ARCHITEKTURA I SZTUKA W STAROŻYTNOŚCI CYWILIZACJA GRECKA

CYWILIZACJE GRECKIE CYWILIZACJA MINOJSKA CYWILIZACJA MYKEŃKA CYWILIZACJA HELLEŃSKA CYWILIZACJA HELLENISTYCZNA

GRECJA – CYWILIZACJA MINOJSKA Rozwinęła się na Wyspie Krecie w III tys. p.n.e.; szczyt swego rozwoju osiągnęła około 2000 p.n.e. Cywilizację nazwano minojską od legendarnego Minosa, władcy wymienianego w mitach greckich (Mit o Tezeuszu, Andromedzie i potworze Minotaurze). Jej cechą są wspaniałe pałace – wielokondygnacyjne budowle z labiryntem pomieszczeń, krużganków, magazynów. Najsławniejsze to pałace w Knossos i Faistos. W pałacach zachwycają wspaniałe kolorowe freski oraz kanalizacja Świetność cywilizacji minęła około 1700 r. p.n.e. gdy nastąpiło prawdopodobnie potężne trzęsienie ziemi. Pałace na wyspie nie były otoczone murem co oznacza, że Kreteńczycy nie obawiali się najazdu. Kreteńczycy stworzyli swoje własne pismo zwane pismem linearnym A; było to pismo sylabotoniczne. Jest ono do dzisiaj nie odczytane. Kreteńczycy byli znakomitymi żeglarzami – wymieniali towary z Egiptem, Cyprem i Bliskim Wschodem.

Rekonstrukcja pałacu w Knossos, CYWILIZACJA MINOJSKA Rekonstrukcja pałacu w Knossos, zwanego labiryntem

CYWILIZACJA MINOJSKA Pałac w Knossos

CYWILIZACJA MINOJSKA Pałac w Knossos – zwróć uwagę na budulec

CYWILIZACJA MINOJSKA Sala pałacu w Knossos – zwróć uwagę na konstrukcję sufitu. Ściany pokrywano freskami

Kolumny – zwróć uwagę na kolorystykę i głowice CYWILIZACJA MINOJSKA Kolumny – zwróć uwagę na kolorystykę i głowice

Kolumnada w pałacu w Knossos CYWILIZACJA MINOJSKA Kolumnada w pałacu w Knossos

CYWILIZACJA MINOJSKA Knossos - rekonstrukcja portyku

CYWILIZACJA MINOJSKA Knossos – megaron królowej. Fragment fresku z delfinami

CYWILIZACJA MINOJSKA Knossos – sala tronowa

CYWILIZACJA MINOJSKA Łazienka w apartamencie królowej

CYWILIZACJA MINOJSKA Fresk – skok przez byka

CYWILIZACJA MINOJSKA Fresk - młodzieniec

CYWILIZACJA MINOJSKA Fresk –” damy”

CYWILIZACJA MINOJSKA Fresk - gęsi

CYWILIZACJA MINOJSKA Fresk – niebieski ptak Fresk – „paryżanka”

CYWILIZACJA MINOJSKA Figurka kapłanki z wężami – zwróć uwagę na strój

CYWILIZACJA MINOJSKA Ryton – głowa byka

górskiego ceremonialny CYWILIZACJA MINOJSKA Ryton z kryształu Dzban górskiego ceremonialny

Malowany sarkofag – zwróć uwagę na elementy zdobienia i kolorystykę CYWILIZACJA MINOJSKA Malowany sarkofag – zwróć uwagę na elementy zdobienia i kolorystykę

Złote labrysy – podwójne topory CYWILIZACJA MINOJSKA Złote labrysy – podwójne topory

CYWILIZACJA MINOJSKA Pojemniki na zboże

CYWILIZACJA MINOJSKA Pojemniki na zboże w „spiżarni”

CYWILIZACJA MINOJSKA Złoty wisiorek Złoty krążek z kobietami

CYWILIZACJA MYKEŃSKA Cywilizacja Mykeńska rozwinęła się na Peloponezie w epoce brązu. Rozkwit cywilizacji przypada na okres od 1500-1300 p.n.e. Upadła pod koniec XII w. p.n.e. na skutek najazdu plemienia Dorów i zmiany szlaków handlowych. W XV w. p.n.e. Mykeńczycy opanowali Kretę. W połowie XIV wieku p.n.e. cywilizacja mykeńska stała się najpotężniejszą cywilizacją świata egejskiego. Tworzyły ją miasta otoczone potężnymi murami. Były to np. Mykeny czy Tiryns. Mykeńczycy byli wojownikami o czym świadczą przedmioty wkładane do ich grobów. Opisał ich Homer w Iliadzie – to Achajowie, którzy w XII w. p.n.e. zaatakowali Troję (Ilion) Stworzyli pismo linearne B (odczytane w połowie XX w.) Mykeńczycy posiadali wysokie umiejętności techniczne, pozwalające budować mosty, cytadele czy też okrągłe grobowce. Potrafili również osuszać i nawadniać glebę

