INFLACJA
Pojęcie inflacji Inflacja - proces wzrostu ogólnego poziomu cen. Warto zwrócić uwagę na dwa momenty występujące powyższej definicji: inflacja jest procesem; inflacja oznacza wzrost ogólnego (tj. średniego) poziomu cen.
Przyczyny inflacji Ze względu na przyczynę inflacji wyróżnia się głównie inflację: Popytową – oznacza trwały wzrost ogólnego poziomu cen spowodowany wzrostem globalnego popytu ponad poziom PKB przy pewnym wykorzystaniu czynników produkcji (spirala inflacyjna). Przyczyną takiego wzrostu popytu globalnego to między innymi: wzrost wydatków rządowych, wzrost wydatków konsumpcyjnych, wzrost podaży pieniądza (ilościowa teoria pieniądza Fishera) itd. Kosztową - oznacza trwały wzrost ogólnego poziomu cen spowodowany spadkiem globalnej podaży. Przyczyną tego spadku może być wzrost kosztów produkcji wywołany przez: wzrost płac nie uzasadniony wzrostem wydajności pracy, wzrost cen importowanych surowców, paliw i innych materiałów itd.
Koszty inflacji Inflacja wywołuje koszty, których rodzaj i skala zależy od tempa inflacji oraz od tego, czy jest ona oczekiwana, czy też nieoczekiwana. im wyższa jest inflacja tym wyższe są jej koszty ponoszone przez podmioty gospodarcze; przy hiperinflacji następuje wręcz „ucieczka” od pieniądza – przedsiębiorcy i konsumenci pozbywają się pieniądza, który gwałtownie traci na wartości. złudzenie inflacyjne (iluzja pieniądza).
Koszty inflacji cd. Koszty inflacji w pewni oczekiwanej: koszty związane z systemem podatkowym, który opiera się na niedoskonałych mechanizmach indeksacji, koszty „zdzieranych zelówek”, koszty zmian karty dań, koszty modyfikacji nie w pełni indeksowanych umów finansowych. Koszty inflacji nieoczekiwanej: nieplanowana redystrybucja dochodów (np. od wierzycieli do dłużników), koszty związane z dodatkową niepewnością, co do wpływu na decyzje o inwestycjach, konsumpcji i zaciąganiu kredytów, zniekształcone relacje cen dóbr, co zaburza proces efektywnej alokacji zasobów.
Sposoby pomiaru inflacji Do mierzenia inflacji wykorzystuje się wiele wskaźników, wśród których najważniejsze to: deflator PKB, inflacja bazowa, indeks cen konsumpcyjnych (ang. Consumer Price Index, CPI), indeks produkcji sprzedanej (ang. Producers Price Index, PPI) zharmonizowany indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych (ang. Harmonised Index of Cunsumer Prices, HICP). Wskaźniki cen CPI, PPI i HICP są konstruowane jako procentowe zmiany wydatków związanych z zakupem pewnego ustalonego zestawu dóbr (tzw. koszyka) w jakimś okresie. Filmik: http://www.nbportal.pl/prezentacje/pomiar-inflacji/pomiar-inflacji.html
Inflacja a bezrobocie – krótko i długookresowa krzywa Phillipsa Phillips postawił hipotezę o występowaniu odwrotnej zależności między tempem wzrostu płac (inflacji) a stopą bezrobocia. Wynikało z niej, iż państwo może, dobierając odpowiednio instrumenty polityki monetarnej i fiskalnej, „manipulować” poziomem inflacji oraz bezrobocia. długookresowa krzywa Phillipsa Poziom inflacji krótkookresowa krzywa Phillipsa Stopa bezrobocia