Szkolne Koło Ligi Ochrony Przyrody

Historia ochrony przyrody w Polsce

Tradycja ochrony przyrody w Polsce sięga X wieku, kiedy pojawiały się pierwsze dekrety dotyczące chronienia niektórych gatunków zwierząt i roślin, przez następne stulecia rozumienie przyrody i podejście do jej ochrony ewoluowało.

Za czasów Kazimierza Wielkiego zaczęto chronić nadmiernie wyniszczane lasy, natomiast Zygmunt III stanął w obronie zagrożonych wyginięciem turów. Władysław Jagiełło wprowadził zarządzenia ograniczające polowania oraz zwrócił uwagę na ochronę starych, dorodnych dębów i cisów. Statut Wiślicki za Zygmunta Starego objął w niektórych siedliskach ochroną sokoła i łabędzia, poszerzył również ochronę bobra.

Jednak nawet w okresie rozbiorów Polski byli ludzie broniący ojczystej przyrody, jak Stanisław Staszic, który pierwszy dostrzegł konieczność ochrony Tatr. W roku 1868 we Lwowie Sejm Krajowy uchwalił ustawę "względem zakazu łapania, wytępiania i sprzedawania zwierząt alpejskich właściwych Tatrom: świstaka i dzikich kóz".

Jak powstała Liga Ochrony Przyrody?

Wszystko zaczęło się na kontynencie amerykańskim, od powołania do życia w 1872 roku, przez Kongres Stanów Zjednoczonych, pierwszego na świecie Parku Narodowego „Yellowstone”, który dał początek ochronie przyrody. Pod koniec wieku XIX zostały także utworzone parki narodowe w Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii. Cały świat wiedział już, że ochronie prawnej podlegać będą obszary cenne pod względem przyrodniczym i krajobrazowym. W 1931 roku liczba utworzonych parków narodowych na różnych kontynentach wynosiła 106.

Idea ochrony przyrody zyskiwała poparcie społeczników, szczególnie przedstawicieli nauki, dlatego w 1910 r. podjęto działania mające doprowadzić do stworzenia międzynarodowej organizacji ochrony przyrody. Projekt ten jednak upadł, ponieważ jego realizacji przeszkodził wybuch I wojny światowej. W Polsce po zakończeniu I wojny światowej, kiedy to odzyskaliśmy niepodległość państwową, idea ochrony przyrody zyskała większe zrozumienie. Uznano ja za wyraz tradycji kulturowych naszego narodu.

W 1919 r. grupa przyrodników i krajoznawców wystąpiła do rządu z wnioskiem o powołanie jednostki działającej na rzecz ochrony przyrody. W 1920 r. powołano Państwową Radę Ochrony Przyrody, na której czele stanął wybitny polski przyrodnik, wspaniały znawca Tatr, prof. Władysław Szafer. On też w 1923 r. powziął zamiar utworzenia w Polsce Ligi Ochrony Przyrody, zainspirowany działającą prężnie od 1909 r. Szwajcarską Ligą Ochrony Przyrody. Dopiero 9 stycznia 1928 r. odbył się Zjazd Organizacyjny, który oficjalnie zaingurował działalność Ligi. Władysław Szafer (1896-1970)