PŁEĆ MÓZGU
PŁEĆ GENETYCZNA Płeć genetyczną warunkują chromosomy, które są segregowane podczas zapłodnienia. Plemnik niesie kopię materiału pochodzącą od ojca, komórka jajowa – porcje genów od matki. W wyniku ich połączenia, dziecko otrzymuje po połowie cech od każdego z rodziców. Wśród 23 par chromosomów człowieka występują tzw. chromosomy płci X i Y. Genetyczne kobiety posiadają dwa chromosomy X (XX), dlatego swojemu potomstwu zawsze przekazują X. Mężczyźni posiadają jeden chromosom X i jeden Y (XY), a przy zapłodnieniu niesiony jest albo X albo Y. To materiał genetyczny plemnika decyduje czy urodzi się syn czy córka. Na bazie posiadanych genów wykształcają się wszystkie cechy organizmu, w tym pierwszorzędowe cechy płciowe (jajniki/ jadra), drugorzędowe cechy płciowe (srom, pochwa, jajowody / najądrza, nasieniowody, prącie), a następnie w trakcie dojrzewania pozostałe cechy zwiana z owłosieniem, głosem itp. Na wczesnych etapach rozwoju odpowiedniemu kształtowaniu podlega także mózg. Około 6-7 tygodnia po zapłodnieniu następuje wprowadzanie odpowiednich połączeń nerwowych pomiędzy półkolami mózgu oraz przekształcanie pewnych struktur mózgu w zależności od genetycznej płci. „Bazą” jest mózg żeński. On występuje naturalnie na wstępnym etapie rozwoju płodu. Jeżeli w łonie matki rozwija się dziewczynka, jej mózg pozostanie bez większych zmian do końca rozwoju, natomiast mózg chłopca musi się „przeprogramować”. Konieczny jest do tego odpowiedni poziom hormonów płciowych. Poziom testosteronu w pierwszych miesiącach życia płodowego jest około 4 razy wyższy niż w całym dorosłym życiu, podobny pułap osiąga tylko podczas okresu dojrzewania. Testosteron dociera wraz z krwią do mózgu i stanowi niejako akcelerator potrzebnych zmian.
RÓŻNICE ANATOMICZNE MÓZGU (LUDZKIEGO) 1. Kobiecy mózg mniejszy 2 RÓŻNICE ANATOMICZNE MÓZGU (LUDZKIEGO) 1. Kobiecy mózg mniejszy 2. Kora: a) prawej półkuli mózgu jest grubsza u mężczyzn b) lewej półkuli jest grubsza u kobiet 3. Mózg męski jest bardziej wyspecjalizowany - Ośrodki językowe – u kobiet bardziej skoncentrowane z przodu lewej półkuli, u mężczyzn z przodu i tyłu lewej półkuli – bardziej rozrzucone. 4. Ciało modzelowate – większe i grubsze u kobiet Pierwsze obserwacje różnic w zachowaniu kobiet i mężczyzn przedstawił F.Gatton z South Kingston Museum w Londynie w 1882roku. Potwierdził oficjalnie, że kobiety są bardziej wrażliwe na ból, a mężczyźni na ostre dźwięki. Jego zdaniem, mężczyźni są także silniejsi oraz lepiej przystosowani do pracy w warunkach stresowych. Naukowiec Herbert Landsell zauważył, że uszkodzenie tych samych struktur mózgu, powoduje odmienne skutki u kobiet i u mężczyzn. W wyniku uszkodzenia lewej półkuli mózgowej, mężczyźni prawie całkowicie utracili zdolności językowe, u kobiet zmiana była nieznaczna. Z kolei zaburzenia w prawej półkuli powodowały, że mężczyźni mieli ogromne trudności z rozwiązaniem zadań wymagających przestrzennego widzenia i analizy, u kobiet również nie zaobserwowano znacząco różnych wyników.
U mężczyzn za zdolności językowe odpowiada w całości lewa półkula mózgu, a prawa za zdolności przestrzenne. U kobiet funkcje umiejscowione są w obu półkulach, stanowią sieć bardziej rozproszoną i łączą odmienne funkcje ze sobą, z tego powodu kobiety mają większą łatwość w opisywaniu czegoś słowami. Ponadto są sprytniejsze, łatwiej się dostosowują, odczuwają współczucie, a także udają, skupiają się na ludziach i relacjach. Budowa mózgu mężczyzn jest niejako bardziej uporządkowana. Z jednej strony, pozwala to na to, że potrafią myśleć bardziej analitycznie i skupić się na jednym wykonywanym zadaniu. Jednak z drugiej strony mają ograniczone zdolności w łączeniu różnych aspektów. Prawa półkula mózgu mężczyzn silnie współpracuje z korą wzrokową, przez co mężczyźni są uważani za „wzrokowców”. Mają lepszą orientację w przestrzeni, dlatego mniejsza trudność sprawia im czytanie map czy tworzenie rysunków technicznych, widzą w trójwymiarze i potrafią wizualizować obiekty w ruchu. Są lepszymi umysłami ścisłymi, statystycznie na jedną nawet wyjątkowo uzdolnioną w tej materii. EMOCJE Za „obsługę” emocji odpowiedzialne jest ciało migdałowate, struktura mózgu, która ma za zadanie zapamiętywać doświadczenia oraz odczuwać emocje. Jądro migdałowate u kobiet jest nieco większe, również jego działanie jest różne pomiędzy płciami, co tłumaczy m.in. dlaczego kobiety są bardziej podatne na depresję, a mężczyźni na alkoholizm. Kształtowanie płci mózgu przebiega w 4 etapach: 1.podstawowe cechy różnicujące (połączenia, rozbudowa struktur) 2.tożsamość płciowa ( kim się czuję) 3.preferencje seksualne ( kobiety czy mężczyźni) 4.kontrola funkcjonowania narządów płciowych (w wyniku zaburzeń może dochodzić do różnego rodzaju dewiacji seksualnych) 5.Jwychowanie społeczne i kulturowe.
