Joanna Tyrowicz Podsumowanie – co z tego wynika? Ekonomia instytucjonalna

Co wynika z tych zajęć? Ludzie nie są aniołami: Myślenie w kategoriach bodźców a nie życzeń Bodźce mają znaczenie relatywne, nie tylko bezwzględne Myślenie w kategoriach gier (dynamiczne) a nie tylko wyników (statyczne) Różny czas trwania gier dla różnych graczy (jaskinia) Każdy układ się degeneruje – jak dostrzec, kiedy trzeba go zmieniać? Jak zrobić system, który umie się uczyć? 2

Co wynika z tych zajęć? W organizacjach pracują ludzie i to oni podejmują decyzje Ludzie podejmują decyzje across many domains => ambicja Rozpoznawanie interesariuszy, mapowanie interesów Problem zarządu (principal-agent) w życiu codziennym Sposoby nadzoru/koszty nadzoru =>nieoczywiste Nieoczywistość relacji matka/córka Po co komu związki zawodowe? Rady pracownicze? Sztywność kontraktu? 3

Czy to wszystko jest nowe w ekonomii? W ekonomii neoklasycznej Agenci mają pełną informację I mogą podpisać doskonałe kontrakty (tj. z zachowaniem na każdą okoliczność) => Firma jest zbędna W prawdziwym świecie: Informacja jest asymetryczna (a jej wyrównanie kosztuje) Nie da się przewidzieć każdej okoliczności (kontrakty z założenia niekompletne – np. umowa o pracę) Asymetria informacji i niekompletność kontraktu rodzą: Koszt sygnalizowania Koszt przeglądania (ang. screening) i monitoringu Inne koszty/straty Kontrakty relacyjne, ex ante i ex post 4

5 Własność i efektywność? Jak własność rzutuje na efektywność? Produktywność indywidualna versus produkt łączny Cena rynkowa versus skłonność do sprzedaży Koszty definiowania, wdrażania i chronienia praw własności Jak zapewnić ochronę publicznych praw własności? Jak efektywność wpływa na własność? Dobra prywatne i publiczne? Relatywnie wysokie koszty wykluczenia? Skłonność do wykluczenia? Cena rynkowa versus skłonność do zakupu

Post-scriptum: instytucjonalne ujęcie ACTA/SOPA Bodźce dla aktorów „spektaklu” Prawa autorskie – zmiana warunków zewnętrznych Wartość outside option? Prosument – błędny koncept? Third Industrial revolution – agenci i ich interesy… Kto to są Anonymous? Czego chcą? Jak grać, gdy nie wiadomo, czego chce „przeciwnik”? Czy Anonymousi reprezentują „centralnego planiste”? Czy rządy reprezentują „centralnego planistę”? 6