Polskie Symbole Narodowe; Opracowali: Wioletta Mazur Karolina Krupa Kamil Partyka Bartłomiej Kulpicki Opiekun: Pani Marta Bednarz
Polskie symbole narodowe to: Hymn Godło Flaga
Hymn Hymn-uroczysta, podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny a także idei. Hymn państwowy- to uroczysta, tradycyjna pieśń patriotyczna, stanowiąca jeden z symboli państwowych.
Hymn Pierwszym hymnem polskim była średniowieczna pieśń „ Gaude Mater Polonia ” ( Raduj się, Matko Polsko).Została napisana w połowie XIII stulecia przez Wincentego z Kielc na kanonizację św. Stanisława ze Szczepanowa. Hymn opowiada o męczeństwie Świętego, który zginął z rozkazu Bolesława Śmiałego oraz o cudach jakie miały miejsce za jego przyczyną.
Pieśń „ Gaude Mater Polonia ” ( Raduj się, Matko Polsko) 1. Gaude, Mater Polonia, Prole fecunda nobili, Summi Regis magnalia Laude frequenta vigili. 2. Cuius benigna gratia Stanislai Pontificis Passionis insignia Signis fulgent mirificis 3. Tyranni truculentiam Qui dum constanter arguit Martyrii victoriam Membratim caesus meruit 4. Sic Stanislaus Pontifex Transit ad caeli curiam, Ut apud Deum opifex Nobis imploret veniam 5. Ergo, felix Cracovia, Sacro donata corpore, Deum, qui fecit omnia, Benedic omni tempore.
Bogurodzica Drugą najstarszą pieśnią w języku polskim, i zarazem najstarszym zachowanym polskim tekstem poetyckim, który w średniowieczu pełnił rolę hymnu narodowego jest Bogurodzica. Towarzyszyła narodowi polskiemu i rycerstwu w bitwach pod Grunwaldem w 1410 r. i pod Warną w 1444 r., ale dokładny czas jej powstania nie jest znany. Według legendy jej autorem był św. Wojciech, zamordowany w czasie chrystianizacji pogańskich Prus. Na ogół jednak czas jej powstania datuje się na pierwszą połowę XIII wieku. Treścią Bogurodzicy są modlitewne prośby.
Bogurodzica Bogurodzica, dziewica, Bogiem sławiena Maryja! Twego syna, Gospodzina, matko zwolena Maryja, Zyszczy nam, spuści nam. Kiryjelejzon. Twego dziela krzciciela, Bożyce, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A dać raczy, jegoż prosimy, A na świecie zbożny pobyt, Po żywocie rajski przebyt. Kiryjelejzon
Kolejną pieśnią pretendująca do miana hymnu narodowego był pochodzący z XVIII w. Hymn dla Szkoły Rycerskiej napisany przez bp. Ignacego Krasickiego, znany od pierwszych słów jako „ Święta miłości kochanej ojczyzny ”. Utwór powstał po gorzkich doświadczeniach konfederacji barskiej i I rozbiorze Polski. Zawarty w nim został apel o poświęcenie swojego życia dla dobra i pomyślności ojczyzny.
Święta miłości kochanej ojczyzny Święta miłosci kochanej ojczyzny, Czują cię tylko umysly poczciwe! Dla ciebie zjadłe smakują trucizny, Dla ciebie więzy, pęta niezelżywe. Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny, Gnieździsz w umyśle rozkoszy prawdziwe, Byle cię można wspomóc, byle wspierać, Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.
Po trzecim rozbiorze, gdy Polska zniknęła z mapy Europy w 1797 roku w Lombardii za zgodą Francuzów gen. Jan Henryk Dąbrowski i Karol Kniaziewicz tworzą Legiony Polskie. Żołnierze skarżyli się na brak odpowiedniej pieśni bojowej. Dla podniesienia ducha nucili czasem starą żołnierską piosenkę „ Idzie żołnierz borem, lasem ”. Wtedy to do Reggio - głównej kwatery legionowej przybył Józef Wybicki, poeta, i gorący patriota. Ujrzawszy polskie wojsko, w narodowych mundurach i pod rodzimymi sztandarami, wzruszony napisał „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”. Muzyka dobrana do utworu przez samego Wybickiego była wzorowana na melodii ludowej z terenów Podlasia. Po raz pierwszy została odśpiewana dla gen. J. H. Dąbrowskiego.
