Działalność gospodarcza prowadzona przez obywatela Ukrainy w Polsce SPIS TREŚCI: Działalność gospodarcza prowadzona przez obywatela Ukrainy w Polsce Nieruchomości Prawo pracy Podatki Niniejsza prezentacja została podzielona na dwie części. W części I omówione zostały zagadnienia z zakresu podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej i działalności regulowanej na terytorium Polski przez osobę fizyczną niebędącą obywatelem Polski. Poruszono także kwestie nabywania udziałów i akcji oraz członkostwa w organach spółek polskich przez cudzoziemców. W części II zostało przedstawione zagadnienie podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski przez osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, niemające siedziby w Polsce, a także nabywanie przez takie osoby udziałów i akcji w spółkach polskich. Uwzględniono również zagadnienie łączenia się spółek oraz kwestie tworzenia przez spółki zagraniczne oddziałów i przedstawicielstw na terytorium Polski.
Działalność gospodarcza prowadzona przez obywatela Ukrainy w Polsce Niniejsza prezentacja została podzielona na dwie części. W części I omówione zostały zagadnienia z zakresu podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej i działalności regulowanej na terytorium Polski przez osobę fizyczną niebędącą obywatelem Polski. Poruszono także kwestie nabywania udziałów i akcji oraz członkostwa w organach spółek polskich przez cudzoziemców. W części II zostało przedstawione zagadnienie podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski przez osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, niemające siedziby w Polsce, a także nabywanie przez takie osoby udziałów i akcji w spółkach polskich. Uwzględniono również zagadnienie łączenia się spółek oraz kwestie tworzenia przez spółki zagraniczne oddziałów i przedstawicielstw na terytorium Polski.
Podstawa prawna: Kodeks spółek handlowych z dnia 15 września 2000 r. (Dz. U. 2000 Nr 94 poz. 1037 ze zm.); Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2004 Nr 173 poz. 1807 ze zm.); Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. 2013 poz. 1650 ze zm.); Ustawa z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. 2004 Nr 167 poz. 1758 ze zm.).
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, osobą zagraniczną jest: Osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego; Osoba prawna z siedzibą za granicą; Jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą.
Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce przez osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego
Zezwolenie na pobyt stały, Obywatel Ukrainy może podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatel polski, m.in., jeżeli posiada w Rzeczypospolitej Polskiej: Zezwolenie na pobyt stały, Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania działalności gospodarczej, udzielone ze względu na kontynuowanie prowadzonej już działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej dzieli osoby zagraniczne na dwie kategorie: podmioty, które mogą prowadzić działalność gospodarczą na terytorium Polski na takich samych zasadach jak obywatele polski oraz podmioty, które mogą ją prowadzić wyłącznie w ograniczonym zakresie. Osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, z państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz osoby zagraniczne z państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa z Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach, jak obywatele polscy. Podstawa prawna: art. 13 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Spółki komandytowo – akcyjnej, Każdy cudzoziemiec, co do zasady bez ograniczeń, może podejmować i wykonywać na takich samych zasadach jak obywatel polski, działalność gospodarczą w formie: Spółki komandytowej, Spółki komandytowo – akcyjnej, Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Spółki akcyjnej na zasadach określonych w kodeksie spółek handlowych i innych aktach prawa powszechnie obowiązującego. Cudzoziemiec może przystępować do takich spółek, a także obejmować bądź nabywać ich udziały lub akcje, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. Kodeks spółek handlowych przewiduje tworzenie spółek osobowych lub kapitałowych. Do spółek osobowych, które mogą być założone przez obywatela Ukrainy, należą spółka komandytowa i komandytowo-akcyjna. Do spółek kapitałowych należą spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna (art. 1 § 2 k.s.h.).
Krótka charakterystyka spółki z o.o. Może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej; Nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z o.o.; Kapitał zakładowy powinien wynosić co najmniej 5.000 złotych; Umowa spółki z o.o. powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Z chwilą zawarcia umowy powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, która jest podmiotem praw i obowiązków; Z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego spółka uzyskuje osobowość prawną; Spółka ponosi całkowitą odpowiedzialność za swoje zobowiązania. Spółka z o.o. może zostać założona przez pełnomocnika. W takim wypadku pełnomocnictwo musi zostać udzielone w formie aktu notarialnego. Może ono zostać udzielone przed notariuszem w Polsce lub za granicą.
Działalność regulowana Działalność regulowana to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa. Wpis do rejestru regulowanej działalności gospodarczej oraz zarejestrowanie działalności gospodarczej w odpowiednim rejestrze (CEIDG, KRS) są wymagane przy jej podjęciu. Nie ma jednego organu rejestrowego działalności regulowanej – w zależności od rodzaju tej działalności organem rejestrowym będzie odpowiedni organ odpowiedzialny za rejestr działalności w konkretnej sferze. Na przykład, organem rejestrowym dla działalności telekomunikacyjnej będzie Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Przedsiębiorca uzyskuje wpis do rejestru działalności regulowanej po złożeniu wniosku, wraz z którym powinien złożyć oświadczenie potwierdzające spełnianie szczególnych warunków wymaganych do jej prowadzenia. Działalność regulowana to szczególna forma reglamentacji działalności gospodarczej. Unormowania dotyczące reglamentacji działalności gospodarczej ustawa o swobodzie działalności gospodarczej zawiera w Rozdziale 4 „Koncesje oraz regulowana działalność gospodarcza”. Wyróżnić można następujące formy reglamentacji działalności gospodarczej: koncesje, wpis do rejestru działalności regulowanej, zezwolenia, zgłoszenie, licencje oraz zgodę. Przykładem działalności regulowanej będzie działalność w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów, prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców, działalność w zakresie wytwarzania, magazynowania lub wprowadzania do obrotu biokomponentów, czy działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych.
Nabywanie udziałów i akcji oraz członkostwo we władzach spółek Cudzoziemiec może przystępować, a także nabywać udziały lub akcje spółek komandytowych, komandytowo – akcyjnych, z o.o. oraz akcyjnych. Cudzoziemiec, którego celem pobytu jest wykonywanie pracy poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, którą utworzył lub której udziały lub akcje objął lub nabył, może uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Podstawa prawna: Art. 13 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Ograniczenia w nabywaniu akcji/udziałów w polskich spółkach Ograniczenia wynikają z ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Cudzoziemcem, zgodnie z ustawą, jest osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego. Ograniczenia dotyczą możliwości nabywania przez cudzoziemca udziałów lub akcji polskiej spółki, jeżeli w wyniku tej transakcji spółka będąca właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium Polski stanie się spółką kontrolowaną, czyli taką, w której cudzoziemiec lub cudzoziemcy dysponują powyżej 50% głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu. Ograniczenia występują również przy transakcji nabycia udziałów lub akcji przez cudzoziemca w spółce będącej już spółką kontrolowaną, jeżeli udziały lub akcje obejmuje cudzoziemiec niebędącym udziałowcem lub akcjonariuszem spółki. Zezwolenia na nabycie udziałów lub akcji udziela minister właściwy do spraw wewnętrznych. Art. 3e ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców: Ust. 1. Nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także każda inna czynność prawna dotycząca udziałów lub akcji wymaga zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli w ich wyniku spółka będąca właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanie się spółką kontrolowaną. Ust. 2. Nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wymaga zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli spółka ta jest spółką kontrolowaną, a udziały lub akcje nabywa lub obejmuje cudzoziemiec niebędący udziałowcem lub akcjonariuszem spółki. art. 1 ust. 3 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców: Za kontrolowaną uważa się spółkę, w której cudzoziemiec lub cudzoziemcy dysponują bezpośrednio lub pośrednio powyżej 50% głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu albo mają pozycję dominującą w rozumieniu k.s.h.
