Ratownictwo przedmedyczne Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach

Pamiętaj ! W nieszczęśliwych wypadkach i w schorzeniach przebiegających ostro często pierwsze minuty decydują o dalszych losach pacjenta! Szybka i właściwa pomoc może uratować życie.

Zagrożenia Rany Krwotok Krwawienie Urazy stawów Złamanie Uraz kręgosłupa Zatrucie Oparzenie Porażenie prądem Utrata przytomności Zaburzenia oddychania Zatrzymanie krążenia

Rany Otarcia Oparzenia Rany cięte Rany kłute Rany tłuczone Rozróżniamy następujące rodzaje ran w zależności od ich cech charakterystycznych : Otarcia Oparzenia Rany cięte Rany kłute Rany tłuczone Rany miażdżone Rany szarpane Rany postrzałowe

Opatrywanie ran Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy przy zranieniach Rodzaj i wielkość opatrunku zależy od rozmiaru rany i od związanego z nią krwawienia Przed założeniem opatrunku należy odsłonić części ubrania tak, aby ranę można było obejrzeć w całości Każdą ranę pozostawiamy w stanie, w jakim ją zastaliśmy, pokrywając jedynie możliwie szybko materiałem opatrunkowym W czasie opatrywania i tamowania krwawienia ranny powinien leżeć lub co najmniej siedzieć Rany nie wolno dotykać ani przemywać, gdyż może dojść do dodatkowego zakażenia ( wyjątek – oparzenia chemiczne i termiczne ) Nie należy usuwać z rany ciał obcych Ratownik musi przez cały czas obserwować rannego, dlatego powinien zawsze znajdować się od przodu opatrywanego Jeżeli rana jest rozległa, zadaniem ratownika jest dopilnować, aby rannego obejrzał lekarz

Krwotok Podział krwotoków :

Krwotok Objawy: Krwawienie z rany, z nosa, oka, ucha, z jamy ustnej Pojawienie się krwi w wymiocinach, w moczu, w trakcie wypróżniania Bladość śluzówek oczu, ust Osłabienie Zaburzenia świadomości Przyspieszenie słabo wyczuwalnego tętna Utrata przytomności

Krwotok Pierwsza pomoc : Krwotok zewnętrzny Krwotok wewnętrzny Włóż sterylne rękawice gumowe. Kontakt z krwią może być niebezpieczny. Staraj się zachować czystość, gdyż otwarta rana jest podatna na zakażenie. Spróbuj opanować krwawienie przez uciśnięcie za pomocą opatrunku. Jeżeli opatrunek przesiąka, nie zdejmuj go, dołóż kolejną warstwę i silniej uciśnij. Krwotok wewnętrzny Ułóż ratowanego w pozycji leżącej z lekko uniesionymi nogami. Jeśli ratowany jest nieprzytomny, ale ma wyczuwalne tętno i oddycha, ułóż go na boku. Wezwij Pogotowie Ratunkowe.

Krwotok Nie wolno !!! czyścić rozległych ran usuwać z ran ciał obcych używać wąskich opasek uciskowych ( np.sznurka ) zakładać opatrunku zbyt mocno tamować krwotoku poprzez ucisk w miejscu krwawienia, jeżeli złamane są kości czaszki zostawiać ratowanego samego

Krwawienie z nosa Pierwsza pomoc Posadź ratowanego tak, aby głowa była pochylona do przodu. W ten sposób krew nie będzie spływała do tchawicy. Uspokój ratowanego, każ mu oddychać ustami. Sprawdź, czy w nosie nie tkwi ciało obce. Każ ratowanemu wydmuchać nos. Uciśnij miękką część nosa palcami i trzymaj przez 15-20 minut. Do grzbietu nosa przyłóż zimny okład. Wezwij Pogotowie Ratunkowe, jeśli krwotok jest masywny

Krwawienie z nosa Nie wolno !!! układać ratowanego w pozycji leżącej, ponieważ krwawienie nasila się jeżeli głowa jest nisko ułożona !

