PLANOWANIE WYNIKOWE mgr inż. M Kucia

Do czasu rozpoczęcia reformy oświatowej od nauczyciela wymagano planowania pracy dydaktycznej w postaci corocznego sporządzenia tak zwanego rozkładu materiału. Dokument ten pozwalał dyrektorowi poznać tematykę kolejnych lekcji i sprawdzić, czy nauczyciel przekazuje uczniom te informacje rzeczowe, które są przewidziane w dawnych programach nauczania. Taki plan w żaden sposób nie odnosił się do efektywności pracy nauczyciela.

Międzynarodowego Programu Oceny Umiejętności Uczniów (PISA). Program polega na anonimowym badaniu poziomu wiedzy i umiejętności uczniów kończących obowiązkową edukację w zakresie: rozumieniu tekstu (analfabetyzm funkcjonalny) myślenia matematycznego myślenia naukowego

WYNIKI UCZNIÓW POLSKICH I UCZNIÓW KRAJÓW OECD poziom wyniki Uczniów polskich Uczniów OECD 5 5,9% 9,4% 4 18,6% 21,8% 3 28,2% 28,6% 2 24,1% 1 14,6% 12,1% PONIŻEJ 8,7% 6,2%

W raz z reformą edukacji zmienił się styl planowania dydaktycznego, którego celem było: Zwiększenie skuteczności nauczania i wychowania (tj. osiągania celów), Lepsze wykorzystanie zasobów (wiedzy, motywacji, środków własnych i uczniów), Świadoma kontrola nad przebiegiem i wynikami kształcenia, Upodmiotowienie ucznia w procesie kształcenia, większa jego aktywność i partnerstwo, Rytmiczność osiągania celów i zadana, Zdolność do modyfikowania i unowocześniania kształcenia, Samoocena pracy dydaktycznej.

Ze względu na zasięg można wyróżnić trzy etapy procesu planowania planowanie kierunkowe- o zasięgu roku szkolnego lub semestru, planowanie wynikowe - o zasięgu działu programowego lub dużej jednostki tematycznej, planowanie metodyczne - dotyczące pojedynczej lekcji lub cyklu lekcji.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 marca 2001 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych. (Dz. U. z 2001 r. Nr 29, poz. 323) obliguje nauczycieli do sformułowania (zatem zaplanowania) wymagań edukacyjnych i podaniu ich do wiadomości uczniom oraz ich rodzicom.

Wymagania edukacyjne są opisem pożądanych przez nauczyciela zmian w wiedzy, umiejętnościach i postawach uczniów. Tworzone są dla klasy i powinny uwzględniać specyfikę kształcenia w danej klasie a więc: potrzeby, możliwości, rozwój uczniów, zasoby szkoły i system dydaktyczny nauczyciela.

Wymagania edukacyjne nie powinny być zbyt szczegółowe i mieć znamiona planowania kierunkowego, a nie wynikowego. Wymagania powinny umożliwić ocenę osiągnięć uczniów. Temu celowi służy ich hierarchizacja – od dwóch do pięciu poziomów

Planowanie wynikowe integruje cele edukacyjne z materiałem nauczania. Punktem wyjścia dla opracowywania planu wynikowego powinny być wymagania edukacyjne. Planowanie wynikowe oraz metodyczne powinno być dokładne i szczegółowe i uwzględniać pożądane wyniki (plan wynikowy), a następnie zastanowić się, które procesy i sytuacje pomogą uczniom w osiągnięciu tych celów (planowanie metodyczne).

Miejsce planu wynikowego w strukturze dokumentów szkolnych

Plan wynikowy stanowi dokument łączący rozkład materiału ze szczegółowymi wymaganiami lekcja temat lekcji wymagania podstawowe rozszerzające dopełniające

Plan wynikowy-fizyka –kurs podstawowy temat lekcji wymagania 1 względność ruchu, przemieszczenia. elementy działań na wektorach. podstawowe rozszerzające dopełniające potrafi podać przykłady wielkości skalarnych i wektorowych potrafi wymienić cechy wektora potrafi zilustrować przykładem każdą z cech wektora potrafi dodać dwa wektory o jednakowym kierunku a zwrotach zgodnych lub przeciwnych wie co to jest współrzędna wektora wie że znak współrzędnej zależy od wyboru zwrotu odpowiedniej osi potrafi określić znak współrzędnej wektora równoległego do kierunku zadanej osi potrafi określić znak współrzędnej wektora w dowolnym przypadku