Legalizacja pobytu w Polsce w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej Wiza Cudzoziemiec, który prowadzi w Polsce działalność gospodarczą, może ubiegać się o wizę do Polski wydawaną w celu prowadzenia działalności gospodarczej; Wiza krajowa uprawnia do wjazdu na terytorium RP i ciągłego pobytu na nim lub do kilku pobytów na tym terytorium następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 90 dni w okresie ważności wizy; Okres pobytu na terytorium Polski ustala się odpowiednio do celu pobytu wskazanego przez cudzoziemca; Wiza krajowa jest wydawana przez konsula. Podstawą prawną są art. 58-97 Ustawy o cudzoziemcach. Ustawa przewiduje dwa rodzaje wiz: krajowa i Schengen. Wizy krajowe wydawane są przez polskie konsulaty. Wizy Schengen wydawane są przez komendanta placówki Straży Granicznej. Wiza Schengen wydawana jest na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy).
Zezwolenie na pobyt czasowy Cudzoziemiec przebywający w Polsce i prowadzący działalność gospodarczą może ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce. Zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się cudzoziemcowi, jeżeli celem jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie na tym terytorium. Cudzoziemiec musi też spełniać dodatkowe warunki, takie jak m.in. posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego, źródła dochodu czy miejsca zamieszkania. Art. 142 ustawy o cudzoziemcach: Zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się cudzoziemcowi, jeżeli celem jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie na tym terytorium oraz spełnione są na-stępujące warunki: 1) cudzoziemiec posiada: ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, b) źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, c) zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska lub wykonywanie zawodu, gdy obowiązek jej uzyskania wynika z przepisów odrębnych; 2) cudzoziemiec ma zapewnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania;
Zezwolenie na pobyt czasowy – c.d. Dodatkowo, podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą: a) w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie, w którym podmiot ten ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, lub zatrudnia na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej przez okres 1 roku poprzedzającego złożenie wniosku co najmniej 2 pracowników będących obywatelami polskimi lub określonymi kategoriami cudzoziemców, o których mowa ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub b) wykaże, że posiada środki pozwalające na spełnienie w przyszłości warunków określonych w lit. a lub prowadzi działania pozwalające na spełnienie w przyszłości tych warunków, w szczególności przyczyniające się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania korzystnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy. Powyższe znajduje zastosowanie także do utworzonej przez cudzoziemca spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej albo do spółki, do której cudzoziemiec przystąpił lub której udziały lub akcje objął lub nabył. 3) podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą: w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemca osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie, w którym podmiot ten ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, w trzecim kwartale roku poprzedzającego złożenie wniosku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 255) lub zatrudnia na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej przez okres 1 roku poprzedzającego złożenie wniosku co najmniej 2 pracowników będących obywatelami polskimi lub cudzoziemcami, o których mowa w art. 87 ust. 1 pkt 1–9 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub b) wykaże, że posiada środki pozwalające na spełnienie w przyszłości warunków określonych w lit. a lub prowadzi działania pozwalające na spełnienie w przyszłości tych warunków, w szczególności przyczyniające się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania korzystnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy. 2. Przepis ust. 1 pkt 3 stosuje się do utworzonej przez cudzoziemca spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej albo do spółki, do której cudzoziemiec przystąpił lub której udziały lub akcje objął lub nabył. 3. Zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się cudzoziemcowi, którego celem pobytu jest wykonywanie pracy poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, którą utworzył lub której udziały lub akcje objął lub nabył, o ile cudzoziemiec spełnia warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, a spółka spełnia warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 3.
Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej w Polsce przez osoby prawne z siedzibą za granicą oraz jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi posiadającymi zdolność prawną, z siedzibą za granicą Cudzoziemcy będący osobami prawnymi lub jednostkami nieposiadającymi osobowości prawnej mogą prowadzić działalność gospodarczą w Polsce poprzez: Zakładanie lub przystępowanie do spółek komandytowej, komandytowo – akcyjnej, z o.o. oraz akcyjnej z siedzibą na terytorium Polski. Nabywanie udziałów lub akcji w polskich spółkach. Łączenie spółek. Zakładanie oddziałów lub przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych na terytorium Polski.
Spółki komandytowo – akcyjnej; Zagraniczne osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, co do zasady bez ograniczeń, mogą podejmować i wykonywać na takich samych zasadach jak podmioty polskie, działalność gospodarczą w formie: Spółki komandytowej; Spółki komandytowo – akcyjnej; Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością; Spółki akcyjnej na zasadach określonych w kodeksie spółek handlowych i innych aktach prawa powszechnie obowiązującego. Spółka z o.o. nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z o.o. Jeżeli cudzoziemcem zakładającym spółkę w Polsce jest podmiot inny niż osoba fizyczna, to aby założyć spółkę w Polsce, musi on dysponować urzędowym oryginalnym odpisem z rejestru tego podmiotu (np. spółki z siedzibą za granicą). Z odpisu musi wynikać, kim jest ów podmiot zagraniczny oraz kto i na jakich zasadach, jest upoważniony do jego reprezentowania, odpis taki powinien być aktualny, nie starszy niż kilka tygodni. Wszystkie dokumenty obcojęzyczne (np. odpisy z rejestru założycieli spółki, akt notarialny zawierający pełnomocnictwo do zawarcia umowy spółki itd.) muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego na język polski.
Nabywanie udziałów/akcji Zagraniczne osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej mogą nabywać udziały lub akcje polskich spółek komandytowych, komandytowo – akcyjnych, z o.o. oraz akcyjnych, a także przystępować do takich spółek. Ograniczenia w nabywaniu udziałów i akcji wynikają z ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Cudzoziemcem, zgodnie z ustawą, jest osoba prawna mająca siedzibę za granicą, nieposiadająca osobowości prawnej spółka cudzoziemców, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych, a także osoba prawna i spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca siedzibę na terytorium Polski, kontrolowana bezpośrednio lub pośrednio przez cudzoziemców. W stosunku do cudzoziemców niebędących osobami fizycznymi, ustawa przewiduje takie same ograniczenia jak w stosunku do cudzoziemców będących osobami fizycznymi.
Łączenie spółek W przypadku łączenia spółek, z których co najmniej jedna nie ma siedziby na terytorium jednego z państw UE lub państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, połączenie osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej a mających siedziby w różnych państwach, wymaga dopełnienia wymagań określonych w prawie tych państw. Oznacza to, iż w stosunku do każdej z łączących się spółek konieczne jest spełnienie wymagań, które wynikają z treści prawa właściwego ze względu na jej siedzibę. Łączenie się spółek, w przypadku kiedy każda z nich ma siedzibę na terytorium jednego z państw UE lub państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym jest regulowane przepisami dyrektywy 2005/56/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych. Jeżeli jedną z łączących się spółek jest spółka mająca siedzibę na terytorium Polski, wówczas zastosowanie znajdują przepisy kodeksu spółek handlowych dotyczące transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych i spółki komandytowo – akcyjnej. W przypadku łączenia spółek polskiej i ukraińskiej, konieczne jest stosowanie zarówno przepisów ustawy polskiej, jak i ukraińskiej.
Oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Polski przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Polski. Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego. Przedsiębiorca jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego. Do rozpoczęcia działalności w ramach oddziału konieczny jest wpis oddziału do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Przedstawicielstwo Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Polski. Zakres działania przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego. Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Podstawa prawna: Oddział – art. 85-92 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Przedstawicielstwo – art. 93 – 102 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
NIERUCHOMOŚCI
Uwagi Ogólne Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców reguluje ustawa z 24 marca 1920 r. Ustawa dotyczy również praw udziałowych w podmiotach polskich, jeżeli w skład ich majątku wchodzi nieruchomość, a kontrola na nimi zostaje przejęta przez cudzoziemców. Generalna zasada jest taka, że nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, ustawa przewiduje jednak wyjątki. Dokonanie transakcji mimo bez uzyskania zezwolenia obarczone jest sankcją nieważności.
Kto jest cudzoziemcem? osoby fizyczne nieposiadające obywatelstwa polskiego osoby prawne, których siedziba znajduje się za granicą; nieposiadająca osobowości prawnej spółka osób wymienionych w punktach 1 lub 2 mająca siedzibę za granicą; osoba prawna i spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca siedzibę na terytorium Polski, kontrolowane bezpośrednio lub pośrednio przez osoby lub spółki wymienione w punktach 1-3 powyżej.
