FOTOWOLTAIKA Nowe modele biznesowe Stanisław M. Pietruszko Politechnika Warszawska Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki tel.: +48-691 910 390, Tel.: +48-22-679 8870 pietruszko@pv-polska.pl www.pv-polska.pl

Rola nowych modeli biznesowych CEL Zapewnienie stabilnego rozwoju rynku PV z ograniczonym finansowym wsparciem Rola nowych modeli biznesowych

Są potrzebne nowe modele biznesowe! Uzasadnienie PV zmienia się szybko w wielu aspektach: Koszty produkcji PV drastycznie spadły, PV ma wpływ na rynek energii elektrycznej, Polityka wspierania też się zmienia, np. zmniejszanie poziomu wsparcia, samokonsumpcja, net metering Konieczna jest integracja rynków Samopodtrzymujące rynki rozwijają się Coraz więcej prosumentów Są potrzebne nowe modele biznesowe!

Mechanizmy wsparcia są fundamentalnym czynnikiem wzrostu rozwoju OZE wielu krajach. Ważnym elementem jest wybór najkorzystniejszego wariantu dofinansowania, aby rozwój odnawialnych źródeł energii był stabilny i przewidywalny. Liczba krajów posiadających systemy wsparcia dla energii odnawialnej wynosiła127 na początku 2013 roku. Z czego obecnie na świecie działa 99 programów FIT na szczeblu krajowym i lokalnym.

Taryfa stała FiT to cena za jednostkę energii ze źródeł odnawialnych (kWh), którą zakład energetyczny jest zobowiązany zapłacić jej producentom na obszarze, który obsługuje. Wysokość FiT określana jest przez władze publiczne, które gwarantują producentom zbyt energii przez ustalony czas (15-25 lat). Ponadto, taryfa ta jest co roku obniżana dla nowych instalacji celem wymuszenia redukcji kosztów produkcji. Wysokość taryfy zależy od rodzaju technologii (wiatrowa, słoneczna, biomasa etc.) oraz Specyfikacji zasobów danego kraju (np. wielkość nasłonecznienia).

Systemy Kwotowe - (Renewable Portfolio Standards - RPS) razem z Zielonymi Certefikatami (Tradeable Green Certificates - TGC) Producenci i detaliczni dostawcy energii elektrycznej są zobowiązani do uzyskania określonego minimum udziału energii z OZE w ich bilansach rocznych (RPS). Stosuje się zazwyczaj w połączeniu z systemem Zielonych Certyfikatów. Określonym technologiom można przypisać różną ilość certyfikatów preferując rozwój wskazanych technologii. System zielonych certyfikatów polega wydawaniu wytwórcom produkującym odnawialną energię zbywalnego certyfikatu za każdą jednostkę (1 MWh) wytworzonej energii. Wytwórca energii uzyskuje przychody zarówno z fizycznej sprzedaży energii, jak i handlu certyfikatami. Ceny energii i certyfikatu są ustalone odpowiednio na rynku energii elektrycznej i na wydzielonym rynku zbywalnych świadectw pochodzenia energii.

Net metering - sprzedawanie nadwyżki energii, która musi zostać zakupiona przez zakład energetyczny na rynku energii. W niektórych przypadkach producentom płaci się za każdą kWh wprowadzoną do sieci, w innych sytuacjach udziela się im kredytu do momentu, gdy ich produkcja zrówna się z zużyciem. Większość liczników energii elektrycznej dokładnie rejestruje ilość energii w obu kierunkach, co pozwala na precyzyjny pomiar produkcji energii elektrycznej dla przyszłego kredytu, bez dodatkowych kosztów. W takim przypadku zakład energetyczny wymienia się z producentem energii za 1kWh pobraną na 1kWh wyprodukowaną.

NET-METERING / NET-BILLING Fizyczna wartości produkcji PV do swojej wartości zużycia w danym okresie czasu (rok/miesiąc/dzień/godzina) (licznik cofa się) = W wyniku prosty układ rozliczeniowy Motywacyjne = oszczędności na rach. za energię elektryczną Net-Billing: Ekonomiczna kompensacja wartości wytworzonej energii elektrycznej i wartości zużytej energii w danym okresie czasu):

Własna konsumpcja- Standardowe Profile prosumenta PV Production Load Self-consumption

Bodźce do własnej konsumpcji Główne typy bodźców: Bezpośrednia: premia za własną konsumpcję (przykład Niemcy i Włochy) pośrednia: FiT, wsparcie jest niższe od ceny detalicznej energii elektrycznej (przykład Niemcy i Włochy) SELF-CONSUMPTION METER