WYMAGANIA EDUKACYJNE RUCH I JEGO OPIS wymagania konieczne ocena dopuszczająca wymagania podstawowe ocena dostateczna wymagania rozszerzające ocena dobra wymagania dopełniające ocena bardzo dobry RUCH I JEGO OPIS uczeń: wie, na czym polega ruch,a na czym spoczynek ciała potrafi odróżnić tor ruchu od drogi wie,że ciało poruszające się ruchem jednostajnym w każdej jednostce czasu przebywa taką samą drogę zna jednostki szybkości wie, że prędkość ciała jest wielkością wektorową wie, że w ruchu jednostajnym przyśpieszenie w każdej jednostce czasu szybkość wzrasta o tą samą wartość wie, że w ruchu jednostajnym po okręgu szybkość ciała jest stała potrafi na przykładach z życia codziennego wykazać względność ruchu spoczynku potrafi dokonać klasyfikacji ruchów ze względu na kształt toru potrafi obliczyć szybkość średnią wie, że szybkościomierz w samochodzie wskazuje szybkość chwilową potrafi obliczyć przyrost szybkości i wartość przyśpieszenia zna jednostkę przyśpieszenia w jednostkach SI wie, że w ruchu po okręgu kierunek prędkości chwilowej ulega zmianie potrafi uzasadnić, że opis ruchu zależy od układu odniesienia potrafi przeliczać jednostki drogi,czasu,szybkości i przyśpieszenia potrafi rozwiązać proste zadania, korzystając ze wzorów na szybkość i drogę w ruchu prostoliniowym jednostajnym potrafi wyjaśnić sens fizyczny przyśpieszenia potrafi rozpoznać ruch zmienny na podstawie przyrostów szybkości w jednostce czasu potrafi wyjaśnić, co to są wielkości wprost proporcjonalne w odniesieniu do: drogi i czasu w ruchu jednostajnym prostoliniowym, drogi i kwadratu czasu w ruchu prostoliniowym jednostajnie zmiennym potrafi sporządzić wykresy v(t),s(t) w ruchu prostoliniowym jednostajnymi jednostajnie przyśpieszonym potrafi na podstawie wykresu s(t) obliczyć szybkość

Kryteria analizy treści kształcenia łatwość opanowania danego elementu (jego przystępność), wartość kształcącą, polegającą na możliwości przeniesienia wewnętrznej struktury elementu treści na inne elementy treści uczenia się i działalności pozaszkolnej ucznia, niezawodność, tj. pewność naukową, trwałość w kulturze i skuteczność działania związanego z danym elementem, niezbędność wewnątrzprzedmiotową, wynikającą z powiązań elementu z innymi elementami danego zakresu treści wybranego przedmiotu nauczania, niezbędność międzyprzedmiotową, wynikającą z powiązań elementu z treścią nauczania innych przedmiotów szkolnych, użyteczność w obecnej i przyszłej działalności pozaszkolnej ucznia, złożoność działań koniecznych do zrealizowania działań.

Ustalając wymagania programowe należy : wybrać zakres treści, określić cele, materiał wymagania dla każdego z poziomów (począwszy od najniższego) zadbać o hierarchiczność tego układu.

WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE wiadomości i umiejętności Kryteria wyznaczania wymagań programowych (model uproszczony) KRYTERIA WYMAGANIA PODSTAWOWE WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE wiadomości i umiejętności PRZYSTĘPNOŚĆ   bardzo łatwe, łatwe trudne i bardzo trudne UŻYTECZNOŚĆ praktyczne, przydatne życiowo teoretyczne, mniej przydatne życiowo -- naukowe NIEZBĘDNOŚĆ WEWNĄTRZPRZEDMIOTOWA niezbędne w dalszej edukacji -- bazowe rozszerzające podstawy przedmiotu NIEZBĘDNOŚĆ MIĘDZYPRZEDMIOTOWA ułatwiające uczenie się innych przedmiotów -- interdyscyplinarne- pogłębiające interdyscyplinarność lub swoistość NIEZAWODNOŚĆ pewne, sprawdzone, wdrożone w praktyce także hipotezy, problematyczne

Kryteria wyznaczania wymagań programowych (model pełny) konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające wykraczające najłatwiejsze bardzo przystępne umiarkowanie przystępne trudne wykraczające trudnością najczęściej stosowane najprostsze i najbardziej uniwersalne bardziej złożone i mniej typowe złożone i nietypowe szczególnie złożone i oryginalne nie wymagające modyfikacji najpewniejsze naukowo i niezawodne częściowo hipotetyczne w wielu równoległych ujęciach twórcze naukowo niezbędne do uczenia się podstawowych wiadomości niezbędne na danym etapie kształcenia przydatne, ale nie niezbędne na danym etapie wyspecjalizowane wąsko specjalistyczne niezbędne do opanowania podstawowych umiejętności niezbędne na wyższych etapach kształcenia przydatne, ale nie niezbędne na wyższych etapach o trudno przewidywalnym zastosowaniu bez bezpośredniej użyteczności w przedmiocie praktyczne - życiowe bezpośrednio użyteczne życiowo pośrednio użyteczne życiowo nie wykazujące bezpośredniej użyteczności pozaszkolnej bez bezpośredniej użyteczności pozaszkolnej

K- konieczne, P- podstawowe, R- rozszerzające, D –dopełniające W- wykraczające, P- podstawowe PP-ponadpodstawowe