w ramach programu Leonardo da Vinci Projekt PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 finansowany ze środków Wspólnot Europejskich w ramach programu Leonardo da Vinci „ BIOPALIWA Produkcja i wykorzystanie biopaliw jako warunek europejskiej gospodarki energetycznej

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 29.05.2008 – zatwierdzenie wniosku 10.06.2008 – złożenie wniosku o dokument do MRiRW 13.08.2008 - udzielenie pełnomocnictw do zawarcia umowy 27.08.2009 – podpisanie umowy z NA 01.09.2008 – rozpoczęcie projektu 19-21.09.2008 – podpisanie porozumień trójstronnych z DEULA Nienburg 26-27.09.2008 – seminarium KCER Brwinów 03-04.10.2008 – seminarium Mieczysławów 05-18.10.2008 – seminarium LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 DEULA Nienburg 10-12.10.2008 – wizyta kontrolno-monitorująca 14-15.11.2008 – seminarium podsumowujące w Piasecznie 31.12.2008 – zakończenie projektu 28.02.2009 – złożenie raportu końcowego

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 Cele szczegółowe, dotyczące bezpośrednio uczestników projektu: Rozszerzenie kompetencji nauczycieli uczestniczących w projekcie w zakresie wykorzystania energii pochodzącej z biopaliw. Doskonalenie umiejętności stosowania słownictwa i terminologii zawodowej związanej z rolnictwem, a w szczególności w języku niemieckim pozwoli wykorzystywać mmateriały w językach obcych. Poznanie metodologii opracowania materiałów szkoleniowo – dydaktycznych będzie przydatne podczas wypracowywania efektu materialnego (program kursu i obudowy dydaktycznej i materiałów upowszchniających biopaliwa). Poznanie systemu organizacji pracy w przedsiębiorstwach związanych z produkcją i dystrybucją energi z biopaliw w Niemczech. Jest to szczególnie wazne, ponieważ partner niemiecki znany jest w Europie z wzorowej organizacji procesu produkcji. Poznanie stosowanej niemieckiej technologii informacyjno- komunikacyjnej w programie "Uczenie się przez całe życie", a zwłaszcza w kształceniu ustawicznym w róznych formach kształcenia kursowego, doskonalenia zawodowego.

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 Pakiet edukacyjny Efekt materialny projektu będzie składał się z następujących elementów: Program szkolenia z zakresu pozyskiwania energii z biopaliw Materiały szkoleniowo – dydaktyczne dla organizatorów i realizatorów szkoleń

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 Materiały informacyjne dotyczące produkcji biopaliw - opracowanie zawierające wybrane informacje dotyczące: Funkcjonowania rolnictwa w Niemczech, Porównania funkcjonowania systemu kształcenia i doskonalenia zawodowego w Niemczech, z uwzględnieniem kształcenia rolników i pracowników sektora rolniczego, Sposobów wykorzystania biopaliw Technologii upraw roślin na cele energetyczne, Analizy ekonomicznej kosztów i możliwości produkcji, przetwarzania i wykorzystania biopaliw na cele energetyczne, Oceny zakładów produkujących energię odnawialną, Technologii produkcji energii z biopaliw, Rozwoju rynku biopaliw w Europie, Niemczech i Polsce

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 Uczestnicy wymiany doświadczeń: Adamski Andrzej Cąderek Krzysztof Gucwa Maria Jakubowska Teresa Kaczówka Elżbieta Kukieciak Bernard Kwiecień Małgorzata Matejski Tadeusz Mirska Barbara Olszowska Hanna Okoń Anna Pejka Barbara Sadowski Zbigniew Staśkiel Małgorzata Teresa Stawarz Magdalena Strzałkowska Bożena Stupak Helena Tomczak Elżbieta Turzańska-Giebień Grażyna Zdolski Krzysztof

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 Zaświadczenie i EUROPASS MOBILITY

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 SEMINARIUM – PRODUKCJA KISZONKI

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 BLATTPAWILON – SAMOOGRZEWAJĄCY SIĘ BUDYNEK

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 SZKOŁA ZAWODOWA

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 PRODUKCJA BIOGAZU

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 PRODUKCJA BIOGAZU

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 OGRZEWANIE GOTERMALNE

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 SKŁAD KISZONKI

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 - paliwa roślinne

LdV PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 GENERATOR PRĄDU

Arbeitsplätze EE in Deutschland

Biogasentwicklung in Deutschland

BIOPALIWO paliwo powstałe z przetwórstwa produktów organizmów żywych np. roślinnych, zwierzęcych czy mikroorganizmów. Wyróżnia się biopaliwa: stałe - słoma w postaci bel lub kostek albo brykietów, granulat trocinowy lub słomiany - tzw. pellet, drewno, siano i inne przetworzone odpady roślinne; ciekłe - otrzymywane w drodze fermentacji alkoholowej węglowodanów do etanolu, fermentacji butylowej biomasy do butanolu lub z estryfikowanych w biodisel olejów roślinnych (np. olej rzepakowy); gazowe - powstałe w wyniku fermentacji beztlenowej ciekłych i stałych odpadów rolniczej produkcji zwierzęcej (gnojowica, obornik, słoma, etc.) - biogaz; powstałe w procesie zgazowania biomasy - gaz generatorowy (gaz drzewny).

ustawa z 25 sierpnia 2006 Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz.U. Nr 169 poz.1199) umożliwia produkcję biopaliw zarejestrowanym rolnikom indywidualnym, jednakże w ograniczonej ilości 100 l/ha lub w energetycznym ekwiwalencie innego paliwa np. gazowego.

