Tatrzański Park Narodowy NOWOCZESNE ZARZĄDZANIE TURYSTYKĄ – CZYLI JAK OPTYMALNIE UDOSTEPNIAĆ OBSZARY NAJCENNIEJSZE PRZYRODNICZO Zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony różnych form turystyki górskiej Opracował: Marek Pęksa Tatrzański Park Narodowy

Tereny zagrożone w wyniku udostepniania turystycznego – nadmierny ruch

Frekwencja turystyczna w TPN w 2007 roku Ilość turystów z doszacowaniem około 2 500 000 Średnia miesięczna największa ilość turystów – Łysa Polana około 6 500 dziennie

ZARZĄDZENIE NR 4/2008 DYREKTORA TATRZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO Z DNIA 9 KWIETNIA 2008 R. W SPRAWIE RUCHU PIESZEGO, ROWEROWEGO ORAZ UPRAWIANIA NARCIARSTWA NA TERENIE TATRZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO § 1 Przepisy ogólne 1.Zarządzenie określa szlaki oraz trasy udostępniane dla turystyki pieszej, narciarskiej, rowerowej oraz narciarstwa zjazdowego i biegowego, a także sposoby korzystania z nich w celach turystycznych i rekreacyjnych. 2.Na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego udostępnia się: 1) dla ruchu pieszego letniego oraz zimowego, z zastrzeżeniem § 3 – wyznaczone szlaki turystyczne; 2) dla turystyki rowerowej – wyznaczone szlaki rowerowe; 3) dla narciarstwa zjazdowego w tym snowboardu – wyznaczone trasy narciarskie; 4) dla turystyki narciarskiej z zastrzeżeniem § 3 oraz § 6 ust. 1 i 3 – wyznaczone szlaki turystyczne; 5) dla narciarstwa biegowego – wyznaczone trasy biegowe.

Tereny zagrożone w wyniku udostępnienia turystycznego – brzegi potoków i stawów

Tereny zagrożone w wyniku udostępnienia turystycznego – szlaki piesze letnie

Tereny zagrożone w wyniku udostępnienia turystycznego – trasy narciarskie

Tereny zagrożone w wyniku udostępniania turystycznego – inne zagrożenia

Uszkodzenia szlaków spowodowane czynnikami naturalnymi

Wykonane odkrywki w trakcie remontu szlaków Droga w dol. Roztoki – miejsce poboru kruszywa na drogę (1993 r.) Miejsce przy szlaku w rejonie Hali Gąsienicowej po pozyskaniu żwiru na szlak (1993 r.)

Wykonane odkrywki w trakcie remontu szlaków Krowi Żleb w dol. Miętusiej – po 2 krotnych próbach regeneracji terenu, pozyskiwano materiał do połowy lat ’90 XX w. w celu remontu drogi na Ornak i okolicznych szlaków.

Pozyskanie materiału Propozycje rozwiązania problemu z pozyskaniem materiału skalnego do remontu szlaków i dróg 1. – Zwiększenie wykorzystania drewna w trakcie remontu szlaków. 2. – Zapobieganie wymywaniu materiału skalnego poprzez stosowanie łapaczy na przepustach lub wykonywanie ślepych przepustów. 3. - Drogi leśne i szlaki o szerokości powyżej 2 m - położone poniżej górnej granicy lasu materiał pozyskiwany z zewnątrz TPN, z uwzględnieniem rodzaju podłoża mineralnego; 4. - Szlaki o szerokości od 0,8 m do 2 m położone poniżej górnej granicy lasu - materiał częściowo pozyskiwany na miejscu po stwierdzeniu wpływu poboru kruszywa na erozję gleby, częściowo pozyskiwany z czyszczeń zabudowy hydrotechnicznej, dopuszcza się częściowe pozyskanie materiału z zewnątrz TPN, z uwzględnieniem rodzaju podłoża mineralnego; 5. – Szlaki położone powyżej górnej granicy lasu materiał pozyskiwany na miejscu. Wykonywanie zabudowy szlaku tak by przeciwdziałać wymywaniu materiału skalnego ze szlaku.

Przykład wykorzystania „obcego” materiału do remontu dróg turystycznych w Tatrach Rada Naukowa Tatrzańskiego Parku Narodowego zaakceptowała w dniu 23.10.1995 r. dopuszczenie zastosowania materiału skalnego z kamieniołomu w Tenczynie przy remoncie nawierzchni Drogi pod Reglami Zabudowa przeciw erozyjna Odcinek drogi od skoczni do Dol. Białego Nawierzchnia na Drodze pod Reglami po 10 latach użytkowania wygląda na nie naruszoną.

Zapobieganie utracie materiału skalnego ze szlaków Prowadzenie bieżącej konserwacji szlaków, uzupełnianie małych ubytków. Zwiększenie ilości przepustów z łapaczami kruszywa. Wykonanie drewnianych zastawek na potokach – naturalne rezerwuary kruszywa, poprawiające retencję w zlewni. Wykonywanie zabudowy typu potykaczce, kratownice, kołkowianie, ostrewki w taki sposób by zatrzymywały one materiał skalny przy szlaku. Uzupełnianie ubytków gleby poprzez wbudowywanie specjalnie przygotowanych mat – trawników z roślinnością dostosowaną do biotopu.

Przepust z łapaczem materiału skalnego na Skupniowym Upłazie

Proponowana zabudowa przeciw erozyjna Opracował: Józef Chowaniec

Rozwiązania techniczne na szlakach z wykorzystaniem większej ilości drewna Opracował: Józef Chowaniec

Rozwiązania techniczne na szlakach z wykorzystaniem większej ilości drewna Opracował: Józef Chowaniec

Wykorzystanie drewna do remontu szlaków oraz zabezpieczenia poboczy

Zabezpieczenie brzegu Stawu Smreczyńskiego

Zabezpieczenie brzegu Morskiego Oka

Budowa dróg z wykorzystaniem drewna

Budowa szlaków wysokogórskich z wykorzystaniem materiału lokalnego

Szlaki turystyczne na polanach

Zabezpieczenie wywierzysk - podesty

Zabezpieczenie brzegów potoków

Zabezpieczenie Jaskini Mroźnej

Prace z zakresu ochrony środowiska 2007 r. 1.Remont szlaków. Dol. Jaworzynka                        1000 m              Dol Kościeliska droga                800 m              Dol. Kościeliska rowy                700 m              Dol. Miętusia                           1650 m              Staników Żleb                           2000 m               Rusinowa Polna                       1500 m               RAZEM                                 6650 m           307 tys. zł. 2.Kabiny sanitarne Cały teren TPN 72 szt./900m3 360 tys. zł. 3.Zbiór i wywóz śmieci Cały teren TPN 800 m3 250 tys. zł.

„Pamiątki” po ruchu turystycznym

Cele Tatrzańskiego Parku Narodowego

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