Kiedy udziela się zezwolenia? nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie zagraża m.in. obronności, bezpieczeństwu państwa lub porządkowi publicznemu. cudzoziemiec wykaże istnienie więzi z Polską, np.: posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia lub zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem polskim; posiadanie zezwolenia na pobyt (z wyjątkami); prowadzenie działalności gospodarczej lub rolniczej w Polsce lub pełnienie funkcji w zarządzie polskiej spółki.
Wyjątki (1) Z obowiązku uzyskania zezwolenia wyłączone jest: nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego; nabycie samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy lub właściciela nieruchomości lub samodzielnego lokalu mieszkalnego; nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zamieszkującego w Polsce co najmniej 5 lat od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
Wyjątki (2) nabycie przez cudzoziemca będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w Polsce co najmniej 2 lata od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej nieruchomości, które w wyniku nabycia stanowić będą wspólność ustawową małżonków; nabycie przez cudzoziemca nieruchomości, jeżeli w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego po zbywcy nieruchomości, a zbywca nieruchomości jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej 5 lat.
Wyjątki (3) nabycie przez krajową osobę prawną lub spółkę handlową nieposiadającą osobowości prawnej, kontrolowaną przez cudzoziemców, na ich cele statutowe, nieruchomości niezabudowanych, których łączna powierzchnia w całym kraju nie przekracza 0,4 ha na obszarze miast; nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, będącego bankiem i jednocześnie wierzycielem hipotecznym, w trybie przejęcia nieruchomości na własność w wyniku bezskutecznej licytacji w postępowaniu egzekucyjnym;
Wyjątki (4) nabycie lub objęcie przez bank będący krajową osobą prawną kontrolowaną przez cudzoziemców akcji lub udziałów w krajowe spółce kontrolowanej przez cudzoziemców, w związku z dochodzeniem przez ten bank roszczeń wynikających z dokonanych czynności bankowych. Powyższych zwolnień nie stosuje się do nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej oraz gruntów rolnych o powierzchni przekraczającej 1 ha.
Legalizacja pobytu oraz wykonywania pracy przez obywatela Ukrainy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej Niniejsza prezentacja została podzielona na dwie części. W części I omówione zostały zagadnienia związane z legalizacją pobytu obywatela Ukrainy na terenie Polski. W części II zostały przedstawione podstawy legalnego wykonywania pracy w Polsce.
Część I Legalizacja pobytu obywateli Ukrainy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej Podstawy prawne: Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. 2013 poz. 1650 ze zm.); Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. 2012 poz. 161 ze zm.); Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. 2007 nr 180 poz. 1280 ze zm.).
Obywatelstwo polskie Obywatelstwo polskie nabywa się z mocy prawa, poprzez nadanie, poprzez przywrócenie bądź poprzez uznanie za obywatela polskiego. Samo zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem polskim nie powoduje automatycznych zmian w obywatelstwie małżonków. Obywatelstwo polskie z mocy prawa nabywa się w przypadku, gdy co najmniej jedno z rodziców jest obywatelem polskim lub poprzez urodzenie na terytorium RP, przy jednoczesnym nieokreślonym lub nieznanym obywatelstwie rodziców. Nadanie obywatelstwa polskiego Obywatelstwo polskie nadaje cudzoziemcowi na jego wniosek Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego powinien, m.in. zawierać informacje dotyczące rodziców i wstępnych cudzoziemca, jeżeli posiadali obywatelstwo polskie; informacje o znajomości przez cudzoziemca języka polskiego oraz o źródłach utrzymania, osiągnięciach zawodowych cudzoziemca, jego działalności politycznej i społecznej. Wniosek składa się za pośrednictwem wojewody lub konsula, osobiście lub korespondencyjnie z podpisem urzędowo poświadczonym. Nadanie obywatelstwa polskiego rodzicom lub uznanie ich za obywateli polskich obejmuje małoletniego pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Nadanie obywatelstwa polskiego jednemu z rodziców, uznanie go za obywatela polskiego obejmuje małoletniego pozostającego pod jego władzą rodzicielską, w przypadku gdy drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska lub drugie z rodziców złożyło oświadczenie o wyrażeniu zgody na nabycie przez małoletniego obywatelstwa polskiego. Podstawa prawna: Ustawa o obywatelstwie polskim Nabycie obywatelstwa z mocy prawa: art. 14-17 Ustawy Nadanie obywatelstwa polskiego – art. 18-29 Ustawy
Uznanie cudzoziemca za obywatela polskiego Cudzoziemiec może nabyć obywatelstwo polskie poprzez uznanie. Za obywatela polskiego, na jego wniosek, uznaje się m.in.: cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 3 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub na podstawie prawa stałego pobytu, który posiada w RP stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego; cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawa stałego pobytu, który: pozostaje co najmniej od 3 lat w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim lub nie posiada żadnego obywatelstwa; Cudzoziemiec ubiegający się o uznanie za obywatela polskiego jest ponadto obowiązany posiadać potwierdzoną znajomość języka polskiego. Wniosek o uznanie za obywatela polskiego składa się u wojewody. Podstawa prawna: Uznanie za obywatela polskiego – art. 30-37 Ustawy o obywatelstwie polskim. Za obywatela polskiego uznaje się również: cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie i legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 10 lat, który spełnia łącznie następujące warunki: posiada zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawo stałego pobytu, posiada w Rzeczypospolitej Polskiej stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego; Cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium RP co najmniej 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt stały, które uzyskał w związku z polskim pochodzeniem. Pobyt w Polsce uważa się za nieprzerwany, gdy żadna z przerw w nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy i Wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy, chyba że przerwa była spowodowana wykonywaniem obowiązków zawodowych lub wykonywaniem pracy poza Polską na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się w Polsce, towarzyszeniem małżonkowi wykonującemu obowiązki zawodowe, szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium RP i trwała nie dłużej niż 6 miesięcy lub wyjazdem poza terytorium RP w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni. Znajomość języka polskiego potwierdza się urzędowym poświadczeniem znajomości języka polskiego uzyskiwanym po zdaniu egzaminu przed państwową komisją egzaminacyjną, świadectwem ukończenia szkoły w Rzeczypospolitej Polskiej lub świadectwem ukończenia szkoły za granicą z wykładowym językiem polskim. Cudzoziemcowi odmawia się uznania za obywatela polskiego, w przypadku gdy nie spełnia powyższych wymogów lub gdy nabycie przez niego obywatelstwa polskiego stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Wizy Cudzoziemiec może otrzymać wizę Schengen lub wizę krajową. Wiza krajowa uprawnia do wjazdu na terytorium Polski i ciągłego pobytu na nim lub do kilku pobytów na tym terytorium następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 90 dni w okresie ważności wizy. Okres ważności wizy krajowej nie przekracza 1 roku. Wizę krajową wydaje/odmawia jej wydania konsul, a wizę Schengen komendant placówki Straży Granicznej. Wizę krajową lub wizę Schengen wydaje się w m.in. w celu: turystycznym; odwiedzin u rodziny lub przyjaciół; prowadzenia działalności gospodarczej; wykonywania pracy; szkolenia zawodowego. Cudzoziemiec ubiegający się o wydanie wizy krajowej jest zobowiązany przedstawić m.in. dokumenty potwierdzające cel i warunki planowanego pobytu, posiadanie wystarczających środków finansowych oraz pokrycie kosztów utrzymania przez cały okres planowanego pobytu, posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego. Wydania wizy krajowej odmawia się cudzoziemcowi, m.in. w następujących przypadkach: Obowiązuje jego wpis do rejestru cudzoziemców, których pobyt na terenie Polski jest niepożądany; Nie posiada on wystarczających środków finansowych na czas trwania planowanego pobytu na terytorium RP oraz na podróż powrotną do państwa pochodzenia, lub możliwości uzyskania takich środków; Nie posiada on wymaganego ubezpieczenia zdrowotnego lub medycznego; Wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub interes RP; Zachodzą uzasadnione wątpliwości co do jego zamiaru opuszczenia terytorium Polski przed Upływem terminu ważności wizy. Okoliczności uzasadniające odmowę wydania cudzoziemcowi wizy Schengen uregulowane są przez przepisy prawa Unii Europejskiej – Wspólnotowy Kodeks Wizowy. Wizę krajową cofa się z urzędu, jeżeli okoliczności uzasadniające odmowę jej wydania, powstały po jej wydaniu, albo na wniosek posiadacza. Wizę krajową unieważnia się, jeżeli w chwili jej wydania zachodziły okoliczności uzasadniające odmowę jej wydania. Podstawa prawna: Art. 58-97 ustawy o cudzoziemcach
