EUROPEJSKI PROJEKT ‘STRES WŚRÓD NAUCZYCIELI’

Dnia 21 listopada 2006r. Europejska Komisja zaakceptowała do realizacji projekt międzynarodowy, w którym uczestniczy, jako partner, SKOiW NSZZ „Solidarność” reprezentowana przez przewodniczącego Stefana Kubowicza. Kraje i organizacje uczestniczące w projekcie: Szwecja, the Swedish Teachers' Union / Lärarförbundet Niemcy, Gewerkschaft Erziehung und Wissenschaft, GEW Portugalia, Federaçăo Nacional dos Sindicatos da Educaçăo, FNE Słowenia, the Education and Science Trade Union of Slovenia, ESTUS Malta, the Malta Union of Teachers, MUT Polska, SKOiW NSZZ “Solidarność”

Główne założenia projektu: Głównym celem projektu jest pogłębienie wiedzy oraz wymiana informacji i sprawdzonych doświadczeń dotyczących stresu związanego z pracą nauczyciela. W szczególności projekt będzie zawierał następujące priorytety: 1.Ocena i pogłębienie wiedzy związków zawodowych dotyczącej czynników wywołujących stres u nauczycieli i jego skutków oraz metod przezwyciężania tego zjawiska. 2. Promowanie poszerzenia - rozwoju powiązań gospodarki z zagadnieniem stresu w pracy z punktu widzenia sektora oświatowego. 3. Ocena UNICE/UEAPME-CEEP ramowego programu porozumienia dotyczącego stresu związanego z pracą nauczyciela z punktu widzenia nauczyciela. 4. Pomoc dla organizacji członkowskich ETUCE przy wprowadzaniu oraz monitorowaniu realizacji UNICE/UEAPME-CEEP ramowego programu porozumienia dotyczącego stresu związanego z pracą nauczyciela.

OBECNA SYTUACJA PRAWNA Kodeks Pracy- art. 94 (01.01.2004)‏ § 1. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi. § 2. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. § 3. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. § 4. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Art. 15. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Art.. 226. Ocena ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą.

Karta Nauczyciela Art. 72. 1. Niezależnie od przysługującego nauczycielowi i członkom jego rodziny prawa do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, organy prowadzące szkoły przeznaczą corocznie w budżetach odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej. 2. Minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze rozporządzenia, określa wykaz chorób zawodowych nauczycieli. 3. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z właściwymi ministrami, określi, w drodze rozporządzenia, formy profilaktyki i leczniczej pomocy specjalistycznej dla nauczycieli, uwzględniając w szczególności wczesne wykrywanie chorób zawodowych i dostęp do środków pomocniczych. 4. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, zachowują nauczyciele po przejściu na emeryturę lub rentę bez względu na datę przejścia na emeryturę lub rentę.

Karta Nauczyciela Art. 73. Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nie przekraczającym jednorazowo roku, z zastrzeżeniem ust. 2.

Europejskie porozumienia: Dyrektywa Rady 89/391/EEC – 12 czerwca 1989r.(ogólne założenia dotyczące zapobieganiu ryzyka w tym ochronę pracowników przed ryzykiem psychosocjalnym)‏ Ramowe Porozumienie dotyczące Stresu w Miejscu Pracy podpisane dnia 8 października 2004 Ramowe Europejskie Porozumienie w sprawie przemocy i prześladowania w pracy podpisane w kwietniu 2007r. Europejskie dyrektywy 93/104/EEC oraz 89/654/EEC odnoszące się nie w bezpośredni sposób do stresu w sektorze edukacyjnym

Stresory- czynniki stresogenne (skala 1-5)‏ ANKIETA Stresory- czynniki stresogenne (skala 1-5)‏ POLSKA Niska płaca (4), Nieprawidłowe zarządzanie/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,6), Naganne zachowanie uczniów (3,4), Zły klimat/atmosfera w szkole (3,3), Brak stabilizacji i bezpieczeństwa zawodowego (3,1)‏

ANKIETA Stresory- czynniki stresogenne (skala 1-5)‏ EUROPA Przepracowanie/ zbyt duże obciążenie ilością godzin (3,8), Zbyt duże obciążenie przydzielonymi obowiązkami (3,6), Wzrost liczby uczniów w klasie (3,5), Naganne zachowanie uczniów (3,5), Nieprawidłowe zarządzanie szkołą/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,3)‏

Polska Europa Niska płaca (4), Nieprawidłowe zarządzanie/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,6), Naganne zachowanie uczniów (3,4), Zły klimat/atmosfera w szkole (3,3), Brak stabilizacji i bezpieczeństwa zawodowego (3,1)‏ Przepracowanie/ zbyt duże obciążenie ilością godzin (3,8), Zbyt duże obciążenie przydzielonymi obowiązkami (3,6), Wzrost liczby uczniów w klasie (3,5), Naganne zachowanie uczniów (3,5), Nieprawidłowe zarządzanie szkołą/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,3)‏

Wskaźniki/ skutki stresu (skala 1-5)‏ ANKIETA Wskaźniki/ skutki stresu (skala 1-5)‏ POLSKA Wypalenie zawodowe (3,2), Częste konflikty interpersonalne (2,5), Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), Choroby krążenia/ choroby serca (2,2), Problemy z wysokim ciśnieniem (2,2)‏

Wskaźniki/ skutki stresu (skala 1-5)‏ ANKIETA Wskaźniki/ skutki stresu (skala 1-5)‏ EUROPA Wypalenie zawodowe (3,6), Wysoka absencja/zachorowalność (3,6), Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), Choroby krążenia/ choroby serca (2,5), Częste konflikty interpersonalne (2,4),

Polska Europa Wypalenie zawodowe (3,2), Częste konflikty interpersonalne (2,5), Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), Choroby krążenia/ choroby serca (2,2), Problemy z wysokim ciśnieniem (2,2)‏ Wypalenie zawodowe (3,6), Wysoka absencja /zachorowalność (3,6), Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), Choroby krążenia/ choroby serca (2,5), Częste konflikty interpersonalne (2,4),

Dane Europejskie Europejska definicja stresu związanego z wykonywaną pracą (1999r)‏ Statystyka Eurostat -2001r.- 11 mln.(7.5mln. Kobiet). Około 20% pracowników sektora edukacyjnego doświadcza ryzyka zawodowego. W 2006r. 14,06mln. ludzi zatrudnionych w edukacji. Stres jest drugim najczęściej podawanym problemem zdrowotnym związanym z wykonywaną pracą. Więcej niż 25% nieobecności (od 2 tygodni i więcej) wynika ze stresu.

Dziękuję za uwagę… Draft Report On The ETUCE Survey On Teachers’ Work-related Stress ( H. BillehØj)‏ Framework Agreement on Work- Related stress (www.etuc.org)‏ Risk Assessment For Stress In School Teachers (Tim Tregenza - European Agency for Safety and Health at Work) Council Directive 89/391/EEC (www.eur-lex.europa.eu )‏