Kenyan-Polish Forum Intensyfikacja bilateralnych stosunków między Kenią a Polską (studium przypadku) Konferencja Afryka-Kontynent XXI w. Warszawa, 8 września 2005 roku

1 Agenda 1.Stosunki polsko-kenijskie: rys historyczny 2.Perspektywy rozwoju 3.Rola Forum Kenijsko-Polskiego 4.Konkluzje

2 Agenda 1.Stosunki polsko-kenijskie: rys historyczny 2.Perspektywy rozwoju 3.Rola Forum Kenijsko-Polskiego 4.Konkluzje

3 Stosunki polsko-kenijskie: rys historyczny (1/2) II wojna światowa: Armia Andersa zakłada duże obozy dla tysięcy polskich uchodźców z Syberii w Afryce Wschodniej Początek lat 60-tych: przyjeżdżają pierwsi studenci z Kenii 1963: Polska jest jednym z pierwszych krajów, które uznają niepodległość Kenii Lata 60-te: Polska otwiera ambasadę w Kenii Lata 60-te: co roku Polska funduje ok stypendiów dla studentów z Kenii W sumie od 1960 do 2005 roku przyjeżdża do Polski na studia około 500 Kenijczyków Zakładając koszt USD rocznie przez średnio 6 lat, daje to kwotę USD 9,0 mln inwestycji Polski w relacje z Kenią

4 Stosunki polsko-kenijskie: rys historyczny (2/2) Inwestycja ta miała początkowo charakter polityczny Zwrot na inwestycji społeczny: grupa Kenijczyków, którzy mają silne związki z Polską polityczny: żaden (zresztą sytuacja polityczna radykalnie się zmieniła po 1989 roku) gospodarczy: mizerny Wartość wymiany handlowej pomiędzy Polską a Kenią wynosiła w 2002 r. zaledwie około USD 8,7 mln rocznie* (deficyt w handlu ok. USD 8,5 mln) Wartość całej wymiany z Afryką to USD 900 mln rocznie, a więc Kenia stanowiła ok. 1% i zajmowała dopiero 15 miejsce na liście największych afrykańskich partnerów handlowych Polski * Dane za 2002 rok

5 Wartość wymiany handlowej między Polską i Afryką w 2002 roku (USD mln) Wymiana handlowa EksportImportBilans Dynamika (2002/2001) 1Liberia143,963,780,2-16,556,9% 2Rep. Południowej Afryki120,035,184,9-49,8120,0% 3Egipt100,589,411,178,397,5% 4Cote dIvoire88,34,483,9-79,5129,4% 5Algieria87,973,614,359,378,2% 6Maroko85,944,741,23,5100,4% 7Tunezja59,93,955,9-52,0124,4% 8Nigeria38,537,01,535,5132,7% 9Zimbabwe25,40,125,3-25,5 10Malawi20,70,720,0-19,2186,4% 11Mauretania16,816,60,216,4632,7% 12Ghana15,39,95,44,4104,0% 13Sudan9,97,22,74,5112,3% 14Togo8,91,37,6-6,378,9% 15Kenya8,70,28,5-8,382,9% 16Libya7,75,52,23,371,1% 17Uganda6,80,46,3-5,999,4% 18Djibouti5,35,20,15,182,4% 19Mozambik5,22,32,9-0,6841,1% 20Mauritius4,83,01,81,2277,9% Sub-Total (1-20)860,4404,2456,0-51,8- Other (21-60)40,218,422,0-3,7- SUMA900,6422,6478,0-55,594,4% Źródło: CIHZ

6 Powody niskiej wartości wzajemnej wymiany handlowej Kenia historycznie unikała relacji z krajami Bloku Wschodniego i była mentalnie nastawiona na Wielką Brytanię, Niemcy, USA Do roku 1989 polski handel zagraniczny był zdominowany przez CHZ, których motywy nie zawsze były czytelne Do lat 90-tych złotówka nie była wymienialna, a barter był kłopotliwy. Ograniczenia dewizowe Kenii również stanowiły barierę Bariery językowe, administracyjne Brak wiary polskich firm w możliwości zaistnienia na kenijskim rynku. Wykorzystywanie zachodnich pośredników Brak promocji polskiego biznesu Nieznajomość Polski wśród Kenijczyków, brak dostrzeżenia przemian gospodarczych lat 90-tych Niska liczba Polaków odwiedzających Kenię

