STAN I PRZYSZŁOŚĆ INWESTYCJI BEZPOŚREDNICH NA TERENIE DOLNEGO ŚLĄSKA DOLNY ŚLĄSK LOWER SILESIA NIDERSCHLESIEN STAN I PRZYSZŁOŚĆ INWESTYCJI BEZPOŚREDNICH NA TERENIE DOLNEGO ŚLĄSKA Mieczysław Ciurla– Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

INWESTYCYJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2007 r. Polska zajęła drugie po Indiach miejsce na liście trzydziestu krajów świata uszeregowanych pod względem atrakcyjności dla zagranicznych inwestorów - wynika z opublikowanego w 2007 r. indeksu Narodowego Banku Irlandzkiego. Według Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych ponad 1,3 mld euro zostanie zainwestowane w Polsce. W 2007 roku Agencja zamknęła 57 projektów inwestycyjnych, dzięki którym powstanie blisko 18 tysięcy miejsc pracy. W porównaniu do roku 2006, Agencja zrealizowała aż o 14 projektów inwestycyjnych więcej niż w roku 2006, przyciągnęła także o 200 mln euro więcej kapitału inwestycyjnego. Najwięcej kapitału zainwestowały w ubiegłym roku firmy amerykańskie. Japonia, druga pod względem zainwestowanego kapitału, zanotowała spadek z pierwszego miejsca, którym cieszyła się w 2006 roku. Na trzeciej pozycji uplasowała się Wielka Brytania. Inwestorzy najchętniej lokowali swoje inwestycje na Dolnym Śląsku (10), na Mazowszu (8) i w Łódzkiem (8). Spośród 57 projektów najwięcej (13) dotyczyło branży elektronicznej. W sektorze centrów usług zostało zrealizowanych 11 projektów, 8 inwestycji w branży motoryzacyjnej. Agencja zrealizowała także po 4 projekty z sektorów chemicznego oraz badawczo-rozwojowego. PAI iIZ, 2008

INWESTYCYJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2007 r. Najwięcej projektów zakończonych w roku 2007 zostało zlokalizowanych w województwach: dolnośląskim, mazowieckim i łódzkim. PAI iIZ, 2008 3

INWESTYCYJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2007 r. Najważniejsze projekty w Polsce obsługiwane przez PAIiIZ zakończone w I półroczu 2007 r. 4

Wartość inwestycji (mln EUR) INWESTYCYJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2007 r. Najważniejsze projekty na Dolnym Śląsku obsługiwane przez PAIiIZ zakończone w 2007 r. : Firma Kraj pochodzenia Sektor Lokalizacja Wartość inwestycji (mln EUR) Ilość miejsc pracy Toyota Japonia motoryzacyjny Wałbrzych 134 255 Toshiba elektroniczny Kobierzyce 42,8 1006 PAI iIZ, 2008 5

NAKŁADY INWESTYCYJNE (ceny bieżące) w województwach w 2006 r. Źródło danych: Rocznik Statystyczny Województw, GUS 2007 6

SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO NA DOLNYM ŚLĄSKU W końcu stycznia 2008 r. w Krajowym Rejestrze Podmiotów Gospodarki Narodowej REGON zarejestrowanych było 308,7 tys. podmiotów gospodarki narodowej. W rejestrze dominowały podmioty prowadzone przez osoby fizyczne (220,9 tys.), które stanowiły 71,6% ogółu firm prowadzących działalność gospodarczą. Wśród osób fizycznych – 491 (0,2%) to zagraniczne osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Kapitał zagraniczny zaangażowany był w 6,0 tys. spółek handlowych. Największa liczba zarejestrowanych spółek handlowych z udziałem kapitału zagranicznego działała w sekcji handel i naprawy – 2,1 tys., tj. 34,2% oraz przetwórstwo przemysłowe – 1,5 tys., tj. 24,6%. Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa dolnośląskiego , styczeń 2008, US we Wrocławiu 7

ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA DOLNEGO ŚLĄSKA II miejsce w ogólnopolskim rankingu atrakcyjności województw 2007 (Raport IBnGR) Miejsca we wskaźnikach cząstkowych: I miejsce – aktywność województwa wobec inwestorów; I miejsce – dostępność transportowa; I miejsce – infrastruktura gospodarcza; III miejsce – infrastruktura społeczna; V miejsce – rynek zbytu; zasoby i koszty pracy Źródło: IBnGR, 2008

