„Dzieci i młodzież niepełnosprawna w rzeczywistości edukacyjnej” Opracowanie na seminarium: „Młodzież niepełnosprawna w polskim systemie edukacji – ograniczenia i możliwości. Budowanie koalicji na rzecz wspierania rozwoju ścieżki kariery”. Piotr Górski Ewa Mieczejko
„Jeśli umiecie diagnozować radość dziecka i jej natężenie, musicie dostrzec, że największą jest radość pokonanej trudności, osiągniętego celu, odkrytej tajemnicy”. J. Korczak
Edukacja jest pierwszym krokiem w kierunku zapewniania rozwoju osobowego i włączania osób niepełnosprawnych do wszystkich obszarów funkcjonowania społecznego konieczne jest zatem zapewnienie edukacji opartej na zasadzie pełnego uczestnictwa i równości dla wszystkich uczestników procesu nauczania
Kluczowa rola edukacji Kształtowanie przyszłości – postrzeganej zarówno z osobistego, społecznego jak i z zawodowego punktu widzenia każdego człowieka. System edukacji musi więc być głównym miejscem, w którym niepełnosprawne dzieci i młodzież będą mogły być maksymalnie niezależne.
Konwencja o Prawach Dziecka przyznaje dziecku niepełnosprawnemu pełnię praw dziecka uznając jego prawo do normalnego życia w warunkach gwarantujących mu godność, umożliwiających osiągnięcie niezależności oraz ułatwiających aktywne uczestnictwo w życiu społeczeństwa. Zobowiązuje także do zapewnienia uprawnionym do niej dzieciom pomocy, realizowanej w sposób prowadzący do osiągnięcia przez dziecko jak najwyższego stopnia zintegrowania ze społeczeństwem oraz osobistego rozwoju.
Wszystkie dzieci powinny mieć zagwarantowane równe prawo do edukacji, wszystkie powinny mieć równe szanse właściwego wykorzystania potencjału indywidualnych zdolności.
Edukacja młodzieży niepełnosprawnej pełni nie tylko rolę dostarczania wiedzy stanowi także podstawowy instrument wyrównywania szans życiowych oraz najważniejsze ogniwo rehabilitacji społecznej i zawodowej. Edukacja jest pierwszym krokiem w kierunku zapewniania rozwoju osobowego i włączania osób niepełnosprawnych do wszystkich obszarów funkcjonowania społecznego. Konieczne jest zatem zapewnienie edukacji opartej na zasadzie pełnego uczestnictwa i równości dla wszystkich uczestników procesu nauczania.
Zespół Szkól Integracyjnych Nr 1 w Białymstoku jest szkołą czterech pór roku, szkołą której nadrzędnym celem jest zapewnienie uczniom pełnego rozwoju umysłowego, moralno-emocjonalnego i fizycznego, zgodnie z ich potrzebami i możliwościami psychofizycznymi w warunkach poszanowania ich godności.
Co zapewniamy uczniom w naszej szkole: odpowiednie warunki sprzyjające realizacji procesu wychowawczo – dydaktycznego i rewalidacyjnego – stosujemy indywidualizację procesu nauczania (dostosowanie treści, metod i form nauczania do indywidualnych możliwości ucznia, identyfikowanie preferencji sensorycznych ucznia), indywidualne programy edukacyjno – terapeutyczne oraz indywidualne toki nauczania, zajęcia pozalekcyjne - koła zainteresowań
umożliwienie uczniowi nauczania indywidualnego w domu ucznia, tylko we wskazanym przypadku, w sytuacji, kiedy nauczanie indywidualne będzie jedyną możliwością edukowania niepełnosprawnego ucznia, zajęcia ze specjalistami logopedą, rehabilitantem ruchu i wzroku, psychologiem,
kadrę pedagogiczną stałe podnoszącą swoje kwalifikacje i umiejętności pedagogiczne w zakresie poszukiwania nowych form pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych, prawie wszyscy nauczyciele ukończyli różne formy podnoszenia warsztatu pracy w dziedzinie oligofrenopedagogiki,
współpracę z rodzicami – udział w zajęciach otwartych, rewalidacyjnych, pedagogizacji, odwiedziny w domu rodzinnym dziecka, współpracę ze szkołami i placówkami, do których w przyszłości trafią nasi uczniowie, wspieramy rodziców w trudnym wyborze dalszej drogi edukacyjnej dziecka.
