PROGRAM EDUKACYJNY „Trzymaj formę!” ZAŁOŻENIA na rok szkolny 2009/2010

„Trzymaj Formę!” I. CEL GŁÓWNY Poprawa sposobu odżywiania młodzieży

„Trzymaj Formę!” II. CELE SZCZEGÓŁOWE Zwiększenie wiedzy dotyczącej zbilansowanej diety i aktywności fizycznej Kształtowanie postaw i zachowań w zakresie prawidłowego żywienia i uprawiania aktywności fizycznej

„Trzymaj Formę!” 3. Dostarczenie wiedzy i umiejętności korzystania z informacji zamieszczonych na opakowaniach produktów spożywczych 4. Rozszerzenie asortymentu sklepików szkolnych o zalecane produkty 5. Propagowanie zdrowego stylu życia w szkole, w domu i środowisku pozaszkolnym

„Trzymaj Formę!” III. ADRESACI PROGRAMU uczniowie szkół gimnazjalnych (I-III) uczniowie szkół podstawowych (kl.V-VI) rodzice uczniów

„Trzymaj Formę!” IV. UCZESTNICY PROGRAMU dyrekcje szkół, nauczyciele, społeczność szkolna pielęgniarki środowiska szkolnego władze wojewódzkie i lokalne inne osoby i instytucje - wg możliwości i potrzeb środowiskowych

„Trzymaj Formę!” V. CZAS TRWANIA PROGRAMU IV edycja – rok szkolny 2009/10 V edycja – rok szkolny 2010/11 VI edycja – rok szkolny 2011/12

„Trzymaj Formę!” VI. ORGANIZATORZY PROGRAMU Główny Inspektorat Sanitarny Stowarzyszenie „Polska Federacja Producentów Żywności”

„Trzymaj Formę!” VII. PARTNERZY PROGRAMU Ministerstwo Edukacji Narodowej Instytut Matki i Dziecka w Warszawie Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie Ministerstwo Sportu i Turystyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie

„Trzymaj Formę!” VIII. KOORDYNATORZY PROGRAMU poziom wojewódzki - WSSE st. asystent Aleksandra Wasilewska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej tel. 089/524-83-82 (85) faks 089/524-84-11 a.wasilewska@wsse.olsztyn.pl

„Trzymaj Formę!” poziom powiatowy – PSSE pracownicy pionu promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych (wykaz koordynatorów – na www.wsse.olsztyn.pl) poziom szkolny – dyrekcje szkół zaproponowani przez dyrektorów koordynatorzy szkolni

„Trzymaj Formę!” IX. WSPÓŁREALIZATORZY PROGRAMU Z PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI SANITARNEJ poziom wojewódzki – WSSE mł. asystent Barbara Brakoniecka Oddział Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej tel. 089/524-84-40 hz607@wsse.olsztyn.pl

„Trzymaj Formę!” poziom powiatowy – PSSE Pracownicy pionu higieny żywienia, żywności i przedmiotów użytku zaproponowani przez Powiatowych Inspektorów Sanitarnych

„Trzymaj Formę!” X. TREŚCI PROGRAMOWE Żywienie młodzieży – zbilansowana dieta Wybrane elementy edukacji konsumenckiej Aktywność fizyczna

„Trzymaj Formę!” ŻYWIENIE MŁODZIEŻY Piramida zdrowia – bloki produktów Rozkład posiłków w ciągu dnia i % dobowego zapotrzebowania na energię Dzienne zalecenia żywieniowe dla młodzieży Rola podstawowych składników odżywczych Zasady zdrowego żywienia (10 zasad) Alternatywne sposoby żywienia na przykładzie diety wegetariańskiej

„Trzymaj Formę!” Zaburzenia stanu odżywiania: - otyłość - nadwaga - niedobór masy ciała - anoreksja, bulimia

„Trzymaj Formę!” WYBRANE ELEMENTY EDUKACJI KONSUMENCKIEJ Prawa konsumenta Konstrukcja etykiet na produktach spożywczych (w tym informacje o GDA !)

