PROJEKT GIMNAZJALNY "CYBERPRZEMOC W SZKOLE I W DOMU" Autorzy: Adam Czerwiński Jakub Wajda Piotr Siołek Maciej Labok Oskar Tomala Maciek Urbański Sebastian Prus

WSTĘP: Projekt „Cyberprzemoc w szkole i w domu” miał na celu przybliżenie tego zjawiska, skali problemu oraz wskazanie działań profilaktycznych. Problem „cyberprzemocy” pojawił się zaledwie kilka lat temu wraz z coraz większą dostępnością nowych mediów dla dzieci i młodzieży, coraz szerszą gamą możliwości jakie te media oferują oraz poważnym zagrożeniem jakim dla dzieci i młodzieży stają się również ich rówieśnicy. Projekt przeznaczony jest dla dzieci, młodzieży, rodziców oraz pedagogów. Wyjaśniamy w nim w przystępny sposób podstawowe zagadnienia związane z cyberprzemocą, jej krótką historię, skalę zagrożenia. Ponadto pokazujemy formy cyberprzemocy w szkole i w domu oraz jakie działania należy podjąć, aby przeciwdziałać cyberprzemocy.

SPIS TREŚCI: Charakterystyka problemu. Krótka historia problemu. Kto może stać się ofiarą cyberprzemocy? . Skala problemu. Przeciwdziałanie. Gdzie szukać pomocy? Zdjęcia. Źródła.

CHARAKTERYSTYKA PROBLEMU: Cyberprzemoc – przemoc stosowana poprzez: zastraszanie, prześladowanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i innych narzędzi elektronicznych takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w Internecie i inne. Do działań określanych jako cyberprzemoc zalicza się m.in.: - Wyzywanie, straszenie poniżanie kogoś w Internecie lub przy użyciu telefonu komórkowego; - Robienie komuś zdjęć lub rejestrowanie filmów bez jego zgody, - Publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub tekstów, które kogoś obrażają lub ośmieszają; Podszywanie się pod kogoś w Sieci. Wyłudzanie poufnych danych osobowych. Pomimo, że akty cyberprzemocy mogą wyglądać niewinnie, to potrafią wyrządzać bardzo dużą krzywdę Spis treści.

HISTORIA PROBLEMU: Cyberprzemoc po raz pierwszy pojawiła się na przełomie XX i XXI w. Napastnicy rozpoczęli swoje prześladowania wysyłaniem do ofiar złośliwych i obraźliwych SMS-ów lub e-mailów. Jednym z pierwszych medialnych doniesień dotyczących przemocy rówieśniczej w Internecie był na początku lat 2000 przypadek japońskiego ucznia nagranego w krępującej sytuacji w szatni szkolnej kamerą w telefonie komórkowym. Kolejne przypadki to m.in. zdjęcia amerykańskiej uczennicy, której fotografia została przerobiona na zdjęcie pornograficzne, historia filmu w którym chłopiec z Kanady nieporadnie odgrywa scenę walki z filmu „Gwiezdne Wojny”. Wszystkie te zjawiska zyskały rozgłos dzięki ich szybkiemu upublicznieniu w sieci, a ofiary niestety poniosły poważne konsekwencje (m.in. załamania nerwowe, ścisła opieka psychiatryczna, czy nawet próby samobójcze i samobójstwa). Z badań przeprowadzonych w Polsce w 2007 roku wynika, że różnych form przemocy w Sieci doświadcza ponad połowa młodych internautów. Wysoką skalę i wagę problemu potwierdzają też coraz częstsze doniesienia medialne o tego typu zdarzeniach. Spis treści.

SKALA PROBLEMU: 1. Czy Pan/Pani uważa, że Nasza-klasa.pl (NK) i Facebook jest portalem bezpiecznym dla dzieci? Pytanie charakteryzuje uczucia ankietowanych względem bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. Jak widzimy, ponad połowa (53%) skłania się ku stwierdzeniu, że NK i Facebook nie są portalami bezpiecznymi dla dzieci. 38% ankietowanych jest przeciwnego zdania, natomiast prawie 9% nie jest zdecydowanych. Skoro większość ankietowanych stwierdza, że portale NK i Facebook mogą być niebezpieczne dla młodszych użytkowników, czy nie powinny zostać podjęte jakieś działania, by to zmienić? Jakie niebezpieczeństwa wiążą się z Naszą-klasą i Facebook’kiem?