Biografia Józefa Wybickiego Józef Rufin Wybicki herbu Rogala polski pisarz i polityk. Z wykształcenia prawnik, działalność polityczną rozpoczął jako poseł na sejm w I Rzeczypospolitej już w wieku 20 lat. W 1768 na cztery lata przed Tadeuszem Rejtanem, zgłosił protest na sejmie przeciwko ingerencjom rosyjskim w sprawy polskie. Autor hymnu Pieśni Legionów Polskich we Włoszech.
Pieśń Legionów szybko przeniknęła do kraju, gdzie stała się popularna wśród Polaków szczególnie po wkroczeniu wojsk napoleońskich w 1806 r. Zakazana w Królestwie Polskim przez księcia Konstantego odżyła na nowo w okresie powstania listopadowego. Inne pieśni, które konkurowały o miano hymnu w okresie zaborów to: "Boże, coś Polskę" Antoniego Felińskiego "Chorał" Kornela Ujejskiego "Warszawianka " i "Rota" Marii Konopnickiej (po 1910 r.)
„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech’’ Tekst oryginalny Wersja aktualna
W pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości żadna z pieśni patriotycznych nie została oficjalnie uznana za hymn państwowy. Dopiero po dojściu do władzy byłych legionistów, którzy uważali się za spadkobierców idei i czynów żołnierzy Dąbrowskiego, "Mazurek Dąbrowskiego " zyskał oficjalnie rangę hymnu narodowego w 1927 r. Po II wojnie światowej uznany za hymn państwowy w 1948 r.
Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie
Flaga Flaga - to jeden z głównych symboli państwa lub jego części składowej, także miasta, instytucji, organizacji, urzędów i dostojników państwowych. Jest to tkanina prostokątna lub kwadratowa w określonych barwach.
Flaga Polska flaga składa się z dwóch poziomych pasów, które miały być równej szerokości oraz długości, białego na górze, czerwonego na dole.
Flaga Początki polskiej flagi sięgają końca XVIII wieku, kiedy to po rozbiorach patrioci i powstańcy potrzebowali łatwo rozpoznawalnego symbolu. Wybrano do tego kolory czerwony i biały, zaczerpnięte z godła.
Flaga Oficjalnie flaga została przyjęta w 1831 roku, ale już w 1792 r. podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja noszono biało-czerwone stroje i szarfy, symbolizujące wierność ojczyźnie, a których kolory nawiązywały do herbu Królestwa Polskiego - Białego Orła na czerwonym tle.
Flaga 1918-1939 Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 1 sierpnia 1919 roku sejm uchwalił ustawę o godłach i barwach Rzeczpospolitej Polskiej, w której czytamy: Za barwy Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się kolor biały i czerwony w podłużnych pasach równoległych, z których górny – biały, dolny zaś – czerwony.
Z ustawy tej nie wynikało, jaki ma być odcień czerwieni Z ustawy tej nie wynikało, jaki ma być odcień czerwieni. Dopiero w 1921r. ukazała się opracowana przez Stanisława Łozę broszura "Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej ", w której przedstawiono barwne wizerunki znaków państwowych. Czerwień miała tam odcień karmazynu. Kilka lat później rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 13 grudnia 1927r. zmieniło odcień czerwieni na cynober. Nowe rozporządzenie weszło w życie 28 marca 1928, zezwolono w nim jednak na używanie dotychczasowych barw do 28 marca 1930.
Flaga – w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej W latach 1955-80 barwy Polski nie były dokładnie sprecyzowane, ograniczono się wyłącznie do ich słownego opisu: "Barwami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej są kolory biały i czerwony w dwóch poziomych pasach równoległych równej szerokości i długości, z których górny jest biały a dolny czerwony, odpowiadający barwie cynobru."