„Trzymaj Formę!” AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA Znaczenie aktywności fizycznej dla zdrowia: - pożądana aktywność fizyczna dla dzieci i młodzieży - test wydolności fizycznej (ćwiczenia) - test sprawności fizycznej (ćwiczenia)

Trzymaj Formę!” Przykłady z omówieniem metodycznym: - ćwiczenia mięśni brzucha - ćwiczenia mięśni bioder - ćwiczenia mięsni grzbietu - ćwiczenia mięśni klatki piersiowej - ćwiczenia oddechowe - ćwiczenia utrzymywania poprawnej postawy ciała - ćwiczenia marszu

Trzymaj Formę!” Kształtowanie sylwetki poprzez właściwy dobór mebli szkolnych do wzrostu ucznia

„Trzymaj Formę!” XI. ZALECANA METODA REALIZACJI – METODA PROJEKTU Uczniowie przy wsparciu nauczycieli/rodziców/innych osób ze środowiska lokalnego opracowują i realizują projekty służące propagowaniu zasad zdrowego stylu życia w szkole i w rodzinie

„Trzymaj Formę!” Najbardziej wartościowe są projekty interdyscyplinarne, traktujące problem zdrowego trybu życia całościowo, odnoszących się zarówno do zdobywania konkretnych umiejętności, jak też kształtowania postaw i zwiększania zainteresowania problematyką prozdrowotną.

„Trzymaj Formę!” Informacje na temat metody projektu są zamieszczone na www.wsse.olsztyn.pl - w części poświęconej „Trzymaj formę” Na www.wsse.olsztyn.pl są także zamieszczone materiały nadesłane przez szkoły, które realizowały I, II, III edycję programu

XII. HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU

HARMONOGRAM Przedstawienie oferty programowej dyrektorom szkół (PZiOZ PSSE – VI-IX 2009) Opracowanie bazy szkół, które wyraziły zgodę na przystąpienie do programu (PZiOZ PSSE/WSSE – IX 2009)

W woj. warmińsko-mazurskim udział w IV edycji programu zgłosiły 204 (203)* szkoły, w tym: 163 (175)* gimnazja 41 (28)* szkół podstawowych *dane z III edycji

HARMONOGRAM Doskonalenie powiatowych koordynatorów i współrealizatorów programu z PIS (PZiOZ WSSE – praca ciągła) Przygotowanie i doskonalenie szkolnych koordynatorów programu, realizatorów i innych przedstawicieli środowiska szkolnego oraz lokalnego (PZiOZ i HŻŻiPU PSSE, lokalni partnerzy – praca ciągła)

HARMONOGRAM Kontynuacja i rozszerzenie współpracy na poziomie wojewódzkim i lokalnym Wykonawcy: PZiOZ PSSE/WSSE Termin: praca ciągła Prowadzenie działań informacyjno-edukacyjnych w środkach masowego przekazu oraz organizacja imprez masowych w środowiskach lokalnych Wykonawcy: PZiOZ PSSE, partnerzy i realizatorzy

HARMONOGRAM Prowadzenie działań edukacyjnych skierowanych do młodzieży i rodziców w szkołach i środowiskach lokalnych. Realizacja programu w szkołach. Wykonawcy: pracownicy szkół, eksperci z zewnątrz Termin: IX 2009-VI 2010

HARMONOGRAM Dystrybucja materiałów do PSSE/szkół Wykonawcy: PZiOZ WSSE/PSSE Nadzorowanie i monitorowanie przebiegu programu Wykonawcy: PZiOZ PSSE/WSSE Termin: IX 2009-VIII 2010

WOJEWÓDZKA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA Analiza meldunków dwutygodniowych Kontrole dokumentacji w PSSE Uczestnictwo w szkoleniach/naradach/itp. organizowanych przez PSSE Omawianie zrealizowanych zadań na spotkaniach z pracownikami pionu PZiOZ Wykonawcy: koordynator wojewódzki; kierownik OPZiOZ Termin: IX 2009-VIII 2010