Zezwolenie na pobyt stały Zezwolenia na pobyt stały udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli spełnia jeden z warunków: Jest dzieckiem cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE pozostającym pod jego władzą rodzicielską, urodzonym po udzieleniu temu cudzoziemcowi zezwolenia lub urodzonym w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego temu cudzoziemcowi; Jest osobą o polskim pochodzeniu i zamierza osiedlić się na terytorium Polski na stałe; Pozostaje w uznawanym przez prawo polskie związku małżeńskim z obywatelem polskim przez co najmniej 3 lata przed dniem, w którym złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały, i bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Polski przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z obywatelem polskim; Posiada ważną Kartę Polaka i zamierza osiedlić się na terytorium Polski na stałe. Zezwolenia na pobyt stały udziela cudzoziemcowi wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca. Cudzoziemiec składa wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały osobiście, nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na terytorium Polski. Udzielenia zezwolenia na pobyt stały odmawia się cudzoziemcowi, m.in., jeżeli: Nie spełnia on wymogów przewidzianych w ustawie; Obowiązuje wpis jego danych do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Polski jest niepożądany; Wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego; Podstawą ubiegania się o zezwolenie jest zawarcie przez niego związku małżeńskiego z obywatelem polskim, a związek małżeński został zawarty w celu obejścia przepisów ustawy o cudzoziemcach. Do oceny, czy pobyt był nieprzerwany stosuje się te same kryteria, które znajdują zastosowanie przy uznaniu Cudzoziemca za obywatela polskiego. Podstawa prawna: art. 195-201 Ustawy o cudzoziemcach
Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE Udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli przebywa na terytorium Polski legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku i spełnia łącznie następujące warunki: Posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu; Posiada ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia. Zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE udziela cudzoziemcowi wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca. Do 5-letniego okresu pobytu na terytorium Polski zalicza się m.in..: Łączny okres legalnego pobytu na terytorium Unii Europejskiej, jeżeli cudzoziemiec przebywał legalnie i nieprzerwanie na tym terytorium co najmniej przez 5 lat na podstawie wydanego przez państwo członkowskie UE dokumentu pobytowego, w tym na terytorium Polski – co najmniej przez 2 lata bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji; Połowę okresu pobytu na terytorium Polski – w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium Polski na podstawie wizy wydanej w celu odbycia studiów lub szkolenia zawodowego. Podstawa prawna: art. 211-225 Ustawy o cudzoziemcach
narodowej przez okres co najmniej ostatnich trzech lat. Karta Polaka może być przyznana osobie, która deklaruje przynależność do Narodu Polskiego i wykaże związek z polskością (język, tradycje, zwyczaje), złoży deklarację przynależności do Narodu Polskiego, wykaże się narodowość polską jednego ze wstępnych. może być przyznana wyłącznie osobie nieposiadającej obywatelstwa polskiego albo zezwolenia na pobyt stały na terytorium Polski Karta Polaka nie jest dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy ani do osiedlenia się na terytorium Rzeczypospolitej Polski (wymagane uzyskanie wizy wydawanej na podstawie Karty Polaka), Ochrona dla cudzoziemców, którzy zostali zmuszeni do opuszczenia miejsca swojego zamieszkania Polska gwarantuje ochronę cudzoziemcom, którzy z różnych powodów, takich jak np. obca inwazja, wojna, wojna domowa, konflikty etniczne czy rażące naruszenia praw człowieka, zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju pochodzenia lub określonego obszaru geograficznego. Formami ochrony, które są w takich przypadkach udzielane są m.in.: azyl, przyznanie statusu uchodźcy, zgoda na pobyt ze względów humanitarnych. Posiadacz Karty Polaka może korzystać z szeregu uprawnień, takich jak na przykład zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. Podstawa prawna: Ustawa o Karcie Polaka Warunki uzyskania – przyznaje się osobie, która: Wykaże swój związek z polskością przez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego, który uważa za język ojczysty, oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i zwyczajów; W obecności konsula RP lub innej upoważnionej osoby, złoży pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego; Wykaże, że jest narodowości polskiej lub posiadała obywatelstwo polskie, lub co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej lub posiadało obywatelstwo polskie, albo przedstawi zaświadczenie organizacji polskiej lub polonijnej, potwierdzające aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej mniejszości narodowej przez okres co najmniej ostatnich trzech lat. Karta Polaka jest przyznawana przez konsula właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Posiadacz Karty Polaka może korzystać z szeregu uprawnień, takich jak na przykład: Zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę; Podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy; Podejmowania i odbywania studiów, studiów doktoranckich oraz innych form kształcenia, a także uczestniczenie w badaniach naukowych.. Ochrona dla cudzoziemców Pozostałe formy ochrony: zgoda na pobyt ze względów humanitarnych zgoda na pobyt tolerowany zezwolenie na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi ochrona uzupełniająca ochrona czasowa. Niektóre z powyższych form, stanowią podstawę do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej oraz możliwości zatrudnienia na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Zezwolenie na pobyt czasowy zezwolenia na pobyt czasowy udziela się cudzoziemcowi na jego wniosek, jeżeli spełnia on wymogi określone ze względu na deklarowany cel pobytu, a okoliczności, które są podstawą ubiegania się o to zezwolenie, uzasadniają jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące; zezwolenia na pobyt czasowy udziela się na okres niezbędny do realizacji celu pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie dłuższy jednak niż 3 lata; zezwolenia udziela wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca w drodze decyzji administracyjnej; wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemiec składa osobiście, nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. zezwolenie podlega opłacie skarbowej w kwocie uzależnionej od celu pobytu;
Cudzoziemcowi nie wydaje się zgody na pobyt czasowy m.in. gdy: cudzoziemcowi udzielono zezwolenia na pobyt stały lub innego rodzaju zezwolenia na pobyt, jest pozbawiony wolności lub stosuje się wobec niego środek zapobiegawczy w postaci zakazu opuszczania kraju, przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (nie dotyczy procedury udzielania zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną), przy składaniu wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt czasowy nie złożył odcisków linii papilarnych w celu wydania karty pobytu, jego dane znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, lub jego dane zostały wpisane do wykazu osób, których pobyt jest niepożądany w Polsce, w postępowaniu w sprawie udzielenia mu zezwolenia na pobyt czasowy złożył on wniosek zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje, złożył wniosek podczas nielegalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywa na tym terytorium nielegalnie. Inne powody odmowy wszczęcia postepowania: Inne zezwolenia na pobyt: np. zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego, na pobyt ze względów humanitarnych, objecie azylem, ochroną lub nadanie statusu uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej, lub ubieganie się o ten status) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu na to terytorium wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych lub -przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, udzielonego ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu lub został zobowiązany do powrotu i nie upłynął jeszcze termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, także w przypadku przedłużenia tego terminu, lub jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Ponadto ustawa o cudzoziemcach przewiduje szereg innych przesłanek, których spełnienie uniemożliwia wydania zgody na pobyt czasowy: Udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy odmawia się cudzoziemcowi, gdy: nie spełnia on wymogów udzielenia mu zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na deklarowany cel pobytu lub okoliczności, które są podstawą ubiegania się o to zezwolenie, nie uzasadniają jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące lub 2) wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, lub 3) złożył on wniosek zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje lub dołączył do niego dokumenty zawierające takie dane lub informacje, lub zeznał on nieprawdę lub zataił prawdę albo podrobił lub przerobił dokument w celu użycia go jako autentycznego lub takiego dokumentu używał jako autentycznego, lub zalega z uiszczeniem podatków, z wyjątkiem przypadków gdy uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu, lub nie zwrócił kosztów związanych z wydaniem i wykonaniem decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, które zostały pokryte z budżetu państwa. 4) podlegając obowiązkowi leczenia na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, nie wyraża zgody na to leczenie, lub
Wyróżnia się następujące rodzaje zezwoleń na pobyt czasowy: Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę; Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji; Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy przez cudzoziemca delegowanego przez pracodawcę zagranicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej; Zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach; Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych; Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin obywateli Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków rodzin cudzoziemców; Zezwolenie na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemców będących ofiarami handlu ludźmi; Zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu; Zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności.
Zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach: udziela się cudzoziemcowi, gdy celem jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest podjęcie lub kontynuacja kształcenia, w tym stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych studiów doktoranckich także wtedy, gdy studia te stanowią kontynuację lub uzupełnienie studiów podjętych na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, wymagane jest posiadanie przez cudzoziemca ubezpieczenia zdrowotnego (lub potwierdzenia pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) oraz wystarczających środków finansowych na pokrycie kosztów utrzymania i podróży powrotnej do państwa pochodzenia lub zamieszkania oraz kosztów studiów, udziela się na okres 15 miesięcy, a gdy okres studiów jest krótszy niż 1 rok zezwolenia udziela się na czas trwania roku akademickiego lub studiów, przedłużony o 3 miesiące;
Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych Udziela się go cudzoziemcowi będącemu naukowcem, gdy celem jego pobytu na terytorium Polski jest prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych na podstawie umowy o przyjęciu go w celu realizacji projektu badawczego zawartej z jednostką naukową zatwierdzoną w tym celu przez ministra właściwego do spraw nauki. Zezwolenia udziela się na okres 3 lat lub na okres realizacji projektu, badań naukowych lub prac rozwojowych na terytorium Polski, jeżeli okres ten jest krótszy niż 3 lata. Do celów ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania badań naukowych niezbędne jest spełnienie szeregu innych przesłanek, m.in. cudzoziemiec powinien przedstawić : umowę o przyjęciu go w celu realizacji projektu badawczego zawartą z jednostką naukową mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; pisemne oświadczenie jednostki naukowej, w którym zobowiązuje się ona do poniesienia kosztów pobytu naukowca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także kosztów wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów utrzymania i kosztów podróży powrotnej do państwa pochodzenia lub zamieszkania albo przedstawi dokumenty potwierdzające posiadanie tych środków.
Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin obywateli Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków rodzin cudzoziemców Zezwolenia dla członków rodzin obywateli polskich udziela się cudzoziemcowi m.in., gdy: 1) pozostaje on w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej albo 2) jest małoletnim dzieckiem cudzoziemca pozostającego w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej i posiadającego zezwolenie na pobyt czasowy dla członka rodziny obywatela Rzeczypospolitej Polskiej. Kolejnego zezwolenia udziela się cudzoziemcowi posiadającemu zezwolenie na pobyt czasowy dla członka rodziny obywatela RP w przypadku: rozwodu lub separacji cudzoziemca, o którym mowa w pkt 1 powyżej, gdy przemawia za tym jego ważny interes, albo jego owdowienia, albo w przypadku śmierci rodzica małoletniego dziecka, o którym mowa w pkt 2 powyżej, gdy przemawia za tym ważny interes tego dziecka. W takim przypadku zezwolenia udziela się jednorazowo na okres nie dłuższy niż 3 lata.
Zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną - udziela się cudzoziemcowi, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: przybywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu połączenia się z rodziną i jest członkiem rodziny cudzoziemca zamieszkującego na tym terytorium legalnie na podstawach wymienionych w art. 159 ustawy o cudzoziemcach posiada ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, ma zapewnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania. - zezwolenia na pobyt czasowy udziela się cudzoziemcowi na okres do dnia, w którym upływa termin ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego cudzoziemcowi, do którego członek rodziny przybył lub z którym przebywa na terytorium RP (od tej zasady istnieją wyjątki). (rodzina musi przebywać legalnie np. na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy, itp.), Ustawa o cudzoziemcach przewiduje szereg innych warunków, których spełnienie jest niezbędne do uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy w celu łączenia się z rodziną i dla cudzoziemców będących członkami rodzin obywateli polskich (art. 159- 169 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach). Zezwolenia udzielić można też na okres 3 lat - w przypadku gdy cudzoziemcowi, do którego członek rodziny przybył (lub z którym przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) udzielono zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub nadano mu status uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej.
Zezwolenie na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemców będących ofiarami handlu ludźmi wydawane cudzoziemcowi, w stosunku do którego istnieje domniemanie, że jest ofiarą handlu ludźmi w rozumieniu art. 115 § 22 polskiego Kodeksu karnego; Pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny przez okres ważności wydanego mu zaświadczenia o tym domniemaniu; zaświadczenie wydaje organ prowadzący postępowanie karne w sprawie o przestępstwo handlu ludźmi; zaświadczenie jest ważne przez okres 3 miesięcy od dnia jego wydania, a w przypadku małoletniego cudzoziemca - przez okres 4 miesięcy od dnia jego wydania. Zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi udziela się cudzoziemcowi, jeżeli łącznie spełnia następujące warunki: przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; podjął współpracę z organem właściwym do prowadzenia postępowania w sprawie o przestępstwo handlu ludźmi; zerwał kontakty z osobami podejrzanymi o popełnienie przestępstwa. Zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi udziela się na okres co najmniej 6 miesięcy.
Zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu udziela się cudzoziemcowi, jeżeli: 1) cudzoziemiec jest obowiązany do osobistego stawiennictwa przed polskim organem władzy publicznej lub obecności cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymaga jego wyjątkowa sytuacja osobista, lub obecności cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymaga interes Rzeczypospolitej Polskiej. Zezwolenia można udzielić na okres niezbędny do realizacji celu, ze względu na który zezwolenie zostało udzielone, nie dłuższy jednak niż 6 miesięcy; Zezwolenia można także udzielić, gdy okoliczności ubiegania się o to zezwolenie nie uzasadniają pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące; podlega opłacie w wysokości od 85 do 340 zł (w zależności od celu pobytu).
Zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności Podstawą ubiegania się o ten typ zezwolenia są przypadki wymienione w art. 186 i 187 ustawy o cudzoziemcach, m.in.: cudzoziemiec jest urodzonym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej małoletnim dzieckiem innego cudzoziemca przebywającym na tym terytorium bez opieki, posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielone przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej oraz zamierza studiować, wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą na terytorium RP lub wykaże, że zachodzą inne okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub jest członkiem rodziny cudzoziemca spełniającego te przesłanki i przebywa z nim na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub chce się z nim połączyć, zamierza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podjąć lub kontynuować naukę, szkolenie zawodowe, lub jest absolwentem polskiej uczelni oraz poszukuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pracy, wykazał, że zachodzą okoliczności inne niż określone powyżej uzasadniające jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności cudzoziemcowi udziela się na okres uzależniony od celu pobytu. Ponadto zezwolenia na pobyt czasowy można udzielić cudzoziemcowi, jeżeli: jest duchownym, członkiem zakonu lub osobą pełniącą funkcję religijną w kościele lub związku wyznaniowym, którego status jest uregulowany umową międzynarodową, przepisami obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prawa -jest pokrzywdzonym w postępowaniu karnym przeciwko byłemu pracodawcy, lub -bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w pkt 4, do czasu otrzymania zaległego wynagrodzenia od podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, lub jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niezbędny z uwagi na konieczność poszanowania prawa do życia rodzinnego w rozumieniu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności a cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nielegalnie, lub zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności cudzoziemcowi udziela się na okres uzależniony od celu pobytu, tj. na okres: ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego cudzoziemcowi, któremu cudzoziemiec ubiegający się o zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności towarzyszy lub z którym zamierza się połączyć, nauki lub szkolenia zawodowego, nie na dłużej jednak niż na okres 1 roku, 1 roku - w przypadku, gdy cudzoziemiec jest absolwentem polskiej uczelni lub poszukuje w Polsce pracy.