ROŚLINY ENERGETYCZNE cele paliwowe: ziemniaki, buraki cukrowe, zboża, kukurydza, rzepak, rzepik, słonecznik, len cele grzewcze: ślazowiec, topinambur, róża bezkolcowa, wierzba energetyczna, topola, robinia akacjowa, miskantus, mozga trzcinowata, tymotka łąkowa, kostrzewa trzcinowa, trzcina pospolita.

ROŚLINY OLEISTE Przemysł tłuszczowy należy do najbardziej skoncentrowanych w krajowej branży spożywczej. Jego potencjał produkcyjny wynosi: 1 250 tys. ton w zakresie przerobu nasion rzepaku, 870 tys. ton rafinowanych olejów, 520 tys. ton produkcji margaryn.

BIOGAZ Biopaliwa, ze względu na stan skupienia podzielić można na stałe, płynne oraz biogaz występujący w postaci gazowej. Biopaliwa stałe używane mogą być na cele energetyczne w procesach bezpośredniego spalania, gazyfikacji oraz pyrolizy w postaci: drewna i odpadów drzewnych (w tym zrębków z szybko-rosnących gatunków drzewiastych tj.: wierzba, topola) słomy jak i ziarna (zbóż, rzepaku) słomy upraw specjalnych roślin energetycznych z rodziny Miscanthus, Topinambur itp. osadów ściekowych, makulatury, szeregu innych odpadów roślinnych powstających na etapach uprawy i pozyskania jak też przetwarzania przemysłowego produktów (siana, ostatek kukurydzy, trzciny cukrowej i bagiennej, łusek oliwek, korzeni, pozostałości przerobu owoców itp.)

Biogaz nadający się do celów energetycznych może powstawać w procesie fermentacji beztlenowej odpadów zwierzęcych w biogazowniach rolniczych, osadu ściekowego na oczyszczalniach ścieków, odpadów organicznych na komunalnych wysypiskach śmieci.

PRZYKŁADOWY SCHEMAT BIOGAZOWNI

Biogaz powstający podczas biologicznej konwersji biomasy, w przypadku wysokiej zawartość metanu (na poziomie 40÷70 %), jest szczególnie atrakcyjnym nośnikiem energetycznym dla układów CHP

Biogazownia w wiosce bioenergetycznej w Jühnde

PELET, ZRĘBKI I BRYKIETY Z BIOMASY Surowcem do produkcji granulatu paliwowego z biomasy może być każdy rodzaj roślin.

ZALETY WYNIKAJĄCE ZE STOSOWANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH: Produkowanie „zielonej energii” powoduje: ograniczanie emisji gazów cieplarnianych poprzez wykorzystanie metanu, obniżanie kosztów składowania odpadów, zapobieganie zanieczyszczeniu gleb oraz wód gruntowych, zbiorników powierzchniowych irzek, uzyskiwanie wydajnego i łatwo przyswajalnego przez rośliny nawozu naturalnego, eliminacja odoru, wykorzystanie gazu wysypiskowego.

NOWA, WYDAJNA TECHNOLOGIA PRODUKCJI BIODISLA PRZYGOTOWANIE OLEJU DO ESTRYFIKACJI ESTRYFIKACJA W OBECNOŚCI KATALIZATORA SEPARACJA GRAWITACYJNA FAZ ESTROWEJ I GLICERYNOWEJ WYDZIELENIE METANOLU Z FAZ ESTROWEJ I GLICERYNOWEJ METODĄ DESTYLACJI WYDZIELENIE SOLI POTASOWYCH I OLEIN Z FAZY GLICERYNOWEJ

Poniżej przedstawiono schemat instalacji pracującej w sposób ciągły o wydajności 1,5 m3/h.

Silnik wysokoprężny przystosowany do zasilania olejem napędowym, biodieslem a nawet olejem rzepakowym (spożywczym)

BIOPALIWA- same korzyści Obniżka cen paliw Nowe, potrzebne miejsca pracy Poprawa stanu środowiska naturalnego Poprawa niezależności energetycznej Dłuższy żywot silnika Poprawa struktury zasiewów Aktywizacja polskiej wsi Poprawa samowystarczalności w zapotrzebowaniu w białko roślinne Poprawa opłacalności hodowli i produkcji mleka Wykorzystanie słomy rzepakowej ( do spalania w kotłowniach, produkcji płyt ociepleniowych, likwidacja rozlanych chemikaliów)

KORZYŚCI Z ENERGETYCZNEGO WYKORZYSTANIA BIOMASY Korzyści inwestora to: - wytworzenie energii tanim kosztem, - redukcja opłat za korzystanie ze środowiska, - efektywne zagospodarowanie bioodpadów (bez konieczności ich utylizacji), - możliwość uzyskania pomocy finansowej z funduszy ekologicznych.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