7 Liczba Polaków odwiedzających Kenię Dane miesięczne (styczeń marzec 2005) Źródło: KTB Annual Data 2004 – inbound tourism

8 Źródła turystyki do Kenii z Europy (rok 2003) W roku 2003 Kenię odwiedziło zaledwie 1800 Polaków. Stanowi to: spadek o 10% w porównaniu do roku 2002 zaledwie 0,3 % wszystkich turystów, którzy odwiedzili Kenię tylko 2% Brytyjczyków, którzy odwiedzili Kenię Źródło: KTB Annual Data 2004 – inbound tourism Liczba turystów

9 Słaba znajomość Kenii Brak wysiłków na rzecz zmniejszenia barier Niekonkurencyjne ceny Brak połączeń czarterowych Brak bezpośrednich lotów Niskie rabaty w hotelach Brak budżetów promocyjnych Mity i negatywne percepcje Niski wolumen turystyki z Polski Ograniczony word of mouth Analiza dynamiki systemu wyjaśnia powody niskiego wolumenu turystyki polskiej do Kenii Brak ekonomiki skali

10 Agenda 1.Stosunki polsko-kenijskie: rys historyczny 2.Perspektywy rozwoju 3.Rola Forum Kenijsko-Polskiego 4.Konkluzje

11 Perspektywy rozwoju stosunków polsko- kenijskich(1/2) Atuty Polski: duży kraj europejski odgrywa istotną rolę w Europie Środkowej szuka należnego jej miejsca w Unii Europejskiej szybki rozwój gospodarczy przedsiębiorczość konkurencyjność (dynamicznie rosnący eksport) brak obciążeń kolonialnych/post-kolonialnych duży, chłonny rynek praktyczne doświadczenia z udanej transformacji gospodarczej Atuty Kenii: wiodąca gospodarka Afryki Wschodniej postępująca liberalizacja gospodarki rozwinięta infrastruktura (banki, transport, łączność) siedziby agend ONZ sprzyjają stabilności politycznej magnetyzm turystyczny silna grupa profesjonalistów mówiących po polsku

12 Perspektywy rozwoju stosunków polsko- kenijskich(2/2) Biorąc pod uwagę powyższe atuty… … istnieje ogromna możliwość rozwoju bilateralnych relacji Polska powinna być dla Kenii nową bramą do poszerzonej UE, a także do Europy Wschodniej Kenia uświadomiła sobie konieczność dywersyfikacji relacji międzynarodowych Podobnie Kenia dla Polski bramą do EAC czy nawet COMESA Silny most zbudowany między Polską a Kenią może umocnić pozycję tych dwóch krajów w swoich regionach Dlaczego się to do tej pory nie wydarzyło? dotychczas brak focus-u ze strony Polski (orientacja pro-europejska, zamykanie BRH, inne priorytety) brak świadomości Nowej Polski w Kenii (worek Iron Curtain, inne priorytety w skromnym budżecie, nonszalancja)

13 Agenda 1.Stosunki polsko-kenijskie: rys historyczny 2.Perspektywy rozwoju 3.Rola Forum Kenijsko-Polskiego 4.Konkluzje

14 Forum Kenijsko-Polskie: geneza Kenijczycy, którzy studiowali w Polsce dostrzegli w 2003 roku (w przededniu wstąpienia Polski do UE) ogrom niewykorzystanego potencjału w relacjach polsko-kenijskich Analiza fundamentów ekonomicznych wskazywała realność osiągnięcia 10-krotnego wzrostu wartości handlu oraz 10- krotnego wzrostu liczby turystów z Polski do Kenii Pytanie: sami robimy biznes, czy działamy jako katalizatory Sami, bo: znamy język i realia, znamy się na biznesie, znamy ludzi w obu krajach, unikamy ograniczeń biurokracji Zdecydowaliśmy jednak, że KPF ma być jedynie katalizatorem, bo: nie jesteśmy ekspertami od herbaty, turystyki czy nawozów zbudowanie od podstaw biznesu o obrotach USD 90 milionów rocznie to zajęcie pełnowymiarowe, a my mamy inne aspiracje zawodowe

