Zagadnienia pomiaru płynności i zarządzania aktywami
Co to jest płynność finansowa?
Płynność finansowa aktywów i przedsiębiorstwa Płynność aktywów = szybkość zamiany składników majątku na środki pieniężne Płynność przedsiębiorstwa = zdolność firmy do terminowego regulowania zobowiązań bieżących
Płynność a wypłacalność jest pojęciem krótkookresowym, dotyczy majątku obrotowego i zobowiązań bieżących. Wypłacalność: jest pojęciem długookresowym, dotyczy całego majątku i wszystkich zobowiązań (w tym długoterminowych)
Płynność: ocena statyczna
Miary płynności finansowej – CR Wskaźnik płynności bieżącej CR (current ratio) CR = MO / ZB Pożądany poziom = (1,5-2,0) Zapasy często zniekształcają wynik
Miary płynności finansowej – QR Wskaźnik płynności szybkiej QR (quick ratio) QR = (MO – Z) / ZB = (N + G) / ZB Pożądany poziom = ok. 1,0 Część należności może mieć długi termin konwersji na gotówkę Inne nazwy: płynność wysoka, płynność podwyższona, kwaśny test (acid test), szybki test, próba kwasowa, próba ogniowa.
Miary płynności finansowej – CaR Wskaźnik płynności gotówkowej (natychmiastowej) CaR (cash ratio) CaR = (MO – Z – N) / ZB = G / ZB Pożądany poziom = ok. 0,1-0,2 Gotówka utrzymywana głównie w celu buforowania fluktuacji w ściąganiu należności.
Miary płynności finansowej – NWC Kapitał obrotowy netto (KON) NWC (net working capital) NWC = MO – ZB NWC = KS – MT Wyrażony w jednostkach pieniężnych Kapitał obrotowy brutto = MO
Zależności pomiędzy CR a NWC MO > ZB, KS > MT, CR > 1, NWC > 0 MO = ZB, KS = MT, CR = 1, NWC = 0 MO < ZB, KS < MT, CR < 1, NWC < 0
Wskaźniki pokrycia i złota zasada bilansowa Wskaźnik pokrycia I stopnia KW / MT >= 1 Wskaźnik pokrycia II stopnia KS / MT >= 1 Wskaźnik pokrycia III stopnia KS / (MT + MO związany długookresowo) >= 1
Wskaźnik pozycji kredytowej Dwie „wersje” wskaźnika: należności : zobowiązania bieżące lub rotacja należności w dniach : rotacja zobowiązań bieżących w dniach
Płynność: ocena dynamiczna
Wskaźniki wydajności gotówkowej sprzedaży (CF operacyjny : sprzedaż) Pożądany poziom 15%-20% zysku (CF operacyjny : EBIT) Pożądany poziom 40%-60% majątku (CF operacyjny : aktywa) Pożądany poziom 30%-35%
Wskaźnik wystarczalności gotówkowej CF operacyjny : zobowiązania bieżące
Rotacja majątku i zobowiązań
Rotacja = strumień / stan Wskaźniki rotacji Określają szybkość, z jaką poszczególne składniki majątku zmieniają swą postać (jak często są używane do generowania przychodu) Wyrażone są: - w liczbie cykli: Rotacja = strumień / stan - w długości trwania jednego cyklu Obrót = 360 / liczba cykli
Wskaźnik rotacji zapasów IT (inventory turnover) WR(z) = S / Z C(z) = d / WR(z) = (Z x d) / S Zapasy wg wartości średniej
Wskaźnik rotacji należności ACP / DSO (average collection period / days sales outstanding) WR(n) = S / N C(n) = d / WR(n) = (N x d) / S Należności wg wartości średniej
Wskaźnik rotacji zobowiązań bieżących WR(zb) = S / ZB C(zb) = d / WR(zb) = (ZB x d) / S Zobowiązania bieżące wg wartości średniej
Cykl operacyjny (cykl brutto) Cykl kapitału obrotowego brutto Cykl brutto = obrót zapasów + obrót należności C(b) = C(z) + C(n) Dążymy do jego skracania. Mówi nam, ile średnio w przedsiębiorstwie trwa upłynnienie całego majątku obrotowego. Jest to okres od momentu wydania środków na sfinansowanie majątku obrotowego do ich powrotu do przedsiębiorstwa.
Cykl gotówkowy (cykl netto) Cykl kapitału obrotowego netto Cykl netto = obrót zapasów + obrót należności – obrót zobowiązań bieżących C(b) = C(z) + C(n) – C(zb) Dążymy do jego skracania. Mówi nam, na ile dni działalności w firmie zabraknie/wystarczy środków pieniężnych.
Luka finansowa = cykl netto x przeciętna sprzedaż dzienna Luka finansowa = zapotrzebowanie na środki pieniężne = źródło finansowania środków obrotowych. Luka finansowa = cykl netto x przeciętna sprzedaż dzienna
Inne wskaźniki rotacji Wskaźnik rotacji aktywów WR(A) = S / A – znany jako TAT Wskaźnik rotacji majątku trwałego WR(MT) = S / MT Wskaźnik rotacji majątku obrotowego WR(MO) = S / MO Wskaźnik rotacji kapitału obrotowego netto WR(KOn) = S / KOn
Korekta wskaźników płynności ACR = CR x [C(zb) : C(b)] AQR = QR x [C(zb) : C(n)]