Urazy stawów Skręcenie Objawy : jest to zamknięte uszkodzenie stawu spowodowane zbytnim jego naciągnięciem, polegające na krótkotrwałym przemieszczeniu powierzchni stawowych kości. Do skręcenia najczęściej dochodzi na skutek gwałtownych, nieprawidłowych ruchów w stawach. Objawy : bolesność obrzęk okolicy stawu często krwawy wylew ograniczona ruchomość kończyny

Skręcenie Nie wolno poruszać stawu lub usiłować go nastawić!!! Pierwsza pomoc : Unieruchomić staw i sąsiadujące z nim kości. Nie wolno poruszać stawu lub usiłować go nastawić!!!

Urazy stawów Zwichnięcie jest to uszkodzenie stawu, w którym powierzchnie stawowe trwale utraciły ze sobą styczność. Rozdzielone elementy kostne w stawie nie mogą powrócić samoistnie do prawidłowej sytuacji anatomicznej. Objawy : bolesność obrzęk okolicy stawu często krwawy wylew niemożliwe wszelkie ruchy w stawie

Zwichnięcie Pierwsza pomoc: Pozostaw staw w przymusowej pozycji jaką sobie ustalił sam poszkodowany Często zbędne są dalsze czynności w celu unieruchomienia Przy konieczności unieruchomienia ustala się pozycję zwichniętego stawu w pożądanym ułożeniu za pomocą prostych środków pomocniczych

zamknięte Złamanie wieloodłamowe, otwarte Rodzaje złamań : proste gdy kość jest złamana w wielu miejscach i na wiele części otwarte

Złamanie Pierwsza pomoc : Objawy : Unieruchomić dwa sąsiadujące stawy Jeżeli pojawiło się krwawienie załóż opatrunek Dowiedz się od ratowanego, czy doznał innych urazów Wezwij Pogotowie Ratunkowe lub zawieź ratowanego do szpitala Objawy : ból, bolesność dotykowa zmiana zabarwienia skóry zmiana kształtu krwawienie widoczne w ranie odłamy kostne

Złamanie Nie wolno !!! ruszać ratowanego bez wyraźnej potrzeby przemieszczać ratowanego bez unieruchomienia złamanej części ciała samodzielnie nastawiać złamanej kończyny zostawiać ratowanego samego

Uraz kręgosłupa Pierwsza pomoc : Objawy: Wezwij Pogotowie Ratunkowe Stale obserwuj ratowanego. Jeśli ratowanego trzeba umieścić w innym miejscu, poszukaj osób, które mogą w tym pomóc. Sprawdź,czy ratowany ma wyczuwalne tętno i czy oddycha. Jeśli nie rozpocznij reanimację Objawy: ból głowy, szyi ból pleców zaburzenia oddychania niedowład porażenie siły mięśniowej bezwiedne oddawanie moczu i (lub) stolca zaburzenia czucia utrata przytomności

Uraz kręgosłupa Nie wolno ruszać ratowanego, bezpieczeństwo jeśli ze względu na jego bezpieczeństwo nie jest to absolutnie konieczne!

Zatrucie Objawy : Pierwsza pomoc : ból głowy biegunka wymioty bóle brzucha zaburzenia oddychania zaburzenia świadomości utrata przytomności Pierwsza pomoc : Jeśli osoba zatruta jest przytomna i nie ma przeciwwskazań, spróbuj wywołać wymioty Podaj do picia ciepłą wodę z dodatkiem soli (ok. 1 litra), następnie wywołaj wymioty podrażniając palcem tylną ścianę gardła Podaj tabletki węgla jako środek wiążący truciznę Jeśli objawy się nasilają, wezwij Pogotowie Ratunkowe

Zatrucie Nie wolno lekceważyć zatruć, nawet jeśli nie wystąpiły jeszcze objawy !!!

Oparzenie Objawy : oparzenie I stopnia – zaczerwienienie skóry ( rumień ), obrzęk, poszkodowany odczuwa pieczenie oparzenie II stopnia – powstają pęcherze, uszkodzenie naczynia krwionośnego, przez które może wypłynąć osocze, skóra czerwona, poszkodowany odczuwa piekący ból oparzenie III stopnia – martwica skóry na całej jej grubości, uszkodzeniu ulegają receptory bólowe oparzenie IV stopnia – zwęglenie części ciała