POWIATOWE STACJE SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNE Spotkanie/a robocze w trakcie roku szkolnego Wizytacje oceniające realizację programu w szkołach: PSSE Olsztyn – 4 PSSE Elbląg – 4 pozostałe PSSE – po 2

HARMONOGRAM Podsumowanie i ocena realizacji programu na poziomie szkolnym, powiatowym, wojewódzkim, krajowym

XIII. MATERIAŁY

poradnik dla szkolnych koordynatorów i realizatorów programu Do pobrania na stronie www.trzymajforme.pl www.wsse.olsztyn.pl poradnik dla szkolnych koordynatorów i realizatorów programu

broszura dla uczniów - należy posługiwać się plakat „Piramida zdrowia” Do pobrania na stronie www.trzymajforme.pl www.wsse.olsztyn.pl broszura dla uczniów plakat „Piramida zdrowia” - należy posługiwać się wyłącznie tą piramidą, gdyż jest dostosowana i zatwierdzona przez Instytut Żywienia i Żywności dla grupy wiekowej 13-15 lat

edukacyjna strona internetowa www.trzymajforme.pl

Opracowania IMiDZ w Warszawie Poradnik „Jak pomóc otyłemu nastolatkowi?” (2006) – do pobrania „Otyłość u polskich nastolatków – epidemiologia, styl życia, samopoczucie” (2007) – do pobrania

Wydawnictwa Instytutu Onkologii w Warszawie Poradnik „Dbaj o zdrowie. Jedz 5 razy dziennie warzywa i owoce” (wydawnictwo Instytutu Onkologii w Warszawie) Ulotki „Jedz 5 razy dziennie Do pobrania

Opracowanie WSSE w Bydgoszczy „Etykieta rozszyfrowana – wiem, co kupuję i jem” - przewodnik po etykiecie spożywczej (Mirosława Kierblewska Dział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE Bydgoszcz) Kserokopia dla każdego koordynatora

Opracowania WHO „5 kroków do bezpieczniejszej żywności” (www.who.int/foodsafety) plakat (PL) ulotka (EN) poradnik (EN) „Five keys to safer food manual” Do pobrania

Lista produktów zalecanych do rozszerzenia asortymentu w sklepikach szkolnych – do pobrania

Strona internetowa WSSE w Olsztynie www.wsse.olsztyn.pl - materiały merytoryczne i metodyczne związane z tematyką programu

www.wsse.olsztyn.pl Linki: Europejska Rada Informacji o Żywności - www.eufic.org Instytut Żywności i Żywienia - www.izz.waw.pl Rada Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka - www.mleko.com Stowarzyszenie Konsumentów Polskich - www.skp.pl Federacja Konsumentów - www.federacja-konsumentow.org.pl Centers for Disease Control and Prevention – www.cdc.gov

www.wsse.olsztyn.pl Możliwość prezentacji projektów i innych przedsięwzięć realizowanych przez szkoły Szkoły realizujące program w roku szkolnym … >> zobacz listę<< Jak szkoły realizowały program w roku szkolnym … - >> zobacz << „Ruch i dietę wprowadź w życie, „Odrzuć chipsy i siedzenie, będziesz czuć się znakomicie” zyskasz formę jak marzenie”

XIV. PATRONATY

„Trzymaj formę” realizowany w woj. warmińsko-mazurskim Warmińsko-Mazurski Kurator Oświaty objął patronatem honorowym program „Trzymaj formę” realizowany w woj. warmińsko-mazurskim

Patronat nad programem realizowanym w woj. warmińsko-mazurskim objął dyrektor Zakładu Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z Warmińsko-Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie

Patronat nad programem realizowanym w woj. warmińsko-mazurskim objął rektor Olsztyńskiej Szkoły Wyższej