Podstawy pracy intelektualnej cz.1 TUTORIAL I Podstawy pracy intelektualnej cz.1

Warunki zaliczenia obecność na wszystkich zajęciach (w razie nieobecności zdawanie materiału u prowadzącego dany blok) znajomość skryptu (wejściówka na następnych zajęciach); skrypt jest dostępny w formacie PDF na stronie każdego prowadzącego Tutorial I – należy go sobie ściągnąć po dzisiejszych zajęciach zaliczenie kolokwium składającego się z trzech części: a) kwestie terminologiczne (z dzisiejszych zajęć), b) korekta tekstu (w skrypcie są artykuły na jej temat), c) streszczenie tekstu (z tego będą warsztaty na następnych zajęciach).

Skrypt Dostępny w wersji elektronicznej na stronach prowadzących (na portalu WSIiZ) i na serwerze ftp.wsiz.rzeszow.pl (dysk wspólny/tutorialI)

Ze skryptu należy przeczytać teksty następujących autorów: G. Humenny, G. Kurczewski, Ł. Błąd, B. Bartusiak P. Przywara

Zagadnienia co to są źródła naukowe? podstawy pracy intelektualnej? jak analizować tekst naukowy? o co chodzi w nauce? jak się obchodzić z żargonem naukowym? co to jest etymologia? podstawowe ćwiczenia z korekty tekstu jak pisać, a jak nie pisać?

Naukę możemy rozumieć na 3 sposoby Funkcjonalnie Strukturalnie Socjologicznie

Dwa warunki dla nauki INTERSUBIEKTYWNA (międzyludzka) KOMUNIKOWALNOŚĆ INTERSUBIEKTYWNA SPRAWDZALNOŚĆ

Można powiedzieć, że są to dwa podstawowe warunki naukowości jakiejś dyscypliny. Jeśli jakaś dyscyplina nie spełnia jednego z nich lub obu naraz nazywana bywa PSEUDONAUKĄ lub PARANAUKĄ (do takich dyscyplin zalicza się astrologię, numerologię, parapsychologię itp. ze wzgl. na to, że to, co one głoszą nie daje się sprawdzić za pomocą procedur naukowych).

INTERSUBIEKTYWNA KOMUNIKOWALNOŚĆ Dana dyscyplina jest intersubiektywnie komunikowalna tzn., że jest sformułowana w takim języku, który jest zrozumiały dla kompetentnego odbiorcy.

INTERSUBIEKTYWNA SPRAWDZALNOŚĆ Dana dyscyplina jest intersubiektywnie sprawdzalna tzn., że tezy głoszone przez tę dyscyplinę dadzą się zweryfikować i dowieść w określonych warunkach przez kogoś innego, kompetentnego. Innymi słowy to, co głosi naukowiec A jest do powtórzenia i potwierdzenia przez naukowca B.

Cechy myślenia potocznego (praktyczno-życiowego) służy celom doraźnym bywa błędne, zawodne opiera się na pochopnych uogólnieniach bywa szablonowe, stereotypowe bywa zabobonne opiera się często na naukowych pseudoautorytetach pozbawione bywa samokrytycyzmu nie prowadzi do wiedzy teoretycznej nie służy ogólnemu poznaniu świata

Autorytetem naukowym nazywamy Specjalistę w danej dziedzinie, który może rzetelnie przekazywać wiedzę dotyczącą danej dziedziny; jest on jednocześnie szanowany przez innych przedstawicieli danej dyscypliny (nie jest jakimś ekstrawaganckim naukowcem głoszącym kontrowersyjne tezy, którzy nie podzielają inni przedstawiciele danej dyscypliny).

Pseudoautorytet naukowy naukowiec wypowiadający się o dziedzinie, która nie jest jego specjalnością; naukowiec przekraczający swoje kompetencje (np. profesor matematyki wypowiadający się na antenie telewizyjnej na tematy społeczne, którymi zajmuje się socjologia) nie-naukowiec wypowiadający się na tematy naukowe (np. aktor, reżyser, muzyk, sportowiec, a najczęściej dziennikarz).

Czynności poznawcze biorące udział w uprawianiu nauki ABSTRAHOWANIE ANALIZOWANIE I SYNTETYZOWANIE MODELOWANIE DEFINIOWANIE PARAFRAZOWANIE I REFEROWANIE

ABSTRAHOWANIE Intelektualne odrywanie pewnych treści poznawczych prowadzące do powstania pojęć ogólnych Intelektualne odrywanie pewnych treści poznawczych zawartych w tekstach naukowych

ANALIZOWANIE tekstu naukowego wydobywanie terminów kluczowych (vide spis terminów na końcu niemal każdej książki naukowej); należy pamiętać, że każda dyscyplina naukowa posiada swój specyficzny zasób terminów kluczowych (pierwotnych) – w socjologii takim terminem będzie „grupa społeczna”, ale w fizyce teoretycznej już nie (tu np. „czasoprzestrzeń”, „masa”, „siła” itp.) – dlatego to wyróżnienie warstw tekstu naukowego jest sformułowane na pewnym poziomie ogólności wydobywanie zdań kluczowych (definicji, tez, twierdzeń itd.) wydobywanie fragmentów kluczowych (ciągów zdań: wnioskowania, uzasadnienia, argumentacja)

MODELOWANIE (idealizowanie) to konstruowanie przedmiotów abstrakcyjnych służących do ujmowania i opisywania realnych obiektów, zjawisk i procesów. Przykładowe modele występujące w naukach przyrodniczych: model atomu, oka, nerki, ciała ludzkiego, mózgu itd.

DEFINIOWANIE służy dwojakim celom: tworzeniu precyzyjnego języka nauki kondensowaniu wiedzy teoretycznej (każda definicja zawiera jakąś cząstkę wiedzy teoretycznej, toteż ucząc się definicji, nabywamy wiedzy teoretycznej).

PARAFRAZOWANIE to omawianie jakiegoś fragmentu tekstu za pomocą wyrażeń bliskoznacznych (synonimicznych)

REFEROWANIE to streszczanie całego artykułu lub tekstu

Tekst literacki versus tekst naukowy Tekst literacki zawiera fabułę, postacie, dialogi, monologi itd. Tekst naukowy zawiera terminologię specjalistyczną, definicje, tezy, twierdzenia, wreszcie wnioskowania, uzasadnienia, wyjaśnienia czy argumentację INACZEJ powinniśmy czytać teksty naukowe aniżeli teksty beletrystyczne

Tekst naukowy czytamy POWOLI WIELOKROTNIE ROBIĄC NOTATKI

ADRES BIBLIOGRAFICZNY Jan Kowalski, Prawo karne, PWN, Warszawa 2001, s. 15.

Podział źródeł naukowych omówienia źródeł klasycznych (encyklopedie, wstępy, słowniki tematyczne, wprowadzenia, przewodniki itd.) źródła klasyczne (teksty twórców jakiejś teorii oraz kontynuatorów ich myśli).