Oparzenie Pierwsza pomoc : Ochłodź oparzoną część ciała czystą zimną wodą Zdejmij odzież, starając się nie urazić oparzonej części ciała Po ochłodzeniu, kiedy skóra wyschnie, załóż opatrunek Osobie przytomnej podaj środki przeciwbólowe Jeśli oparzenie jest rozległe zawieź poszkodowanego do lekarza

Oparzenie Nie wolno podawać niczego doustnie przy oparzeniach wewnętrznych i rozległych oparzeniach zewnętrznych smarować oparzonej skóry maściami, kremami, spirytusem lub tłuszczami spożywczymi przekłuwać pęcherzy zostawiać ratowanego samego , jeśli oparzenie jest rozległe

Porażenie prądem Objawy : ból poparzenia skóry zaburzenia oddychania Pierwsza pomoc : Odłącz natychmiast ratowanego od źródła prądu. wyłącz bezpieczniki, wyjmij z gniazdka wtyczkę urządzenia elektrycznego odsuń kabel elektryczny od ratowanego przedmiotem, który nie przewodzi prądu ( np.suchym kijem od szczotki) Sprawdź, czy poszkodowany nie wymaga reanimacji Wezwij Pogotowie Ratunkowe Objawy : ból poparzenia skóry zaburzenia oddychania utrata przytomności

Nie wolno dotykać osoby porażonej prądem, zanim nie odłączy się jej od Porażenie prądem Nie wolno dotykać osoby porażonej prądem, zanim nie odłączy się jej od źródła prądu !!!

Utrata przytomności Pierwsza pomoc Sprawdź, czy ratowany oddycha. Jeśli nie, natychmiast rozpocznij sztuczne oddychanie. Sprawdź,czy ma wyczuwalne tętno. Jeśli nie, rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca Jeśli ratowany jest nieprzytomny, ale ma wyczuwalne tętno i oddycha, ułóż go na boku. Wezwij Pogotowie Ratunkowe.

Utrata przytomności Nie wolno !!! zostawiać ratowanego samego podkładać niczego pod głowę (można spowodować zwężenie lub zamknięcie dróg oddechowych) pozostawiać w pozycji na wznak

Zaburzenia oddychania Pierwsza pomoc : Wynieś ratowanego na powietrze, jeśli jedyną przyczyną zaburzeń oddychania jest brak tlenu Połóż ratowanego na plecach i sprawdź czy oddycha. Jeśli nie, natychmiast rozpocznij sztuczne oddychanie Sprawdź, czy ma wyczuwalne tętno i czy oddycha . Jeśli nie rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca Objawy : przyspieszony, płytki oddech kaszel sinica warg i paznokci zaburzenia świadomości zatrzymanie oddechu utrata przytomności

Zatrzymanie krążenia Utrata przytomności Zatrzymanie oddechu Objawy : Utrata przytomności Zatrzymanie oddechu Brak wyczuwalnego tętna na dużych tętnicach Bladoszara barwa skóry Rozszerzone, sztywne źrenice Pierwsza pomoc : Ułóż ratowanego na wznak na twardym podłożu Sprawdź, czy ratowany ma wyczuwalne tętno Sprawdź, czy ratowany oddycha Jeśli nie wyczuwasz tętna lub oddechu Wezwij Pogotowie Ratunkowe i rozpocznij sztuczne oddychanie i masaż serca

Resuscytacja krążeniowo - oddechowa 1. Udrożnij drogi oddechowe ratowanego. 2. Odegnij głowę do tyłu, tak by broda była skierowana ku górze. 3. Reanimację rozpocznij od sztucznego oddychania – po dwóch wdmuchnięciach powietrza przerwij. 4. Rozpocznij masaż serca – wykonaj 15 ucisków. 5. Ponownie 2 razy wdmuchnij powietrze i znów 15 razy uciśnij mostek. 6. Po około minucie sprawdź, czy ratowany ma wyczuwalne tętno i czy oddycha, jeśli nie – kontynuuj reanimację, jeśli tak – kontroluj jego stan do przyjazdu Pogotowia Ratunkowego. 7. Jeżeli reanimują dwie osoby, jedna wykonuje masaż serca, a druga sztuczne oddychanie. Należy wdmuchiwać powietrze w stosunku 1 : 5 , tzn. po jednym wdmuchnięciu powietrza drugi ratownik pięć razy uciska mostek.