Część II Legalizacja zatrudnienia obywateli Ukrainy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej
Obywatel Ukrainy jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności uzyskiwania zezwolenia m.in. wtedy gdy: posiada zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej; posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Rzeczypospolitej Polskiej; posiada zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej; korzysta z ochrony czasowej lub uzupełniającej w Polsce; ma status uchodźcy; jest obywatelem lub członkiem rodziny obywatela UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub jest zstępnym małżonka tego cudzoziemca, w wieku do 21 lat lub pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka; w innych przypadkach określonych w przepisach szczególnych. W pozostałych przypadkach cudzoziemiec zobowiązany jest uzyskać zezwolenie na wykonywanie pracy lub zalegalizować swe zatrudnienie w innej formie. Podstawy prawne: Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. 2013 poz. 1650 ze zm.); Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.); Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2009 r. w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców (Dz. U. z 2009 r. nr 16 poz. 85) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz.U. z 2011 r. nr 155 poz. 919).
Formy legalizacji zatrudnienia obywatela Ukrainy w Polsce: Wykonywanie pracy na podstawie oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy zarejestrowanego przez pracodawcę w polskim powiatowym urzędzie pracy, Uzyskanie zezwolenia na pracę, Uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, Uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, Uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy przez cudzoziemca delegowanego przez pracodawcę zagranicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy obywatelowi Ukrainy: Wymaga zarejestrowania w Powiatowym Urzędzie Pracy właściwym dla siedziby/miejsca stałego pobytu pracodawcy, Uprawnia cudzoziemca do wykonywania pracy na terenie Polski przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, niezależnie od liczby pracodawców, na podstawie tego oświadczenia cudzoziemiec uzyskuje wizę uprawniającą do legalnego pobytu na ternie Polski w celu wykonywania pracy. Oświadczenie zamiarze wykonywania pracy jest elementem tzw. uproszczonej procedury legalizacji zatrudnienia. W ramach tej procedury pracodawca, który zamierza powierzyć obywatelowi Ukrainy pracę, składa pisemne oświadczenie określające m.in. nazwę zawodu, miejsce wykonywania pracy, datę rozpoczęcia i okres wykonywania Pracy ,rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy ,wysokość wynagrodzenia brutto za pracę, informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych w oparciu o lokalny rynek pracy oraz o zapoznaniu się z przepisami związanymi z pobytem i pracą cudzoziemców. Oświadczenie uprawnia do wykonywania pracy maksymalnie przez okres 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy (niezależnie od liczby pracodawców rejestrujących takie oświadczenie względem danego cudzoziemca). Oświadczenie wymaga zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy.
uprawnia cudzoziemca do legalnego wykonywania pracy na terytorium RP; Zezwolenie na pracę: uprawnia cudzoziemca do legalnego wykonywania pracy na terytorium RP; wymagane w przypadku wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę jak i umów cywilnoprawnych; jest wydawane przez wojewodę na wniosek pracodawcy (właściwość miejscowa wojewody uzależniona jest od typu zezwolenia); podlega opłacie (obciążającej pracodawcę) w wysokości od 50 zł do 200 zł w zależności od typu zezwolenia na pracę oraz długości pobytu cudzoziemca na terenie RP; dokumentem uprawniającym cudzoziemca do pobytu na terenie Polski w związku z wydanym zezwoleniem na pracę jest wiza (wydanie wizy wymaga wdrożenia odrębnej procedury). Zwolnienia z obowiązku ubiegania się o zezwolenie na pracę regulują m.in. następujące akty prawne: Art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Rozporządzenie z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę, ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP. Akty te przewidują zwolnienia z obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę m.in. dla cudzoziemców posiadających Kartę Polaka, będących nauczycielami języków obcych, którzy wykonują pracę w placówkach określonych w ustawie, prowadzących szkolenia, odbywających staże zawodowe, itp.
Wyróżnia się następujące typy zezwoleń na pracę: Zezwolenie typu A: wydawane dla osoby, która wykonuje pracę na terytorium Polski na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; wydawane na czas określony, nie dłuższy niż 3 lata i może być przedłużane; Wydawane pod warunkiem spełnienia szeregu przesłanek, m.in. jeżeli: wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem nie będzie niższa od wynagrodzenia innych pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku w Polsce; wymagane jest przeprowadzenie tzw. testu rynku pracy i stwierdzenie w jego wyniku braku możliwości zatrudnienia obywatela polskiego na stanowisku zaoferowanemu cudzoziemcowi; Test rynku pracy, o którym mowa w ostatnim punkcie niniejszego slajdu, polega na ustaleniu przez starostę możliwości zatrudnienia przez pracodawcę (na stanowisku pracy oferowanemu cudzoziemcowi) pracownika narodowości polskiej. W tym celu starosta weryfikuje rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub organizuje rekrutację dla pracodawcy. Jeżeli w oparciu o powyższe działania starosta nie znajdzie kandydata na stanowisko oferowane przez pracodawcę, wydaje stosowne zaświadczenie o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych tego podmiotu. Uzyskanie takiego zaświadczenia jest niezbędne do wydania zezwolenia na pracę.
c.d. zezwolenie na pracę typu A Warunek tzw. „testu rynku pracy” nie ma zastosowania względem tych obywateli Ukrainy, którzy bezpośrednio przed złożeniem wniosku o zezwolenie na pracę przez okres nie krótszy niż 3 miesiące wykonywali pracę na terenie Polski na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi pracy zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy dla tego samego podmiotu i na tym samym stanowisku na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej, pod warunkiem przedstawienia zarejestrowanego oświadczenia i umowy oraz dokumentów potwierdzających opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne, jeżeli były wymagane w związku z wykonywaniem pracy; Inne przypadki zwolnień z obowiązku wdrożenia testu rynku pracy reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2009 r. w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców.
Zezwolenie typu C - Wydawane dla cudzoziemca, który wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo podmiotu powiązanego, Zezwolenie typu D - Wydawane dla cudzoziemca, który wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego, nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym (usługa eksportowa); Wydawane jest na okres delegowania, Zezwolenie typu E - Wydawane cudzoziemcowi, który wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w ciągu kolejnych 6 miesięcy w innym celu niż wskazane powyżej. Zezwolenie typu B - wydawane jest związku z pełnieniem przez cudzoziemca funkcji w zarządzie osoby prawnej; wymagane, gdy cudzoziemiec przebywa na terytorium Polski przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy; wydawane na okres od 3 do 5 lat , Zezwolenie typu B wydawane po spełnieniu szeregu przesłanek, m.in. jeżeli podmiot, którego cudzoziemiec ma być członkiem zarządu: -w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie w trzecim kwartale roku poprzedzającego złożenie wniosku oraz zatrudnia na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej roku poprzedzającego złożenie wniosku co najmniej dwóch pracowników, którzy nie podlegają obowiązkowi posiadania zezwolenia na pracę lub -wykaże posiadanie środków na utrzymanie, lub fakt prowadzenia działań pozwalających na spełnienie tego warunku w przyszłości. Zezwolenia typu C, D i E wydawane są w przypadku spełnienia następujących warunków: wykonywanie pracy przez cudzoziemca będzie odbywało się na warunkach zgodnych z warunkami delegowania pracowników określonymi w Kodeksie pracy (art. 63(1) i 63(2) k.p.) wysokość wynagrodzenia, która będzie przysługiwała cudzoziemcowi za wykonywanie pracy, nie będzie niższa o więcej niż 30% od wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie, pracodawca zagraniczny wskazał osobę przebywającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiadającą dokumenty potwierdzające wypełnienie obowiązków niezbędnych do wydania zezwolenia i upoważnioną do reprezentowania pracodawcy wobec wojewody i innych organów, jeżeli okres delegowania cudzoziemca przekracza 30 dni w roku kalendarzowym. Zezwolenie na pracę wydawane jest bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków jeżeli w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemiec ukończył szkołę lub uczelnię wyższą z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo innego państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej lub przez 3 lata poprzedzające złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę przebywał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a pobyt był nieprzerwany. Ustawa o promocji zatrudnienia oraz rozporządzenia wykonawcze przewidują szereg zwolnień od obowiązku Uzyskiwania zezwolenia na pracę.