15 Forum Kenijsko-Polskie W styczniu 2004 roku zostało zarejestrowane stowarzyszenie Forum Kenijsko-Polskie (KPF) Działalność typu non-profit Założyciele: Kenijczycy, którzy studiowali w Polsce, mieszkający w Polsce i w Kenii Dołączyli także Polacy - przyjaciele Kenii Praca oparta na wolontariacie Obecnie biura w Warszawie (2 osoby zatrudnione na stałe) oraz w Nairobi (1 osoba) Od marca 2005 roku KPF posiada w Polsce status organizacji pożytku publicznego Cele KPF są ambitne i wymierne

16 Cele Forum Kenijsko-Polskiego (KPF) Promocja relacji polsko-kenijskich w handlu, inwestycjach, turystyce, wymianie kulturowej, sportowej i edukacyjnej Wsparcie polskich i kenijskich biznesów w rozwinięciu wymiany handlowej do wartości USD 100 mln w roku 2007 (10-krotny wzrost w ciągu 4 lat) Taki wzrost da Kenii miejsce w I-szej piątce na liście największych partnerów handlowych Polski w Afryce Ambicją KPF jest, aby docelowo Kenia znalazła się w I-szej trójce tego rankingu Wsparcie branży turystycznej w przyciągnięciu polskich turystów rocznie od roku 2007 (10-krotny wzrost w ciągu 4 lat)

17 Działalność KPF Ograniczenia finansowe i kadrowe wymuszają na nas inteligentne działania, a nie tradycyjne/kosztowne 1.Organizujemy kilka wyselekcjonowanych wydarzeń medialnych promujących Kenię w Polsce oraz Polskę w Kenii 2.Staramy się jako KPF podłączyć do istniejących dużych przedsięwzięć 3.Szukamy naturalnych sojuszników oraz sytuacji typu win-win 4.Utrzymujemy aktywne centrum wymiany informacji handlowej 5.Aktywność ukierunkowaliśmy początkowo na turystykę jako koło zamachowe na rozwój innych obszarów 6.Przemyślane działania marketingowe dla zbudowania pozytywnych percepcji obu krajów

18 Partnerzy strategiczni KPF Postawiliśmy sobie bardzo ambitne cele (10-krotne wzrosty w handlu i w turystyce w ciągu 4 lat) Ponieważ jesteśmy małą organizacją bazującą na wolontariacie, potrzebujemy sojuszników Nasi partnerzy strategiczni to m.in.: w Polscew Kenii Export Promotion Council

19 Dotychczasowa działalność KPF Relacje społeczneRelacje handloweRelacje turystyczne Lekcje Swahili dla Polaków Pokazy filmów Weekend kultury kenijskiej w Warszawie (X2004) Dni kultury polskiej w Nairobi (V2005) Kenijscy maratończycy w Polsce Forum Edukacyjne w Nairobi (V2005) Wywiady w mediach w Polsce i w Kenii Misja handlowa w Polsce (X2003) Forum Biznesowe w Nairobi (III2004) 2-gie Polsko-Afrykańskie Forum Ekonomiczne (IX2004) Tydzień Kenii w Warszawie Forum Biznesowe w Nairobi (V2005) Ponad 70 spotkań biznesowych w Nairobi (V2005) Centrum Informacji Handlowej (ciągła) Udział w ITB Berlin (III2004) Udział w TT Warsaw (IX2004) Warsztaty turystyczne (X2004) Konkursy turystyczne (np. Paszport do Kenii) (X2004) Badania rynkowe GfK Polonia (I2005) Udział w ITB Berlin (III2005) Forum Turystyczne w Mombasie (V2005) Uruchomienie bezpośrednich czarterów do Kenii (od 1 listopada 2005 roku)