CYWILIZACJA MYKEŃSKA Brama lwic w Mykenach – zwróć uwagę na mury „cyklopie” wykonane bez zaprawy murarskiej

CYWILIZACKA MYKEŃSKA Tiryns – mur cyklopi

Okręg grobowy A w Mykenach CYWILIZACJA MYKEŃSKA Okręg grobowy A w Mykenach

Skarbiec Atreusza w Mykenach CYWILIZACJA MYKEŃSKA Skarbiec Atreusza w Mykenach

CYWILIZACJA MYKEŃSKA Złota maska pogrzebowa Złota maska „Agamemnona”

Złoty diadem z grobowca w Mykenach CYWILIZACJA MYKEŃSKA Złoty diadem z grobowca w Mykenach

CYWILIZACJA HELLEŃSKA ARCHITEKTURA RZEŹBA RZEMIOSŁO

GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA CECHY ARCHITEKTURY GRECKIEJ Budowle o charakterze sakralnym lub publicznym Budulec – kamień, marmur Budowle monumentalne Kolumnada przykryta dachem, wokół którego biegnie rzeźbiony fryz Nad wejściem tympanon Kolumny w trzech stylach: doryckim, jońskim i korynckim

GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA PORZĄDEK DORYCKI Najstarszy porządek grecki Cechy charakterystyczne: Monumentalna kolumna, którą cechuje surowość i rzadkie żłobkowanie Kapitel bez ozdób Brak bazy u podstaw kolumny Kolumna dorycka z belkowaniem a. abakus (inaczej plintus) b. Echinus c. trzon z kanelurami d. Anuli e. Scamillus f. architraw (epistyl) g. Metopa h. Tryglif i. geison (gzyms wieńczący)

GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA PORZĄDEK JOŃSKI Powstał na przełomie VII i VI w. p.n.e. Cechy charakterystyczne: Lekka i smukła kolumna zwężająca się ku górze bogato żłobkowana (24 kaleury) Głowica zdobiona motywem baranich rogów U dołu kolumny baza podwyższona (oparta na plincie)

GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA PORZĄDEK KORYNCKI Najmłodszy porządek architektoniczny Grecji. Rozwinął się na przełomie V i IV w. p.n.e. Cechy charakterystyczne: Trzon kolumny podobny do stylu jońskiego – wysmukły i lekki, bogato żłobkowany Głowica zdobiona motywem dwóch rzędów liści akantu (roślina)

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA Rekonstrukcja Akropolu w Atenach

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA Akropol – ufortyfikowane wzgórze, na którym w Atenach znajdował się kompleks świątyń

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA Schemat Akropolu ateńskiego

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA PARTENON - słynna świątynia Ateny Partenos ("dziewicy") na Akropolis ateńskiej, wzniesiona w latach 447-432 p.n.e. z inicjatywy Peryklesa na miejscu dwóch starszych świątyń zburzonych przez Persów w 480 r. p.n.e.

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA PARTENON

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA PARTENON - rekonstrukcje: Wnętrza Stropu kasetonowego

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA PARTENON rekonstrukcje kolorystyczne

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA ERECHTEJON - świątynia Ateny i Posejdona na Akropolu w Atenach. Zbudowana w porządku jońskim. W portyku południowym kolumny mają kształt dziewcząt – są to kariatydy

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA Świątynia NIKE APTEROS na ateńskim Akropolu

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA PROPYLEJE - reprezentacyjne wejście na ateński Akropol  

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA Rekonstrukcja ateńskiej AGORY

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA Rekonstrukcja świątyni Artemidy w Efezie KOLUMNADA Pojęcie: kilka lub kilkanaście rzędów kolumn ustawionych w regularnych odstępach, podtrzymujących belkowanie

ARCHITEKTURA HELLEŃSKA Ateny – ODEON Herodesa (II w.) położony u podnóża Akropolu. Teatr grecki

oraz propozycja rekonstrukcji Kory w peplosie RZEŹBA HELLEŃSKA Rzeźby Kory z VI w. p.n.e. oraz propozycja rekonstrukcji Kory w peplosie

RZEŹBA HELLEŃSKA FIDIASZ Atena Lemnia Atena Partenos (Werwikion)

RZEŹBA HELLEŃSKA FIDIASZ – rekonstrukcje Ateny Parthenos i Apolla z Partenonu

Doryforos i Diadumenos RZEŹBA HELLEŃSKA POLIKLET – kanon ludzkiego ciała Doryforos i Diadumenos zastosowano zasadę kontrapostu