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę : Uprawnia cudzoziemca do legalnego pobytu na terenie Polski oraz do legalnego wykonywania pracy (połączenie procedur legalizacji pobytu z legalizacją zatrudnienia); cudzoziemiec, który uzyska zezwolenie na pobyt czasowy i pracę nie musi ubiegać się o uzyskanie odrębnego zezwolenia na pracę ani o wizę; wydawane jest na okres wykonywania pracy w Polsce, nie dłuższy niż 3 lata; podlega opłacie skarbowej (obciążającej cudzoziemca) w wysokości 440 zł.
c.d. zezwolenie na pobyt czasowy i pracę - udziela się, gdy spełnione są łącznie następujące warunki: cudzoziemiec posiada ubezpieczenie zdrowotne (lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) oraz źródło stabilnego i regularnego dochodu; cudzoziemiec ma zapewnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania; podmiot powierzający wykonywanie pracy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy – nie dotyczy m.in. tych obywateli Ukrainy, którzy przez okres nie krótszy niż 3 miesiące wykonywali pracę na terenie Polski na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi pracy (zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy) dla tego samego podmiotu i na tym samym stanowisku na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej; wysokość wynagrodzenia określona w umowie z podmiotem powierzającym wykonywanie pracy nie jest niższa niż wysokość wynagrodzenia pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracy pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku. Minimalny dochód pozwalający na utrzymanie siebie i pozostających na jego utrzymaniu członków rodziny To kwota dochodu nie niższa niż 543 zł netto w przypadku osób samogospodarujących lub 457 zł netto na członka w rodzinie w przypadku gdy cudzoziemiec ma na utrzymaniu członków rodziny) Warunek „testu rynku pracy” nie ma zastosowania także względem tych obywateli Ukrainy, którzy: korzystają ze zwolnienia od obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę, lub bezpośrednio przed złożeniem wniosku posiadali zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt i pracę u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku, lub zawód, który cudzoziemiec wykonuje w ramach powierzonej pracy, lub rodzaj pracy, która jest mu powierzona, znajduje się w ustalonym przez lokalnego wojewodę wykazie prac zwolnionych z obowiązku „testu rynku pracy”.
Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji: uprawnia obywatela Ukrainy do legalnego pobytu na terenie Polski oraz do legalnego wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (połączenie procedur legalizacji pobytu z legalizacją zatrudnienia); cudzoziemiec, który uzyska zezwolenie na pobyt czasowy i pracę nie musi ubiegać się o uzyskanie odrębnego zezwolenia na pracę ani o wizę; wydawane jest na okres dłuższy o 3 miesiące od okresu wykonywania pracy w Polsce, nie dłuższy jednak niż 3 lata; podlega opłacie skarbowej (obciążającej cudzoziemca) w wysokości 440 zł.
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w zawodzie wymagającym wyższych kwalifikacji wydawane jest dla tych cudzoziemców, którzy: posiadają kompetencje potwierdzone wyższymi kwalifikacjami zawodowymi którzy wykonują pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej zawartej na okres minimum 1 roku, a wysokość wynagrodzenia umownego jest nie niższa od kwoty ustalonej w przepisach szczegółowych, podmiot powierzający cudzoziemcowi wykonywanie tej pracy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy – nie dotyczy tych obywateli Ukrainy, którzy bezpośrednio przed złożeniem wniosku o zezwolenie przez okres nie krótszy niż 3 miesiące wykonywali pracę na terenie Polski na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi pracy - zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy - dla tego samego podmiotu i na tym samym stanowisku na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej posiada ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiada zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska, gdy obowiązek jej uzyskania przed zawarciem umowy wynika z odrębnych przepisów; Przez „wyższe kwalifikacje zawodowe” należy rozumieć - kwalifikacje uzyskane w wyniku ukończenia studiów wyższych albo co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe na poziomie porównywalnym z poziomem kwalifikacji uzyskanych w wyniku ukończenia studiów wyższych, niezbędne do wykonywania pracy określonej w umowie lub w ofercie pracy stanowiącej ofertę zawarcia umowy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Minimalna wysokość wynagrodzenia - przepisy ustalają tę kwotę na poziomie nie niższym niż równowartość 150% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym), Warunek „testu rynku pracy” nie ma nie ma zastosowania także względem tych obywateli Ukrainy, którzy: korzystają ze zwolnienia od obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę, lub bezpośrednio przed złożeniem wniosku posiadali zezwolenie na pracę, zezwolenie na pracę w zawodzie wymagających wysokich kwalifikacji lub zezwolenie na pobyt i pracę u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku, lub cudzoziemiec był już legalnie zatrudniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres 2 lat na podstawie tego samego rodzaju zezwolenia, zawód, który cudzoziemiec wykonuje w ramach powierzonej pracy, lub rodzaj pracy, która jest mu powierzona, znajduje się w ustalonym przez miejscowego wojewodę wykazie prac zwolnionych z obowiązku „testu rynku pracy”. Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji udziela się w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków : 1) cudzoziemiec: zawarł, na okres przynajmniej 1 roku, umowę o pracę, umowę o pracę nakładczą, umowę cywilnoprawną, na podstawie której wykonuje pracę, świadczy usługi lub pozostaje w stosunku służbowym, spełnia wymagania kwalifikacyjne i inne warunki w przypadku zamiaru wykonywania pracy w zawodzie regulowanym w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, c) posiada wyższe kwalifikacje zawodowe, posiada ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiada zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska, wykonywanie zawodu lub prowadzenie innej działalności, gdy obowiązek jej uzyskania przed zawarciem umowy wynika z odrębnych przepisów; Wojewoda odmawia wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy w związku z wykonywaniem pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, gdy cudzoziemiec: 1) ubiega się o zezwolenie w celu wykonywania badan naukowych, lub posiada takie zezwolenie lub jest pracownikiem przedsiębiorstwa prowadzącego działalność gospodarczą w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej i jest czasowo oddelegowany przez pracodawcę w celu świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zobowiązań określonych w umowie międzynarodowej dotyczącej ułatwienia wjazdu i czasowego pobytu niektórych kategorii osób fizycznych zajmujących się wymianą handlową lub inwestycjami, lub posiada zezwolenie wydane ze względu na tzw. „inne okoliczności” wydane w związku z posiadaniem zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielonego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej oraz zamierza wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie na tym terytorium.
Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy przez cudzoziemca delegowanego przez pracodawcę zagranicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Uprawnia do legalnego pobytu na terytorium Polski jeżeli jego celem jest wykonywanie pracy na podstawie delegowania dokonanego przez zagranicznego pracodawcę cudzoziemca, podlega opłacie skarbowej (obciążającej cudzoziemca) w wysokości 340 zł Warunkiem udzielenia zezwolenia jest m.in. posiadanie zezwolenia na pracę lub zarejestrowanego oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy, posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego (lub potwierdzenia pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, źródła stabilnego i regularnego dochodu oraz miejsca zamieszkania na terenie Polski. źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu to kwota dochodu nie niższa niż 543 zł netto w przypadku osób samogospodarujących lub 457 zł netto na członka w rodzinie w przypadku gdy cudzoziemiec ma na utrzymaniu członków rodziny).