20 Dotychczasowe efekty Od rozpoczęcia działalności KPF minęło niecałe 2 lata Osiągnięty został zauważalny wzrost świadomości potencjału Polski wśród Kenijskich decydentów Polska jednym z 3 krajów w strategii dywersyfikacji źródeł turystyki Kenya Tourism Board planuje roadshow po Polsce daleko zaawansowane działania uruchomienia centrum dystrybucji kenijskiej herbaty W okresie styczeń-kwiecień 2005, liczba turystów z Polski wzrosła o 113% w por. do analogicznego okresu 2004 (najwyższy odnotowany wzrost) W I kw polski eksport do Kenii wzrósł o 243%, import z Kenii o 36% Jest za wcześnie, aby proklamować sukces, ale istnieją pozytywne przesłanki realizacji zakładanych celów Od 1 listopada br. rusza bezpośredni most powietrzny do Mombasy, który wniesie istotną zmianę ilościową i jakościową w relacjach polsko- kenijskich Bezpośrednie loty czarterowe linii Fischer Air Polska Musimy dalej robić swoje

21 Dalsze plany Planujemy kolejne wydarzenia i przedsięwzięcia, które pozwolą intensyfikować bilateralne relacje i w perspektywie zbudować trwały most między Warszawą a Nairobi (jako centra relacji między naszymi regionami): działania zmierzające do przekształcenia operacji lotów czarterowych z sezonowej na całoroczną zorganizowanie II-ego Tygodnia Kenii w Polsce (19-25 września 2005) - pokazy filmowe, wioska turystyczna i rękodzieła, lekcje swahili, wystawy zdjęć i batików, koncerty muzyki, konkursy wiedzy o Kenii, itp. w C.H. Wola Park spotkanie i debata laureatów Pokojowej Nagrody Nobla (Lech Wałęsa i Wangari Maathai) organizacja koncertu 14. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Nairobi nawiązanie współpracy pomiędzy Kenya Wildlife Service a Warszawskim Zoo nawiązanie współpracy partnerskiej pomiędzy Nakuru a jednym z dużych polskich miast utworzenie Izby Gospodarczej Polska-Afryka Wschodnia

22 Agenda 1.Stosunki polsko-kenijskie: rys historyczny 2.Perspektywy rozwoju 3.Rola Forum Kenijsko-Polskiego 4.Konkluzje

23 Konkluzje Polska, aby być liczącym się członkiem UE, potrzebuje dużej aktywności międzynarodowej W Afryce (i nie tylko) brakuje Polsce doświadczeń, ale też Polska nie ma post-kolonialnych obciążeń. Może być równym partnerem Aby skutecznie budować aktywność, oprócz tradycyjnych form rządowo- dyplomatycznych, warto szukać niekonwencjonalnych metod Polska może wykorzystać inwestycje dokonane w kształcenie tysięcy Afrykańczyków (dziś zajmują często prominentne stanowiska) Tworząc platformę aktywizacji owych absolwentów można uzyskać szereg korzyści: brak ograniczeń protokołu dyplomatycznego uniknięcie zawirowań cyklu wyborczego silny focus na rozwijanie relacji pomiędzy Polską a konkretnym krajem szybszy dostęp do informacji, do konkretnych przedsięwzięć, osób Z perspektywy krajów afrykańskich jest to także potencjalnie skuteczny sposób na uaktywnienie swojej diaspory (na wzór Indii i Chin)

24 Pytania i odpowiedzi

25 Informacje Dalsze informacje dotyczące Forum Kenijsko-Polskiego można znaleźć na stronie internetowej Informacji mogą także udzielić: Warszawa James Ofwona Robert Zduńczyk Sławomir Muturi Forum Kenijsko-Polskie ul. Górczewska 124 Wola Court, pok Warszawa Tel Fax Mobile Nairobi Julius Orowe Benedict Odongo Milo Musee Kenyan-Polish Forum 64, Westlands Road P.O. Box GPO Nairobi Kenya Tel Fax Mobile