To stosunkowo młode święto ustanowione zostało Ustawą Sejmu RP z dnia 20 lutego 2004r. Dzień 2 maja został wybrany z dwóch powodów historycznych: 2 maja 1945 o godzinie 6 rano zdobywający Berlin żołnierze z 1 Dywizji Kościuszkowskiej zatknęli biało-czerowny sztandar na kolumnie zwycięstwa w Tiergarten w Berlinie. w czasach PRL, 2 maja nakazywano zdejmowanie flag narodowych ( po Święcie Pracy), tak aby nie wisiały, w czasie nieuznawanego przez komunistyczne władze święta 3 maja.
Godło Godło – symbol wyróżniający, znak rozpoznawczy przynależności osoby bądź przedmiotu do szerszej grupy rodowej, prawnej lub społecznej.
Legenda Według popularnej legendy, założyciel państwa Polan - Lech, podczas postoju w okolicach Poznania ujrzał pod wieczór sporych rozmiarów gniazdo na drzewie. Znajdował się w nim biały orzeł z dwoma pisklętami. Gdy Lech przyglądał się mu, orzeł rozpostarł skrzydła na tle nieba czerwonego od zachodzącego słońca. Lech zachwycił się, postanowił tam osiąść, umieścił orła w swym herbie, a miejsce na pamiątkę nazwał Gnieznem od słowa gniazdo. Historia ta będąca częścią legendy o "Lechu, Czechu i Rusie „pierwszy raz spisana została w „Kronice Wielkopolskiej" ,napisanej po łacinie w 1273 oraz w Kronice Dalimila spisanej w języku czeskim w 1319.
Godło Godło Polski – zgodnie z art. 28 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu. Korona została przywrócona 31 grudnia 1989 r. ustawą z dnia 29 grudnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej . Jednakże nowy wzór godła został wprowadzony dopiero 22 lutego 1990 r. ustawą z dnia 9 lutego 1990 r. o zmianie przepisów o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej . W ustawie tej zapisano: Art. 2 ust. 1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek Orła Białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.
Orzeł na denarach Bolesława Chrobrego Orzeł w koronie po raz pierwszy widnieje na denarach króla Bolesława Chrobrego z około 1000 roku. Stylizowany wygląd ptaka przedstawionego na monecie powodował spory między uczonymi, mającymi trudności z ustaleniem, czy jest to rzeczywiście orzeł, czy może kogut, gołąb lub paw. Orzeł występował na monetach i pieczęciach książąt piastowskich, tarczach i chorągwiach od XII w.
Orzeł podczas koronacji Przemysła II Rewers pieczęci majestatowej Przemysła II z 1295r., na której umieszczona jest tarcza gotycka z orłem w koronie.
Orzeł z czasów panowania ostatniego z dynastii Piastów Kazimierza III Wielkiego (1333- 1370)
Godło - Jagiellonów Z nastaniem dynastii Jagiellońskiej Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie połączyły się tworząc- Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Jednak od czasów Zygmunta Starego każdy król umieszczał na piersi Orła Białego swój inicjał oraz herb rodowy.
Godło Rzeczpospolitej Obojga Narodów (Orzeł- symbol Królestwa Polskiego Pogoń- symbol Wielkiego Księstwa Litewskiego)
Godło – Królowie Elekcyjni Orzeł króla elekcyjnego Stefana Batorego z 1584r.
Herb z czasów króla elekcyjnego Jana III Sobieskiego z 1696 r. Godło Herb z czasów króla elekcyjnego Jana III Sobieskiego z 1696 r.
Orzeł z czasów Augusta II Mocnego z dynastii Wettinów Godło – 1728 Orzeł z czasów Augusta II Mocnego z dynastii Wettinów
Godło- III rozbiór Polski W okresie zaborów (1795r.) Orzeł Biały pojawił się w herbach rządów powstańczych w 1831 i 1863r. i w herbie Księstwa Warszawskiego w drugim polu za herbem Saksonii. Po upadku Napoleona w 1815r. i zlikwidowaniu Księstwa Warszawskiego, powstało Królestwo Polskie zjednoczone z Cesarstwem Rosji. Herb tego królestwa połączył czarnego dwugłowego orła z regaliami w szponach z herbem polskim umieszczonym na płaszczu gronostajowym.