Otóż, oto odpowiedź na pytanie:Jakie niebezpieczeństwa wiążą się z portalami społecznościowymi ?? Przede wszystkim cyberprzemoc. Czy uważa Pan/Pani, że serwisy są dostatecznie zabezpieczone przed cyberprzemocą? W odczuciu 57% z ankietowanych, portale powinny być bardziej dopracowane pod tym względem. 28% ankietowanych uznało, że obecnie portale są dostatecznie zabezpieczone przed cyberprzemocą. Aż 15% z tej grupy nie ma zdania na ten temat, co jest bardzo niepokojące, ponieważ może świadczyć o braku wiedzy na temat tego, czym jest cyberprzemoc i jak jej przeciwdziałać. Jakie właściwie zabezpieczenia przed cyberprzemocą zapewnia NK? Czy to możliwość zgłoszenia zdjęcia lub komentarza do moderatora wystarcza 28% ankietowanych za ochronę przed tym zjawiskiem? Naszym zdaniem portal, jak na jego charakter, jest zdecydowanie za mało zabezpieczony i stwarza wiele możliwości do skrzywdzenia młodej osoby, więc to kolejna wskazówka dla nas, że część z tych ludzi również może nie być świadoma, czym jest cyberprzemoc i jak można ją stosować. Spis treści.

PRZECIWDZIAŁANIE: Jak nauczyciele powinni przeciwdziałać przemocy? Jak rodzice powinni przeciwdziałać przemocy? Jak młodzież i dzieci powinni przeciwdziałać przemocy?

JAK NAUCZYCIELE POWINNI PRZECIWDZIAŁAĆ CYBERPRZEMOCY? Cz. 1 Ważnym czynnikiem organizacji pracy szkoły jest zapewnienie wszystkim uczniom bezpieczeństwa przed negatywnym działaniem związanym z użyciem technologii informacyjnych, komunikacyjnych oraz sprzętu foto-video. Najlepszym sposobem na jej zwalczanie są wszelkiego rodzaju działania profilaktyczne. Zdecydowanie lepiej jest jej zapobiegać niż zwalczać zaistniałe negatywne zjawiska!!! Szkoła musi spełniać kilka warunków: Stworzenie atmosfery, która opiera się na życzliwości, bezstresowości, wzajemnym szanowaniu się i dużym zainteresowaniu ze strony dorosłych; Należy wytworzyć pozytywne relacje na linii nauczyciel-uczeń a także rodzic-nauczyciel, a jeszcze lepiej pełną współpracę i dobre relacje w kontaktach: nauczyciel-uczeń-rodzic. Zapobieganie cyberprzemocy, to również stworzenie takich przepisów i zasad, które przewidują określony system kar . Skutecznym elementem zwalczania cyberprzemocy w szkole jest monitoring. W każdej szkole przynajmniej jeden nauczyciel powinien opracować program zapobiegania cyberprzemocy, aby jeszcze skuteczniej szkoła mogła działać w tym kierunku. Przeciwdziałanie: Spis treści.

JAK MŁODZIEŻ POWINNA PRZECIWDZIAŁAĆ CYBERPRZEMOCY Cz. 1? Uczniowie muszą być świadomi jak należy właściwie korzystać z technologii takich jak: komputer, internet, telefon , aparat cyfrowy, kamera video itp. oraz jakie zagrożenia one niosą w przypadku niewłaściwego użytkowania, a także o grożących konsekwencjach w przypadku łamania zasad łącznie z karą więzienia.

JAK MŁODZIEŻ POWINNA PRZECIWDZIAŁAĆ CYBERPRZEMOCY Cz. 2? Dzieci i młodzież muszą być w pełni świadomi jak należy właściwie korzystać z nowoczesnych technologii takich jak: komputer, internet, telefon komórkowy, aparat cyfrowy, kamera video itp. oraz jakie zagrożenia one niosą w przypadku niewłaściwego użytkowania. Dzieci i młodzież, by uniknąć cyberprzemocy musi ostrożnie poruszać się w sieci, nie wchodzić na nieodpowiednie dla niego strony. Gdyby jednak doszło do takiej sytuacji niewolno odpowiadać na wszelkie zaczepki. Należy zachowywać wszelkie dowody, np. sms-y, zdjęcia. Należy poprosić o pomoc rodziców, nauczycieli lub inne zaufane osoby pełnoletnie albo skontaktować się z www.helpline.org.pl Przeciwdziałanie: Spis treści.