RZEŹBA HELLEŃSKA Efeb – rzeźba z brązu, kopia z IV w. p.n.e. Kariatyda

MYRON – Dyskobol. Rzeźba przedstawia ciało atlety w ruchu RZEŹBA HELLEŃSKA MYRON – Dyskobol. Rzeźba przedstawia ciało atlety w ruchu

RZEŹBA HELLEŃSKA Woźnica z Delf rzeźba z brązu

CYILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO AMFORY greckie – malarstwo czarnofigurowe - atleci

CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO KRATERY – naczynia na wino ozdobione malarstwem czerwonofigurowym

CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO Malarstwo czerwonofigurowe „Grupa satyrów” Malarstwo czerwonofigurowe „Bokserzy i inni atleci”

CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO Malarstwo czerwonofigurowe „Tezeusz”

CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO 7 złotych plakietek z wizerunkiem Artemidy Złoty wieniec z liści

GRECJA HELLENISTYCZNA ARCHITEKTURA RZEŹBA

GRECJA HELLENISTYCZA ARCHITEKTURA Powstają miasta wzorowane na planie miast greckich - zakładano je na geometrycznym planie z wyraźnie zaznaczonymi granicami dzielnic mieszkalnych, handlowych, reprezentacyjnych i terenów rekreacyjnych. Centralnym miejscem była agora a regularna siatka ulic prowadzona była w prostopadłych kierunkach. Miasta wyposażano w urządzenia wodociągowe doprowadzające wodę do domów i sieć kanalizacyjną. Najważniejszymi budowlami miejskimi były: ratusz ( miejsce posiedzeń rady miejskiej), eklesiasteron (gmach posiedzeń zgromadzeń), stoa wznoszona jako budowla wolnostojąca o zróżnicowanym przeznaczeniu użytkowym albo portyk otaczający agorę, kręgi świątynne. Zostaje wprowadzona także stoa piętrowa W tym czasie powstają też duże obiekty sportowe – gimnazjony, gmachy bibliotek miejskich (np. w Aleksandrii, i Pergamonie) Wykorzystywano głównie kolumny jońskie i korynckie

ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA www.matmaserwis.scholaris.pl mapy.pomocnik.com www.pl.wikipedia.org Latarnia morska na Faros – wyobrażenia. Jeden z 7 cudów świata starożytnego

ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA MAUZOLEUM w Halikarnasie - grobowiec Mauzolosa, perskiego satrapy Karii wzniesiony ok. 350 p.n.e. – jeden z 7 cudów świata starożytnego - rekonstrukcje www.pl.wikipedia.org siedem.ms-net.info/index.php

ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA Świątynia Zeusa Olimpijskiego u stóp Akropolu w Atenach

ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA Odbudowany portyk Attalosa w Atenach z II w.p.n.e.

RZEŹBA HELLENISTYCZNA Cechy Ruch Dynamizm postaci Rozmach Ekspresja Dynamiczna kompozycja Najwięksi twórcy to: Lizyp Skopas Praksyteles

RZEŹBA HELLENISTYCZNA Wenus z Milo Nike z Samotraki

RZEŹBA HELLENISTYCZNA Grupa Laokoona Gladiator

RZEŹBA HELLENISTYCZNA Głowa Aleksandra Wielkiego dłuta Leocharesa Portret Aleksandra Wielkiego Lizypa

CYWILIZACJA HELLENISTYCZNA Dzieła Lizypa: Herakles Farnezyjski Atleta

RZEŹBA HELLENISTYCZNA Ołtarz pergamoński

RZEŹBA HELLENISTYCZNA www.gimn4.bedzin.pl/ www.math.us.edu.pl/ encyklopedia.interia.pl Kolos rodyjski – rekonstrukcja. Miał stać u bram portu w Rodos. Przedstawiał boga Heliosa – jeden z 7 cudów świata starożytnego zuchow1.webpark.pl/Listastr.html

RZEŹBA HELLENISTYCZNA Afrodyta z Rodos Stara pijaczka

STAROŻYTNA GRECJA Opracowała HELENA TOMASZEWSKA na podstawie: Encyklopedii multimedialnej PWN „Cywilizacja Europejczyków” www.google.pl www.wiw.pl/kulturaantyczna http://www.kb.neostrada.pl/ www.wikipedia.org.pl http://hamlet.pro.e-mouse.pl/galeria/index.php http://www.paulina.friko.pl/artysci.htm http://www.thebritishmuseum.ac.uk/compass/ http://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuka_grecka_okres_archaiczny http://www.archeologia.wsh.edu.pl/skrypty/Ancient%20Greece/grecjarzym/