Programy "zielonej elektryczności" Dostawca energii zobowiązuje się dostarczania konsumentowi energię ze źródeł odnawialnych (lub uzyskaną drogą kogeneracji, do 50%). Dostawa zielonej energii jest zapewniona przez umowę, zawierana w oparciu o popyt na energie elektryczną, zwykle po preferencyjnej cenie. Energia może stanowić tylko część ofert zielonej energii, a pewna ich liczba musi pochodzić z zielonych elektrowni. W modelu „z dofinansowaniem” (lub dotacją), poza opłatą, udzielana jest także określona dotacja na rzecz rozwoju energii odnawialnej. Wymagania odnośnie energooszczędności budynków Obejmuje przepisy, aby nowo planowane budynki (mieszkalne i komercyjne) oraz w pewnych przypadkach nieruchomości na sprzedaż, mogły zastosować instalację fotowoltaiczną w celu zmniejszenia zapotrzebowania na energię (poprawy energooszczędności) lub aby było to obowiązkowe.

Wsparcie na etapie instalacji Obejmuje: • preferencyjne warunki kredytów hipotecznych na domy z systemami PV oraz korzystne "zielone pożyczki" na instalacje fotowoltaiczne, • finansowanie zapewnione w zamian za prawo własności do udziałów w spółce RE lub projektu, • podmioty publiczne mogą korzystać z preferencyjnych cen zakupu usług i/lub urządzeń OZE, • jednorazową bezpośrednia płatność z rządu dla prywatnej osoby, która pokrywa część lub określoną kwotę kosztów inwestycyjnych systemu OZE, • możliwość odliczenia od podstawy podatku dochodowego wydatków związanych z instalacją PV.

Aukcje Rząd przyznaje w drodze przetargu kontrakty na zakup określonej ilości odnawialnej energii elektrycznej podmiotom oferującym najniższą cenę za 1kWh. Od zwycięzców wymaga się gwarancji ceny przez określony okres czasu, a z drugiej strony dostawcy energii są zobowiązani do zakupu energii po preferencyjnej cenie. System przetargowy jest rzadko stosowanym systemem wsparcia, ponieważ nie działa zbyt efektywnie.

Mechanizm ten nie działa zbyt efektywnie, przyczyniły się do tego czynniki takie, jak: nieregularność przetargów (powodując niepewność na rynku); skomplikowane procedury; nierealistyczne niskie oferty, powodując przyznaniu funduszy projektom, które nie mogą zostać zrealizowane; preferowane duże systemy preferowane duże firmy energetyczne podatność na korupcję.  

Co napędza rynek PV? Źródło: IEA PVPS

Co napędza rynek PV? Źródło: IEA PVPS

Rozwój rynku PV Źródło: IEA PVPS

PV w poszczególnych krajach Źródło: IEA PVPS

PV w poszczególnych regionach Źródło: IEA PVPS

Segmenty rynku PV Źródło: IEA PVPS

Europejski Rynek PV Źródło: EPIA

Perspektywy: Europa w 2013 13 GW (2010)  23 GW (2011)  17 GW (2012)  ? (2013) 10-12 GW w Europie: Niemcy: 4 GW, Włochy 2 GW, Wielka Brytania 1.5 GW, Grecja 1 GW. Elektrownie w 2012: 30% - niższa w 2013 Skupić się na konkurencyjności instalacji na dachach

Przegląd systemów wsparcia w Europie

PRZEGLĄD SYTEMÓW net-metering i WŁASNEJ KONSUMPCJI W EUROPIE DK: Godzinny Net-metering DE: Własna konsumpcja zachęcana przez niższy stawki FiT, Ingerencja rynku Model od sierpnia 2012 (<1000 kWp) NL: Roczny Net-metering < 3x80 A UK: Własna konsumpcja + Eksport taryf (<30 kWp) IT: net-billing gdzie konsumpcja niższa niż detaliczna cena energii (< 200 kWp) BE: Roczny Net-metering (<10 kVA) TR: Dzienny Net-metering (< 1 MWp) ES: Zezwolenie na własną konsumpcję (<100 kW )