NAGRODA INWESTYCYJNA ROKU 2007 Nagroda Inwestycja Roku 2007 dla największej inwestycji, o wartości 145 milionów euro, została przyznana firmie TOYOTA Motor Manufacturing Poland. TOYOTA Motor Manufacturing Poland, producent skrzyń biegów i silników benzynowych w Wałbrzychu,jest jedną z pięciu obecnych w Polsce spółek koncernu Toyota. Inwestycja Toyoty jest dowodem zwiększającego się napływu inwestycji pochodzących spoza Unii Europejskiej, szczególnie z Dalekiego Wschodu i USA. PAI iIZ, 2007 9

KONKURS GRUNT NA MEDAL 2007 II edycja Ogólnopolskiego Konkursu ‘Grunt na medal’ 2007 Głównym celem konkursu jest zidentyfikowanie atrakcyjnych terenów inwestycyjnych. W 2007 r. do konkursu przystąpiło 258 gmin z całej Polski, które nadesłały 407 ofert. Do drugiego etapu zakwalifikowane zostały 104 oferty, spośród których wyłonionych zostało 16 finalistów. Dla finalistów konkursu zwycięstwo oznacza promocję terenu na forum międzynarodowym, a w konsekwencji większą szansę na przyciągniecie inwestycji zagranicznych do gminy. Z Dolnego Śląska wyróżniono teren położony w Polkowicach, w Regionalnym Parku Przemysłowo-Technologicznym - 12,168 ha. 10

NAJWIĘKSI INWESTORZY ZAGRANICZNI NA DOLNYM ŚLĄSKU - Inwestycje powyżej 1 mln USD PAI iIZ, 2006

NOWE I PLANOWANE INWESTYCJE ZAGRANICZNE NA DOLNYM ŚLĄSKU (2007/2008) Firma Kraj pochodzenia Sektor Lokalizacja Wartość inwestycji (mln EUR) Ilość miejsc pracy Toyota Japonia motoryzacyjny Wałbrzych 134 255 Toshiba elektroniczny Kobierzyce 42,8 1006 Park Technologiczny LG Korea elektroniczny, AGD Biskupice Podgórne 800 12 000 Elica Group Polska Włochy Jelcz-Laskowice 11 160 Cadbury Wielka Brytania spożywczy Bielany Wrocł. Skarbimierz 250 750 SKC Eurodisplay Dzierżoniów 15 100 3M Holandia folie do etykiet Wrocław 14 75 Bosch/Denso Niemcy/Japonia Mirków Marcegaglia Praszka 46 290 Lenovo Chiny IT Legnickie Pole 10 1000 Rehau Niemcy PCV/AGD Śrem 22 319

Obsługa inwestorów zagranicznych na Dolnym Śląsku Dolnośląska Agencja Współpracy Gospodarczej Sp. z o.o.: www.dawg.pl Centrum Obsługi Inwestora (COI) przy Wrocławskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. (WARR): www.warr.pl Karkonoska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. (KARR) w Jeleniej Górze: www.karr.pl Centrum Euro Info (CEI) przy Dolnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. w Wałbrzychu: www.darr.pl/eic.php Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej S.A.: www.araw.pl Biuro Regionalne Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej we Wrocławiu: www.ihk.pl 13

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU B+R na Dolnym Śląsku Centra badawczo-rozwojowe na Dolnym Śląsku:   Międzynarodowe korporacje coraz częściej wybierają Polskę jako miejsce lokalizacji swoich centrów badawczo - rozwojowych (B+R). Szacuje się, że zagraniczne firmy zainwestują w tym roku około 100 milionów dolarów w centra B+R w naszym kraju. W Polsce funkcjonuje już ponad 40 centrów badawczo-rozwojowych i liczba ta stale powiększa się o nowe ośrodki. Jednocześnie osiągane przez te placówki doskonałe wyniki powodują, iż firmy do których należą, często decydują się na ich rozbudowę. Do końca roku ilość osób zatrudnionych w polskich centrach B+R powinna się podwoić. Na Dolnym Śląsku jest 8 centrów badawczo-rozwojowych, wszystkie zlokalizowane są we Wrocławiu. Firma Lokalizacja Alstom Wrocław CapGemini Polska Diehl Hewlett - Packard Remy Internationale Siemens TietoEnator Volvo PAI iIZ, 2008

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Centra usług (BPO) na Dolnym Śląsku Ośrodki usług BPO na Dolnym Śląsku:   Koncerny międzynarodowe umieściły Polskę na liście krajów, do których warto przenieść nieprodukcyjne funkcje firmy. Polska staje się europejskim centrum nowoczesnych usług Business Process Offshoring (BPO). W najbliższym czasie, obok usług księgowo - finansowych (back-office), dynamicznie rozwijać będą się usługi typu call - centers (front-office). Na Dolnym Śląsku znajduje się 11 ośrodków usług BPO (we Wrocławiu). Firma Lokalizacja Credit Suisse Wrocław Ge/Genpact Hewlett - Packard QAD Volvo UPS De Laval ACN KPIT Cummins Central Europe BPO Google PAI iIZ, 2008