lub skontaktujcie się z konsultantem: e-mail: helpline@helpline.org.pl JAK RODZICE POWINNI PRZECIWDZIAŁAĆ CYBERPRZEMOCY? Cz. 1 Rodzice powinni rozmawiać ze swoimi dziećmi i dowiedzieć się, co się dzieje, powinni postarać się dowiedzieć, kim jest sprawca cyberprzemocy oraz wspólnie z dzieckiem powinni zastanowić się, co można zrobić w tej sytuacji . Jeśli Wasze dzieci: odwiedzają niebezpieczne strony internetowe, otrzymują niepokojące zdjęcia, wiadomości, podają swoje prywatne dane znajomym z Internetu, spotykają się z osobami poznanymi w Internecie, zbyt dużo czasu spędzają przy komputerze, a Wy nie wiecie, jak z nimi o tym porozmawiać i co zrobić, przeczytajcie porady zawarte na stronie: http://www.helpline.org.pl lub skontaktujcie się z konsultantem: bezpłatna infolinia 0800 100 100 e-mail: helpline@helpline.org.pl Strona ogólnopolskiej kampanii poświęconej bezpieczeństwu dzieci w Internecie: http://www.dzieckowsieci.pl

JAK RODZICE POWINNI PRZECIWDZIAŁAĆ CYBERPRZEMOCY? Cz. 2 Złote rady: • Wasze dzieci powinny wiedzieć, że nie należy rozpowszechniać wiadomości, które mogą sprawić przykrość innym; • Pomóżcie swoim dzieciom zrozumieć, jakie wiadomości i zachowanie może sprawić drugiej osobie przykrość i jak można temu zapobiec; • Upewnijcie się, że dzieci wiedzą, jak można zablokować otrzymywanie e-maili od osób, które nie znajdują się na ich liście kontaktów; • Dowiedzcie się, jakie strategie przeciwdziałania cyberprzemocy wprowadzone zostały w szkole Waszego dziecka. Współpracujcie z innymi rodzicami i nauczycielami, aby przeciwdziałać prześladowaniom w świecie rzeczywistym i w sieci; • Poznajcie środowisko Waszego dziecka – jego przyjaciół, ich rodziców, nauczycieli oraz kolegów i koleżanki z klasy; • Zachęcajcie swoje dziecko do tego, aby było z Wami szczere, nawet jeśli zachowa się bezmyślnie – każdy ma prawo do popełniania błędów, a razem jest łatwiej je naprawić! • Upewnijcie się, że dziecko wie, że to nie z jego winy ktoś mu dokucza. Nie dopuszczajcie do sytuacji, które mogą mieć szkodliwy wpływ na Wasze dziecko. Rozmawiajcie ze swoimi dziećmi tak, żeby wiedziały jak chronić swoją prywatność oraz szanować prywatność innych Przeciwdziałanie: Spis treści.

Powinniśmy się skontaktować z profesjonalistami. GDZIE SZUKAĆ POMOCY?: Powinniśmy się skontaktować z profesjonalistami. Pomocy możemy szukać u konsultantów Helpline.org.pl pod numerem telefonu 0 800 100 100 Powinniśmy zabezpieczyć dowody cyberprzemocy jak i wszystkie wiadomości i informacje dotyczące sprawy Spis treści.

KTO MOŻE STAĆ SIE OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? Ofiarą Cyberprzemocy może być każdy. Wraz z rozpowszechnieniem Internetu coraz więcej osób jest świadkiem lub ofiarą Cyberprzemocy. Gimnazjalista, którego zdjęć i danych użyto do stworzenia obraźliwej strony, zapytany jak myśli, co było powodem takiego zachowania sprawców odpowiedział: "nie wiem, niczym nie różnię się od swoich kolegów i koleżanek..." Nie istnieje żaden konkretny zestaw cech, który może przesądzać o tym, że dana osoba stanie się ofiarą cyberprzemocy. Może to być zarówno nieśmiała uczennica liceum, jak i dyrektor korporacji. Cyberprzemoc jest to skrajnie inwazyjną formą przemocy. Ważne jest abyśmy byli tego świadomi i zaangażowali się w działania, które mają na celu zwalczanie tego zjawiska oraz zapobieganie jego rozprzestrzenianiu się Wszyscy mają równe prawa w korzystaniu z Internetu i używania telefonu komórkowego i każda indywidualna osoba może włączyć się w poprawę bezpieczeństwa tych technologii. Spis treści.

Spis treści.

ŹRÓDŁA: http://www.repka.pl/Psyche/Relacje/Partner/centra-tematyczne/Oblicza-przemocy/Artyku-y/Cyberprzemoc.aspx http://emilek.pl/artykuly/cyberprzemoc.pdf http://www.publikacje.edu.pl/publikacje.php?nr=6775 Zdjęcia pochodzą z ogólnodostepnych stron internetowych.