaturze fachowej, bądź w Internecie oraz wcześniejszymi doświadczeniami. Dieta psów różni się przede wszystkim analizując jadłospis psów rasowych oraz kundelków. Psy rasowe jadają głównie suchą karmę, z wyższej półki, a zasady karmienia są ściśle przestrzegane – 1 lub 2 posiłki dziennie, niemal w ogóle nie dojadają pokarmów, które jedzą domownicy. W przypadku kundelków niektórzy właściciele są mniej dokładni w przestrzeganiu diety – pies przez cały dzień ma dostęp do jedzenia, często również dostaje resztki z domowego stołu czy ludzkie przekąski. Wszyscy zapewniają psom stały dostęp do wody. Systematycznie ją dolewają lub wymieniają. Przeważnie jest to woda z kranu. Czasem pies dostaje wodę mineralną, z butelki lub przegotowaną. Większość respondentów deklaruje, że nie karmi psa podczas swojego posiłku i nie reaguje na jego prośby i „żebranie”. Niemal każdy pies od czasu do czasu dostaje przekąski i smakołyki. Nawet w przypadku osób rygorystycznie podchodzących do diety swoich pupili smakołyki pojawiają się jako nagroda za grzeczne zachowanie, bądź wykonaną komendę. U niektórych obok uzasadnionych smakołyków, pojawiają się różne przekąski podczas dnia – lubiane przez psa, sprawiające mu przyjemność. DOGadaj się z psem > Karma, smakołyki i jabłuszko, czyli psie menu 30

Sucha i mokra karma MOCNE STRONY SUCHEJ KARMY MOKRA KARMA Zbilansowany, pełnowartościowy posiłek Zapewnia zdrowie psu Wygoda i oszczędność czasu dla właściciela Wygoda zakupu i przechowywania Jedzenie, które nie psuje się Duża pojemność opakowań Pozwala zachować czystość w kuchni Polecana przez weterynarzy najrzadziej wykorzystywany rodzaj karmy. Właściciele mają do niej wiele zastrzeżeń: większe ryzyko nietolerancji karmy przez organizm nieznany skład – często niski procent mięsa mokra karma brudzi i trudniej ją sprzątnąć niż karmę suchą. Brudzi również pysk psa. szybko się psuje – w przypadku małego psa, który nie zje naraz całej puszki, pojawia się problem co dalej? często mokra karma nie odpowiada psom. Z powyższych względów mokra karma nie stanowi nigdy podstawy wyżywienia. Jest to raczej urozmaicenie. Przy wyborze mokrej karmy właściciele zwracają uwagę na datę ważności oraz skład, czyli przede wszystkim procent mięsa w karmie. SŁABE STRONY SUCHEJ KARMY Nie wszystkie psy chcą jeść suchą karmę Cena – sucha karma dobrej marki jest stosunkowo droga DOGadaj się z psem > Karma, smakołyki i jabłuszko, czyli psie menu 31

Podawany rodzaj pokarmu Q12 A proszę powiedzieć, czym karmi Pan/i swojego psa najczęściej ? Q11 Proszę powiedzieć, czym karmi Pan/i swojego psa? Wszystkie podawane Podawane najczęściej Sucha psia karma Jedzenie gotowane w domu tylko dla psa Mokra psia karma (w puszkach) Jedzenie gotowane w domu dla wszystkich domowników Inne Osoby w wieku 18-29 lat Osoby w wieku 30-44 lat Osoby w wieku 18-29 lat Osoby w wieku 30-44 lat Osoby w wieku 45-64 lat Osoby w wieku 18-29 lat Osoby z wykszt. podstawowym i zawodowym Osoby posiadające mieszańce Osoby z wykształceniem podstawowym i zawodowym Zielony kolor oznacza statystycznie wyższy wynik na poziomie 0.95 (porównanie między ogółem respondentów, a daną grupą) DOGadaj się z psem > Karma, smakołyki i jabłuszko, czyli psie menu 32

Podawanie przekąsek i rodzaj przekąsek Q13 Proszę powiedzieć czy między głównymi posiłkami Pana/i pies dostaje jakieś przekąski? Q14 Proszę powiedzieć czy między głównymi posiłkami Pana/i pies dostaje jakieś przekąski? Osoby w wieku 18-29 lat Posiadacze psów do 5 lat Gotowe przekąski dla psów Wędlina Słodycze Mleko Ser żółty Chrupki, chipsy Kawa Herbata Inne Posiadacze psów pow. 5 lat Osoby w wieku 45- 64 lat Posiadacze psów pow. 5 lat Osoby z wykszt. podstawowym i zawodowym Osoby posiadające mieszańce Posiadacze psów do 5 lat Podstawa, N=700 Osoby w wieku 45- 64 lat Zielony kolor oznacza statystycznie wyższy wynik na poziomie 0.95 (porównanie między ogółem respondentów, a daną grupą) DOGadaj się z psem > Karma, smakołyki i jabłuszko, czyli psie menu 33