Godło 1815-1830 Wizerunek Orła z czasów Królestwa Polskiego (1815-1830)
Godło z 1863r. Orzeł z okresu powstania styczniowego (1863)
Godło w okresie 1914-1927 Gdy wybuchła w I wojna światowa Orzeł Biały pojawił się na sztandarach polskich żołnierzy walczących na terytorium Francji tzw.-Bajończyków. Zaborcy-Niemcy i Austriacy pozwolili na używanie znaku Orła na okupowanych przez siebie ziemiach polskich. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. próbowano wprowadzić wizerunek Orła bez korony, jednak ostatecznie w 1919 r. przyjęto wzór Orła w koronie nawiązujący do czasów sprzed rozbiorów. W 1927 roku przyjęto nowy wzór herbu państwowego wg projektu Zygmunta Kamińskiego.
Herb Polski 1919-1927
Herb Polski od 1927 roku
Okres Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 1944-1989 Wraz z władzą komunistyczną w Polsce pojawił się orzeł bez korony.
Godło XX Wiek Orzeł żołnierzy walczących w I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki
Godło XX Wiek Herb PRL - wzór wprowadzony 31 stycznia 1980 roku
Godło XX Wiek Herb Polski ustanowiony przez Prezydenta na Uchodźstwie 11 listopada 1956 roku
Herb Polski wg wzoru z 1990 roku Godło XX Wiek Herb Polski wg wzoru z 1990 roku
Wyniki ankiety przeprowadzonej w szkole na grupie 50 osób 1.Płeć ? A) Kobieta – 68% B) Mężczyzna – 32% 2.Wiek? A) 20 i mniej – 84% B) 21 – 30 – 8% C) 31- 40 – 4% D) 41 – 50 – 4% E) 50 i więcej – 0% 3. Czy czujesz dumę, z tego jesteś Polakiem? A) Tak - 80% B) Nie – 12% C) Nie wiem/ nie mam zdania – 8%
Ankietowani zaznaczyli odpowiedzi: 4.Każde państwo ma swoje symbole narodowe, które podkreślają jego suwerenność. W Polsce symbolami narodowymi są: podkreśl trzy odpowiedzi? A) hymn -Mazurek Dąbrowskiego B) miecze grunwaldzkie C) tańce narodowe D) flaga biało czerwona E) czapka rogatywka F) pieczęć Rzeczpospolitej Polskiej G) godło wizerunek Orła Białego Ankietowani zaznaczyli odpowiedzi: A) Hymn mazurek Dąbrowskiego D) Flaga biało –czerwona G) Godło wizerunek Orła Białego } 98% A) Hymn Mazurek Dąbrowskiego D) Tańce narodowe F) Godło wizerunek Orła Białego } 2%
7. Kiedy w Polsce jest obchodzone Święto Flagi Państwowej ? 5.Czy znasz słowa pierwszych zwrotek hymnu narodowego ? A) Tak - 100 % B) Nie - 0% 6. Jakie symbole narodowe posiadasz w domu ? A) godło -10% B) flaga -30% C) godło i flaga -22% D) nieposiadam żadnych symboli narodowych w domu -38% 7. Kiedy w Polsce jest obchodzone Święto Flagi Państwowej ? A) 11 listopada -4% B) 2 maja -50% C) 15 sierpnia -12% D) 3 maja -34% 8. Na jakim tle znajduje się Orzeł Biały ? A) Czarnym -0% B) Żółtym -0% C) Białym -0% D) Czerwonym -100%
9. Kto jest autorem hymnu polskiego ? Ignacy Krasicki -0% Józef Piłsudzki -0% Józef Wybicki -100% 10. W którym kierunku Orzeł Biały na godle ma zwróconą głowę ? A) Prawo -88% B) Lewo -12% C) Patrzy prosto -0% 11.Czy wiesz , w którym roku Orzeł Biały, który jest godłem Polski odzyskał swoją koronę? A) 1990 -66% B) 1939 -24% C) 1927 -10%
Szanuj symbole narodowe, oddawaj im należny szacunek i cześć, i bądź z nich dumny.
Dziękujemy za uwagę !