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Sektor elektroniczny na Dolnym Śląsku Wybrane firmy z branży elektronicznej na Dolnym Śląsku:   Od kilku lat globalny popyt na telewizory LCD podwaja się każdego roku. Firmy z tego sektora bardzo często wybierają Polskę jako miejsce lokalizacji inwestycji. W Polsce obserwowane jest wzmożone zainteresowanie wejściem na rynek azjatyckich firm z sektora elektronicznego. Dolny Śląsk , dzięki inwestycji LG Philips LCD, ma szansę stać się wiodącym europejskim wytwórcą ekranów ciekłokrystalicznych. Firma Lokalizacja LG Philips LCD Kobierzyce LG Electronics Toshiba Television Central Europe Telect Polska Wrocław Adeo Screen Złotoryja SKC Eurodisplay (rozpoczęcie produkcji w kwietniu 2008 r.) Dzierżoniów PAI iIZ, 2008

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Firma Lokalizacja Volvo Wrocław Bosch Mirków Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna TMMP Wałbrzych Faurecia Takata Petri Trelleborg Daicel Żarów Mahle Krotoszyn Wabco Metzeler Dzierżoniów TMIP Jelcz-Laskowice Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna Volkswagen Polkowice Sitech TBMeca Legnica SAI GATES VOSS Legnickie Pole AluCar Krzywa FIUKA Środa Śląska Cropu Kamiennogórska SSE Małej Przedsiębiorczości Takata Petri Parts Krzeszów Sektor motoryzacyjny na Dolnym Śląsku Wybrane firmy z branży motoryzacyjnej na Dolnym Śląsku   Dolnośląskie fabryki charakteryzuje dobra jakość produkowanych wyrobów, wysokie kwalifikacje siły roboczej, efektywność oraz niskie koszty pracy, a także rozbudowana sieć poddostawców. Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do sektora motoryzacyjnego spowodował dynamiczny rozwój polskiej bazy poddostawców. W Wałbrzyskiej SSE jest 27 firm motoryzacyjnych, co stanowi 28,7 % wszystkich firm w strefie, najwięcej z kapitałem japońskim. W Legnickiej SSE jest 18 firm motoryzacyjnych, co stanowi 40 % wszystkich firm w strefie, najwięcej z kapitałem niemieckim. W Kamiennogórskiej SSE Małej Przedsiębiorczości jest 1 firma z kapitałem japońskim. Wartość produkcji sprzedanej w dziale produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep w 2005r. wyniosła 10104,3 mln zł , natomiast w 2006 r. - 12926,4 mln zł (wzrost o ok. 28%).

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Sektor AGD na Dolnym Śląsku Wybrane firmy produkujące AGD na Dolnym Śląsku:   Dolnośląskie jest doskonałą lokalizacją dla fabryk sprzętu AGD. Firmy, które już zainwestowały w naszym regionie nieustannie rozwijają swoje linie produkcyjne, zaś większość wyrobów eksportują. Swoje fabryki ulokowali na Dolnym Śląsku wiodące zagraniczne koncerny działające w branży AGD. Za największe atuty Dolnego Śląska uznają: korzystne pakiety zachęt inwestycyjnych, silne wsparcie ze strony władz lokalnych, tereny gotowe pod inwestycje, wysoki poziom wykształcenia pracowników. Jednocześnie wiele firm zdecydowało, że ze względu na dogodną lokalizację nasz region jest bardzo atrakcyjnym miejscem do rozwijania produkcji eksportowej. W 2005 r. wyprodukowano na Dolnym Śląsku 1045,3 tys. sztuk chłodziarek i zamrażarek typu domowego, natomiast w 2006 r. 1110,0 tys. sztuk, co stanowiło 56,2 % produkcji krajowej. Firma Lokalizacja Polar (Whirlpool) Wrocław FagorMastercook Electrolux Żarów, Świdnica, Oława LG Kobierzyce ELICA GROUP Jelcz Laskowice MARCEGAGLIA PRASZKA

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Sektor spożywczy na Dolnym Śląsku Wybrane firmy sektora spożywczego na Dolnym Śląsku:   Polskie przetwory mleczne, mięso oraz warzywa i owoce są eksportowym hitem. Konkurencyjne ceny, wysoka jakość produktów oraz punktualność dostaw są bardzo cenione przez zagranicznych partnerów handlowych. Na Dolnym Śląsku wartość produkcji sprzedanej w dziale produkcja artykułów spożywczych i napojów w 2005r. wyniosła 2916,8 mln zł , natomiast w 2006 r. – 2779,6 mln zł (spadek o ok. 5%). W 2005 r. wyprodukowano na Dolnym Śląsku 337,8 tys. mąki pszennej, natomiast w 2006 r. 342,5 tys. ton, co stanowiło 13,5 % produkcji krajowej. W 2005 r.- 210,1 tys. ton cukru, w 2006 r. (nastąpił spadek o 52%)–111,1 tys. ton, co stanowiło 7% produkcji krajowej. Firma Lokalizacja PepsiCo Wrocław CADBURY POLSKA Wrocław, Skarbimierz CARGILL Bielany Wrocławskie McCain Strzelin