Obecny stan sieci pomiarowych i systemów własnej konsumpcji w Europie Niemcy: Własna konsumpcja głównie napędza rynek w 2013 r. (95% systemów na zlecenie) ceny detaliczne elektryczności większe od FiT Dyskusja na temat finansowania operatorów sieci z powodu trwających zmniejszonych dochodów Włochy: Własna konsumpcja + FiT zakończone w czerwcu 2013. óre jest stosunkowo atrakcyjne  potrzebują wsparcia publicznego w komunikacji na temat schematu Wielka Brytania: własna konsumpcja jest zezwolona + generalne taryfy + eksport = atrakcyjny schemat wsparcia w porównaniu z Włochami czy Niemcami Belgia: net-metering prowokuje reakcje z OSD, aby uzyskać refinansowanie nders poprawki opłat sieci, związane finansowaniem OSD: nieuczciwe dla istniejących systemów, zapobiegając dalszemu rozwojowi Wallonia myśli o podobnym systemie Holandia: Połączenie net-metering i głównego narzędzia rynku. Jak na razie nie ma problemu z OSD. Usunięto limit maksymalnej produkcji dla konsumpcji (5000 kWh) Dania: mała skala rocznego net-metering, zatrzymana w listopadzie 2012 z powodu utraty dochodów podatkowych dla rządu. Tylko pozostał godzinny net-metering, OSD z prośbą, aby uzyskać odszkodowanie za utracone dochody Hiszpania: własna konsumpcja była dozwolona w listopadzie w 2011, jednak brak ram prawnych. Ostatnia propozycja rządu, aby zapasy, która wpłynie również na własną konsumpcję.

Co sprawia, że działa system własnej konsumpcji Łatwy system administracyjny (udział kosztów administracyjnych w Włochy = 10x poziom Niemiec) Energooszczędność  Konieczność zmiany sposobu myślenia Komunikat władz publicznych Rozwój strategii marketingowej od firm Długoterminowe oszczędności Świadomość podniesienia cen energii elektrycznej Atrakcyjne Wsparcie finansowe Opłacalność inwestycji w dłuższym okresie czasu niż w FiT

Co z innymi krajami europejskimi? CZ Dyskusje na temat net-meteringu FR Konsultacje o własnej konsumpcji SK Dyskusje na temat net-meteringu CH Własna konsumpcja od 2014. PT Dyskusje na temat net-meteringu GR Dyskusje na temat net-meteringu

Rekomendacje do zwiększenia własnej konsumpcji

Rekomendacje Zniesienia wszelkich barier prawnych dla własnej konsumpcji Stopniowe wycofywanie regulowanych cen energii elektrycznej i innych barier regulacyjnych Ceny detaliczne energii elektrycznej powinny odzwierciedlać rzeczywiste ceny energii elektrycznej. Sztucznie zaniżone ceny (np. Hiszpania, Grecja czy Francja) zapobiega rozwojowi własnej konsumpcji lub net-metering Własna konsumpcja bez narażenia na koszty podłączenia do sieci, dostosowanie opłat sieci w oparciu o profil klienta Hiszpański przykład tworzenia zapasów energii jest przykładem niewłaściwego środka Flamandzki opłata sieci na podstawie mocy zainstalowanej nie odzwierciedlają profilu obciążenia konsumentów Społeczne koszty eksploatacji sieci energii elektrycznej wprowadza się do systemu (jak dla innych wytwórców) i odpowiednie zabezpieczenie wynagrodzenia Wynagrodzenia operatorów sieci jest potrzebne, ale powinny być uspołecznione wśród konsumentów Francuski zastrzyk opłat nie jest sprawiedliwy. Rozwiązania pomocnicze, takie jak inteligentne liczniki, inteligentne przechowywanie sterowanie zużyciem Niemiecka zachęta na przechowywanie energii elektrycznej jest pierwszym krokiem

Parlament Europejski chce więcej dla małych producentów energii ITRE przyjmuje rezolucję wzywającą do wzmożonego rozwoju mikrogeneracji. USA osiągnęło "kamień milowy" 10 GW 1.8 GW zainstalowano w pierwszym półroczu 2013. Przewiduje się 17 GW do końca 2014 roku Niemcy: I półrocze 2013 – 1,8 GW

Wielka Brytania 2,5 GW do 4 kW - 1 248 MW (50%) = 392 903 systemów ponad 50 kW - 800 MW (32%) Razem - 2 493 MW 2020 – 7 do 20 GW

Last week of June 31.7 MW and 5,694 installs Since 1 Jan 2013 -140 MW domestic and 71 MW Commercial, Total of 40.013 installs and 211 MW (2013 “budget” is 800 MW) Źródło: DECC

Problemy do rozwiązania Wraz z szybkim rozwojem rynku PV będzie konieczne zniesienie barier prawno-administracyjnych Operatorzy dystrybucyjni są nieprzygotowani na duże ilości systemów OZE Potrzebna jest platforma dyskusyjna OZE – OSD Potrzebny jest ośrodek, który będzie wspierał rozwój PV poprzez dostarczanie niezależnej, opierającej się na faktach, wiedzy technicznej dla stworzenia zrównoważonego rozwoju przemysłu PV, Konieczna jest ścisła współpraca wszystkich uczestników rynku (uczelni, instytutów BiR, ośrodków szkoleniowych, sektora budowlanego, również architektów, OSD i OST, gromadzenia danych, monitorowania, statystyki, analizy finansowej, etc., Miejsce gdzie potencjalni klienci otrzymają właściwą i niezależną poradę