Spacer z psem DOGadaj się z psem

Zwyczaje spacerowe Psy respondentów wychodzą na spacery średnio 3 razy dziennie, więcej i dłużej spacerują w weekendy. 65% respondentów deklaruje, że pies wychodzi na spacer o ustalonych porach i starają się tych pór nie zmieniać. Zwykle spacer w tygodniu trwa od 10 minut do pół godziny. W weekend niektórzy właściciele zabierają psy na wycieczkę samochodem, by pojechać w nowe miejsce, by mógł się wybiegać. W przypadku rodzin za wyprowadzanie psa odpowiedzialne są najczęściej kobiety lub dzieci. Spacer z psem to również okazja do poznania nowych ludzi, również właścicieli psów. Na długość spaceru wpływa przede wszystkim ilość czasu właściciela oraz pogoda. Wiele psów nie lubi spacerów w deszczu czy podczas mrozu. W niewielu przypadkach zachowanie psa może wpłynąć na długość spaceru – jest on krótszy, gdy pies zachowuje się niegrzeczne, agresywnie, ucieka, zaczepia inne psy. Większość respondentów woli, by pies biegał bez smyczy. Jednak z obawy, by pies nie wybiegł na ulicę, nie wpadł pod samochód czy nie rzucił się na dziecko, wielu badanych decyduje się na smycz. Niektórzy respondenci zabierają ze sobą na spacer specjalne zabawki, np. piłkę czy plastikową butelkę czymś wypełnioną, która powoduje ciekawe dla psa dźwięki. Inni rzucają psom patyki. Psy lubią również biegać ze swoim właścicielem, ganiać się. Niemniej niektóre zdają się nie zwracać uwagi na towarzysza spaceru i skupione są na wąchaniu i tropieniu. Wszystkie psy lubią poznawać nowe miejsca i tę różnorodność właściciele starają się zapewnić. DOGadaj się z psem > Spacer z psem 35

Oczekiwania dotyczące spacerów Oczekiwania właściciela Oczekiwania psa Załatwienie potrzeb fizjologicznych Zabawa – aportowanie, bieganie, zabawa wspólnie z właścicielem lub innymi psami. Zwłaszcza w przypadku młodych piesków. Tropienie – wszystkie psy podczas spacerów zainteresowane są tropieniem różnych zapachów, śladów. W opinii właścicieli są bardzo zaangażowane i wówczas trudno przywołać je do porządku i zmusić do posłuszeństwa. Bieg – ważne dla każdego psa, zwłaszcza dla dużych rasowych psów takich jak dogi, dogi argentyńskie czy golden retrivery. Niektórzy właściciele biegają ze swoimi psami lub starają się je dogonić, jadąc na rowerze. Poczucie wolności – swoboda związana z przebywaniem na otwartej przestrzeni, bieganiem, poznawaniem Poznawanie innych psów i nowych miejsc – zainteresowane innymi „spacerowiczami”, chętnie nawiązują nowe znajomości. Lubią też poznawać nowe miejsca. PIES Załatwienie potrzeb fizjologicznych – kluczowy cel spaceru Ruch, bieganie – zwłaszcza w przypadku dużych, rasowych psów; niezbędne dla zdrowia psa, dobrej kondycji oraz zadowolenia z życia WŁAŚCICIEL Aktywność – okazja do aktywności fizycznej, nawet podczas brzydkiej pogody, podczas zimy. Obowiązek wyjścia z psem zmusza do spacerowania, nawet, gdy właściciel nie ma na to ochoty i wolałby siedzieć bezczynnie przed telewizorem. Towarzystwo – czasem to pies towarzyszy właścicielowi, np. podczas samotnego wyjścia do sklepu, bądź dzieciom podczas wyjścia z domu wieczorem do sklepu. DOGadaj się z psem > Spacer z psem 36

Sprzątanie po psie podczas spacerów Zgodnie z wynikami badania jakościowego nieliczni badani deklarują, że sprzątają po swoim psie podczas spacerów. Większość nie sprząta po psie i przyznaje się do tego. Niemniej w badaniu ilościowym 63% podało, że zwykle sprząta psie odchody. Nie sprzątanie respondenci tłumaczyli okolicą, w której mieszkają – w pobliżu lasu, polany, nikt tam nie sprząta, pies może swobodnie załatwić potrzeby na łonie przyrody. Inni mówią, że w ich dzielnicy sprzątanie po psie nie jest praktykowane, a pies zawsze załatwia swoje potrzeby na trawniku i nie widzą potrzeby sprzątania odchodów. Niektórzy motywują nie sprzątanie również brakiem torebki lub brakiem automatów z torebkami, które miały być wprowadzone w miastach. Częściej sprzątają po psach osoby mieszkające w Warszawie niż w Toruniu. Uważają, że tak powinno być, poza tym sami z obrzydzeniem mówią o wejściu w psia kupę. A tym bardziej, jeśli na psią kupę „wpadłoby” dziecko, np. podczas zabawy w piaskownicy. W opinii osób sprzątających sprzątanie po swoim psie to pewna odpowiedzialność związana z jego posiadaniem. DOGadaj się z psem > Spacer z psem 37

Dziękuję