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Turystyka uzdrowiskowa na Dolnym Śląsku   Polska zajmuje siódme miejsce w Europie pod względem liczby uzdrowisk, a większość z nich – aż 11 kurortów -położonych jest na Dolnym Śląsku. Turyści mogą wybierać między tężniami solankowymi, termalnymi basenami kąpielowymi, pijalniami wód mineralnych oraz komorami do krioterapii. Dolnośląskie uzdrowiska oferują: Wysoki standard usług medycznych, Najnowocześniejsze wyposażenie, Wysoką jakość wykonywanych zabiegów, Atrakcyjne ceny, Profesjonalną kadrę medyczną. Na Dolnym Śląsku dynamicznie rozwija się oferta "farm piękności", instytutów SPA oraz ośrodków odnowy biologicznej.

DOLNOŚLĄSKIE UZDROWISKA 1. ŚWIERADÓW-CZERNIAWA www.uzdrowisko-swieradow.ng.pl 2. PRZERZECZYN www.przerzeczyn.getin.pl 3. CIEPLICE www.uzdrowisko.cieplice.com 4. SZCZAWNO-JEDLINA www.szczawno-jedlina.pl 5. LĄDEK-DŁUGOPOLE www.uzdrowisko-ladek.com.pl 6. ZESPÓŁ UZDROWISK KŁODZKICH www.zuk-sa.pl

DOLNOŚLĄSKIE UZDROWISKA

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Dolny Śląsk cieszy się ogromnym zainteresowaniem ze strony inwestorów zagranicznych, należy jednak poprawić jakość inwestycji, tak, by przyczyniały się do rozwoju polskiej przedsiębiorczości opartej na wiedzy i innowacjach. Dla Dolnego Śląska najcenniejsze są inwestycje zaawansowane technologicznie i wysokoinnowacyjne, które bazują na wysoko wykwalifikowanych pracownikach. Ważne jest przyciąganie inwestycji do takich lokalizacji, które dają szansę na zintegrowanie inwestorów z regionalnym środowiskiem. Inwestycje powinny też dawać szansę na wzmocnienie istniejących klastrów. Niezmiernie istotne jest to, by strategie rozwoju SSE oraz parków technologicznych i przemysłowych uwzględniały perspektywę rozwijania klastrów. Istotnym czynnikiem w przyciąganiu zaawansowanych technologicznie inwestycji może być także uruchomienie potencjału zespołów naukowych na polskich uczelniach w zakresie współpracy z firmami zagranicznymi. Niezwykle ważna jest struktura napływu kapitału zagranicznego, który może mieć ogromne znaczenie w stymulowaniu innowacyjności gospodarki oraz eksportu. Znaczącym zwrotem w polityce państwa jest między innymi przyjęcie Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Konieczne jest jasne określenie strategii napływu kapitału, w sposób preferujący kapitał „najbardziej wartościowy”, a także rozbudowanie instrumentarium wsparcia inwestycji w dziedzinie wysokich technologii. Źródło: na podstawie raportu Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową (IBnGR) pt. „Stymulowanie innowacyjności i zdolności eksportowych polskiej gospodarki poprzez poprawę struktury napływu inwestycji zagranicznych do Polski” , 2007

PERSPEKTYWY ROZWOJU INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA DOLNYM ŚLĄSKU Priorytetowe dziedziny wzmacniające konkurencyjność Dolnego Śląska: telekomunikacja, elektronika komputery, informatyka przetwórstwo rolno-spożywcze, inżynieria genetyczna, biologia molekularna urządzenia i materiały medyczne, farmaceutyka ochrona środowiska, energetyka chemia, nowe materiały, tworzywa sztuczne automatyka, aparatura pomiarowa i laboratoryjna, mechanika precyzyjna technologie kriogeniczne. Źródło: na podstawie Regionalnej Strategii Innowacji dla Województwa Dolnośląskiego 24

Wydział Rozwoju Gospodarczego Wybrzeże Słowackiego 12-14 Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wybrzeże Słowackiego 12-14 50-411 Wrocław www.umwd.pl e-mail: wrg@dolnyslask.pl                                                       

DOLNY ŚLĄSK LOWER SILESIA NIDERSCHLESIEN DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