W pedagogice specjalnej integracja społeczna odnosi się do dwóch elementów zbiorowości społecznej: osób pełnosprawnych i osób z różnymi niepełnosprawnościami Polega na istnieniu wspólnoty ideowej i wzajemnej akceptacji wspólnych wartości i norm
Integracja daje uczniom z niepełnosprawnościami i uczniom pełnosprawnym możliwość: wspólnego przebywania, nauki i zabawy, współpracy podczas rozwiązywania zadań poznawania uzdolnień kolegi/żanki , nauczenia się odpowiedzialności, tolerancji i akceptacji innych osób.
zatem nie wystarczy jedynie zapewnić wspólnego miejsca przebywania, do nauki czy do pracy, należy zadbać o stworzenie warunków do zapewnienia pełnoprawnego funkcjonowania wszystkich grup uczniów, w tym ucznia niepełnosprawnego, w szkole i w klasie.
Każdy uczeń naszej szkoły niezależnie od możliwości psychofizycznych może liczyć na umożliwienie mu wszechstronnego rozwoju poprzez działania nauczycieli, pedagogów, psychologów, terapeutów zarówno w sferze dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.
Nasza szkoła zapewnia dzieciom i młodzieży niepełnosprawej realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, odpowiednie warunki do nauki i środki dydaktyczne, realizację programu dostosowanego do potrzeb ucznia, odpowiednie formy i metody pracy dydaktycznej, zatrudnienie nauczycieli posiadających specjalne przygotowanie pedagogiczne oraz specjalistów prowadzących zajęcia rewalidacyjne
zajęcia rewalidacyjne lub zajęcia socjoterapeutyczne, stosownie do potrzeb; integrację ze środowiskiem rówieśniczym,. pomoc rodzicom (prawnym opiekunom) dzieci w zakresie doskonalenia umiejętności niezbędnych we wspieraniu ich rozwoju.
Nadrzędnym celem szkoły jest dobro ucznia, troska o jego zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej. Troska ta przejawia się zarówno na polu edukacyjnym jak i w działaniach mających na celu stworzenie w szkole miłej i bezpiecznej atmosfery nauki poprzez dbanie o wygląd, estetykę i bezpieczeństwo pomieszczeń w których przebywają nasi wychowankowie. Szkoła zapewnia uczniom niepełnosprawnym pomoc psychologiczno-pedagogiczną w postaci zespołów korekcyjno – kompensacyjnych, zespołów wyrównawczych,zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych i innych o charakterze terapeutycznym.
Naszymi doświadczeniami, jako Liderzy Integracji chętnie dzieliliśmy się i dzielimy z różnymi szkołami miasta Białegostoku oraz województwa podlaskiego. Zawsze byliśmy i jesteśmy otwarci na współpracę i chętnie udostępniamy swoje materiały i przemyślenia oraz uczestniczymy w konferencjach.
Mamy otwarte umysły i chęć działania, mamy nieograniczoną niepowodzeniami, czy też niedostatkami wyobraźnię i to co nas do tej pory ograniczało dało nam siłę i czyni nas odkrywcami nowych dróg na końcu których jest dobro i radość niepełnosprawnego dziecka, które czeka na nasze wsparcie.
Kształcenie dzieci i młodzieży niepełnosprawnych musi być traktowane jako integralna część systemu edukacji. Patrzenie na system edukacyjny w kategoriach "realizacji potrzeb edukacyjnych" ucznia pokazuje zarówno problem barier i trudności, jakich doświadczają dzieci niepełnosprawne, jak i problem wykorzystania potencjałów dzieci wybitnie zdolnych. Dlatego można obrazowo powiedzieć, że najlepszym "dowodem sprawności" systemu będzie sytuacja, w której dziecko niepełnosprawne, a jednocześnie w jakiejś dziedzinie wybitnie zdolne będzie miało szansę wykorzystać swój potencjał
Dziękujemy za uwagę