Jeżeli w łonie matki płód XY dostanie zbyt mało testosteronu lub z jakichś przyczyn nie będzie on prawidłowo działał na mózg, może nie dojść do kierunkowych zmian mózgu, i pozostanie on żeński. Osoba ta, będzie czuła się kobietą, mimo, że jej cechy płciowe, a także genom wskazują, że jest mężczyzną. Takie zjawisko jest najczęstszą przyczyną transseksualizmu. Wybrane róznice percepcyjne i behawioralne 1. Wyrażanie emocji i uczuć. 2. Odbieranie emocjonalnych bodźców wzrokowych (badania S. Witlesona) 3. Rozwój mowy i czytania 4. Myślenie i działanie wielotorowe. 5. Zdolności matematyczne i geometryczne oraz orientacja przestrzenna 6. Percepcja zapachów i smaków 7. Poszukiwanie wrażeń 8. Agresywność (w sytuacjach typowych) 9. Zmiany zachowania związane ze starzeniem się Jak kształtuje się płeć? 2 Etapy Prenatalny: - Chromosomy ważne, ale nie decydujące - Do 6-7 tygodnia ciąży płeć dziecka niezdefiniowana - Dopiero wtedy uwalniana 'burza hormonalna' i kształtowanie. „SEKSMISJA” możliwa – nieskażony hormonami mózg czysto kobiecy 4 stadia rozwoju mózgu (wg M. Diamonda). a) wykształcanie ośrodków płci (podstawowe modelowanie płciowe) b) wykształcanie tożsamości płciowej c) wykształcanie preferencji seksualnych d) wykształcanie ośrodków ról płciowych w mózgu - wpierw budowanie 'bezplanowe', później apoptoza niepotrzebnych połączeń Dojrzewanie: - uruchomienie sieci neuronów, utworzonych podczas rozwoju prenatalnego
PARAFILIE: Homoseksualizm - typowo męskie zaburzenie (4-10 razy częściej) - zaburzenie w fazie rozwoju preferencji seksualnych (3 faza) - podwzgórze żeńskie Transseksualizm - równolicznie u obu płci - zaburzenie w fazie wykształcania tożsamości płciowej (2 faza) - czasami transseksualistami okresla się także chłopców, których narządy płciowe wykształciły się odpowiednio dopiero w okresie dorastania (mutacji genu 5-alfa-reduktazy), a wychowywani byli jako dziewczynki (Dominikana i okolice 1:90) Szeroko pojęte parafilie - prawdopodobnie też związane z nieprawidłową działalnoscią hormonów Nadmiar/niedomiar hormonów podczas ciaży powodowany przez: - Zespół nadnerczo-płciowy (płodu) - Leczenie cukrzycy podczas ciąży (feminizacja płodu męskiego) - Leczenie toksemii (maskulinizacja płodu męskiego) - Stres matki - Używki (np. Barbiturany)
Psychotest – jakiej płci jest Twój mózg. Przykładowe pytania: 5 Psychotest – jakiej płci jest Twój mózg? Przykładowe pytania: 5.Jesteś na dużym ,czysto towarzyskim spotkaniu.Zostajesz przedstawiony/przedstawiona pięciu nie znanym ciosobom .Czy łatwo będzie ci przypom nieć sobie ich twarze na wspom nienie ich nazwisk następnego dnia? a)Będziesz pam iętać większość z nich. b)Będziesz pam iętać tylko niektóre. c)Rzadko zapam iętasz którekolwiek z nich. 6.Czy łatwe były dla ciebie ortografia ipisanie wy-pracowań we wczesnych latach szkolnych? a)O bie rzeczy były dość łatwe. b)Jedna z nich była łatwa. c)Żadna nie była łatwa. 8.Po trzech dniach spędzonych w nie znanejcim iejscowościktoś cię pyta,gdzie jest północ: a)Jestm ało prawdopodobne,,żebyś um iał/um iała ją wskazać. b)Nie jesteś pewien/pewna,ale m ając chwilę czasu zorientujesz się. c)W skazujesz północ.
BIBLIOGRAFIA: http://www. racjonalista. pl/kk. php/s,3142 http://www