Gminna Biblioteka w Opatówku Bracia Gillerzy

Spis Treści -Powstanie Biblioteki -Historia Biblioteki -Dom Gillerów -Fotografia domu - Stefan January Giller -Stefan Giller -Agaton Giller

Biblioteka Powstała w roku 1949 Zabytkowy budynek z I ćwierćwiecza XIX w., dawny zajazd, obecnie siedziba biblioteki i przedszkola Spis treści

Historia Biblioteki Nie wiadomo, kiedy w Opatówku pojawiły się pierwsze książki. Można przypuszczać, że na zamku arcybiskupów gnieźnieńskich w ciągu prawie pięciuset lat jego istnienia zgromadzono księgozbiór, który służył przebywającym tu arcybiskupom, innym dostojnikom kościelnym i ich gościom. Jego istnienie jest tym bardziej prawdopodobne, że na zamku odbywały się rozprawy, zapadały wyroki i decyzje sądowe. Niestety w dostępnych inwentarzach zamkowych z lat 1557, 1652, 1685 i 1785 nie ma wzmianki o bibliotece. W inwentarzach zanotowano jednak przede wszystkim stan techniczny budynku, jego poszczególnych pomieszczeń i urządzeń. Być może księgi przechowywano w skarbcu znajdującym się na I piętrze budowli. Spis treści

Dom Gillerów Narożny dom przy Placu Wolności zbudowany przez Jana Kantego Gillera - burmistrza Opatówka w I ćwierci XIX w. Wg Agatona Gillera istniał już w 1818 r. Budynek posiada dwa nierówne skrzydła połączone pod kątem prostym. Między nimi znajdują się drzwi wejściowe a nad nimi balkon obramowany półkolumienkami. Na elewacji tablica pamiątkowa poświęcona braciom: Agatonowi i Stefanowi Januaremu Gillerom, którzy urodzili się w tym domu. Spis treści

Zdjęcie domu Braci Gillerów Spis treści

Stefan January Giller (1833-1918), pseudonim Stefan January Sulita, Stefan z Opatówka. Poeta, prozaik i nauczyciel gimnazjalny. Urodził się w Opatówku 2 września 1833 r. Był uczniem Wyższej Szkoły Realnej w Kaliszu, gdzie zaprzyjaźnił się z Adamem Asnykiem, braćmi Chodyńskimi i innymi znanymi kaliszanami. Już wówczas dał się poznać jako doskonały mówca, autor scenek dramatycznych i wierszy. Po latach Giller napisał powieść pt. Dwaj towarzysze, której akcja działa się w kaliskiej szkole. Spis treści

Stefan Giller Spis treści Po ukończeniu szkoły kaliskiej udał się do Warszawy i jako samouk pogłębiał wiedzę z dziedziny historii Polski oraz historii literatury i języka polskiego. Jednocześnie pracował jako adiunkt w Archiwum Akt Dawnych Polsko-Łacińskich i prywatnie wykładał język polski, literaturę i dzieje Polski. Następnie pracował jako pomocnik w kaliskim archiwum pod kierownictwem Józefa Szaniawskiego. W 1862 r. Stefan Giller zdał egzamin na nauczyciela gimnazjum przed komitetem egzaminacyjnym Komisji Oświecenia i otrzymał posadę nauczyciela przedmiotów historyczno-filologicznych w Gimnazjum Męskim w Kaliszu. Ponadto uczył w innych szkołach w Kaliszu. Z braku odpowiednich polskich podręczników sam opracowywał kursy historii literatury polskiej, stylistyki i poetyki z przeglądami historycznymi i dyktował je swoim uczniom po wykładach. W czasie wzmożonej działalności rusyfikacyjnej Giller wytrwale pracował nad zachowaniem języka polskiego i znajomości literatury polskiej wśród uczniów. Giller, posiadający dar pięknej i porywającej wymowy, potrafił rozbudzać wyobraźnię uczniów i uczucia narodowe. Należał do najbardziej lubianych i szanowanych nauczycieli. Uczniami Gillera byli: prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1922-26 Stanisław Wojciechowski, artysta malarz Alfred Wierusz Kowalski, prawnik, rektor Uniwersytetu Wileńskiego - Alfons Parczewski, historyk Aleksander Rembowski, lekarze: Adam Pałęcki i Kazimierz Orzeł, dziennikarze, prawnicy i wielu innych. Spis treści

Agaton Giller (1831-1887) Spis treści Urodził się w Opatówku 9 stycznia 1831 roku. Ukończył 4 klasy Szkoły Powiatowej w Kaliszu. Następnie udał się do Warszawy, gdzie uczęszczał do Gimnazjum Kazimierzowskiego. Ostatnią klasę gimnazjum ukończył w Łomży. Śmierć ojca w sierpniu 1846 roku i trudna sytuacja materialna rodziny uniemożliwiła Agatonowi dalszą edukację. Od tej pory zdobywał wiedzę jako samouk poszukując pracy, by zarobić na własne utrzymanie. W maju 1849 roku wyruszył w drogę przekraczając nielegalnie granicę pod Szczypiornem. Zatrzymano go na granicy w Raciborzu, gdyż nie posiadał paszportu. W pruskim więzieniu spędził 9 miesięcy. Po uwolnieniu z więzienia przebywał w Poznańskiem, gdzie nawiązał bliskie kontakty z uczestnikami rewolucji 1846 i 1848 roku i pracował jako nauczyciel domowy. Był słuchaczem nadzwyczajnym Wydziału Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, uczęszczał na wykłady Józefa Kremera i Wincentego Pola. Latem 1852 roku przyłączył się do studenckiej wyprawy naukowej w Tatry kierowanej przez autora Pieśni o ziemi naszej. Spis treści

KONIEC

Wykonał Hubert Dziedzic