PODATKI
System podatkowy w Polsce Wyłączność ustawy w nakładaniu wszelkich podatków (art. 217 Konstytucji) Powszechność opodatkowania polegająca na podleganiu opodatkowaniu danym podatkiem wszystkich podmiotów (art. 84 Konstytucji) Zakaz dowolności pobierania podatków przez władzę (art. 2 Konstytucji) Ordynacja podatkowa z 29.08.1997 r. – ogólna część kodyfikacji podatkowej w zakresie terminologii i postępowań
Podatki w Polsce VAT (podatek od towarów i usług) Akcyza Podatek dochodowy od osób prawnych CIT Podatek dochodowy od osób fizycznych PIT Zryczałtowane podatki dochodowe od przychodów osób fizycznych Podatek od spadków i darowizn Podatek od czynności cywilnoprawnych PCC Podatki i opłaty lokalne Inne podatki i opłaty
Podatek VAT Wpływy z VAT to ok. 60% wszystkich dochodów budżetu Podatek VAT jest zharmonizowany tzn. jest taki sam jak w innych krajach Unii Europejskiej Podatek VAT jest powszechny – obciąża wszystkie towary i usługi Podatnik VAT musi się zarejestrować w Urzędzie Skarbowym (niezależnie od rejestracji NIP) Podatek VAT jest „neutralny” dla podatnika, tzn. nie obciąża jego zysku
Stawki VAT 23% stawka podstawowa (na większość towarów i usług) 8% stawka obniżona (niektóry produkty jak towary żywnościowe, usługi przewozu osób, usługi hotelarskie) 5% stawka obniżona (nieprzetworzona żywność) 0% eksport (wywóz towaru poza kraje Unii Europejskiej)
Podatek VAT Podatek VAT wpłaca się na konto Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na miejsce dokonania czynności do 25 dnia miesiąca następnego albo 25 dnia miesiąca następnego po zakończeniu kwartału. Podatnik ma prawo odliczyć kwotę podatku naliczonego od zakupów od kwoty podatku należnego do zapłaty, albo wystąpić o zwrot takiej nadwyżki z Urzędu Skarbowego (termin zwrotu – od 25 do 180 dni).
Akcyza Akcyza stanowi ok. 20% dochodów budżetu Państwa Akcyzę wpłaca się na konto Urzędu Celnego właściwego według miejsca dokonania czynności do 25 dnia miesiąca następnego Opodatkowaniu podlegają wszelkie paliwa naftowe i gazowe, elektryczność, samochody osobowe, wyroby tytoniowe, alkohole Stawki akcyzy są określone kwotowo: np. od 1 litra benzyny 1,85 zł / od 1 Mwh energii elektrycznej 20 zł
Podatek dochodowy CIT Stawka liniowa: 19% przede wszystkim dla spółek kapitałowych (sp. z o.o. oraz S.A.), ale również dla innych osób prawnych (np. spółdzielnie), a od 2014 r. również spółka komandytowo – akcyjna Jedna z niższych stawek podatku dochodowego dla korporacji w Europie CIT wpłaca się na konto Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na siedzibę w postaci zaliczek miesięcznych do 20 dnia miesiąca następnego / roczne rozliczenie do końca 3 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego
Podatek dochodowy PIT Stawki progresywne (18% oraz 32% jeżeli dochód wyższy niż 85.528 zł) Stawka liniowa 19% dla osób prowadzących działalność gospodarczą W zależności od źródła przychodów (praca, działalność gospodarcza, działalność wykonywana osobiście, kapitały pieniężne) różne zasady opodatkowania i możliwość rozliczania kosztów uzyskania przychodu
Podatek dochodowy PIT PIT wpłaca się na konto Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania w postaci zaliczek miesięcznych do 20 dnia miesiąca następnego / roczne rozliczenie do 30 kwietnia roku następującego. PIT podlegają wspólnicy spółek osobowych a nie spółki (z wyjątkiem spółki komandytowo – akcyjnej, która opodatkowana jest podatkiem CIT). Opodatkowanie wspólników spółek osobowych wykorzystywane w ramach optymalizacji podatkowej (np. Sp. z o.o. sp. k.).
Podatek od nieruchomości Wysokość stawek podatku określa w drodze uchwały rada gminy przy uwzględnieniu górnych granic ogłaszanych obwieszczeniem przez Ministra Finansów (obecnie np. 23,03 zł od m2 powierzchni użytkowej budynku przeznaczonego na prowadzenie działalności). osoby prawne i spółki osobowe wpłacają podatek na konto właściwego urzędu gminy za poszczególne miesiące do 15 dnia każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia. Deklaracja dotycząca podatku od nieruchomości do 31 stycznia za dany roku lub w terminie 14 dni od powstania obowiązku podatkowego.
Podatek PCC Podatek PCC od takich czynności jak m. in. pożyczka, ustanowienie hipoteki, umowa spółki, sprzedaż nie podlegająca VAT Wysokość stawek podatku PCC w zależności od rodzaju czynności (2% od kwoty pożyczki, 0,5% od wartości wkładów wnoszonych do spółki) Podatek PCC wpłaca się na konto Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania / siedziby podatnika w terminie 14 dni od zawarcia umowy. W tym samym terminie należy złożyć stosowną deklarację podatkową.
Ceny transferowe Podmioty powiązane zobowiązane są do ustalania warunków wzajemnych transakcji na zasadach rynkowych pod rygorem dokonania przez organy podatkowe doszacowania dochodu. W przypadku przekroczenia w skali roku pewnej wartości transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi istnieje obowiązek sporządzenia dla takich transakcji dokumentacji podatkowej (dokument uzasadniający rynkowość transakcji).
Interpretacje podatkowe Interpretacja przepisów prawa podatkowego wydawana jest przez organ podatkowy na wniosek zainteresowanego w jego indywidulanej sprawie. Interpretacja podatkowa stanowi uznanie przez organ podatkowy oceny stanowiska wnioskodawcy za prawidłowe lub nieprawidłowe. Celem Interpretacji jest usunięcie wątpliwości podatnika dotyczących kwestii podatkowych (quasi „porada prawna” wykonywana przez organ podatkowy). Opłata za interpretacje podatkową to 40 zł.
Odpowiedzialność podatkowa Za zapłatę podatku podatnik odpowiada całym swoim majątkiem. Podatek niezapłacony przedawnia się z upływem 5 lat od końca roku, w którym miał być wpłacony. Kontrola urzędowa w sprawach podatkowych ma zapobiegać uchylaniu się od podatków. O zamiarze kontroli, organ podatkowy musi powiadomić podatnika co najmniej na 7 dni przed jej wszczęciem.
Obrona przed nienależnym podatkiem Odwołanie od decyzji podatkowej organu podatkowego w terminie 14 dni od otrzymania decyzji Skarga do Sądu Administracyjnego na niezgodną z prawem decyzję organu podatkowego II instancji w terminie 30 dni od otrzymania decyzji Podatek niesłusznie pobrany podlega zwrotowi z odsetkami
Inwestycje ukraińskie w Polsce W przypadku nabycia udziałów lub akcji w polskich spółkach – dochody z dywidendy są opodatkowane w Polsce 19% PIT albo 19% CIT.
Oddział ukraińskiego przedsiębiorcy w Polsce „Zakład” przedsiębiorcy ukraińskiego w Polsce jest podatnikiem w Polsce. Obowiązany jest do opłacania polskiego podatku VAT, podatku dochodowego PIT lub CIT. Podatek dochodowy zapłacony w Polsce jest uwzględniany w rozliczeniu podatków dochodowych na Ukrainie. Jest to ogólna reguła unikania podwójnego opodatkowania zgodna z konwencjami OECD.
Dochody z eksportu do Polski W przypadku eksportu towarów albo usług do Polski – dochód pozostaje na Ukrainie. Polski nabywca płaci cło (1,5% - 15%) oraz VAT (8 – 23%) oraz Akcyzę w Polsce.
Dziękujemy za uwagę Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Nowakowski i Wspólnicy Sp.k. Oddział Warszawa Ul. Postępu 21 Tel. +48 22 430 00 60 E-mail: warszawa@knw.pl